Pobierz Psychologia społeczna i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! Psychologia to naukowe badanie zachowania i procesów psychicznych człowieka. Psychologia zajmuje się opisem, wyjaśnianiem, przewidywaniem i kontrolowaniem ludzkiego zachowania. Przedmiotem psychologii jest człowiek w aspekcie zachowania, czyli: system nerwowy i spostrzeganie, uczenie się i pamięć, inteligencja, język, myślenie, dojrzewanie i rozwój, osobowość, stres, zdrowie, zaburzenia psychiczne i sposób ich leczenia, zachowania seksualne i postępowanie w otoczeniu społecznym takim jak grupy i organizacje. Psycholodzy kliniczni pomagają ludziom z zaburzeniami psychicznymi w dostosowaniu się do wymagań życia. Zajmują się metodyką i programami nauczania w celu ułatwienia uczniom nabywania wiedzy. Badają zmiany fizyczne i emocjonalne w funkcjonowaniu poznawczym i społecznym występujące w ciągu całego życia ludzkiego. Próbują wyodrębnić czynniki związane z dziedziczeniem i ze środowiskiem wpływające na rozwój. Badają wpływ fizycznych cech środowiska na ludzkie zachowanie (wpływ architektury, czynników urbanistycznych, krańcowych temperatur, hałasu, zanieczyszczenia powietrza) Badają podstawowe procesy związane z funkcjonowaniem układu nerwowego, powstawaniem wrażeń, spostrzeganiem, uczeniem się, pamięcią, myśleniem, motywacją i emocjami. Zajmują się stosunkami interpersonalnymi w miejscu pracy, psychologicznymi aspektami funkcjonowania organizacji, czynnikiem ludzkim w funkcjonowaniu człowiek - maszyna. To biegli i eksperci, którzy pomagają rozstrzygnąć o wiarygodności zeznań świadków sądowych, jak zaburzenia psychiczne mogły wpłynąć na zachowanie oskarżonych. Podejmują także pracę w policji - zajmują się selekcją kandydatów do pracy w policji, pomagają policjantom radzić sobie ze stresem, uczą ich negocjacji. To dziedzina zajmująca się badaniem związku między stanem zdrowia fizycznego a procesami psychicznymi i zachowaniami ludzi. Psycholodzy ci pomagają zawodnikom w uzyskiwaniu lepszych wyników, uczą ich koncentracji, pozytywnej wizualizacji, radzenia sobie z lękiem, analizy emocji (np. czy gniew wobec rywala pomaga czy szkodzi?). Analizują sytuacyjny i społeczny kontekst zachowania. Hipoteza - tymczasowe przypuszczenie o zachodzeniu jakiegoś zjawiska z prawdopodobieństwem wyższym od 0. e Musi być adekwatną odpowiedzią do problemu e Musi być najprostszą odpowiedzią na problem e _ Powinna być tak sformułowana aby było łatwo ją przyjąć bądź odrzucić e _ Nie powinna przyjmować postaci zbyt szerokiej generalizacji e _ Powinna być zawsze sformułowana w postaci twierdzącej Trafność wewnętrzna eksperymentu wiąże się z przekonaniem, że zmienna niezależna rzeczywiście zadziałała. Trafność zewnętrzna eksperymentu dotyczy generalizacji uzyskanych wyników - pytanie: dla jakiej populacji osób są wyprowadzone z badania wnioski? e _ Dowolność tworzenia i możliwość powtarzalności e Nie wszystkie zjawiska da się sztucznie wywołać e_ Względy moralne i etyczne Choynowski: „Testami nazywamy przyrządy, zbiory pytań, bądź sytuacje służące do badania psychologicznego właściwości jednostek bądź grup przez wywołanie u nich określonych obserwowalnych reakcji werbalnych i niewerbalnych, będących w miarę możliwości reprezentatywni próbami ich zachowania”. e _Wystandaryzowany e Obiektywny e Znormalizowany e Rzetelny e Trafny Służy do pozyskania niezbędnych danych na temat jednostki, grupy czy sytuacji w toku prowadzonej rozmowy. e Otwarty e Częściowo ustrukturyzowany e _ Ustrukturyzowany, standaryzowany Naukowe badanie sposobu, w jaki rzeczywista albo wyobrażona obecność innych ludzi wywiera wpływ na ludzkie myślenie, emocje i zachowanie (Allport) Konstrukt - sposób w jaki ludzie spostrzegają, pojmują i interpretują świat społeczny e Potrzeba bycia tak adekwatnym jak to tylko możliwe e Potrzeba usprawiedliwiania własnych myśli i działań w taki sposób by zachować o sobie dobre mniemanie « Strach e Lęk przed karą e _ Obietnica nagrody « Potrzeba zachowania kontroli - wpływ innych ludzi, który prowadzi do konformizmu, ponieważ inni ludzie są spostrzegani jako źródło informacji odnośnie do własnego zachowania e Prywatna akceptacja e Konformizm publiczny Komunikacja jednostronna-bez sprzężenia zwrotnego (komunikowanie) Komunikacja dwustronna- ze sprzężeniem zwrotnym (komunikowanie się) Styl partnerski-gdy osoba spostrzega zarówno swoją perspektywę widzenia problemu, jak i perspektywę drugiej strony oraz potrafi tymi perspektywami swobodnie operować. Styl Niepartnerski-gdy osoba spostrzega tylko własną perspektywę widzenia. Określenie sposobu, w jaki ludzie wyjaśniają przyczyny zachowania własnego i innych. Atrybucja wewnętrzna - wnioskowanie, że jakaś osoba zachowała się w określony sposób ze względu na własne właściwości, postawy czy osobowość. Atrybucja zewnętrzna - wnioskowanie, że jakaś osoba zachowała się w określony sposób ze względu na właściwości sytuacji, w której się znalazła. Zakłada się tu, że w tej sytuacji większość ludzi zachowałoby się podobnie. Podstawowy błąd atrybucji - tendencja do dokonywania atrybucji wewnętrznych kosztem zewnętrznych. Oczekiwania Oparte na kategorii - oczekiwania dotyczące ludzi bazujące na cechach grupy, do której oni należą. Oparte na obiekcie - oczekiwania wobec jakiejś osoby bazujące na jej wcześniejszych działaniach. Tendencja do spostrzegania zachowań innych ludzi jako następstwa ich dyspozycji, podczas gdy swoje własne zachowania tłumaczy się wpływem czynników sytuacyjnych. Atrybucja w służbie ego - wyjaśnienia, które przypisują sukcesy czynnikom wewnętrznym od dyspozycji, a za niepowodzenia obwinia się czynniki zewnętrzne zależne - od sytuacji. Atrybucje obronne - wyjaśnienia zachowania, które pomagają tłumić świadomość tego, że jest się śmiertelnym i podatnym na zranienia. Nierealistyczny optymizm - forma obronnej atrybucji polegająca na przeświadczeniu ludzi, że rzeczy dobre przydarzą się raczej im niż innym, a złe spotkają raczej innych niż ich samych. Wiara w sprawiedliwy świat - forma obronnej atrybucji, w której zakłada się, że zło dotyka złych ludzi, a dobro dobrych. e Selekcjonują e Interpretują e Zapamiętują e _ Wykorzystują informację społeczną w wydawaniu sądów i podejmowaniu decyzji e Skąd wiadomo jakim schematem należy się posłużyć? e O wyborze decyduje dostępność schematów e Zależy ona od czynników przypadkowych, nastroju, wykonywanych czynności, ostatnich myśli, itp. Samospełniające się proroctwo - zjawisko, które polega na tym, że ludzie mają określone oczekiwania dotyczące innej osoby, co wpływa na ich postępowanie względem niej, co z kolei powoduje, że zachowuje się ona zgodnie z wyjściowymi oczekiwaniami; reakcja innych potwierdza trafność naszego schematu. Uprzedzenie - to wroga bądź negatywna postawa dotycząca wyróżniającej się grupy ludzi, oparta wyłącznie na ich przynależności do tej grupy. e Przynależności rasowej i narodowej e Płci e Religii e Choroby e Pracy e _ Wykreowanie grup - podział na grupę własną (identyfikacja) i obcą e Stronniczość wobec grupy własnej e _ Spostrzeganie jednorodności grupy obcej Postawa - względnie trwała ocena - pozytywna lub negatywna - ludzi, obiektów, pojęć. Komunikat perswazyjny - komunikat przekonujący do przyjęcia określonej postawy w odniesieniu do danego tematu. e _ Niemowlęta i zdjęcia pięknych osób e _ Matkii opieka nad niemowlętami e _ Uczenie tego w bajkach (czytanych i oglądanych) e Przypisanie pozytywnych cech osobom pięknym (efekt aureoli). Ukryte teorie osobowości e _ Zauważalne już w przedszkolu - atrakcyjność fizyczna jest ważnym determinantem popularności e _ Ocena zachowania dzieci w szkole przez dorosłych e _ Zabiegi kosmetyczno-chirurgiczne - ocena zdjęć przed i poprzez studentów: piękniejsze - cieplejsze, bardziej wrażliwe, bardziej atrakcyjne seksualnie e Ocena atrakcyjności głosu: rozmowa z kobietą i mężczyzną przez telefon Podobieństwo (halo - efekt) - im bardziej ktoś ma podobne poglądy do nas, tym bardziej jesteśmy w stanie tę osobę polubić i chętniej się z nią komunikujemy. Takie osoby dostarczają nam społecznego wsparcia dla naszych cech i przekonań. Natomiast osoby, które się z nami nie zgadzają podważają koncepcję naszego „ja” jako mądrego i kompetentnego, poza tym kojarzymy je szybko z niemiłymi osobami, które spotkaliśmy w przeszłości. Efekt częstości kontaktów - im częściej widzimy daną osobę, tym bardziej jesteśmy skłonni ją polubić (przeciwnie - osoby, które zrobiły złe wrażenie). Efekt czystej ekspozycji - zjawisko polegające na tym, że im częściej jesteśmy nastawieni na ekspozycje bodźca, tym bardziej jesteśmy skłonni ten bodziec polubić (reklama miejsca, w którym bywamy). e _ Lubimy tych, którzy obsypują nas pochwałami, ale nie chcemy być manipulowani (zależy nam na szczerości pochwał) e Krytyka, ale konstruktywna i z elementem pochwały Przekonanie że inni nas lubią - to nas motywuje do przyjaznych zachowań, wywołując jednocześnie przyjazne reakcje. Zainteresowanie drugą stroną Właściwa postawa Aktywne słuchanie Komunikacja bezpośrednia Partnerski styl komunikacji Rozmowa na temat (zgodna z zainteresowaniami i oczekiwaniami drugiej strony) Umiejętność wzbudzania zainteresowania sposobem mówienia (płynne wypowiedzi, adekwatny ton głosu, sporadyczna dygresje podnoszące poziom zainteresowania, przerwy pozwalające na kontrolę reakcji odbiorcy, elastyczność uwzględniająca reakcje, angażowanie odbiorcy w dialog) Ujęcie relacji międzyludzkich jako relacji opartych na wymianie Układy te oparte są na tzw. regule wzajemności, według której jesteśmy zobowiązani do przyszłego rewanżowania się za wszystkie otrzymane dobra i przysługi Przyjmuje się tu dwie zasady działania w relacjach z innymi: maksymalizacja zysków i minimalizacja kosztów W celu określenia czy dany związek będzie trwały należy poznać: — _ Poziom odniesienia partnerów (ich oczekiwania co do rezultatów tego związku) oraz — Porównawczy poziom odniesienia (ich oczekiwania co do rezultatów związku alternatywnego) Teoria równowagi - przyjmuje się w niej, że ludzie są najszczęśliwsi w związkach, w których koszty i zyski każdej ze stron są porównywalne. Inwestycyjny model związku - teoria, w której przyjmuje się, że to, co ludzie wnoszą w dany związek, zależy od satysfakcji, jaką on im daje, a jest ona mierzona nagrodami i kosztami oraz poziomem odniesienia i porównawczym poziomem odniesienia, a także oceną inwestycji, jaką stracą, gdy wycofają się ze związku. e _ Grupa niespołeczna- grupa, w której dwie osoby lub więcej osób znajduje się w tym samym miejscu, w tym samym czasie, lecz nie współdziała ze sobą e _ Grupa społeczna - grupa, w której dwie lub więcej osób współdziała ze sobą oraz współzależy od siebie w tym sensie, że w zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celów musi na sobie polegać Facylitacja społeczna - napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny naszego działania, czego rezultatem jest lepsze wykonywanie łatwiejszych zadań, lecz gorsze wykonywanie zadań trudniejszych. W sytuacji, gdy nasz indywidualny wysiłek nie może zostać oceniony, sama obecność innych może doprowadzić do wystąpienia próżniactwa społecznego. W efekcie - zadania proste będziemy wykonywać gorzej („nie chce mi się, niech inni się wykażą, dla mnie to za proste”), a złożone - lepiej (będziemy mieć np. nadzieję na to, że ktoś spyta - kto w grupie wpadł na takie świetne rozwiązanie tego trudnego zadania). Deindywidualizacja - utrata normalnej kontroli nad zachowaniem co prowadzi do wzrostu impulsywności i patologicznych zachowań. Potęgują ją: przebrania, maski, anonimowość w tłumie. W takich sytuacjach często występuje obniżona samoświadomość i utrata koncentracji na normach moralnych.