PODMIOTY ADMINISTRACJI
ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
W prawie administracyjnym definiowany jest jako podmiot (człowiek lub grupa ludzi) wyodrębniony w
strukturze administracji, wyposażony we władztwo administracyjne oraz posiadający własne, wyróżniające
go kompetencje.
Organ administracji rządowej:
➔stanowi wyodrębnioną część aparatu administracji rządowej,
➔działa w imieniu i na rachunek państwa,
➔uprawniony jest do korzystania ze środków władczych,
➔działa w zakresie przyznanych mu kompetencji (zakres działania, zadania, uprawnienia i obowiązki).
Organ administracji jednostek samorządu terytorialnego:
➔ są wyodrębnione organizacyjne,
➔działają w imieniu i na rachunek danej jednostki samorządu,
➔korzystają ze środków władczych,
➔działają w zakresie przysługujących im kompetencji.
Inne jednostki posiadają także swoje organy, które działają w ich imieniu, np. rektor uniwersytetu.
Wyodrębnienie organizacyjne polega na tym, że organ posiada określoną przez prawo formę
organizacyjną, która czyni z niego pewną jedność - organem gminy jest rada gminy jako całość, a nie
poszczególni radni.
Uprawnienie do korzystania ze środków władczych wyróżnia organy administracji publicznej spośród
organów innych osób prawnych. Posiadają one uprawnienie do tworzenia aktów posiadających moc
obowiązującą, zagwarantowaną możliwością zastosowania środków przymusu państwowego.
Organ musi mieć też określony zakres kompetencji wyróżniających go od innych organów. Zakres ten
musi być określony przez przepisy prawa.
Ministerstwo - nie jest organem administracji. Jest zespołem pracowników państwowych, kierowanych
przez ministra i powołanych do pomocy ministrowi w wykonywaniu jego zadań. Nie wykonuje swoich
kompetencji, lecz ministra w jego imieniu. Tworzy je, znosi i przekształca RM w drodze rozporządzenia.
Urzędy centralne - są to aparaty pomocnicze, wyodrębnione organizacyjnie z ministerstwa i posiadają
określone przez prawo własne kompetencje. Minister wykonuje jedynie ogólny nadzór nad działalnością
tych organów, a nie kieruje nimi bezpośrednio. Do kompetencji organu może należeć m.in. podejmowanie
decyzji, przygotowanie rozstrzygnięć, wyrażanie opinii, przygotowywanie projektów oraz przeprowadzanie
kontroli.
Władza a urząd
Władza jest pojęciem ogólnym a nie organizacyjnym. Organ sprawuje władzę, ale sam nią nie jest.
Urząd ma wielorakie znaczenie, np. urząd Prezesa RM, urząd Prezydenta dla oznaczenia stanowiska
będącego jednocześnie organem administracji. Urząd wojewódzki, skarbowy - oznacza wyspecjalizowane
biuro, o pewnym zespole pracowników. Jest to zespół osobowy oraz zespół środków materialnych danych
do pomocy organowi celem wykonywania jego zadań i kompetencji. Urząd wojewódzki stanowi aparat
pomocniczy wojewody.
Klasyfikacja organów administracji publicznej:
● organy naczelne i inne organy administracji,
● organy centralne i terenowe (lokalne),
● organy decydujące i pomocnicze,
● organy jednoosobowe (monokratyczne) i kolegialne,
● organy zawodowe i społeczne
