Prawo administracyjne „część ogólna”, źródła prawa ..., Ćwiczenia z Administracja

Pobierz Prawo administracyjne „część ogólna”, źródła prawa ... i więcej Ćwiczenia w PDF z Administracja tylko na Docsity!

Prawo administracyjne

„część ogólna”, źródła prawa

administracyjnego, system

organów administracji publicznej

dr Katarzyna Miaskowska-Daszkiewicz

Pojecie administracji publicznej

 pojęcie administracji wywodzi się od łacińskich słów: ministrare, administratio, administrare , co oznacza wykonywać, zarządzać, służyć - ale nie rządzić: gubernare  przedrostek ad oznacza celowość działania  celem działania administracji publicznej jest dobro publiczne

Przedmiotowa definicja administracji

publicznej

 „to nie tylko wykonywanie ustaw, ale także twórcza działalność” (W. Jaworski)  w definicjach przedmiotowych administracji główną uwagę zwraca się na przejawy aktywności podmiotów wykonujących władztwo

Negatywne definicje administracji publicznej

• „administracja państwowa jest działalnością znamienną wykonywaniem zadań, które państwo uznaje za swoje, z wyłączeniem działalności parlamentarnej i sądowej” (E. Iserzon)
• „planowa działalność państwa zmierzająca do pewnych celów, nie będąca ustawodawstwem ani sądownictwem” (T. Bigo)

Cechy administracji publicznej

 działanie w imieniu i na rachunek państwa lub innego, odrębnego od państwa podmiotu władzy publicznej, któremu państwo przekazało część swej władzy,  możność działania w formach władczych, zabezpieczonych możliwością zastosowania przymusu państwowego,  działanie w interesie publicznym (w imię „wspólnego dobra”, interesu społecznego),  polityczny charakter – cele jej działania i jego rezultaty ocenia się w kategoriach politycznych, wpływają one na kształtowanie się stosunku obywateli do podmiotów administracji,  działanie na podstawie ustaw i w granicach przez nie określonych (z tego względu w odniesieniu do administracji publicznej nie ma zastosowania zasada „co nie jest zabronione, jest dozwolone”),  aktywność, zwrócenie ku przyszłości,

Cechy administracji publicznej cd.

• działanie w sposób ciągły i stabilny,
• oparcie się (z reguły) na zawodowym personelu,
• charakter monopolistyczny (administracja, działając w ramach powierzonej jej kompetencji, występuje jako wyłączny gospodarz w określonej kategorii spraw) i bezosobowy – w ramach jej struktur działają różne podmioty, lecz decyzję wydaje nie ktoś pełniący np. funkcję wojewody, ale organ administracji noszący tę nazwę
• działanie na zasadzie kierownictwa i podporządkowania
• działanie nie tylko na wniosek zainteresowanych, ale także, i to w przeważającym zakresie, z własnej inicjatywy, co odróżnia administrację np. od sądów

Definicja prawa administracyjnego

 „gałąź prawa, która reguluje działalność organów państwowych, podejmowaną w celu wykonania ustalonych prawem zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania ” (Jerzy Starościak)  aspekt podmiotowy, przedmiotowy i form działania organów

Cechy prawa administracyjnego

 problemy z jego skodyfikowaniem  bardzo obszerna dziedzina prawa  jest stosunkowo młodą dziedziną prawa  nie ma w stopniu optymalnym wypracowanych zasad ogólnych

Normy ustrojowe

• normy bezpośrednio dotyczące organizacji aparatu administracyjnego;
• tworzą podmioty administracji publicznej, określają ich strukturę organizacyjną oraz zakres działania;
• określają strukturę systemu podmiotów administracji publicznej oraz zachodzące w nim procesy ( np. kierowania, nadzoru, kontroli);
• stanowią podstawę dla określania zadań poszczególnych organów administracji publicznej;
• tworzą podział terytorialny kraju dla potrzeb administracji publicznej

Normy materialne

• Prawo materialne składa się z norm dotyczących konkretnych działów administracji publicznej.
• Normy te tworzą tzw. szczegółową część prawa administracyjnego (np. prawo budowlane, górnicze, wodne, o planowaniu przestrzennym) i określają: a) gdy realizacja prawa następuje przez wydanie decyzji – organy właściwe do jej wydania, a także określają treść decyzji co do praw i obowiązków przydawanych bądź nakładanych, b) gdy stosunki prawne (prawa, obowiązki) powstają z mocy samego prawa – skutki nieprzestrzegania norm tego prawa

Źródła prawa administracyjnego

 „źródło prawa” rozumiane jest jako akt normatywny, zawierający obowiązujące normy prawa

Kryterium usytuowania organu

stanowiącego akt normatywny

 źródła prawa stanowione przez naczelne organy państwa,  źródła prawa stanowione przez naczelne i centralne organy administracji,  źródła prawa stanowione przez organy administracji rządowej w województwie i organy jednostek samorządu terytorialnego.

Ze względu na treść aktu normatywnego

 źródła ustrojowe  źródła funkcjonale  źródła określające prawa i obowiązki obywateli

Konstytucyjny system źródeł prawa

powszechnie obowiązującego

 Art. 87 Konstytucji RP z dnia 2 IV 1997:  źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są:  1. Konstytucja,  2. ustawy,  3. ratyfikowane umowy międzynarodowe  4. rozporządzenia ,  natomiast na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego (art. 87 ust. 2 Konst.)