Pobierz Psychologia kliniczna - Notatki - Psychologia - Część 4 i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! Psychologia kliniczna Wykład IV (19.04.2009 r.) Temat: Zaburzenia osobowości Zaburzenia osobowości, inna nazwa to psychopatie – obecnie nie używa się tego terminu, gdyż w społeczności anglosaskiej, ten termin odnosił się jedynie do zaburzeń antyspołecznych. Zaburzenie osobowości nie jest zaburzeniem w pełni znaczenia tego słowa, gdyż człowiek o zaburzonej osobowości jest w stanie ocenić sytuację, skutki swojego postępowania, niekiedy możliwość oceny jest ograniczona, ale jest zachowana. Zaburzenia osobowości to stały wzorzec zachowania wykształcony w młodości, lub wczesnej dorosłości, w zasadzie nie zmienny do końca życia. Człowiek o zaburzonej osobowości sam cierpi i z jego powodu cierpią inni ludzie, osiągi ma poniżej swoich realnych możliwości, ma zaburzone relacje między ludźmi. Zaburzenia osobowości nie można wytłumaczyć innymi kategoriami chorobowymi. Zaburzenie osobowości jest egosynotoniczne – oznacza to, że osoba zaburzona nie ma poczucia, że trudności które wokół niego się pojawiają, wynikają z niego samego, np. swoją wrogość wobec innych rzutuje na innych, to w innych doszukuje się problemu. W zaburzonej osobowości występują nieprawidłowości w sferze emocjonalnej. Prognoza i terapia: Negatywna, gdyż u podłoża zaburzeń istnieje lęk. Terapia polegająca na przebudowie modelu osobowości – nie przynosi efektów. Dlatego stosuje się terapię podtrzymującą, która jedynie ma na celu złagodzenie objawów zaburzeń. O zaburzeniu osobowości można powiedzieć, jeżeli na 9 cech przypisanych temu schorzeniu, występuje co najmniej 5. Klasyfikacja zaburzeń osobowości wg DSM 4L I. Zaburzenia osobowości, których wzorzec zachowania charakteryzuje ekscentryczność, dziwaczność; II. Zachowania antyspołeczne III. Zachowania …… IV. Inne zaburzenia osobowości Ad. I - Zaburzenia osobowości, których wzorzec zachowania charakteryzuje ekscentryczność, dziwaczność, są to zaburzenia: Paranoiczne (osobowość paranoidalna) – cechuje je nieufność, nadmierna podejrzliwość, wrogość, poczucie ustawicznego zagrożenia, przez co osoby takie ciągle oczekują od kogoś ataku, prowadzi to do ciągłego napięcia (również mięśniowego), nie ma usystematyzowanych urojeń, chociaż w skrajnych przypadkach przybiera system urojeniowy. Leczenie – terapia, w ciężkich stanach leczy się farmakologicznie, ale niewielkimi dawkami. U niektórych osób występują rysy paranoiczne, (styl paranoiczny), ale takich zachowań nie klasyfikuje się jako zaburzeń osobowości. Schizoidalne (osobowość schizoidalna) – cechuje je brak potrzeby kontaktu z innymi, przez to niezgrabność zachowania w sytuacjach społecznych, słabe reakcje emocjonalne, niewrażliwość na krytykę i pochwałę. Leczenie – terapia nabywania umiejętności społecznych. Schizotypowe (osobowość schizotypowa) – cechuje je dziwaczne, ekscentryczne zachowanie dot. ubioru, mimiki, zachowania, wszystkich sfer osobowości, zainteresowanie wszystkim co ezoteryczne i mistyczne, odczucie lęku przed kontaktami z innymi – nawet z bliskimi, pojawiają się krótkotrwałe epizody schizofreniczne. Ad. II – zaburzenia …. Zaburzenia antyspołeczne (psychopatie) – polegają na naruszaniu norm, praw innych ludzi. Zaburzenia antyspołeczne wykazują charakterystyczne zachowania w 2 fazach życia: do 15 i po 15 roku życia. Zachowania antyspołeczne można natomiast zdiagnozować dopiero po 18 roku życia, gdyż wcześniej zachowanie to może okazać się zwykłym buntem młodzieńczym, co jest związane z wykształcaniem tożsamości. Charakterystyczne cechy do 15 roku życia to notoryczne kłamstwa, które mają na celu zaszkodzenie komuś, ucieczki z domu, ekscesy seksualne, uzyskiwanie korzyści kosztem innych osób, uczestnictwo w bójkach, posiadanie pseudonimu. Charakterystyczne cechy po 15 roku życia to nagłe porzucenie miejsca zamieszkania, pracy bezcelowe, impulsywne podróże, niemożność nawiązania dłuższej więzi emocjonalnej, szkodzenie innym dla własnej satysfakcji, potrzeba udowodnienia przewagi nad drugą osobą, potrzeba dominacji, potrzeba ryzyka, niedobór empatii, zdolność do okrutnych zachowań, duża inteligencja i posiadanie zdolności społecznych pozwala na manipulację drugim człowiekiem. Psychopaci neurotyczni – to ludzie doświadczeni traumatycznie, którzy mają chęć odwetu. Leczenie – psychopaci chłodni – prognoza negatywna, tylko silne kary, psychopaci neurotycznie – prognoza dobra, terapia. Zaburzenia borderline – to zaburzenia z pogranicza zaburzeń osobowości, a już psychozy, gdyż przy tym zaburzeniu występują epizody psychotyczne. Do tej kategorii wrzucono wszystko, co nie zakwalifikowało się co innych kategorii. Zaburzenie to cechuje głębokie zaburzenie tożsamości we wszystkich aspektach (seksualnym, uczuć, planowania), pojawiające się gwałtowne reakcje emocjonalne (od bezkrytycyzmu do potępienia), pojawia się mechanizm akting-aut – bardzo silna emocja wywołująca agresję, co ma na celu rozładowanie emocji np. samookaleczenie, oraz mechanizm splitting – to zatrzymanie się w rozwoju na etapie gdzie wszystko jest czarno- białe. Osobowość histioniczna – występuje częściej u kobiet, zaburzenie to cechuje teatralne zachowanie, chłód emocjonalny, oziębłość seksualna, koncentrowanie uwagi na sobie, osoby takie zrobią wszystko, żeby zwrócić uwagę otoczenia na siebie. Osobowość narcystyczna – występuje częściej u mężczyzn, zaburzenie to cechuje niedobór empatii, nieuzasadnione, przesadne wyobrażenie o własnej osobie i własnej wartości, nie są w stanie znieść wyróżnienia kogoś innego, jest to dla nich krzywdzące, traktowanie innych instrumentalnie, przez takie zachowania są to osoby samotne, które często uciekają w alkohol czy narkotyki.