OSOBOWOŚĆ: TEORIA I BADANIA
ROZDZIAŁ I
PIĘĆ CELÓW DO ZREALIZOWANIA PRZEZ TEORETYKA OSOBOWOŚCI
1) Obserwacja spełniaj$ca kryteria naukowo*ci
- badania na duej, wewntrznie zrnicowane populacji
- obiektywizm (eliminacja prze$wiadcze% i stereotypw)
- specyficzne narzdzia – metodologia bada% osobowo$ci
2) Teoria – usystematyzowana
Psycholog musi odnie$- nawzajem do siebie swe pogl.dy w sposb logiczny i
usystematyzowany.
3) Teoria – sprawdzalna
Psycholog osobowo$ci musi formułowa- takie teoretyczne pogl.dy, ktre mog. by-
sprawdzone dziki obiektywnym naukowym danym.
4) Teoria – o szerokim zakresie obowi$zywalno*ci
Psychologowie osobowo$ci musz. my$le- o wszystkich cechach ludzkiej osobowo$ci,
a nie w sposb selektywny. Teoria osobowo$ci powinna uwzgldnia- wszystkie
znacz.ce aspekty ludzi – szeroki zakres obowi.zywalno$ci.
5) Zastosowania: od teorii do praktyki
Przekład teoretycznych pogl.dw na skuteczne zastosowania.
OKREŚLENIE OSOBOWOŚCI
Psychologia osobowo$ci podejmuje trzy sprawy, ktre trudno pogodzi- z sob.:
- to co wsplne wszystkim ludziom – uniwersalne wła$ciwo$ci natury ludzkiej
- zrnicowanie indywidualne – jak ludzie rni. si midzy sob.
- jednostkow. niepowtarzalno$- – jak wyja$ni- j. w sposb naukowy
Osobowo$- odnosi si do cech psychologicznych, ktre przyczyniaj. si do [wzgldnie]
trwałych i wyrniaj.cych dan. jednostk wzorcw odczuwania, my$lenia i zachowania.
PYTANIA NA TEMAT LUDZI: CO? JAK? I DLACZEGO?
CO? Wła$ciwo$ci danej osoby i organizacja ich wzajemnych relacji.
JAK? Determinanty osobowo$ci danej osoby np. czynniki genetyczne, $rodowisko,
do$wiadczenia itd.
DLACZEGO? Przyczyny zachowania jednostki i racje stoj.ce za tym zachowaniem
(motywacja).
ODPOWIEDZI NA PYTANIA DOTYCZĄCE LUDZI, SPEŁNIAJĄCE KRYTERIUM NAUKOWOŚCI:
ROZUMIENIE STRUKTUR, DYNAMIKI, ROZWOJU I ZMIANY BĘDACEJ EFEKTEM TERAPII
