Przedsiębiorstwo i rachunek ekonomiczny - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Pobierz Przedsiębiorstwo i rachunek ekonomiczny - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

Przedsiębiorstwo i rachunek ekonomiczny

Przedsiębiorstwo  wyodrębniona jednostka gospodarcza wytwarzająca dobra lub świadcząca usługi.

Cel przedsiębiorstwa (prywatnego)  maksymalizacja zysku.

Rodzaje przedsiębiorstw

1. kryterium – forma własności:

 prywatne  spółdzielcze  państwowe

2. kryterium – wielkość:

 małe (do 50 pracowników)  średnie (od 50 do 500 pracowników)  duże (ponad 500 pracowników)

3. kryterium – forma organizacyjno-prawna:

 firma jednoosobowa (firma będąca własnością jednej osoby, która otrzymuje całość zysków i ponosi pełną odpowie- dzialność za ewentualne straty)  spółka jawna (firma będąca własnością dwóch lub więcej osób fizycznych, które dzielą się zyskiem i są współodpowiedzialne za ewentualne straty)  spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka, za zobo- wiązania której właściciele odpowiadają tylko do wysokości wniesionych udziałów)  spółka akcyjna (firma będąca wspólną własnością akcjo- nariuszy)

Utargi, koszty i zyski

Utarg (przychód ze sprzedaży)  ilość pieniędzy uzyskana ze sprzedaży dóbr i usług w ciągu jakiegoś okresu.

Koszty  nakłady poniesione na wytworzenie tych dóbr lub usług.

Zysk  nadwyżka utargu nad kosztami.

Oznaczenia i definicje

Z — zysk całkowity;

K — koszt całkowity [ ang. TC ];

U — utarg całkowity [ ang. TR ];

Q — wielkość produkcji;

k = K / Q — koszt przeciętny (przeciętny koszt jednostki

produktu) [ ang. AC ];

k’ = dK / dQ — koszt krańcowy (koszt ostatniej jednostki produkcji, przyrost kosztów związany ze zwiększeniem produkcji o jednostkę) [ ang. MC ];

u^ =^ U / Q^ —^ utarg przeciętny (przeciętny utarg na jednostkę

produktu, tj. średnia cena) [ ang. AR ];

u’ = dU / dQ — utarg krańcowy (utarg z ostatniej sprzedanej jednostki produktu, przyrost utargu związany ze zwiększeniem sprzedaży o jednostkę) [ ang. MR ].

Krzywe kosztów

Krótki okres:

W krótkim okresie działa prawo nieproporcjonalnych przy- chodów.

W miarę zwiększania nakładów produkcja rośnie coraz szybciej (rosnące przychody), następnie coraz wolniej (malejące przy- chody), a po przekroczeniu pewnego granicznego poziomu dalsze zwiększanie nakładów nie daje już żadnych przyrostów produkcji, a nawet może powodować jej spadek.

W krótkim okresie zasób niektórych czynników wytwórczych (np. środków trwałych) jest niezmienny, zwiększanie produkcji odbywa się poprzez zwiększanie nakładów jedynie czynników zmiennych (praca, surowce, materiały).

Funkcja produkcji jest nieliniowa.

Długi okres:

W długim okresie działa prawo proporcjonalnych przychodów, gdyż można proporcjonalnie zwiększać nakłady wszystkich czynników (czynników stałych oraz czynników zmiennych).

Funkcja produkcji jest liniowa.

Funkcja kosztów całkowitych K = f(Q) jest symetrycznym odwróceniem funkcji produkcji Q = g(N) ( N – nakłady).

Z krzywej kosztów całkowitych wyznaczamy krzywe kosztu przeciętnego i kosztu krańcowego.

Poniższy rysunek przedstawia funkcje produkcji oraz sposób wyprowadzenia z niej funkcji kosztów, jak również wzajemne relacje między kosztami całkowitymi, krańcowymi i prze- ciętnymi.

Q

K

Q

K

N

Q

Q

N

Q

Q

Kc

Q

Kc

k’

k k k k

k k

'

k ' tg k

k tg k

k ' tg k

k tg k

k k

'

’

’ ’

Q

k’ (^) k’ k’

k’ = tg k’ = tg

Długi okres: przypadek proporcjonalnych przychodów

Krótki okres: nieproporcjonalne przychody

Koszt przeciętny i koszt krańcowy

W przypadku, gdy krzywe kosztów krańcowych i przeciętnych mają kształt litery U , krzywa kosztów krańcowych jest przesunięta w lewo względem krzywej kosztów przeciętnych i zawsze przecina ją w punkcie minimum.

Zmiany kosztu przeciętnego są wypadkową kształtowania się kosztów krańcowych. Mamy tu następujące zależności:

 gdy k’ < k , to k maleje;

 gdy k’ = k , to k osiąga minimum;

 gdy k’ > k , to k rośnie.

k’ , k

Q

k’ k

MINIMUM KOSZTU PRZECIĘTNEGO!!!

Krzywe utargów

Utarg całkowity to iloczyn sprzedanej ilości i ceny.

Konkurencja doskonała:

Przedsiębiorstwo sprzedaje swój produkt po ustalonej na rynku cenie, niezależnie od dostarczonej ilości. Utarg całkowity jest wtedy liniową funkcją wytworzonej i sprzedanej ilości, a utarg krańcowy równa się utargowi przeciętnemu , czyli cenie sprzedaży produktu, która jest dana bez względu na dostarczoną ilość.

Konkurencja niedoskonała:

Przedsiębiorstwo jest wyłącznym dostawcą danego produktu lub ma znaczny udział w ogólnej jego podaży. Wówczas, aby sprzedać więcej, musi obniżyć cenę. Cena (utarg przeciętny), jak również utarg krańcowy, jest malejącą funkcją wytwarzanej i sprzedawanej ilości, a w rezultacie utarg całkowity do pewnego momentu rośnie, a następnie maleje.

Q Q

Uc

u’ = u (= p ) u Uc

u’