Pobierz Psychologia społeczna, definicje - Notatki - Psychologia i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! Psychologia społeczna- definicje Psychologia społeczna to naukowe badanie sposobu, w jaki myślimy, odczuwamy i zachowujemy się pod wpływem rzeczywistej bądź wyobrażonej obecności innych; koncentruje się na tym, co powoduje, że nawet inteligentne i silne jednostki popełniają poważne błędy, stając w obliczu sprzecznych rad w odniesieniu do decyzji o wielkiej wadze. 1. Konstrukt to sposób, w jaki ludzie spostrzegają, pojmują i interpretują świat społeczny. 2. Różnice indywidualne to składniki osobowości, które odróżniają nas od innych ludzi. 3. Socjologia dostarcza ogólnych praw i teorii dotyczących społeczeństw, a nie jednostek; 4. Psychologia społeczna bada procesy psychologiczne pojawiające się, gdy ludzie przebywają ze sobą, co powoduje, że stają się podatni na wpływ społeczny; 5. Psychologia osobowości bada właściwości, które powodują, że jednostki są unikatowe i różnią się od siebie. 6. Podstawowy błąd atrybucji (Ross) to tendencja do przeceniania rozmiaru, w jakim zachowanie ledzi jest wynikiem oddziaływania dyspozycji wewnętrznych, a niedocenianie roli czynników sytuacyjnych. 7. Behawioryzm: szkoła psychologiczna, która utrzymuje, iż aby zrozumieć ludzkie zachowanie, wystarczy jedynie rozważyć nagradzające właściwości środowiska - to znaczy to, w jaki sposób pozytywnie i negatywnie wydarzenia w otoczeniu są związane ze specyficznymi zachowaniami. 8. Psychologia postaci - szkoła psychologiczna podkreślająca ważność badania subiektywnego sposobu, w jaki dany obiekt pojawia się w umyśle ludzi, zamiast poddania badaniom wyłącznie obiektywnych, fizycznych cech tego obiektu. 9. Samoocena to dokonywanie przez ludzi oszacowania wartości samych siebie, tzn. rozmiaru, w jakim spostrzegają siebie jako dobrych, kompetentnych i przyzwoitych. 10. Poznawanie społeczne: w jaki sposób ludzie myślą o sobie samych i o świecie społecznym; a dokładnie, jak selekcjonują, interpretują, zapamiętują i wykorzystują informacje społeczną w wydawaniu sądów i w podejmowaniu decyzji. 11. Obserwacja systematyczna to forma metody obserwacyjnej, w której obserwatorem jest wyszkolony badacz społeczny, który przystępuje do odpowiedzi na pytania odnoszące się do określonego zjawiska społecznego, obserwując i kodując je zgodnie z wcześniej przygotowanym zbiorem kryteriów. 12. Obserwacja uczestnicząca to forma obserwacji systematycznej, w której obserwator wchodzi w interakcję z obserwowanymi ludźmi, ale stara się w żaden sposób nie wpływać na sytuację. 13. Analiza archiwalna to forma obserwacji systematycznej, w której badacz obserwuje zachowanie społeczne przez badanie nagromadzonych w danej kulturze dokumentów albo archiwaliów (np. pamiętników, powieści, czasopism czy dzienników). 14. Zgodność sędziów kompetentnych to stopień zgodności pomiędzy dwiema osobami albo większą liczbą osób, które niezależnie obserwują i kodują grupę danych; poprzez pokazanie, że dwóch lub więcej ekspertów niezależnie obserwujących i kodujących dochodzi do tych samych obserwacji, badacze upewniają się, że obserwacje te nie są subiektywnymi, zniekształconymi wrażeniami jednostki. 15. Metoda korelacyjna to metoda, w której mierzy się systematycznie dwie zmienne lub ich większą liczbę i oszacowuje się relację pomiędzy nimi (tj. w jakim stopniu można przewidzieć wartości jednej z nich na podstawie drugiej). 16. Korelacja dodatnia to taka relacja pomiędzy dwiema zmiennymi, w której wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy wzrost wartości drugiej zmiennej. 17. Korelacja ujemna to taka relacja pomiędzy dwiema zmiennymi, w której wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy zmniejszanie się wartości drugiej zmiennej. 18. Dobór losowy to sposób zapewniania reprezentatywności dla danej populacji wybranej do próby grupy osób gwarantujący, że każda jednostka wchodząca w skład populacji ma taką samą szansę na pojawienie się w próbie. 19. Metoda eksperymentalna to metoda badania relacji przyczynowo- skutkowych; badacz losowo przydziela uczestników eksperymentu do różnych sytuacji i upewnia się, że sytuacje te są identyczne pod wszystkimi względami z wyjątkiem jednego, zidentyfikowanego przez zmienną niezależną (badacz oczekuje, że tenże jedyny warunek będzie miał przyczynowy wpływ na reakcje ludzi). 20. Zmienna niezależna to zmienna, która badacz zmienia albo róznicuje, aby stwierdzić, czy ma ona wpływ na jakąś inną zmienną; badacz oczekuje, że ta właśnie zmienna będzie powodowała zmiany jakiejś innej zmiennej. 21. Zmienna zależna to zmienna, która badacz mierzy po to, by stwierdzić, czy na nię wpływa zmienna niezależna; badacz stawia hipotezę, że zmienna zależna zalepy od poziomu zmiennej niezależnej. 22. Plan wieloczynnikowy to plan eksperymentalny, w którym uwzględnia się więcej niż jedną zmienną niezależną; każda zmienna tendencja może być w konflikcie z podwyższaniem własnej wartości i usprawiedliwianiem siebie. 48. Puławka racjonalizacji to możliwy skutek działania wywołanych w procesie redukcji dysonansu usprawiedliwień, które ostatecznie skończą się łańcuchem niedorzecznych i niemoralnych działań. 49. Usprawiedliwianie samego siebie to tendencja do usprawiedliwiania własnych działań w celu podtrzymania swojej samooceny. 50. Poznanie społeczne to sposób, w jaki ludzie myślą o sobie samych i o świecie społecznym; a dokładniej, jak selekcjonują, interpretują, zapamiętują i wykorzystują informację społeczną w wydawaniu sądów i w podejmowaniu decyzji. 51. Oszczędność poznawcza to teza mówiąca, że ludzie uczą się stosować efektywnie uproszczenia myślowe i praktyczne reguły zdroworozsądkowe, które pomagają im zrozumieć rzeczywistość społeczną, ponieważ nie są zdolni przetwarzać całej oddziałującej na nich informacji społecznej. 52. Schematy to struktury poznawcze, za pomocą których ludzie organizują swoją wiedzę o świecie według pewnych tematów; schematy silnie wpływają na to, co z otrzymanej informacji zauważamy, o czym myślimy i co później pamiętamy. 53. Dostępność to łatwość, z jaką możemy sobie uświadomić rozmaite myśli i idee; idea dostępna to taka, która jest obecnie uświadamiana albo która może zostać łatwo przywołana do świadomości. 54. Wzbudzanie schematu pod wpływem zdarzeń poprzedzających to zwiększanie się dostępności schematu pod wpływem tego, co było doświadczane bezpośrednio przedtem. 55. Zjawisko wrogich mediów to odkrycie, że każda z antagonicznych, silnie zaangażowanych w coś grup spostrzega neutralne, zrównoważone przekazy mediów jako sobie wrogie, ponieważ media nie przedstawiły faktów w jednostronnym ujęciu, o którym antagoniści "wiedzą", że jest prawdą. 56. Efekt pierwszeństwa to proces, za sprawą którego nasze pierwsze wrażenie dotyczące innej osoby wpływa na to, że jej późniejsze zachowanie interpretujemy w sposób zgodny z tym pierwszym wrażeniem. 57. Efekt uporczywości to odkrycie, że przekonania ludzi dotyczące ich samych i świata społecznego utrzymują się nawet wtedy, gdy dane wspierające te przekonania zostały podważone. 58. Samospełniające się proroctwo to zjawisko polegające na tym, że ludzie: a) mają określone oczekiwania dotyczące innej osoby, co (b) wpływa na ich postępowanie względem tej osoby, które (c) powoduje, że zachowuje się ona w sposób zgodny z ich wyjściowymi oczekiwaniami. 59. Heurystyki wydawania sądów to uproszczone reguły wnioskowania, którymi posługują się ludzie, by wydawać sądy w sposób szybki i efektywny. 60. Heurystyka dostępności to nieformalna reguła umysłowa, na mocy której ludzie wydają sąd, kierując się tym, jak łatwo można coś przywołać do świadomości. 61. Heurestyka reprezentatywności uproszczona metoda wnioskowania polegająca na tym, że klasyfikacji czegoś dokonuje się na podstawie stopnia podobieństwa do przypadku typowego. 62. Informacja o proporcji podstawowej to informacja o częstości występowania w populacji przedstawicieli róźnych kategorii. 63. Heurestyka zakotwiczenia/dostosowania to uproszczona metoda wnioskowania, która polega na posłuszeniu się jakąś liczbą czy wartością jako punktem wyjściowym i następnie na sformułowaniu odpowiedzi na pytanie przez zmodyfikowanie tej wartości stanowiącej zakotwiczenie; ludzie często nie modyfikują jej w stopniu wystarczającym. 64. Wnioskowanie z prób niereprezentatywnych to dokonywanie uogólnień na podstawie prób informacji, o których wiadomo, że są tendencyjne bądź nietypowe. 65. Szacowanie współzmienności to ocenianie stopnia, w jakim dwie zmienne są skorelowane, tzn. przewidywanie jednej zmiennej (np. tego, jak przyjacielska jest dana osoba) na podstawie innej zmiennej (np. płci tej osoby). 66. Korelacja pozorna to przekonanie, że dwie zmienne są skorelowane, podczas gdy w rzeczywistości tak nie jest; wynika ono ze schematu, zgodnie z którym istnieje pomiędzy nimi związek. 67. Bariera nadmiernej ufności to zbyt duże zaufanie do trafności własnych sądów; zazwyczaj nie są one tak trafne, za jakie się je przyjmuje. 68. Komunikacja niewerbalna to sposób, w jaki ludzie komunikują, intencjonalnie bądź nieintencjonalnie, bez słów; wskaźniki niewerbalne obejmują mimikę, ton głosu, gesty, pozycje i ruchy ciała , dotyk i spoglądanie. 69. Reguły ujawniania to kulturowo zdeterminowane reguły określające, jakie zachowania niewerbalne nadają się do ujawnienia. 70. Emblematy to niewerbalne gesty, które w danej kulturze są dobrze zdefiniowane; mają zwykle swoje bezpośrednie słowne odpowiedniki, tak jak znak OK. 71. Teoria roli społecznej to teoria mówiąca, że różnice płciowe pojawiające się w zachowaniu społecznym wynikają ze społecznego podziału pracy pomiędzy płciami; podział ten prowadzi do różnic w oczekiwaniach wobec ról płciowych i umiejętności związanych z płcią, które określają różnice w społecznych zachowaniach kobiet i mężczyzn. 72. Ukryta teoria osobowości to schematy, które ludzie stosują, by pogrupować różne rodzaje cech osobowości, np. wielu ludzi jest przekonanych, że jeżeli ktoś jest uprzejmy, to jest również hojny. 73. Teoria atrybucji to określenie sposobu, w jaki ludzie wyjaśniają przyczyny tak swego zachowania, jak i zachowania innych ludzi. 74. Atrybucja wewnętrzna to wnioskowanie, że jakaś osoba zachowała się w określony sposób zarówno ze względu na swe właściwości, jak i postawy, charakter czy osobowość. 75. Atrybucja zewnętrzna to wnioskowanie, iż jakaś osoba zachowała się w określony sposób ze względu na właściwości sytuacji, w której się znalazła; zakłada się tu, że w tej sytuacji większość ludzi reagowałaby w ten sam sposób. 76. Teoria wniokowania z czynników towarzyszących to teoria, w myśl której dokonujemy wewnętrznych atrybucji dotyczących jakiejś osoby, gdy: 1) istnieje nieiwele nietożsamych konsekwencji jej zachowania, 2) zachowanie jest nieoczekiwane. 77. Rezultaty nietożsame to konsekwencje określonego przebiegu działania, które nie mogłoby wystąpić przy alternatywnym działaniu. 78. Oczekiwania oparte na kategorii to oczekiwania dotyczące ludzi, bazujące na cechach grupy, do których te osoby przynależą, np. oczekiwanie, że ktoś kocha chodzić na przyjęcia, ponieważ należy do towarzystwa miłośników przyjęc lub żeńskiego kółka studenckiego. 79. Oczekiwania oparte na obiekcie to oczekiwania wobec jakiejś osoby, bazujące na jej wcześciejszych działaniach, takie jak oczekiwanie, że ktoś w czasie wakacji pójdzie na plażę, ponieważ zwykle chodził na plażę w przeszłości. 80. Model współzmienności to koncepcja, według której dokonujemy atrybucji przyczynowych dotyczących jakiejś osoby na podstawie faktów, które zmieniają się wraz z jej zachowaniem, np., jak dalece czyjś taniec staje się nizdarny tylko wówczas, gdy tańczy z tym, a nie innym partnerem. 81. Zgodność informacji to informacja dotycząca tego, w jakim stopniu inni ludzie zachowują się wobec tych samych bodźców tak samo, jak to czyni aktor. 82. Wybiorczość informacji to informacja mówiąca o tym, że do jakiego stopnia dany aktor zachowuje się w ten sam sposób wobec różnych bodźców. 83. Spójność informacji to informacja mówiąca o stopniu, w jakim zachowanie jakiegoś aktora wobec określonego bodźca jest takie samo mimo upływu czasu i innych okoliczności. 84. Podstawowy błąd atrybucji to tendencja do przeceniania czynników wewnętrznych przynależnych do dyspozycji, a niedocenianie roli sytuacji. 85. Wyrazistość spostrzeżeniowa to informacja, która skupia naszą określone wrażenie, zgodne z naszymi celami czy potrzebami w interakcji społecznej. 113. Ingracjacja to proces polegający na tym, że ludzie schlebiają jakiejś osobie, często o wyższym statusie, wychwalają ją i w ogóle próbują wzbudzić w niej sympatię do siebie. 114. Promowanie siebie to proces polegający na tym, że ludzie próbują wywrzeć pozytywne wrażenie na innych, opisując własne talenty i manifestując swoją wiedzę. 115. Pławienie się w cudzej chwale to dążenie do poprawienia własnego wizerunku przez wiązanie się z ludźmi, którzy odnieśli sukces lub są sławni. 116. Kreowanie usprawiedliwień dla możliwej porażki to tworzenie utrudnień i wymyślanie usprawiedliwień dla samego siebie, żeby w wypadku niepowodzenia dysponować gotowym wytłumaczeniem. 117. Konformizm to zmiana w zachowaniu na skutek rzeczywistego lub wyimaginowanego wpływu innych ludzi. 118. Informacyjny wpływ społeczny to wpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ spostrzegamy te osoby jako źródło informacji, dające wskazówki dla naszego zachowania; dostosowujemy się, ponieważ wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza. 119. Prywatna akceptacja to dostosowanie sił do zachowania innych ludzi bez prawdziwego przekonania o tym, że to, co oni robią albo mówią, jest słuszne. 120. Publiczny konformizm to dostosowanie się publiczne do zachowania innych ludzi, bez konieczności wiary w to, co robimy lub mówimy. 121. Indukowanie to szybkie rozprzestrzenianie się emocji lub zachowań w tłumie. 122. Psychoza tłumu to pojawienie się w grupie ludzi podobnych fizycznych symptomów bez znanej fizycznej przyczyny. 123. Normy społeczne to ukryte albo jasno sprecyzowane reguły grupy dotyczące akceptowanych zachowań, wartości i przekonań jej członków. 124. Normatywny wpływ społeczny to wpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ chcemy być przez nich lubiani i akceptowani. 125. Bezrefleksyjny konformizm to posłuszne zinternalizowanie norm społecznych, bez zastanowienia się nad ich działaniem. 126. Norma wzajemności to norma społeczna, która stwierdza, że jeżeli otrzymujesz coś dobrego od innej osoby, to jesteś zobowiązany odpłacić jej tym samym (zachować się podobnie). 127. Teoria wpływu społecznego to teoria, według której dostosowanie się do wpływu społecznego zależy od siły, bezpośredniości i liczby innych ludzi w grupie. 128. Kredyt zaufania to zaufanie, które w ciągu długiego czasu zdobywa człowiek, dostosowując się do norm grupowych; kiedy zdobędzie już dość zaufania, może (jeżeli jest ku temu sposobność) zachować się niezgodnie z normami, bez groźby odwetu ze strony grupy. 129. Wpływ mniejszości to przypadek, w którym mniejszość członków grupy wpływa na zachowanie albo na przekonania większości. 130. Postawa to trwała ocena (pozytywna lub negatywna) ludzi, obiektów i pojęć. 131. Emocjonalny komponent to emocje i uczucia, jakie ludzie kojarzą z obiektem postawy. 132. Poznawczy komponent postawy to przekonania ludzi na temat właściwości obiektu postawy. 133. Behawioralny komponent postawy to działania ludzi wobec obiektu postawy. 134. Komunikat perswazyjny to komunikat (np. przemówienie lub reklama telewizyjna) przekonujący do zajęcia określonego stanowiska w danej sprawie. 135. Program Uniwesytetu Yale poświęcony badaniu zmiany postaw to badanie warunków, w jakich ludzie są najbardziej skłonni zmienić swoje postawy w odpowiedzi na komunikaty perswazyjne; badacze koncentrują się na tym, "kto mówi, co i do kogo", to jest na źródle komunikatu, naturze komunikatu i naturze odbiorcy. 136. Model wypracowania prawdopodobieństw to teoria, w której zakłada się że istnieją dwa sposoby zmiany postaw za pośrednictwem komunikatów perswazyjnych; centralna strategia pojawia się, gdy ludzie mają motywację i zdolność do skupienia uwagi na argumentach zawartych w komunikacie; peryferyczna strategia występuje, gdy ludzie nie skupiają swojej uwagi na argumentach, lecz są pod wpływem charakterystyk powierzchownych (np. kto jest nadawcą). 137. Centralna strategia perswazji to przypadek, w którym ludzie analizują komunikat perswazyjny, uważnie słuchając i rozważając argumenty; strategia ta pojawia się, gdy ludzie posiadają zarówno zdolności, jak i motywację do uważnego słuchania komunikatu. 138. Peryferyczna strategia perswazji to przypadek, w którym ludzie nie analizują argumentów zawartych w komunikacie perswazyjnym, są natomiast pod wpływem wskazówek peryferycznych. 139. Znaczenie osobiste to stopień w jakim dana sprawa ma istotne konsekwencje dla samopoczucia ludzi. 140. Komunikaty wzbudzające strach to komunikaty perswazyjne, które próbują zmienić postawy ludzi poprzez wzbudzanie w nich strachu. 141. Postawa oparta na poznaniu to postawa oparta przede wszystkim na przekonaniach ludzi na temat właściwości obiektu postawy. 142. Postawa oparta na emocjach to postawa oparta bardziej na uczuciach i wartościach ludzi niż na przekonaniach o naturze obiektu postawy. 143. Warunkowanie klasyczne to przypadek, kiedy bodziec wywołujący reakcję emocjonalną jest wielokrotnie doświadczany razem z bodźcem neutralnym, który nie wywołuje takiej reakcji do czasu, aż nabierze emocjonalnych właściwości pierwszego bodźca. 144. Warunkowanie instrumentalne to przypadek, w którym częstotliwość swobodnie podejmowanych zachowań albo rośnie, albo maleje, w zależności od tego, czy następuje po nich wzmocnienie pozytywne czy kara. 145. Postawa oparta na zachowaniu to postawa oparta na obserwacji, jak zachowujemy się wobec obiektu postawy. 146. Dostępność postawy to siła związku między obiektem i oceną tego obiektu; dostępność jest mierzona czasem, w jakim ludzie mogą odpowiedzieć na pytanie, co czują wobec danej sprawy lub danego obiektu. 147. Uodpornienie postawy to uczynienie ludzi odpornymi na próby zmiany ich postaw poprzez wstępne zaaplikowanie im małej dawki argumentów sprzecznych z ich stanowiskiem. 148. Teoria reaktancji (przeciwstawienia się) to koncepcja, wedle której zagrożenie wolności wyboru okreżlonego zachowania powoduje wzbudzenie nieprzyjemnego stanu przeciwstawienia się; ludzie mogą zredukować ten stan, angażując się w zagrożone zachowanie. 149. Teoria wyrozumowanego działania to teoria utrzymująca, że najlepsza podstawą do przewidywania planowanych, rozmyślnych zachowań są postawy ludzi wobec konkretnego zachowania i ich subiektywne normy. 150. Normy subiektywne to przekonania na temat tego, jak inni ludzie, z których opinią się liczymy, ocenią określone zachowanie. 151. Efekt częstości kontaktów to zjawisko polegające na tym, że im częściej widzimy i kontaktujemy się z drugą osobą, tym większe prawdopodobieństwo, że zostanie ona naszym przyjacielem. 152. Efekt czystej ekspozycji to zjawisko polegające na tym, że im częściej jesteśmy wystawieni na ekspozycję bodźca, tym bardziej jesteśmy skłonni ten bodziec polubić. 153. Efekt zysku-straty to zjawisko polegające na tym, że tym bardziej lubimy daną osobę, im więcej wysiłku musieliśmy włożyć w zmianę jej pierwotnej opinii o nas (tj. nie lubiani na początku znajomości teraz jesteśmy lubiani), natomiast tym mniej lubimy daną osobę, im więcej jej pierwotnej sympatii straciliśmy (tj. jeżeli na początku znajomości nas lubiła, a teraz nas nie lubi). 180. Kumulacja ignorancji to fenomen polegający na tym, że świadkowie nagłego wypadku wzajemnie obserwując swoją obojętność, interpretują zdarzenie jako niegroźne i nie wymagające interwencji. 181. Rozproszenie odpowiedzialności to fenomen polegający na tym, że wraz ze wzrostem liczby przygodnych świadków zmniejsza się poczucie odpowiedzialności za rozwój wypadków. 182. Działanie agresywne to zachowanie, którego celem jest spowodowanie psychicznej lub fizycznej szkody. 183. Agresja wroga to akt agresji poprzedzony uczuciem gniewu, którego celem jest zadanie bólu lub zranienie. 184. Agresja instrumentalna to akt agresji służący osiągnięciu innego celu poza zadaniem bólu czy zranieniem. 185. Eros to instynkt życia, pojęcie występujące w teorii Freudowskiej. 186. Tanatos to zgodnie z teorią Freudowską - instynkt śmierci, popęd odpowiedzialny za agresywne skłonności człowieka. 187. Teoria hydrauliczna to teoria, zgodnie z którą nie ujawnione emocje ulegają kumulacji i wywołują stan napięcia ustępujący w chwili, gdy dojdzie do ekspresji stłumionych emocji. 188. Ciało migdałowate to obszar w korze mózgowej mający związek z przejawami agresji. 189. Testosteron to hormon mający związek z przejawami agresji. 190. Teoria frustracji-agresji to teoria, zgodnie z którą przeszkody występujące na drodze do osiągnięcia upragnionego celu zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji agresywnych. 191. Deprywacja relatywna to poczucie jednostki (albo grupy społecznej), że posiada mniej niż zasługuje lub mniej niż pozwolono jej oczekiwać, lub też mniej niż posiadają ludzie do niej podobni. 192. Bodziec wyzwalający agresję to przedmiot kojarzony potocznie z działaniami agresywnymi (np. rewolwer); sama jego obecność zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia aktów agresji. 193. Teoria społecznego uczenia się to teoria, zgodnie z którą uczenie się społecznych zachowań następuje poprzez obserwację i naśladownictwo innych ludzi. 194. Katharsis to pojęcie określające zjawisko uwalniania nagromadzonej agresywnej energii poprzez wysiłek fizyczny, obserwację zachowań agresywnych ludzi lub dopuszczenie się samemu czynu noszącego znamiona agresji; takie "wypuszczenie pary" obniża prawdopodobieństwo podjęcia agresywnych działań w przyszłości. 195. Dehumanizacja to proces polegający na pozbawieniu ofiary cech ludzkich i deprecjonowaniu jej wartości (np. gdy słowo "człowiek" zastępujemy określeniem "żółtek"); dehumanizacja obniża opór przed dokonywaniem aktów agresji i sprawia, że raz podjęta agresja ułatwia następne zachowania tego typu i znacznie zwiększa prawdopodobieństwo ich wystąpienia. 196. Uprzedzenie to wroga bądź negatywna postawa dotycząca wyróżniającej grupy ludzi, oparta wyłącznie na ich przynależności do tej grupy. 197. Stereotyp to generalizacja odnosząca się do grupy, w ramach której identyczne charakterystyki zostają przypisane wszystkim bez wyjątku jej członkom, niezależnie od rzeczywistych różnic między nimi. 198. Dyskryminacja to nie usprawiedliwione, negatywne lub krzywdzące działanie skierowane przeciwko członkowi danej grupy, wyłącznie dlatego, iż do niej należy. 199. Grupa własna to grupa , z którą jednostka się identyfikuje i czuje się jej członkiem. 200. Grupa obca to grupa, z którą jednostka się nie identyfikuje. 201. Stronniczość wobec grupy własnej to szczególnie pozytywne odczucia i uprzywilejowane traktowanie ludzi, których określamy jako część naszej własnej grupy, negatywne zaś odczucia i nieuczciwe traktowanie innych jako należących do grupy obcej. 202. Grupy minimalne to nic nie znaczące grupy utworzone przez zgrupowanie obcych ludzi na podstawie trywialnych kryteriów; jednak owo minimalne członkostwo nadal przejawia się w stronniczości wobec grupy własnej. 203. Jednorodność grupy obcej to spostrzeganie tych, którzy należą do grupy obcej, jako bardziej do siebie podobnych (jednorodnych) niż w rzeczywistości, a zarazem bardziej do siebie podobnych niż członkowie grupy własnej. 204. Korelacja pozorna to tendencja do spostrzegania związków lub korelacji pomiędzy zdarzeniami, które nie są powiązane. 205. Model buchalteryjny to informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do przekształcenia tego stereotypu. 206. Model przekształceniowy to informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do radykalnej zmiany stereotypu. 207. Model wykształcania stereotypu niższego rzędu to informacja niezgodna ze stereotypem, prowadząca do stworzenia stereotypu niższego rzędu, w celu przyswojenia tej informacji, bez konieczności zmieniania początkowego stereotypu. 208. Krańcowy błąd atrybucji to skłonność do czynienia atrybucji z dyspozycji w odniesieniu do całej grupy ludzi. 209. Obwiniane ofiary to skłonność do obwiniania ludzi (dokonywania atrybucji z dyspozycji) za to, że stają się ofiarami, a motywowana głównie przez pragnienie wiary w to, że świat jest sprawiedliwy. 210. Teoria rzeczywistego konfliktu to teoria, w myśl której ograniczenie zasobów prowadzi do konfliktu między grupami, którego konsekwencją jest nasilenie uprzedzeń i dyskryminacją. 211. Poszukiwanie kozła ofiarnego to skłonność ludzi, gdy są sfrustrowani lub nieszczęśliwi, do przemieszczania agresji na grupy, które są nie lubiane lub słabe, i wyróżniają się w widoczny sposób. 212. Zinstytucjonalizowany rasizm to rasistowskie postawy uznawane przez większość z nas, ponieważ żyjemy w społeczeństwie, gdzie stereotypy i dyskryminacja są normą. 213. Zinstytucjonalizowany seksizm to dyskryminujące kobiety postawy uznawane przez większość z nas, ponieważ żyjemy w społeczeństwie, gdzie stereotypy i dyskryminacja są normą. 214. Konformizm wobec norm to skłonność do niewychylania się z grupy w celu realizacji jej oczekiwań i uzyskania akceptacji. 215. Współczesny rasizm to uprzedzenia ujawniane w subtelny i niebezpośredni sposób, ponieważ ludzie nauczyli się ukrywać swe uprzedzenia, by uniknąć posądzenia o rasizm. 216. Wzajemna zależność to sytuacja, gdy dwie grupy lub więcej grup potrzebuje siebie nawzajem i musi na sobie polegać, by osiągnąć cel, który jest ważny dla każdej z nich. 217. Klasa mieszana to takie zorganizowanie miejsc w klasie, by sprzyjało redukowaniu uprzedzeń i podnosiło samoocenę dzieci, poprzez umieszczenie ich w małych, zdesegregowanych grupach i spowodowanie, by każde dziecko w grupie musiało polegać na pozostałych, chcąc nauczyć się bieżącego materiału i dobrze funkcjonować w klasie. 218. Zapamiętywanie to proces, dzięki któremu ludzie zauważają i kierują swoją uwagę na informację z otoczenia; ponieważ ludzie nie mogą spostrzegać wszystkiego, co się dzieje dookoła nich, dlatego przyswajają sobie tylko część informacji dostępnej w środowisku .219. Przechowywanie to proces, dzięki któremu ludzie przechowują w pamięci informację zaczerpniętą ze środowiska. 220. Przypominanie to proces, dzięki któremu ludzie przywołują informację przechowywaną w pamięci. 221. Pamięć rekonstrukcyjna to proces powodujący, że pamięć o danym zdarzeniu zostaje zniekształcona przez informację, która do nas dociera po tym zdarzeniu. 222. Błędne określenie źródła to błędne zidentyfikowanie źródła naszych reprezentacji pamięciowych (np. przekonanie, że rozpoznaje mężczyznę, ponieważ widziałem go na miejscu przestępstwa, podczas gdy faktycznie rozpoznaje go, ponieważ widziałem jego zdjęcie w gazecie). 223. Poligraf to urządzenie, które mierzy reakcje fizjologiczne (np. tempo bicia serca); kiedy poligraf jest stosowany do wykrycia kłamstwa, badający