Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Poradnik stanowi pomoc dydaktyczną dla ucznia w zawodzie technik logistyk
Typologia: Poradniki, Projekty, Badania
1 / 50
Pobierz cały dokument
poprzez zakup abonamentu Premium
i zdobądź brakujące punkty w ciągu 48 godzin
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Recenzenci: mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa mgr Iwo Nowak
Opracowanie redakcyjne: mgr Radosław Kacperczyk
Konsultacja: mgr inŜ. Halina Śledziona
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 342[04].Z1. Projektowanie i realizacja zadań logistycznych w organizacji transportu wewnętrznego, zawartego w programie nauczania dla zawodu technik logistyk.
Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy z zakresu projektowania i realizacji zadań logistycznych w organizacji transportu wewnętrznego. W poradniku znajdziesz:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Schemat układu jednostek modułowych
342[04].Z1. 01 Projektowanie i realizacja zadań logistycznych w zaopatrzeniu
342[04].Z1. 02 Projektowanie i realizacja zadań logistycznych procesu technologicznego
342[04].Z Logistyka przedsiębiorstwa w łańcuchu dostaw
342[04].Z1. Projektowanie i realizacja zadań logistycznych w dystrybucji
342[04].Z1. Projektowanie i realizacja zadań logistycznych w gospodarce odpadami
342[04].Z1. Projektowanie i realizacja zadań logistycznych w organizacji transportu wewnętrznego
342[04].Z1. Sporządzanie rachunku kosztów zadań logistycznych przedsiębiorstwa w łańcuchu dostaw
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − zidentyfikować zadania logistyczne w zakresie transportu wewnętrznego, − opisać infrastrukturę transportu wewnętrznego na podstawie strategii przedsiębiorstwa, − określić wymagania techniczne dla środków transportu wewnętrznego, − dobrać rodzaje i parametry środków transportu wewnętrznego do przepływów rzeczowych w przedsiębiorstwie, − zaprojektować sieć transportu wewnętrznego, − zaplanować budŜet realizacji transportu wewnętrznego, − sporządzić harmonogram organizacji transportu wewnętrznego, − zastosować techniki informacyjne wspomagające proces transportu wewnętrznego, − zaprojektować system monitorowania i kontroli transportu wewnętrznego, − dokonać analizy kosztów zadań logistycznych w obszarze transportu wewnętrznego, − zastosować przepisy prawa dotyczące transportu i eksploatacji środków transportu, − zastosować wiedzę z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Transport wewnętrzny moŜna określić jako przemieszczanie, pakowanie oraz magazynowanie materiałów w dowolnej postaci na terenie przedsiębiorstwa. Dzięki takim czynnościom, którym poddawane są materiały, nabierają one walorów uŜytkowych w sensie miejsca i czasu. Technologią transportu wewnętrznego moŜemy określić sposób realizacji programu transportu i magazynowania, który wynika z zadania logistycznego w przedsiębiorstwie. Uwzględnia on następujące relacje, które zachodzą pomiędzy: − strumieniami ładunków, które zawierają takie informacje jak: przedmiot, ilość, punkty nadania i odbioru, dysponowany czas, − strumieniami informacji, które są związane z przepływem materiałów, − wydajnością elementów układu transportowo–magazynowego. Wynika on z następujących czynników: − rodzajów i parametrów środków transportowych, − osób, uczestniczących w procesach przepływu materiałów i informacji, − kosztami eksploatacyjnymi zastosowanych środków, − zakładem a otoczeniem. Rola transportu wewnętrznego wzrosła przede wszystkim ze względu na to, iŜ kaŜdy materiał lub towar ma tylko wtedy określoną wartość, gdy moŜna nim dysponować w odpowiednim miejscu, w którym jest on potrzebny w danym czasie. Materiał wykorzystywany do produkcji, czy teŜ wyrób gotowy powinien znajdować się w miejscu i w czasie gdzie jest on potrzebny. Przepływ towarów w przedsiębiorstwie powinien być rozpatrywany od momentu dostarczania go do zakładu, poprzez miejsca magazynowania, operacje obróbcze i montaŜowe, aŜ do momentu wysłania wyrobów gotowych. W trakcie wykonywania analizy przepływu materiałów w przedsiębiorstwie konieczne jest poznanie odpowiednich informacji. Dotyczą one następujących zagadnień: − materiału oraz opakowania przemysłowego (pojemnika), − kosztów utrzymania wyposaŜenia, − specyfiki terenu oraz budynków, które stanowią obszar transportu wewnętrznego, − działalności transportu wewnętrznego oraz kosztów eksploatacyjnych. PoniŜej przedstawiono przykładowe zestawienie danych i czynników, które powinny być brane pod uwagę w trakcie wykonywania analizy transportu wewnętrznego i magazynowania [3, str. 12]: − materiał − opis materiału, − stan fizyczny, − kształt, − wymiary, − masa, − pojemnik − opis pojemnika,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
− jaką ilość materiału naleŜy przewieźć. Na rysunku 1 przedstawiono rodzaje problemów, jakie występują w transporcie wewnętrznym.
Rys. 1. Rodzaje problemów występujących w transporcie wewnętrznym [opracowanie własne]
Ustalenie programu transportu wewnętrznego rozpatrywane jest w dwóch aspektach: − ilościowym, − jakościowym. Rozpatrywanie transportu w aspekcie ilościowym wymaga pewnej systematyki i metodyki. Podczas określania programu transportowego pomocne stają się odpowiedzi na 6 podstawowych pytań. Zostały one przedstawione na rysunku 2.
Rys. 2. Podstawowe pytania pomocne w określeniu programu transportowego [opracowanie własne]
Problemy występujące w transporcie wewnętrznym
Problemy mające związek z projektowaniem nowego układu transportu wewnętrznego
Problemy z istniejącym układem transportowym, w którym nie przewiduje się zmian
Problemy mające związek z istniejącym układem transportowym, który będzie ulegał istotnym zmianom
Co?
Ile?
Kiedy?
Skąd?
Dokąd?
Jak?
Podstawowe pytania pomocne w określeniu programu transportowego
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Pytanie „co?” – określa: rodzaj materiału, wymiary, kształty, masy, jednostki opakowania oraz jednostki ładunkowe. Na rysunku 3 przedstawiono przykładowy opis materiału i pojemnika.
Rys. 3. Przykładowy opis materiału i pojemnika [3, s. 14]
Pytanie „ile?” oraz „kiedy?” – określa liczbę jednostek ładunkowych do przetransportowania, przeładowania lub składowania w danym, określonym czasie. Odpowiedzi na te pytania moŜna uzyskać chociaŜby na przykładzie programu transportu i magazynowania. Na rysunku 4 przedstawiono przykładowy program transportu i magazynowania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Pytanie „skąd?” – określa: miejsca nadania i odbioru towaru. Często wykonywany jest on na planie zakładu w postaci wykresu przepływu. Zawarte są w nim równieŜ informacje na temat towaru, który jest wysyłany lub dostarczany. Na rysunku 5 przedstawiono przykład określenia punktów nadania i odbioru.
Rys. 5. Określenie punktów nadania i odbioru – przykłady [3, s. 17]
Pytanie „dokąd?” oraz „jak?” – określa jakie środki transportowe są stosowane do przemieszczania, przeładowywania oraz składowania ładunków. Zawarte są tutaj równieŜ informacje dotyczące sposobu ich sterowania oraz liczby osób zatrudnionych przy ich obsłudze. Na rysunku 6 przedstawiono przykładową kartę przepływu materiałów w wydziale produkcyjnym zakładu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Rys. 6. Karta przepływu materiałów w wydziale produkcyjnym zakładu na przykładzie pojemników na zamianę [3, s. 19]
Na rysunku 7 zostały przedstawione pytania słuŜące do oceny sprawności transportu wewnętrznego oraz magazynowania. Dzięki uzyskanym wynikom, moŜemy wywnioskować, czy konieczne jest wprowadzenie zmian, mających na celu usprawnienie systemu transportu wewnętrznego i magazynowania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Symbole stosuje się tam gdzie czynności, nazw urządzeń nie moŜna zapisać wykorzystując maksymalnie dwa słowa. Stosowanie zapisu wykorzystującego symbole jest bardziej efektywne od zapisu słownego. Na rysunku 8 przedstawiono symbole wykorzystywane do zapisu procesu transportowego.
Rys. 8. Symbole do zapisu procesu transportowego [3, s. 22]
Wykres przepływu – jest graficznym przedstawieniem drogi, jaką pokonuje materiał w czasie przepływu w przedsiębiorstwie. Jego głównym zadaniem jest przedstawienie trasy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
i kierunków przepływu towarów. Wykres przepływu materiałów wykonywany jest na podkładzie architektonicznym w odpowiedniej skali, w taki sposób, aby moŜna było odczytać odległości pomiędzy poszczególnymi punktami. Istnieje wiele odmian takich wykresów. Na rysunku 9 pokazano najprostszy wykres przepływu materiału. Zaznaczono na nim linią ciągłą drogę, jaką musi pokonać materiał od punktu wejścia, do punktu wyjścia, tj. miejsca, w którym osiąga swój cel przepływu. Strzałkami zaznaczono kierunek przepływu materiału.
Rys. 9. Wykres przepływu dla jednego materiału [3, s. 23]
W niektórych przypadkach na wykresach przedstawiane są równieŜ czynności, które zachodzą w procesie. Wykorzystuje się do tego symbole przedstawione na rysunku 8. Wykres tego typu – z zaznaczonymi czynnościami – przedstawiono na rysunku 10.
Rys. 10. Wykres przepływu materiału z zaznaczonymi czynnościami [3, s. 24]
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Na rysunku 12 pokazano efekty poszczególnych grup czynności.
Rys. 12. Efekty poszczególnych grup czynności [opracowanie własne]
PoniŜej zostały wyszczególnione zasady, jakie obowiązują w trakcie sporządzania kart przepływu materiałów: − do sporządzenia karty procesu przepływu najczęściej wykorzystuje się czysty papier, w niektórych tylko przypadkach moŜna wykorzystać karty drukowane, − wykorzystując symbole umieszczane na pionowych liniach przepływu, przedstawiana jest kolejność w jakiej zachodzą dane czynności, − numerowanie czynności odbywa się w grupach, w takiej kolejności, w jakiej umieszczane są one na karcie. NaleŜy zwrócić uwagę na to, Ŝe numer operacji raz wykorzystany, nie moŜe być na danej karcie powtórzony, − w przypadku, gdy materiał moŜe być przemieszczany dwiema lub większą liczbą dróg, wówczas przeprowadza się linię poziomą. Punkt przecięcia się tych linii jest punktem centralnym. Następnie od linii poziomej opuszczane są linie pionowe, które obrazują przepływy dla kaŜdego przypadku. Dolne krańce tych linii łączone są linią poziomą, gdzie z jej centralnego punktu, przeprowadza się linię pionową, przedstawiającą dalszy przebieg procesu, − jeśli w trakcie procesu przepływu materiał ulega zmianie, wówczas na wykresie przerywana jest linia pionowa przez narysowanie dwóch krótkich linii poziomych. Pomiędzy tymi liniami podawana jest jednostka, która jest przedmiotem następnych czynności. Na rysunku 13 pokazano przykładową kartę procesu przepływu materiałów w produkcji masy formierskiej.
czynność
operacja dokonuje
transport
kontrola
składowanie
oczekiwanie
przemieszcza
weryfikuje
buforuje
przeszkadza
efekt
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Rys. 13. Karta procesu przepływu materiałów w produkcji masy formierskiej [3, s. 28]
Karta cykli transportowych – jest to jedna z metod wykorzystywana do zapisu procesu transportu wewnętrznego. Wykorzystywane są tutaj symbole przedstawione na rysunku 8. Na rysunku 14 przedstawiono cykle, jakie występują w transporcie wewnętrznym.
Rys. 14. Cykle występujące w transporcie wewnętrznym [opracowanie własne]
PoniŜej jest przedstawiony (rys. 15) i omówiony przykładowy cykl transportowy, który został sporządzony dla dostawy 30 ton chemikaliów w workach po 50 kg. Towar został dostarczony transportem kolejowym, a punktem końcowym tego procesu jest wydział produkcyjny przedsiębiorstwa.
Cykle transportu wewnętrznego
podstawowy
półcykl obejmuje tylko niektóre elementy cyklu podstawowego, np. przenośnik wykonuje tylko przewiezienie ładunku w jedną stronę.
mieszany do tego cyklu moŜemy zaliczyć cykl podstawowy lub półcykl, w którym wykonuje się równieŜ inne czynności (np. kontrola).
