Prawo UE - Notatki - Prawo - Część 1, Notatki z Prawoznawstwo

Pobierz Prawo UE - Notatki - Prawo - Część 1 i więcej Notatki w PDF z Prawoznawstwo tylko na Docsity!

PRAWO UE

I. ORZECZENIA:

 CHRONOLOGICZNIE najważniejsze:

 - 25/62 Flauman – decyzje dotyczą podmiotów indywidualnie  - 26/62 von Gend i Loos – bezpośrednia skuteczność prawo wspólnotowego dla jednostek (jasne precyzyjne prawo  - 28/62 da Costa – acte Clair – jeżeli jakiś problem został już wyjaśniony przez ETS, nie trzeba wnosić pytania prejudycjalnego  - 6/64 Costa vs. ENEL – prawo wspólnotowe przeważa nad prawem krajowym  - 11/70 Internationale Handelgessellshaft – prawo wspólnotowe przeważa nad prawem konstytucyjnym  - 22/70 ERTA (AERT) – domniemanie kompetencyjne WE o zawieraniu umów międzynarodowych z państwami trzecimi  - 34/73 Fratelli – rozporządzenia są stosowane bezpośrednio, niezależnie od regulacji krajowych, państwa nie mają prawa do weryfikacji, podważania prawa wspólnotowego  - 167/73 Francja vs KE – zakaz stanowienia nowego prawa sprzecznego z prawem wspólnotowym (PIERWSZEŃSWTO STOSOWANIE)  - 81 CILFIT – acta Clair – nie trzeba pytać o oczywistości  - 8/81 Ursula Becker – za nieterminową lub mylna implementację dyrektywy konsekwencje ponosi państwo a nie jednostka, a prawa wynikające z dyrektywy przysługują jednostce niezależnie od implementacji dyrektywy przez PCz  - 8/83 von Colon – dyrektywa nie precyzuje sankcji, to sąd w czasie implementacji za zadbać czy jest ona adekwatna  - 152/84 Marshall – dyrektywa nie wywołuje bezpośredniego skutku horyzontalnego, państwo rozumiane szeroko jako układ stosunków prywatnoprawnych  - 314/85 Foto-Frost – sąd krajowy nie może stwierdzić nieważności prawa wspólnotowego  - 103/88 Fratelli Constanzo – organy samorządowe, sądy krajowe najpierw stosują prawo wspólnotowe, a odmawiają stosowanie prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym  - 213/89 Factorame – sąd krajowy może zawiesić jego stosowanie prawa krajowego do czasu stwierdzenia jego ważności z prawem wspólnotowym  - 6/90, 9/90 Francovich – możliwość uzyskania odszkodowania od PCz jest wymagana, gdy pełna efektywność prawa wspólnotowego zależy od odpowiedniej implementacji prawa przez PCz i wobec braku działania (zaniechania) jednostki nie mogą wyegzekwować przysługującego im praw od sądów krajowych; obejmuje to także sytuacje niepełnego implementowania prawa;  Szczególnie przesłankami odpowiedzialności są:  Naruszenie normy prawa wspólnotowego, która jest skierowana na przyznanie jednostkom praw  Naruszenie prawa wspólnotowego jest poważne  Występuje związek między naruszeniem prawa wspólnotowego a szkodą wyrządzoną jednostce  91/92 Foccini – prawo do odszkodowania za brak implementacji prawa wspólnotowego przez sąd krajowy  46/93 , 48/93 Brasserie - państwa odpowiadają odszkodowaniem za naruszenie, złą, niepełną implementacje lub zaniechanie implementacji przez organ władzy ustawodawczej, wykonawczej,

sądowniczej oraz organy administracji; jeżeli państwo ma charakter federacyjny odpowiedzialność ponoszą także jego człony  430/93 von Schijandel – prawo wspólnotowe nie wymaga, aby sądy krajowe podnosiły z urzędu zarzut wypływający z naruszenia przepisów wspólnotowych jeśli rozpoznanie tego zarzutu wymagałoby zrzeczenia się bierności (????)

TEMATYCZNIE

 OBYWATELSTWO

 1955 Nottebom – zasada aktywnego obywatelstwa  1990 Michalletti – nie wnika jak obywatelstwo zostało nadane przez PCz, to wyłączna sprawa PCz  1999 Głuszczak – można powołać się natka układu stowarzyszeniowego przed sądem  1999 Grzelczak – obywateli UE traktuje się tak samo niezależnie od narodowość

 ŹRÓDŁA PRAWA WSPÓLNOTOWEGO

 8/81 Ursula Becker vs Urząd Finansowy (prawo podatkowe) – jeżeli prawo nie implementowało dyrektywy w terminie konsekwencje tego ponosi administracja a nie jednostka, a prawa wynikające z dyrektywy przysługują jednostce niezależnie od sposobu implementacji przez PCz  14/83 von Colson vs Kemam (dyskryminacja) – nawet jeżeli dyrektywa nie precyzuje jasno i klarownie sankcji to musi być ona zastosowana w formie adekwatnej i mieć zarazem funkcję prewencyjną, sąd krajowy musi tak implementować dyrektywę, aby była ona adekwatna  152/84 Marshall – dyrektywy nie wywierają bezpośredniego skutku horyzontalnego. Pojęcie państwa rozumiane szeroko, obejmujące także stosunki prywatnoprawne  34/73 Fratelli vs rząd włoski - państwa nie mają swobody do wprowadzania weryfikacji w prawie wspólnotowym np. co do czasu wejścia w życie. Bezpośrednie stosowanie rozporządzenia jest niezależne od jakichkolwiek regulacji krajowych

 PRAWO WSPÓLNOTOWE A PRAWO KRAJOWE

 103/88 Fratelli Constanzo – organy samorządowe, tak jak sądy krajowe, w pierwszej kolejności stosują prawo wspólnotowe, a odmawiają stosowania prawa krajowego sprzecznego z nim  26/62 van Gend In Loos – cło (bezpośrednia skuteczność prawa wspólnotowego)  6/64 Costa vs ENEL – prawo krajowe nie może przeważać nad prawem wspólnotowym  11/70 Internationale Handelgessellschaft – prawo wspólnotowe przeważą nad prawem konstytucyjnym i należy prawu wspólnotowym zapewnić ochrone w porządku prawnym PCz  106/77 Simmenthal II – sąd krajowy nie może stosować normy prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym od dnia wejścia w życie (nie czeka się na uchylenie norm sprzecznych)

 PODSTAWOWE ZASADY PRAWA WSPÓLNOTOWEGO

 22/77 ERTA (AERT) – traktaty z P3 – domniemanie kompetencji WE w zawieraniu umów międzynarodowych z państwami trzecimi  213/89 Fractorame – bandera, statki z GB – sąd krajowy może zawiesić stosowanie prawa krajowego do czasu stwierdzenia jego ważności z prawem wspólnotowym  430 i 431/93 von Schijendel - fizjoterapeuci – sąd krajowy może powołać się na prawo wspólnotowe nawet jeśli strona nie powołała się na nie

WYKŁADY

NUMER WYKŁADU 

 Prawo UE cały czas się zmienia = acta communitaire

Prawo UE → po traktatach rzymskich całe prawo nazywano europejskim w odróżnieniu do międzynarodowego Prawo europejskie → to dorobek prawny Rady Europy i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu Prawo wspólnotowe (community law) → oznacza to, że po wprowadzeniu Traktatów Rzymskich powstały wspólnoty EWG, EUROATOM; prawo UE to to prawo, które dotyczy integracji gospodarczej

RÓŻNICA PODSATWOWA MIĘDZY PRAWEM

I filar (gospodarcze)

Niewykonanie grozi konsekwencjami

Prawo wspólnotowe (community law) – to prawo jest twarde bo jest zdefiniowana osobowość prawna)

II filar (polityka zagraniczna i bezpieczeństwa)

Niewykonanie NIE grozi konsekwencjami

• przykład z uznaniem Kosowa

Prawo UE (soft law)

III filar (sprawy wewnętrzne)

Soft law

Brak osobowości prawnej

Unia Europejska prze wejściem w życie Traktatu Europejskiego NIE MA osobowości prawnej, a jeżeli coś nie ma osobowości prawnej to NIE MOŻE tworzyć prawa !!!!!!!!!!!!!!

A dlaczego UE nie ma osobowości prawnej? → bo większość państw nie chciała

Prawo UE zbiera najsprawniejsze rozwiązania sądownicze ze wszystkich krajów UE

 PRAWO MIEDZYNARODOWE PUBLICZNE:

- podmioty prawa: 1. państwa 2. organizacje międzynarodowe

Prawo wewnętrzne ma inne podmioty Ad.1 → jakie państwo?

• lata 30 Konferencja z Montevideo, art.1 i art. 2; aby państwo było podmiotem prawa międzynarodowego musi mieć określone terytorium , ludność zamieszkującą to terytorium oraz władzą państwową. Ale także musi być uznane międzynarodowo przez inne państwa.

Państwa mogą tworzyć organizacje międzynarodowe o charakterze międzyrządowym; przekazują część swojej suwerenności na rzecz takiej organizacji (przekazują na zasadzie traktatów), org. Międzynarodowa musi mieć historię i podmiotowość międzynarodową, która nie jest pierwotna (kiedyś nawet Polska nie uznawała podmiotowości prawnej organizacji międzynarodowej).

Relacje między prawem międzynarodowym i wewnętrznym (2 koncepcje):

1. dualistyczna → są 2 osobne światy prawa – międzynarodowy i krajowy, osobne sądy; aby obowiązywały normy międzynarodowe należy dokonać transformacji za pomocą aktu transformacji 2. monistyczna → prawo to 1 świat i państwo podpisując, aprobując określone normy prawa międzynarodowego publicznego automatycznie jest zobowiązane do jego przestrzegania 3. koncepcje mieszane

Operujemy pewnymi skrótami !!!!!!

2 prawa międzynarodowe:

publiczne prywatne

- regulują stosunki zewnętrzne między - czyli część prawa wewnętrznego danego Państwami i organizacjami państwa, regulująca kwestie sporne tam, gdzie występuje tak zwany element międzynarodowy np. Polak zawiera umowę międzynarodową z Brazylijczykiem w Argentynie

POZYCJA PAŃSTWA W PRAWIE MIĘDZYNARODOWYM

1. terytorium → mówi się o terytorium UE czyli części składowe suwerennych państw
2. ludność → element łączący; w prawie wewnętrznym jest to instytucja obywatelstwa + obywatelstwo europejskie (pochodne)
3. władza
4. uznanie
5. możliwość wejść w stosunki z innymi państwami
6. ius tractatum → zdolność do zawierania umów międzynarodowych (UE nie posiada tylko poszczególne wspólnoty)
7. uznawalność → UE nie trzeba uznawać

ŹRÓDŁA PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO PUBLICZNEGO

1. umowy międzynarodowe → ( traktaty, konwencje, ale zgody NIE); Konwencja Wiedeńska w sprawie traktatów 1969 – nie ważna jest nazwa, ważne jest to czy umowa zawarta została między podmiotami prawa międzynarodowego 2. zwyczaj międzynarodowy → Kiedy się nim staje? Jeżeli powtarzalne zachowanie państwa wprowadza nam zasadę, której przestrzeganie jest tak samo nakazane jak prawo stanowione, np.: a. nawet jak dyplomata coś przeskrobie to państwo, w którym urzędował nie może go dotkliwie ukarać b. przy wizytach oficjalnych informuje się o czym będzie przemówienie c. zwyczaje interpretacyjne, wprowadzane z prawa rzymskiego po co ja pisałem to A i B

PRAWO WSPÓLNOTOWE

Prawo pierwotne prawo pochodne( wtórne)

PRAWO PIERWOTNE → umowy międzynarodowe z koniecznością ratyfikacji, o której decyduje prawo wewnętrzne państwa. W Polsce o ratyfikacji decyduje sejm i musi być ustawa ratyfikacyjna lub referendum.

Polska→ kształt ustawy był omawiany w sejmie; chodziło o charakter prawny Karty Socjalnej (GB w zakresie praw socjalnych ma gwarancję niestosowania), bo mogłoby dojść do roszczeń ze strony Niemców do majątków położonych na ziemiach odzyskanych. Karta wprowadza bezwzględny zakaz dyskryminacji prawnej, socjalnej i rzeczowej wszystkich obywateli.

PRAWO PIERWOTNE (primary law) NAJWAŻNIEJSZE!!!!! :

**1. Traktaty założycielskie WE i UE

2. Traktaty modyfikujące i uzupełniające** (JAE z 1986, Traktat Amsterdamski 1997, Traktat Nicejski 2001) 3. Traktaty akcesyjne → jest prawem pierwotnym, gdyż zmienia strukturę UE bo wprowadza nowy podmiot, nowi przedstawiciele w instytucjach UE, nowy język urzędowy, traktaty akcesyjne mają 3- art., ale mogą być do nich również obszerne dodatki **4. Umowy PCz
3. Ogólne zasady prawa wspólnotowego→** np. zasada słuszności (jeżeli nie ma regulacji jakiegoś prawa to rozstrzygamy, aby było sprawiedliwe), zas. domniemania dobrej woli, zas. stare deisis ( przyjmujemy niewzruszalność decyzji przy istnieniu takich samych podstaw)

PRAWO POCHODNE/WRTÓRNE:

Akty prawne WIĄŻĄCE:

1. rozporządzenia → w prawie wspólnotowym to tak jak ustawa w prawie krajowym; w UE dotyczą wszystkich, reguluje daną dziedzinę, którą jest objęta, wchodzi w życie natychmiast po ogłoszeniu we wszystkich PCz; deroguje wszystkie wewnątrzpaństwowe przepisy prawa krajowego dotyczące tej samej kwestii

34/73 Fratelli vs rząd włoski – PCz nie mogą weryfikować prawa wspólnotowego, bezpośrednie stosowanie rozporządzeń jest niezależne od regulacji krajowych)

2. dyrektywy→ w prawie UE to charakter wiążący, ustalamy cel oraz czas kiedy dyrektywa może być wdrożona, państwo decyduje jakich organów i instrumentów będzie potrzebowało do wdrożenia takiej dyrektywy (implementacji) Dyrektywy w UE przeważają, bo nie ingerują tak bardzo w suwerenność PCz jak rozporządzenia.

A co z sankcją, kiedy dyrektywa już obowiązuje, a nie jest jeszcze zaimplementowana przez państwo? → Stosuje się jeszcze prawo krajowe i organy państwa, które jeszcze nie zaimplementowały dyrektywy stosują prawo krajowe, ale osoba zainteresowana może się już odwołać do dyrektywy. ETS stwierdził, że taki rozwiązanie zmusi państwa do szybkiej implementacji dyrektyw.

8/81 Ursula Becker – jeżeli PCz nie implementowało dyrektywy, konsekwencje ponosi administracja, a nie jednostka

14/83 von Colon vs Kenam – adekwatność stosowania dyrektywy i implementacji

3. decyzje → mają charakter indywidualny, zawsze mają określony podmiot i mają charakter wiążący

Akty prawne o charakterze NIEWIĄŻĄCYM:

**1. zalecenia

2. opinie + akty nienormowane/nienazwane** sui genesis

Rodzaje aktów SUI GENERIS (nienazwane)  rezolucje  deklaracje  wyjaśnienia  komunikaty  sprawozdania

Charakterystyka:  występują w ramach wspólnot  są zobligowane do ich wydania i praktycznie nie mają mocy wiążącej ALE mamy prawo do ich badania tylko i wyłącznie przez ETS  ułatwiają działanie WE  konstrukcja oparta o daleko idący kompromis

UMOWY MIĘDZYNARODOWE

1. UMOWY MIESZANE → stronami oprócz WE są PCz oraz inne państwa bądź też organizacje

międzynarodowe jeżeli przedmiot regulacji jest taki sam, np. umowy stowarzyszeniowe z WE. Powołane na mocy mixed agreement organy w swojej działalności mogą wydawać akty (np. uchwały Rady Stowarzyszeniowej, które też są źródłami prawa)

Różnie dzielimy kompetencje WE w stosunku do PCz, ale są takie kompetencje nazywane łącznymi – mixed agrement (mają bardzo długie preambuły) – jeżeli mamy kompetencje wspólne to muszą się obie strony zgodzić

2. UMOWY MIĘDZYNARODOWE ZAWIERANE MIĘDZY PCZ → są kolejnym źródłem prawa

wspólnotowego (art. 293 TWE), np. Konwencja brukselska z 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych

3. UMOWY MIĘDZYNARODOWE MIĘDZY PCZ A PAŃSTWAMI TRZECIMI LUB ORG.

MIĘDZYNARODOWYMI → umowy te nie są źródłem prawa wspólnotowego bo WE nie jest zainteresowana tym zakresem, który umowa reguluje;

• umowy te muszą być zgodne z prawem wspólnotowym pierwotnym i wtórnym
• mogą regulować tylko kwestie nie objęte prawem wspólnotowym
• umowy tego typu zawarte przed utworzeniem WE albo przed przystąpieniem państwa do WE zachowują moc obowiązującą ale PCz są zobowiązane do stopniowej eliminacji sprzeczności z prawem wspólnotowym →  można zamienić te przepisy,  zawrzeć nową umowę  skorzystać z nowych regulacji unijnych,