Prawo: podstawowe pojęcia, zadania i funkcje | Opracowania Diritto

15. PRAWO – POJĘCIA PODSTAWOWE, ZADANIA, FUNKCJE

________________________________________________________________

15. Pojęcie prawa, normy prawnej, przepisu prawa.

Źródła prawa. Funkcje i zadania prawa.

1) zna i rozróżnia pojęcia: prawo, norma

prawna, przepis prawa,

2) określa źródła prawa i norm

prawnych,

3) zna podstawowe akty prawne, np.:

Konstytucja, ustawa, rozporządzenie,

4) rozróżnia normę prawną spośród

innych norm.

5) zna przykładowe funkcje prawa, np.:

organizacyjna, wychowawcza,

kontrolna,

6) zna przykładowe zadania prawa, np.:

wskazywanie różnych zachowań,

rozwiązywanie konfliktów, itp.

Prawo reguluje stosunki między ludźmi, między jednostką (obywatelami) a władzą itp. Nieznajomość

prawa nie zwalnia nas od ponoszenia konsekwencji za poniesione czyny dlatego powinniśmy starać

się poznać prawo.

1. Pojęcia podstawowe

1. Prawo – mamy dwie definicje prawa:

 w ujęciu przedmiotowym – to zbiór ogólnych, uporządkowanych norm (zasad) zachowania

uznanych lub preferowanych przez społeczeństwo (państwo), zagrożonych różnymi

sankcjami (rygorami) w razie ich naruszenia.

 w ujęciu podmiotowym – prawo to zbiór uprawnień przyznawanych jednostce przez

obowiązujące akty normatywne (np. konstytucję), służących zabezpieczeniu jej interesów i

dających tej jednostce prawną swobodę działania

2. Norma prawna to reguła postępowania, która bezpośrednio nakazuje , dozwala lub zakazuje

określone zachowanie (sposób zachowania)

Źródłem norm prawnych jest państwo (władza) i są one zagrożone przymusem państwowym.

Złamanie normy prawnej umożliwia państwu zastosowanie sankcji (kary) wobec osoby, która je

złamała.

3. Przepis prawny – to zapis reguły postępowania – akt prawny, ustawa, rozporządzenie czy każdy

artykuł, paragraf czy punkt tego aktu.

Pamiętać – norma prawna to reguła postępowania, a przepis prawny to zapis tej reguły.

Źródła prawa i norm prawnych.

Wyróżniamy prawa:

Prawo naturalne Prawo stanowione

Prawo przyrodzone człowiekowi, wypływające z

jego ludzkiej natury; niezależne od woli władzy

państwowej – człowiek je posiada z woli boskiej

(człowiek jest obdarzony przez Boga rozumem i

wolną wolą). Jest to prawo trwalsze od prawa

tworzonego przez władców, władzę.

Prawo stanowione (wprowadzone) na danym

obszarze przez władzę – ustawodawcę.

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Prawo: podstawowe pojęcia, zadania i funkcje i więcej Opracowania w PDF z Diritto tylko na Docsity!

15. PRAWO – POJ Ę CIA PODSTAWOWE, ZADANIA, FUNKCJE

________________________________________________________________

Pojęcie prawa, normy prawnej, przepisu prawa. Źródła prawa. Funkcje i zadania prawa.

zna i rozróżnia pojęcia: prawo, norma prawna, przepis prawa,
określa źródła prawa i norm prawnych,
zna podstawowe akty prawne, np.: Konstytucja, ustawa, rozporządzenie,
rozróżnia normę prawną spośród innych norm.
zna przykładowe funkcje prawa, np.: organizacyjna, wychowawcza, kontrolna,
zna przykładowe zadania prawa, np.: wskazywanie różnych zachowań, rozwiązywanie konfliktów, itp.

Prawo reguluje stosunki między ludźmi, między jednostką (obywatelami) a władzą itp. Nieznajomość prawa nie zwalnia nas od ponoszenia konsekwencji za poniesione czyny dlatego powinniśmy starać się poznać prawo.

1. Poj ę cia podstawowe

1. Prawo – mamy dwie definicje prawa: w uj ę ciu przedmiotowym – to zbiór ogólnych, uporządkowanych norm (zasad) zachowania uznanych lub preferowanych przez społeczeństwo (państwo), zagro ż onych różnymi sankcjami (rygorami) w razie ich naruszenia. w uj ę ciu podmiotowym – prawo to zbiór uprawnie ń przyznawanych jednostce przez obowiązujące akty normatywne (np. konstytucję), słu żą cych zabezpieczeniu jej interesów i dających tej jednostce prawną swobodę działania 2. Norma prawna to reguła post ę powania, która bezpo ś rednio nakazuje , dozwala lub zakazuje okre ś lone zachowanie (sposób zachowania) Źródłem norm prawnych jest państwo (władza) i są one zagrożone przymusem państwowym. Złamanie normy prawnej umożliwia państwu zastosowanie sankcji (kary) wobec osoby, która je złamała. 3. Przepis prawny – to zapis reguły post ę powania – akt prawny, ustawa, rozporządzenie czy każdy artykuł, paragraf czy punkt tego aktu. Pami ę ta ć – norma prawna to reguła post ę powania, a przepis prawny to zapis tej reguły.

2. Ź ródła prawa i norm prawnych.

Wyróżniamy prawa:

Prawo naturalne Prawo stanowione

Prawo przyrodzone człowiekowi, wypływające z jego ludzkiej natury; niezależne od woli władzy państwowej – człowiek je posiada z woli boskiej (człowiek jest obdarzony przez Boga rozumem i wolną wolą). Jest to prawo trwalsze od prawa tworzonego przez władców, władzę.

Prawo stanowione (wprowadzone) na danym obszarze przez władzę – ustawodawcę.

Prawo jest tworzone przez powołane do tego organy państwowe. „Źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są: konstytucja ustawy ratyfikowane umowy międzynarodowe rozporządzenie Źródłami powszechnie obowiązującego prawa w Rzeczypospolitej Polskiej są, na obszarze działania organów które je ustanowiły, akty prawa miejscowego”.

3. Podstawowe akty prawne

Konstytucja – najważniejszy akt prawny w państwie. Konstytucja określa ustrój w państwie, kompetencje organów państwowych i relacje między nimi, a także prawa, wolności i obowiązki obywateli.

Ustawa – akt prawny o charakterze ogólnym, uchwalony przez parlament. Ustawa może regulować każdą sprawę z wyjątkiem sytuacji zakazanych wprost w konstytucji.

Rozporz ą dzenie – akt normatywny, który jest wydawany na podstawie ustawy, aby mogła ona być wykonana przez odpowiednią instytucję wykonawczą. W Polsce prawo do wydawania rozporządzeń ma: Prezydent, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, minister, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Umowa mi ę dzynarodowa – pisemne porozumienie regulowane prawem międzynarodowym, którego stronami mogą być państwa, organizacje międzynarodowe itp.

Akty prawa miejscowego – obowiązują na obszarze działania organu, który je wydał. Pochodzą one od organów państwa (wojewody) lub organów samorządu. Zaliczamy do nich: uchwały wydawane przez sejmik wojewódzki; uchwały rady powiatu czy rady gminy zarządzenia wydawane przez wojewodę, zarząd województwa, powiatu, wójta itd.

Zarz ą dzenia – wydawane przez organy władzy wykonawczej.

4. Normy społeczne

Ludzie żyjąc w społeczności wykształcili między sobą pewne normy = reguły postępowania

w określonej sytuacji. Wyróżniamy :

normy obyczajowe – np.- nie mów przy jedzeniu, zdejmuj kapelusz gdy wchodzisz

do Kościoła, mów dzień dobry gdy wchodzisz do pomieszczenia gdzie są ludzie,

przepuszczaj kobietę przodem, ustępuj miejsca starszym w autobusie

normy moralne – wynikają z przykazań, określają co jest dobre a co złe – np. nie

zabijaj, nie kradnij, okazuj szacunek rodzicom i osobom starszym, nie ściągaj; na

straży norm moralnych stoi własne sumienie i opinia publiczna

normy wewn ę trzne organizacji polit. – np. głosuj zgodnie z wolą partii

normy prawne – określają zasady postępowania jednostki w społeczeństwie; ich

złamanie grozi poniesieniem kary

Ka ż da norma prawna okre ś la : adresata – wyznacza się mu obowiązek pewnego zachowania; norma nie jest kierowana do jednostki tylko do wszystkich np. każdy dorosły obywatel RP, każdy użytkownik dróg publicznych

Prawo: podstawowe pojęcia, zadania i funkcje, Opracowania z Diritto

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Prawo: podstawowe pojęcia, zadania i funkcje i więcej Opracowania w PDF z Diritto tylko na Docsity!

15. PRAWO – POJ Ę CIA PODSTAWOWE, ZADANIA, FUNKCJE

________________________________________________________________

1. Poj ę cia podstawowe

2. Ź ródła prawa i norm prawnych.

Wyróżniamy prawa:

Prawo naturalne Prawo stanowione

3. Podstawowe akty prawne

4. Normy społeczne

Ludzie żyjąc w społeczności wykształcili między sobą pewne normy = reguły postępowania

w określonej sytuacji. Wyróżniamy :

normy obyczajowe – np.- nie mów przy jedzeniu, zdejmuj kapelusz gdy wchodzisz

do Kościoła, mów dzień dobry gdy wchodzisz do pomieszczenia gdzie są ludzie,

przepuszczaj kobietę przodem, ustępuj miejsca starszym w autobusie

normy moralne – wynikają z przykazań, określają co jest dobre a co złe – np. nie

zabijaj, nie kradnij, okazuj szacunek rodzicom i osobom starszym, nie ściągaj; na

straży norm moralnych stoi własne sumienie i opinia publiczna

normy wewn ę trzne organizacji polit. – np. głosuj zgodnie z wolą partii

normy prawne – określają zasady postępowania jednostki w społeczeństwie; ich

złamanie grozi poniesieniem kary