Pobierz Projektowanie systemów produkcyjnych - Notatki - Zarządzanie i więcej Notatki w PDF z Ekonomia i zarządzanie biznesem tylko na Docsity! 1 Projektowanie systemów produkcyjnych. Wykład 1. 21.02.2007. Projektowanie – to szukanie optymalnego rozwiązania w danych w warunkach, mającego zaspokoić potrzeby/zamówienia społeczne. W praktyce inżynierskiej projektowaniem nazywamy zbiór prac studialno – koncepcyjnych i technologiczno – wykonawczych związanych z wykonaniem pełnej dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej, z wykonaniem modeli i prototypów. Dokumentacja projektowa i modele, prototypy stanowią podstawę dla prac konstrukcyjnych i technologicznych. Konstrukcja to odp. jak zrealizować projekt. Technologia to odp. jaką techniką wytwarzania wykonać projekt. Zasada racjonalnego gospodarowania Oskar Lange Dotyczy sposobu użycia środków: - maksymalizacja celu- polega na tym, że jeśli dysponujemy środkami trwałymi to efekt powinien być maksymalny (jak najlepiej wykorzystać, by osiągnąć max cel) x=const y->max - y=cons x->min stały cel osiągnięty przy minimum środków. Jeżeli w każdym zagadnieniu projekt występuje funkcja celu to można ją optymalizować(max). W zależności od warunków ubocznych w postaci równań bilansowych otrzymujemy obszar zależności rozwiązań dopuszczalnych i wewnętrznie zgodnych. Rozwiązanie optymalne Rozwiązanie dopuszczalne Rozwiązanie wewnętrznie zgodne Wykład 2. 28.02.2007. Minimalny zakres opracowania projektowego w technice obejmuje: - określenie zapotrzebowania społecznego na konkretny wyrób technologiczny oraz metody wytwarzania i rodzaj obiektu technicznego 2 - twórcza syntezę wiedzy z różnych dyscyplin i doświadczenia autorów projektu podpartego talentem i sztuką tworzenia kształtu, funkcji, nowej metody wytwórczej lub całego systemu - sporządzenie wytycznych lub założeń do kolejnej fazy prac np. wykonania modelu, prototypu, organizacji systemu produkcyjnego czy wykonania całego obiektu - analiza techniczno - ekonomiczna wyników na podstawie prognozy w czasie projektowania - opracowanie harmonogramu prac - projekt decyzji dotyczący dalszej pracy. Problematyka projektowania jest złożona zależy od zastosowanych technik wytwarzania, wielkość produkcji seryjnych i wspomagania komputerowego. Czynniki projektowania: 1. zadania projektowe 2. przedmiot projektowania (np. systemy produkcyjne) 3. podmiot projektowania 4. proces projektowania 5. czas kalendarzowy. Ad.1 ZP może obejmować tylko wykonanie projektu, częste jednak dotyczy całej realizacji wraz z nadzorem autorskim. Obejmuje też coraz częściej rozruch i początkową eksploatację. ZP formułowane są w kraju ciągle wg drugiej zasady Oskara Lange - „Minimalizacja środków (nakładów)”. Oznacza to, że na podstawie badań marketingowych formułuje się projektowy program produkcyjny (PPP) a zadaniem projektanta jest zaprojektowanie systemu produkcyjnego przy minimalnym nakładzie środków inwestycyjnych. W ZP formułuje się ponadto: - funkcje celu - warunki uboczne - warunki brzegowe, w tym ograniczenia terminowe. Po otrzymaniu ZP obowiązkiem projektanta jest wszechstronna analiza tego zadania przed przystąpieniem do projektowania. Analiza powinna obejmować: - zasadność PPP - termin realizacji ograniczenia w tym zakresie - czynnik czasu w projektowaniu - czynniki otoczenia I i II stopnia jednostki projektowej Ad.2 Przedmiot projektowania: wyroby przemysłowe, techniki wytwarzania, systemy i obiekty wytwarzania Projektując obiekty produkcyjne dokonujemy rozplanowywania przestrzennego w obiektach oraz sporządzamy wytyczne architektoniczno - budowlane i instalacyjne, a także sposoby realizacji projektu. Nieodłączną częścią każdego projektu jest kosztorys, harmonogram realizacji i projekt decyzji. W projekcie określa się wielkość dopuszczalnych odstępstw czyli zakłada się tolerancję wykonania. 5 o jakość dobranych surowców i materiałów o poziom kwalifikacji załogi o sprawdzenie stanu BHP i ergonomii (już pod obciążeniem maszyn i urządzeń) o sprawdzenie jakości produktów. Osiąganie PZP rozpoczyna się bezpośrednio po osiągnięciu rozruchu technologicznego. W przemyśle elektromaszynowym cykl PZP wynosi 12 miesięcy. W praktyce stosuje się dwie strategie osiągania PZP: - przy stałym zatrudnieniu - przy wzrastającym zatrudnieniu. W okresie osiągania PZP istnieje możliwość sprawdzenia: - systemu sterowania i funkcjonowania przepływu informacji. - systemu zarządzania produkcją - przewidywanego kosztu - poziomu produktywności projektowanego systemu produkcyjnego Dla każdej inwestycji musi być opracowany harmonogram rozruchu mechanicznego i technologicznego oraz harmonogram osiągania PZP. Wykład 4. 14.03.2007. Ilość opracowanych w fazie przedinwestycyjnej dokumentacji technicznej zależy od wagi inwestycji i złożoności. Dla dużych inwestycji dokumentacja opracowywana jest w 4 etapach: 1. projekt koncepcyjny 2. projekt wstępny 3. projekt techniczny 4. np. techniczne, wykonawcze do realizacji. Dla inwestycji małych są 2 etapy: - projekt koncepcyjny - projekt techniczno- wykonawczy. Do każdego etapu wykonywane jest studium ekonomiczne projektu. Przed przystąpieniem do realizacji kolejnego etapu poprzedni musi być zatwierdzony przez inwestora. Dane wyjściowe do projektu dostarczane są przez inwestora. Powinien zawierać: - określenie celu i uzasadnienie zależności realizacji inwestycji - określenie wielkości parametrów inwestycji - określenie warunków realizacji (w jakim terminie, skąd pochodzą własne środki finansowe inwestora) - analiza ekonomiczna (rachunek efektywności inwestycji) - wstępny harmonogram realizacji inwestycji. Projekt koncepcyjny powinien być wykonany przynajmniej w dwóch wariantach: - normalnym - optymistycznym Projekt wstępny odpowiada założeniom techniczno - ekonomicznym. Stanowi rozwinięcie projektu koncepcyjnego, jednocześnie zawiera wytyczne do opracowania projektu technicznego. Składa się : 6 - z podania szczegółowej lokalizacji zakładu - charakteryzuje produkcję podstawową opisując techniki wytwarzania, a także warunki produkcji dodatkowej i pomocniczej - omówienie transportu wewnątrzzakładowego i zewnętrznego (ten który wymaga zasilenia z zewnątrz) - omówienie zasilania energetycznego - gospodarka grzewcza - łączność - zaplecze BHP oraz obiekty administracyjne, gospodarcze i socjalne. Projekt techniczny stanowi rozwinięcie i uzupełnienie projektu wstępnego. Zawiera obliczenia wytrzymałościowe, podaje wielkości wyliczone maszyn, urządzeń, ludzi na stanowisku opracowany dla każdego obiektu oddzielnie, natomiast obliczenia i rys. tworzą dokumentację wykonawczą realizowaną dla każdego obiektu, a także dla całego projektu. Uzupełniony o zestawienie kosztów realizacji i ocenę efektywności, przedstawiony inwestorowi do oceny. To przedostatni etap fazy przedinwestycyjnej. Środki finansowania inwestycji: - środki własne inwestora 35% - kredyt na wyposażenie 15% - kredyty długoterminowe 35% - kredyty krótkoterminowe 15%. Przy liczeniu kosztów/nakładów można przyjąć strukturę: - koszty materiałowe 50% - koszty płac 32% - koszty amortyzacji 12% - podatki 2% - koszty administracyjne 3%. Wykład 5. 18.04.2007. Projektowy program produkcyjny (ppp). Zestaw wyrobów przyjęty za podstawę do projektowania systemu produkcyjnego. Każdy z wyrobów wymaga innego potencjału produkcyjnego i w odmienny sposób zaspokajają potrzeby rynku. Dlatego wybór produktu wg charakterystyki technicznej i ilościowej w odpowiednich przedziałach czasowych jest kompromisem pomiędzy niezbędnym potencjałem produkcyjnym systemu, a możliwościami sprzedaży i także stosunkiem kosztów oraz dochodów. Kryteria wyboru wariantu ppp: 1. zapewnienie realizacji funkcji celu w rozwoju produkcji 2. zapewnienie optymalnego wykorzystania potencjału produkcyjnego 3. możliwość dotrzymania ustalonych terminów produkcji 4. zabezpieczenia godziwego zysku przy zaspokojeniu potrzeb społecznych Komputerowe wspomaganie projektowania w systemach produkcyjnych. 7 Projektowanie może być opisane jako ciąg czynności których celem jest przekształcenie wymagań dla przedmiotu projektowania w szczegółowy opis techniczno – ekonomiczny wraz z niezbędnymi wykresami koniecznymi do materialnego wykonania przedmiotu projektowania. Zarówno wyjście i wejście z systemu projektowania to informacje, zatem można wykorzystać technikę komputerową do opisania tego procesu. Na świecie przyjęło się nazywać komputerowe wspomaganie procesu produkcyjnego jako CIM. Wdrażanie komputeryzacji w systemach produkcyjnych jest potrzebą chwili tych czasów choć nie zawsze jest uzasadnione. Programy projektowania z reguły nazywane są jako CAD – komputerowe wspomaganie projektowania, czasami spotyka się również skrót CAP. Model procesu projektowania przy wspomaganiu komputerowym budowany jest najczęściej w myśl zasady że projektowanie jest procesem, który składa się z wielu próbnych i zawierających błędy sekwencji, które po korektach i stopniowym doskonaleniu prowadzą w konsekwencji do poprawnego rozwiązania odpowiadającego wymaganiom zadania projektowego. Dla stworzenia warunków konkurencyjności firmy należy stworzyć bazę know-how i staramy się ją maksymalnie wykorzystać. Należy intensywnie stosować instrumenty marketingowe w celu pozyskania segmentów rynku. Należy wprowadzić skuteczne narzędzia poprawy komfortu i wydajności pracy. W oparciu o doświadczenia wielu renomowanych firm światowych najbardziej efektywnym narzędziem w poprawie konkurencyjności firmy jest własna baza wiedzy, zarówno o rynku, o wyrobie, o technice, wytwarzaniu itp. Wykład 6. 25.04.2007. Licencja – jest to zezwolenie na wykonywanie czynności, których nie można realizować bez odpowiedniego zezwolenia. W prawie wynalazczym jest to zezwolenie na korzystanie z opatentowanego wynalazku lub zarejestrowanego wzoru użytkowego lub wzoru zdobniczego. Rozróżniamy licencje: - licencję dobrowolną – to zezwolenie właściciela patentu na wykonywanie wynalazku czyli stosowanie w sposób zarobkowy lub zawodowy - licencję przymusową – jest udzielana przez urząd patentowy gdy wykonanie wynalazku przez podmiot gospodarczy jest konieczne do zapobiegania lub usunięcia stanu zagrożenia państwa, a właściciel nie godzi się na udzielenie licencji dobrowolnej. Z wynalazkiem związany jest patent, który jest dokumentem stwierdzającym własność wynalazku i wyłączne prawo do korzystania z niego w sposób zarobkowy lub zawodowy.