Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Przedwiośnie - powieść o dojrzewaniu i krytyce społeczno-politycznej, Notatki z Język polski

Dokument analizuje powieść Stefana Żeromskiego 'Przedwiośnie' pod kątem jej tematyki dojrzewania głównego bohatera, Cezarego Baryki, oraz krytyki społeczno-politycznej rzeczywistości Polski po I wojnie światowej. Przedstawia również problematykę obrazu miasta w literaturze dwudziestolecia międzywojennego, ze szczególnym uwzględnieniem powieści Żeromskiego i Gombrowicza. Ponadto dokument omawia główne założenia poetyki Skamandrytów oraz rolę kobiety w literaturze tego okresu, na przykładzie 'Granicy' Zofii Nałkowskiej. Całość stanowi kompleksowe spojrzenie na ważne wątki literatury polskiej z lat 1918-1939.

Typologia: Notatki

2020/2021

Załadowany 18.11.2022

filip-dabrowski
filip-dabrowski 🇵🇱

1 dokument

1 / 2

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
1. Przedwiośnie jako powieść o dojrzewaniu.
Cezarego Barykę poznajemy jako wyniańczonego przez rodziców chłopca. Gdy wybucha wojna,
jego ojciec wyjeżdża na front .Cezary zostaje pod opieką matki, której nie słucha, jedyną osobą,
której zdanie szanował Cezary był ojciec . Przestaje się uczyć, popada w konflikt z dyrektorem
szkoły, zmienia się w zbuntowanego nastolatka. Jest zafascynowany hasłami rewolucjonistów.
Baryka zaczyna dojrzewać, gdy rewolucja dotyka go osobiście. Dostrzega, że jego matka podupadła
na zdrowiu. Zaczyna rozumieć, jak wiele wysiłku wkładała w ich codzienne życie, wcześniej nie
był w stanie docenić tego, co dla niego robiła, bo był ślepo zapatrzony w idee rewolucyjne. Wojna
jest głównym źródłem dojrzewania młodego Baryki, wojna uświadamia go w pewnych kwestiach.
Początkowo zafascynowany komunizmem, jest finalnie rozczarowany działaniami komunistów, np.
kiedy przybywa do Polski z nadzieją na ujrzenie cywilizacji szklanych domów, a napotyka tylko
marność i brud.
2. Problematyka społeczna i polityczna Przedwiośnia.
Na przykładzie losów Cezarego Baryki Żeromski konfrontuje idealne marzenie o Polsce z jej realnym obliczem.
Bohater przyjeżdża do Warszawy pełen najwspanialszych wyobrażeń o cywilizacji szklanych
domów. Tymczasem zastaje zacofanie, ubóstwo i skrajną niesprawiedliwość społeczną. W kraju
szaleje bezrobocie i drożyzna. Społeczeństwo jest skrajnie rozwarstwione: z jednej strony zamożne
ziemiaństwo stanowiące relikt porządku feudalnego, a z drugiej wiejska i miejska biedota żyjąca w
ubóstwie. Nieudolne rządy nie mają nic do zaproponowania młodym, ambitnym ludziom. W takich
warunkach rodzą się nastroje radykalne, pojawia się widmo rewolucji, przed którą ostrzega
Żeromski w ostatniej scenie powieści.
3.Obraz miasta w literaturze 20-lecia (do wyboru jeden z tych)
Etos miasta uosabiającego nowoczesność wyśmiewał Witold Gombrowicz w Ferdydurke.
Uzasadniał ,że arkadia cywilizacyjna przybiera fałszywe maski, że jest wielką mistyfikacją, za którą
kryje się obłuda i pozerstwo. Symbolem nowoczesności, jest dom inżyniera Młodziaków . Jego
mieszkańcy to osoby tworzące nową rzeczywistość, to osoby hołdujące swobodzie obyczajów,
futuryzmowi i kulturze fizycznej. Znakiem nowoczesności, staje się łydka nowoczesnej
pensjonarki- zgrabna i wysportowana, która promować ma idee zdrowego, sportowego życia.
Żeromski w "Przedwiośniu" opisuje dwa miasta. Jednym z nich jest Baku- miasto opanowane przez
rewolucje, gdzie brakuje żywności, mnożą się gwałty i rzezie. Następnie bohater powieści
przyjeżdża do Warszawy, która wbrew jego oczekiwania jest brzydka, zniszczona i obskurna, a
ludzie chudzi, zgarbieni, niechlujni i koślawi. Autor pokazuje wyniszczenie miasta i ludności
przez wojnę.
4.Poezja skamandrytów
Główne postulaty Skamandrytów: niechęć do wszelkich programów. Skamandryci łączą się ze
względu na swoje poglądy dotyczące poezji, ale obierają różne techniki twórcze. Kult życia,
zachwyt codziennością, witalizm, biologizm. Młodość jest tematem i siłą twórczą. Bohaterem ich
poezji jest przeciętny człowiek i jego przeżycia. Poeta ma się zmieszać z tłumem, a nie być ponad
nim. Zerwanie z tematyką patriotyczną, narodowościową i wyzwoleńczą.
Skamandryci wychodzili naprzeciw teraźniejszości, zaczęli z góry atakować wzorce poezji
romantycznej i młodopolskiej. W imię teraźniejszości pragnęli pisać wiersze zanurzone w
codzienności i w problemach zwykłych ludzi
5.Kobieta w literaturze 20-lecia.
Dziełem, które może reprezentować wizerunek kobiety z 20-lecia, jest „Granica” Zofii
Nałkowskiej. Widzimy tam wizerunek kochanki i żony głównego bohatera. pierwszą jest
pf2

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Przedwiośnie - powieść o dojrzewaniu i krytyce społeczno-politycznej i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

  1. Przedwiośnie jako powieść o dojrzewaniu. Cezarego Barykę poznajemy jako wyniańczonego przez rodziców chłopca. Gdy wybucha wojna, jego ojciec wyjeżdża na front .Cezary zostaje pod opieką matki, której nie słucha, jedyną osobą, której zdanie szanował Cezary był ojciec. Przestaje się uczyć, popada w konflikt z dyrektorem szkoły, zmienia się w zbuntowanego nastolatka. Jest zafascynowany hasłami rewolucjonistów. Baryka zaczyna dojrzewać, gdy rewolucja dotyka go osobiście. Dostrzega, że jego matka podupadła na zdrowiu. Zaczyna rozumieć, jak wiele wysiłku wkładała w ich codzienne życie, wcześniej nie był w stanie docenić tego, co dla niego robiła, bo był ślepo zapatrzony w idee rewolucyjne. Wojna jest głównym źródłem dojrzewania młodego Baryki, wojna uświadamia go w pewnych kwestiach. Początkowo zafascynowany komunizmem, jest finalnie rozczarowany działaniami komunistów, np. kiedy przybywa do Polski z nadzieją na ujrzenie cywilizacji szklanych domów, a napotyka tylko marność i brud.
  2. Problematyka społeczna i polityczna Przedwiośnia. Na przykładzie losów Cezarego Baryki Żeromski konfrontuje idealne marzenie o Polsce z jej realnym obliczem. Bohater przyjeżdża do Warszawy pełen najwspanialszych wyobrażeń o cywilizacji szklanych domów. Tymczasem zastaje zacofanie, ubóstwo i skrajną niesprawiedliwość społeczną. W kraju szaleje bezrobocie i drożyzna. Społeczeństwo jest skrajnie rozwarstwione: z jednej strony zamożne ziemiaństwo stanowiące relikt porządku feudalnego, a z drugiej wiejska i miejska biedota żyjąca w ubóstwie. Nieudolne rządy nie mają nic do zaproponowania młodym, ambitnym ludziom. W takich warunkach rodzą się nastroje radykalne, pojawia się widmo rewolucji, przed którą ostrzega Żeromski w ostatniej scenie powieści. 3.Obraz miasta w literaturze 20-lecia (do wyboru jeden z tych) Etos miasta uosabiającego nowoczesność wyśmiewał Witold Gombrowicz w Ferdydurke. Uzasadniał ,że arkadia cywilizacyjna przybiera fałszywe maski, że jest wielką mistyfikacją, za którą kryje się obłuda i pozerstwo. Symbolem nowoczesności, jest dom inżyniera Młodziaków. Jego mieszkańcy to osoby tworzące nową rzeczywistość, to osoby hołdujące swobodzie obyczajów, futuryzmowi i kulturze fizycznej. Znakiem nowoczesności, staje się łydka nowoczesnej pensjonarki- zgrabna i wysportowana, która promować ma idee zdrowego, sportowego życia. Żeromski w "Przedwiośniu" opisuje dwa miasta. Jednym z nich jest Baku- miasto opanowane przez rewolucje, gdzie brakuje żywności, mnożą się gwałty i rzezie. Następnie bohater powieści przyjeżdża do Warszawy, która wbrew jego oczekiwania jest brzydka, zniszczona i obskurna, a ludzie są chudzi, zgarbieni, niechlujni i koślawi. Autor pokazuje wyniszczenie miasta i ludności przez wojnę. 4.Poezja skamandrytów Główne postulaty Skamandrytów: niechęć do wszelkich programów. Skamandryci łączą się ze względu na swoje poglądy dotyczące poezji, ale obierają różne techniki twórcze. Kult życia, zachwyt codziennością, witalizm, biologizm. Młodość jest tematem i siłą twórczą. Bohaterem ich poezji jest przeciętny człowiek i jego przeżycia. Poeta ma się zmieszać z tłumem, a nie być ponad nim. Zerwanie z tematyką patriotyczną, narodowościową i wyzwoleńczą. Skamandryci wychodzili naprzeciw teraźniejszości, zaczęli z góry atakować wzorce poezji romantycznej i młodopolskiej. W imię teraźniejszości pragnęli pisać wiersze zanurzone w codzienności i w problemach zwykłych ludzi 5.Kobieta w literaturze 20-lecia. Dziełem, które może reprezentować wizerunek kobiety z 20-lecia, jest „Granica” Zofii Nałkowskiej. Widzimy tam wizerunek kochanki i żony głównego bohatera. Tą pierwszą jest

Justyna Bogutówna, to kobieta z nizin społecznych, uboga oraz bezradna. Jest kobietą ślepo zakochaną w Zenonie. Decyduje się na aborcję dziecka, które dzieliła z Zenonem. Pokazana jest jako kobieta tak opętana miłością i nienawiścią, że zdolna jest do zbrodni, po której chce popełnić samobójstwo. Natomiast żoną Zenona jest Elżbieta Becka, która jest skrzywdzona przez własnego męża. On wielokrotnie ją zdradza, a ona nadal przy nim zostaje. W pewnym momencie, gdy dowiaduje się o Justynie, zrywa zaręczyny z Zenonem, ale ostatecznie wraca do Zenona, zwiedziona jego zapewnieniami, nie dociekając, w jaki sposób mężczyzna rozwiązał problem z kochanką. Pisarki mają w tym czasie odwagę pokazywać nie tylko racje żony, ale i kochanki (Justyna Bogutówna). Niechęć do dzieci (kontrowersyjna do dziś aborcja), niepowodzenia miłosne, funkcjonowanie w toksycznych związkach przestają być tematem tabu. Stąd w literaturze dwudziestolecia tyle barwnych, wielowymiarowych portretów kobiecych.

  1. Słowa klucze w Ferdydurke „Pupa” jest symbolem zdziecinnienia, dziecięcej naiwności, infantylizmu. Nauczyciele w szkole, do której trafił Józio, bardzo dbają o to, by uczniowie byli należycie “upupieni” „Łydka” – symbol aktywności, sportu, erotyzmu, swobody obyczajowej – jest obiektem kultu w domu Młodziaków. Łydką Zuty wielokrotnie zachwyca się Józio. „Łydka” symbolizuje także biologię i potrzeby cielesne człowieka.. „Gęba” to obraz człowieka względem drugiego człowieka. To, jak postrzegają nas inni (lub jak chcą nas widzieć), i to, jak my patrzymy na innych – szufladkując, upraszczając, naginając na siłę do własnej wizji. Z ludźmi kontaktujemy się poprzez „gębę”, która właściwie stanowi naszą drugą twarz. 7.Groteska w literaturze. Motyw groteski w literaturze można określić jako zabieg polegający na zestawieniu w jednym dziele literackim zupełnie do siebie niepasujących, często opozycyjnych elementów, pozwalający na konstruowanie w ten sposób dziwacznych, karykaturalnych światów. Przykładowo zestawienie tragizmu i komizmu, fantastyki i realizmu czy piękna i brzydoty. W „Ferdydurke” groteskowość przejawia się po pierwsze na poziomie świata przedstawionego, który ulega widocznej deformacji (Józio jako 30 latek cofa się do gimnazjum). Obnaża się tu jego fikcyjny charakter, główny bohater powieści, Józio Kowalski, przedstawia się jednocześnie jako jej autor. Gombrowicz zestawia ze sobą skrajne elementy. Chociażby pokazanie samobójstwa Syfona w sposób ironiczny, zabawny, poprzez jego powieszenie się na wieszaku.