



Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Prawo Cywilne w Administracji - Magdalena Bławat Notatka z Wykładu
Typologia: Notatki
1 / 6
Pobierz cały dokument
poprzez zakup abonamentu Premium
i zdobądź brakujące punkty w ciągu 48 godzin
2 nieobecności Brak dedykowanego podręcznika – wysyłane prezentacje po zajęciach (ewentualnie jakiś podręcznik prawa cywilnego – Prawo cywilne część ogólna + dodatkowa literatura podana przez wykładowcę) Egzamin (zdalny) – test (45 pytań – zaliczenie 60%), jednokrotny wybór
względem siebie – niezależne, same decydują o swoich stosunkach prawnych i mają prawo chronić swój własny, indywidualny interes - np. prawo umów). Między podmiotami jest równość (nie ma hierarchii oraz przymusu). Prawo cywilne, prawo dotyczące spółek handlowych itp. W prawie prywatnym wiele norm ma charakter dyspozytywny (normy względnie-wiążące, względnie- obowiązujące) – to takie normy, które strony mogą zmienić (np. wyłączyć ich zastosowanie czy je zmienić). Normy o charakterze imperatywnym (przeciwieństwo dyspozytywnych, normy bezwzględnie wiążące) – to normy obowiązujące bez względu na wolę stron (strony muszą jej przestrzegać i nie mogą ich zmienić). Trzeci rodzaj norm to normy semi-imperatywne – obowiązują i wiążą strony i strony mogą je zmienić, ale tylko w określonym kierunku (zazwyczaj na korzyść słabszej strony), występują np. w prawie konsumenckim lub w prawie pracy. Autonomia prywatna i zasada swobody umów – podstawowe założenia prawa prywatnego, które opierają się na założeniach filozofii liberalnej (człowiek, obywatel jest osobą wolną i świadomą i powinien mieć możliwość kształtowania swojej sytuacji prawnej zgodnie z własną wolą i potrzebami). Autonomia prywatna ma szeroki zakres (różnego rodzaju wolności majątkowe, osobiste itp). Jedną z nich jest zasada swobody umów – prawo po podjęcia decyzji (czy chce zawrzeć daną umowę), prawo do wyboru kontrahenta (strony), swoboda do kształtowania treści umowy (dopóki nie łamią przepisów prawa), a także swoboda podjęcia decyzji, czy chcemy daną umowę zakończyć (wypowiedzieć, wystąpić z niej).
tak, że w jednym stosunku prawnym występują stosunki o różnych charakterach:
umów nazwanych uregulowanych w kodeksie cywilnym, skupia się na wymienianie usług i kwestii odszkodowawczej), np. umowa.
Prawo publiczne – działa w interesie państwa, ogółu (brak swobody) - np. nakłada zobowiązania na podatników. Tu jest hierarchiczne podporządkowanie obywatela wobec państwa, władcze działania organów administracji wobec obywateli. Prawo karne, konstytucyjne, ochrona środowiska itp. Dominują tu normy imperatywne. Państwo w obrocie prawnym może występować w różnych formach (jako podmiot władczy – „sfera imperium” – np. organ ustalający opłatę, państwo może też być podmiotem autonomicznym i równorzędnym – stosunki prywatnoprawne jako - np. strona umowy – „sfera dominium”.
podmiotami są: osoba fizyczna, prawna lub ułomna osoba prawna, przedmiot to: jakieś zachowanie, działanie lub zaniechanie lub rzecz, którego dotyczy stosunek cywilnoprawny, treść – określa jakie uprawnienia przysługują jednemu podmiotowi i jakie obowiązki ciążą na drugim podmiotowi. osoby fizyczne – to każdy człowiek, każdy człowiek ma zdolność prawną (może być podmiotem praw i obowiązków cywilnoprawnych – zdolność prawną nabywa się w wyniku urodzenia, z ustaje ona w chwili śmierci). Zdolność prawna to nie to samo co zdolność do czynności prawnych! Zdolność prawna to np. to, że człowiek może być spadkobiercą, może być sprawcą szkody itp. Zdolność do czynności prawnych to zdolność samodzielnego działania w czynnościach prawnych. *dziecko poczęte, lecz nienarodzone ( nasciturus ) – ma warunkową zdolność prawną – takie dziecko może stać się podmiotem praw i obowiązków, o ile urodzi się żywe (np. może stać się spadkobiercą). Po urodzeniu dziecko może dochodzić naprawienia szkód doznanych przed jego narodzinami. Zdolność do czynności prawnych – to możliwość dokonywania czynności prawnych (nabywania praw i obowiązków przez samodzielne składanie oświadczenie woli). Istnienie zdolności do czynności prawnych zależy od wieku i stanu zdrowia osoby fizycznej. Pełną zdolność do czynności prawnych ma osoba pełnoletnia, która nie jest ubezwłasnowolniona. Pełnoletność można uzyskać przez zawarcie małżeństwa, a pełnoletności się nie traci nawet po unieważnieniu małżeństwa (od lat 16, jeśli sąd stwierdzi, że zawarcie małżeństwa będzie dobre dla rodziny np. ciąża). Zdolności do czynności prawnych nie ma osoba ubezwłasnowolniona całkowicie (wtedy ma opiekuna i to opiekun jest odpowiedzialny za jego czynności prawne) oraz małoletni do 13 lat (takie osoby mogą mieć zdolność prawną, ale nie mogą samodzielnie dokonywać czynności prawnych). Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna. Wyjątkiem są drobne
wpłacania danej sumy na cel charytatywny), dodatkowo może żądać odszkodowania, gdy nastąpiła jakaś szkoda jego dobra osobistego. Zwierzęta nie są podmiotem prawnym, zwierzę w sensie prawnym jest istotą, która odczuwa cierpienie, więc nie może zostać uznane za rzecz, jednak do zwierząt stosuje się przepisy dotyczące rzeczy (np. przepisy dotyczące przeniesienia własności – można je kupić, wynająć, sprzedać, użyczyć itp). – zwierzęta nie są dobrem osobistym. W wyjątkowych przypadkach dopuszcza się jednak możliwość przyznania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w związku z utratą zwierzęcia. Osoby prawne (art. 33 osobowość prawna) – takie podmioty, które stanowią pewne zrzeszenia pewnych społeczności lub majątków, stanowią pewne zbiorowości (w przeciwieństwie do osób fizycznych) – Osobami prawnymi są: Skarb Państwa i inne jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną – to ustawodawca reguluje kto może zostać osobą prawną. Jednostka uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do rejestru. Inne osobowości prawne to np.: państwowe osoby prawne (NBP, PAN, uczelnie wyższe), jednostki samorządu terytorialnego, kapitałowe spółki handlowe i spółdzielnie oraz partie polityczne, fundacje, stowarzyszenia rejestrowe. Osoba prawna może być spadkobiercą (np. fundacje), ale nie może być spadkodawcą (jest to przymiot osoby fizycznej i tylko on może być spadkodawcą) *Skarb Państwa jest reprezentowany przez jednostki, działa on przez te jednostki tzw. Stationes fisci
mienia, zabezpieczenie od uszkodzenia go, obliczanie należności za udostępnianie mienia i prowadzenie windykacji tych należności, podejmowanie wszelkich czynności sądowych w sprawach tego mienia, dokonanie wpisu w księdze wieczystej. *Czy oddział osoby prawnej ma własną podmiotowość prawną? – Nie, ale czasami na zasadzie wyjątku może być dopuszczone reprezentowanie przez daną osobę tego oddziału osoby prawnej. Ułomne osoby prawne – jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (czyli nie można uznać ich za osoby prawne, ale na mocy ustawy uzyskały fragment osobowości prawnej), ale są podmiotami prawa cywilnego, gdyż posiadają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych np. spółki osobowe prawa handlowego. Może zawierać umowy, może pozywać osoby i może być pozywana itp. Różnicą od osób prawnych jest również fakt, że ułomne osoby prawne i ich członkowie (np. wspólnicy spółek osobowych) ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania ułomnych osób prawnych (np. ułomna osoba prawna nie zapłaci swoich zobowiązań to można pozwać członków tej ułomnej osoby prawnej – odpowiedzialność subsydiarna tj. powstająca z chwilą jej niewypłacalności
Przedsiębiorca – osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna (art. 33), prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Firma – ujawnia się we właściwym rejestrze (Krajowy Rejestr Sądowy), chyba że przepisy stanowią inaczej. Przedsiębiorca działa pod firmą. Firma osoby fizycznej – firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu luk określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych. Firma osoby prawnej – firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej, które może być podane w skrócie, a także wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę oraz inne określenia. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy (umieszczenie w firmie nazwiska wymaga pisemnej zgody tej osoby – a w przypadku śmierci jej małżonka i dzieci). Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy.