Pobierz Psychiatria i psychopatologia i więcej Notatki w PDF z Psychiatria tylko na Docsity! PSYCHIATRIA I PSYCHOPATOLOGIA zasady zaliczenia: - obecność na wykładach - praca zaliczeniowa poświęcona wybranej formie psychopatologii (za wyjątkiem niepełnosprawności intelektualnej, zaburzeń ze spektrum autyzmu, ADHD) tematyka zajęć 1) modele powstawania zaburzeń psychicznych: - biomedyczny - poznawczy - behawioralny - humanistyczny - egzystencjalny - psychodynamiczny - systemowy 2) elementy psychopatologii ogólnej: - pojęcie objawu - pojęcie zespołu objawów - najważniejsze objawy zaburzeń psychicznych i zespoły objawów. 3) psychozy: - psychozy schizofreniczne - paranoja - inne: halucynozy, parafrenia, zaburzenia schizotypowe, zaburzenia schizoafektywne, psychozy reaktywne 4) zaburzenia nastroju: - depresja - mania - zaburzenia afektywne dwubiegunowe 5) zaburzenia lękowe: - fobie - lęk paniczny - lęk uogólniony - zaburzenia lękowo-depresyjne - zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne 6) zaburzenia związane ze stresem: - ostra reakcja na stres - zaburzenia stresowe pourazowe - zaburzenia adaptacyjne 7) zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne): - amnezja i fuga dysocjacyjna - osłupienie dysocjacyjne - trans i opętanie - dysocjacyjne zaburzenia ruchu i czucia - osobowość mnoga 8) zaburzenia pod postacią somatyczną: - zaburzenia somatyzacyjne - zaburzenia hipochondryczne - uporczywe bóle psychogenne 9) zaburzenia osobowości: - definicja zaburzenia osobowości - rodzaje zaburzeń osobowości 10) zaburzenia psychiczne związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych 11) zaburzenia psychiczne o podłożu organicznym 12) zaburzenia psychiczne o charakterze reaktywnym - konfabulacje (wypowiadanie fałszywych wspomnień, które zwykle wypełniają lukę pamięciową; brak intencji wprowadzania rozmówcy w błąd) - omamy pamięciowe (fałszywe wspomnienia z silnym przekonaniem o ich realności) zniekształcenia spostrzegania — zmienione, zniekształcone spostrzeganie niektórych cech przedmiotów: rzeczywistych, prawidłowo rozpoznanych i zakwalifikowanych, umiejscowionych w realnej, obiektywnej przestrzeni złudzenia (iluzje) — błędne rozpoznanie rzeczywiście istniejących przedmiotów; towarzyszy im przekonanie o realności złudzenia; występuje też u osób zdrowych w warunkach utrudniających właściwe rozpoznanie bodźca (np. pod wpływem emocji, mgły, zmęczenia, itp.) omamy (halucynacje) — spostrzeżenia nieistniejących przedmiotów (brak bodźca), którym towarzyszy błędny sąd realizujących, tzn. poczucie, że spostrzegany przedmiot rzeczywiście istnieje, od iluzji różnią się brakiem obiektywnie istniejącego przedmiotu oraz silniejszym i nie podlegającym korekcie poczuciem realności spostrzeżenia rodzaje omamów: - wzrokowe - słuchowe - czuciowe - węchowe - smakowe omamy rzekome (pseudohalucynacje, omamy psychiczne) — najczęściej omamy słuchowe słowne („głosy”) umiejscawiane przez chorych w obrębie własnego ciała („w głowie”, „brzuchu”, „zębie”), rzadziej w wewnętrznej przestrzeni subiektywnej („we mnie”, „w głębi jestestwa”) lub w przestrzeni wyobrażonej („,z kosmosu”, „z nadrzeczywistości ) parahalucynacje — wrażenia lub spostrzeżenia nieistniejących przedmiotów nie uznawanych przez chorego za element rzeczywistości”; chory uważa je za zjawisko niezwykłe, często chorobowe; przykłady: wrażenia (np. proste błyski, dźwięki, odczucia) lub spostrzeżenia (słowa, melodie); występowanie: np. padaczka skroniowa, migrena, narkolepsja zaburzenia myślenia: - zaburzenia treści myślenia - zaburzenia formy myślenia (toku, struktury, funkcji) urojenia — fałszywe przekonania pochodzenia chorobowego o takich cechach jak:l 1. fałszywość 2. chorobowy kontekst, czyli współwystępowanie innych objawów psychopatologicznych 3. niezwykle silne poczucie oczywistości 4. niepodatność na rzeczowe kontrargumenty 5 .. indywidualistyczny I wyobcowujący społecznie charakter treści urojeniowych wg struktury: - urojenia proste — pojedyncze urojenia bez tendencji do systematyzacji treści (tworzenia systemu) - urojenia paranoiczne — są usystematyzowane (tworzą spójny system) — są powiązane i spójne z osobowością chorego — mają treść prawdopodobną (możliwą) — mają odpowiednie wysycenie uczuciowe - urojenia paranoidalne — są niespójne i słabo wzajemnie powiązane (nie tworzą spójnego systemu) są oderwane od osobowości i realiów życia chorego — mają treść mało prawdopodobną lub dziwaczną — mają słabe lub niedostosowane wysycenie emocjonalne wg treści: - odnoszące (ksobne) — odnoszenie do siebie niezwiązanych z nami działań innych ludzi lub przypadkowych zdarzeń - oddziaływania (wpływu, owładnięcia) — przeświadczenie, że nasze przeżycia i zachowania ulegają wpływowi obcych sił — przeświadczenie, że mamy niezwykłą zdolność wpływania na inne osoby - prześladowcze — przekonanie, że otoczenie zmierza do pozbawienia mas jakichś ważnych dóbr: godności, własności, zdrowia, wolności, pozycji społecznej, a nawet życia - urojenia zmiany (własnej) osoby — poczucie zagrażającej, zachodzącej lub już zaistniałej zmiany cielesnej, psychicznej, zmiany tożsamości - urojenia wyższościowe (wielkościowe) - urojenia małej wartości (depresyjne) - urojenia hipochondryczne - urojenia winy, grzeszności - urojenia zubożenia - urojenia nihilistyczne — przekonanie o całkowitym zaniku (śmierci, nieistnieniu) samego siebie lub świata - automatyzm psychiczny: przeżycie utraty wpływu na własne przeżycia i zachowania (poczucie, że są one automatyczne i nie podlegają woli), poczucie, że własne przeżycia i zachowania są obce; formy: automatyzm ruchowy (ruchy nasyłane, wywołane), automatyzm ideacyjny (myśli obce, nasyłane, zabierane, ugłośnione, nadawane, odsłanianie, podwajane, rozbrzmiewające jak echo), automatyzm ideacyjnosłowny (,„„głosy” wewnątrz ciała, narzucona mowa, komentarze) psychozy - tematyka: 1. psychozy schizofreniczne: - paranoidalna - hebefreniczna - katatoniczna - prosta 2. paranoja 3. inne psychozy (halucynozy, zaburzenia schizotypowe, pscyhozy eaktywne) 4. przyczyny i mechanizmy powstawania w ujęciu różnych modeli teoretycznych zaburzenia psychotyczne — cechy charakterystyczne: - utrata wglądu chorobowego — w każdym zaburzeniu o charakterze psychotycznym mamy do czynienia brakiem wglądu chorobowego — polega on na niedostatecznym uświadamianiu sobie przez chorego, że to, czego doznaje to zaburzenia psychiczne — osoba chora nie zdaje sobie też w pełni sprawy z konsekwencji swojego stanu — trzy wymiary wglądu chorobowego: krytycyzm — zdolność chorego do realistycznej oceny rzeczywistości, poczucie choroby — uznanie przez chorego chorobliwości przeżywanego stanu, gotowość leczenia — gotowość współdziałania w proponowanym leczeniu schizofrenia tradycyjne podejście: - odróżnia się od siebie: objawy osiowe (podstawowe) schizofrenii i zespoły psychopatologiczne nakładające się na objawy osiowe przyczyny zaburzeń schizofrenicznych: - przyczyny nie zostały jednoznacznie ustalone - prawdopodobnie istnieje wiele jej przyczyn - prawdopodobnie różne czynniki przyczynowe uruchamiają jeden, wspólny mechanizm powstawania zaburzeń schizofrenicznych nie można uznać, że schizofrenia jest dziedziczna, ale: - większe prawdopodobieństwo schizofrenii w rodzinie chorego, niż w populacji ogólnej - ryzyko zachorowania zależy od stopnia pokrewieństwa z chorym - wysokie ryzyko wystąpienia choroby u bliźniąt jednojajowych (48%) - przenoszenie ryzyka choroby mimo zmiany środowiska (np. adopcja) - obserwuje się nieprawidłowości anatomiczne w budowie mózgu - obserwuje się dysfunkcje układów neuroprzekaźnikowych (np. dopamina) udział czynników psychologicznych: - deficyty uwagi (filtrowanie bodźców) - deficyty myślenia (klasyfikowanie obiektów na kategorie, ignorowanie ważnych informacji) - deficyty pamięci operacyjnej (planowanie, inicjowanie i podtrzymywanie działania) - deficyty kompetencji społecznych (rozumienie innych ludzi, nawiązywanie relacji) udział czynników środowiskowych: - wczesne doświadczenia traumatyczne (brak potwierdzenia powszechności) - nagromadzenie negatywnych wydarzeń życiowych (najprawdopodobniej są to tylko czynniki wyzwalające epizod choroby) - rodzina chorego (wadliwa komunikacja, np. podwójne wiązanie, rozmyte granice, niejasne zasady itp.) - brak wystarczającego wsparcia społecznego mechanizm powstawania zaburzeń schizoftenicznych model podatność-stres: - istnienie u jednostki trwałego uwrażliwienia, czyli podatności (przyczyny genetyczne, neurologiczne, psychologiczne) - wystąpienie czynnika wyzwalającego dekompensację (np. stresory, brak wsparcia, niekorzystne relacje rodzinne)