PRZEDSTAW ZJAWISKO WYPIERANIA I SKUTKI DLA GOSPODARKI, Eseje z Ekonomia

Pobierz PRZEDSTAW ZJAWISKO WYPIERANIA I SKUTKI DLA GOSPODARKI i więcej Eseje w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

UNIWERSYTET EKONOMICZNY

W KRAKOWIE

Kierunek: Zarządzanie

Tytuł eseju:

PRZEDSTAW ZJAWISKO WYPIERANIA

I SKUTKI DLA GOSPODARKI

Spis treści

• WSTĘP........................................................................................................................................
• 1. KONCEPCJA ZJAWISKA WYPIERANIA..........................................................................
• 2. WPŁYW POLITYKI FISKALNEJ NA POZIOM DOCHODU............................................
  • 2.1. Mechanizm mnożnikowy.................................................................................................
  • 2.2. Model IS-LM...................................................................................................................
• 3. WPŁYW EFEKTU WYPIERANIA NA GOSPODARKĘ....................................................
  • 3.1. Zapotrzebowanie na kredyt..............................................................................................
• ZAKONCZENIE........................................................................................................................
• BIBLIOGRAFIA........................................................................................................................

Nordhausa efekt wypychania uruchamia się, gdy zmniejsza się skuteczność polityki fiskalnej w wyniku reakcji rynku pieniężnego^4.

2. WPŁYW POLITYKI FISKALNEJ NA POZIOM DOCHODU 2.1. Mechanizm mnożnikowy Składową łącznego popytu są wydatki publiczne, które wpływają na kształtowanie dochodu narodowego przy użyciu mechanizmu mnożnikowego. Mnożnik dodatków rządowych wskazuje na zmianę dochodu narodowego przez różnice wydatków państwa o jednostkę. Mechanizm ten ukazuje w jaki sposób restrykcyjną lub ekspansywną polityką fiskalną można wpłynąć na aktywność gospodarczą, jednocześnie wskazując na skuteczność stabilizacyjnej polityki fiskalnej. W prostym modelu gospodarki zamkniętej mnożnik wydatków można zapisać jako: Natomiast zmianę dochodu narodowego (∆ 𝑌) w równowadze, wynikającą ze zmian wydatków (∆𝐺) można przedstawić następująco: gdzie: ksk – krańcowa skłonność do konsumpcji, przyrost (zmianę)^5. Konsekwencją wzrostu wydatków budżetu państwa jest efekt wypierania inwestycji prywatnych zawieszonymi wydatkami publicznymi. Wzrost tych wydatków powoduje wzrost stóp procentowych na rynku pieniężnym, który wywołuje spadek wydatków inwestycyjnych i konsumpcyjnych na dobra trwałego użytku, co przekłada się na spadek popytu agregatowego, a w konsekwencji spadek dochodu narodowego^6. (^4) Samuelson Paul A., Nordhaus William D., Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995r., str.534-535. (^5) Milewski R., Kwiatkowski E. (red.), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006 (^6) Mankiw N.G, Taylor M.P., Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009

2.2. Model IS-LM Opis zjawiska wypychania można przedstawić na modelu IS-LM ujmującym jednocześnie zjawiska zachodzące na rynku dóbr i usług oraz na rynku pieniężnym. Krzywa IS stanowi zbiór kombinacji stopy procentowej i rozmiarów produktu krajowego, przy których istnieje równowaga na rynku dóbr i usług. Krzywa IS określona jest wzorem: i = A : a – Y : a * w , gdzie: i — stopa procentowa; A — suma autonomicznych (niezależnych od stopy procentowej) wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych, autonomicznych inwestycji przedsiębiorstw i autonomicznych wydatków państwa; a — wrażliwość inwestycji na zmiany stopy procentowej; w — mnożnik; Y — rozmiary PKB. Krzywa LM stanowi zbiór kombinacji stopy procentowej i rozmiarów produktu krajowego, przy których istnieje równowaga na rynku pieniądza. Krzywa LM określona jest wzorem: i = k : b * Y – 1 : b * M : P , gdzie: i — stopa procentowa; k — odwrotność szybkości obiegu pieniądza 1 : V ; b — wrażliwość popytu na pieniądz, na zmiany stopy procentowej; M — podaż pieniądza; P — przeciętny poziom cen^7. (^7) Blanchard O., Makroekonomia, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Warszawa 2016.

spadkiem opłacalności inwestycji, a w konsekwencji z ograniczeniem produkcji. W wielu przypadkach przedsiębiorstwom może grozić upadłość^10. ZAKONCZENIE Rozwój każdej gospodarki jest zdeterminowany inwestycjami, które zależne są od oszczędności i dostępności do kredytu. Na generację popytu, który determinuje dynamikę produktu krajowego brutto, wpływ mają inwestycje głownie przedsiębiorstw ale również i gospodarstw domowych. Zauważalne znaczenie mają oszczędności krajowe, które zapobiegają nadmiernemu uzależnieniu od zagranicznych źródeł kapitału i stabilizują wzrost gospodarki w długim okresie czasu. Jednakże są one uwarunkowane zadłużeniem i wynikającymi z niego potrzebami pożyczkowymi sektora instytucji rządowych i samorządowych. Wpływ na przyrost zadłużenia mają bieżące potrzeby finansowe Skarbu Państwa, powiększone o środki do wykupu długu publicznego. Jest on pokrywany środkami pochodzącymi z rynku krajowego i zagranicznego. W różny sposób może wpływać na procesy finansowe zachodzące poza sektorem publicznym gospodarki, w tym gospodarstwach domowych oraz przedsiębiorstwach. Stąd też znaczenie efektu wypierania^11. (^10) Ziółkowska W., Potrzeby pożyczkowe Skarbu Państwa,w: Zarządzanie i Finanse, Część 3, Konferencja Katedr Finansów, Sopot-2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. (^11) Jajko B., Dług publiczny a równowaga fiskalna, CeDeWu, Warszawa 2008r.

BIBLIOGRAFIA

1. Blanchard O., Makroekonomia, Oficyna Ekonomiczna Grupa Wolters Kluwer, Warszawa
3. David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch: Makroekonomia. PWE, 2007.
4. Jajko B., Dług publiczny a równowaga fiskalna, CeDeWu, Warszawa 2008r.
5. Mankiw N.G, Taylor M.P., Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009
6. Milewski R., Kwiatkowski E. (red.), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
7. Nasiłowski M., System rynkowy. Postawy mikro i makro ekonomii, Wydawnictwo Key Tex, Warszawa 2006.
8. Owsiak S., Finanse Publiczne, Teoria i Zastosowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
9. Sachs J.D., Larrain F.B.,Macroeconomics In the Global Economy, Harvester Wheatsheaf, New Jersey 1993
10. Samuelson Paul A., Nordhaus William D., Ekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995r., str.534-535.
11. Ziółkowska W., Potrzeby pożyczkowe Skarbu Państwa,w: Zarządzanie i Finanse, Część 3, Konferencja Katedr Finansów, Sopot-2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
12. http://notatki-studenckie.pl/wplyw-polityki-pienieznej-na-poziom-dochodu-w-modelu-is- lm/ (dostęp 28.12.2019)