23.11.2023 - Prawo konstytucyjne egzamin
środa, 15 listopada 2023 16:05
1. Pojęcie Konstytucji i jej cechy szczególne
Konstytucja to najwyższy akt prawny w Polsce określający podstawowe zasady funkcjonowania panstwa.
przepisy prawne I ustawy muszą być
Zgodne z Konstytucją
Cechy szczególne Konstytucji
najważniejszy akt prawy w Polsce
szczegółowy tryb powstania
szczegółowa forma prawna szczególny tryb zmiany szczególna moc prawna
2. Konstytucyjne zasady ustrojowe: zasada demokratycznego państwa prawnego, zasada suwerenności narodu, zasada podziału
władzy, zasada nadrzędności Konstytucji
a. Zasada demokratycznego państwa prawnego oznacza, że władza państwowa jest ograniczona prawem, a decyzje podejmowane są
z poszanowaniem praw jednostki, zgodnie z zasadami demokratycznymi zawarte w Konstytucji RP.
b. Zasada suwerenności narodu - naród (wspólnota wszystkich obywateli Rzeczypospolitej) jest suwerenem-podmiotem najwyższej
władzy w państwie
(suwerenność narodu TO NIE suwerenność państwa)
c. Zasada podziału władzy zakłada podział funkcji ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej między różne organy władzy, co ma
zapobiegać nadużyciom władzy.
d. Zasada nadrzędności Konstytucji oznacza, że wszystkie inne akty prawne oraz działania organów władzy publicznej muszą być z
nią zgodne, a Konstytucja ma najwyższą rangę prawną w państwie.
3. Zmiana Konstytucji RP:
a. Inicjować ją mogą: Prezydent, co najmniej 1/5 Sejmu, Senatu lub 500 tysięcy obywateli.
b. Proponowane zmiany muszą być zaakceptowane przez co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy posłów
oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
c. Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy uchwalonej przez Sejm i następnie w terminie około 60 dni przez Senat.
4. Prawo wyborcze: pojęcie prawa wyborczego, czynne i bierne prawo wyborcze, specyfika poszczególnych wyborów w porządku
prawnym RP - tzw. przymiotniki wyborcze;
a. Prawo wyborcze to zbiór norm prawnych regulujących tryb wyboru organów przedstawicielskich, a więc przygotowanie,
przeprowadzenie i ustalenie wyników wyborów.
b. Czynne prawo wyborcze, czyli prawo do możliwości wybierania/głosowania.
c. Bierne prawo wyborcze, czyli prawo do bycia wybieranym.
Sejm Senat Prezydent
Minimum 21 lat, Minimum 30 lat, Minimum 35 lat,
Obywatel RP, Obywatel RP, Obywatel RP,
Mający prawo do wybierania, Mający prawo do wybierania Mający prawo do wybierania,
d. Przymiotniki wyborcze:
•powszechne - każdy Obywatel RP ma czynne i bierne prawo wyborcze, czynne prawo wyborcze przysługuje każdemu, kto ukończył
18 lat,
•równe - każdy wyborca dysponuje jednakową ilością głosów, każdy głos ma równą wagę,
•bezpośrednie - wyboru osoby dokonujemy osobiście (bez pośredników),
•tajne - umożliwia swobodne podejmowanie decyzji,
•proporcjonalne - polega na tym, że mandaty okręgu wyborczym rozdzielane są między listy kandydatów (listy partyjne)
proporcjonalnie do liczby głosów oddanych na te listy,
•większościowe - decyduje poparcie dla kandydata,
