Pobierz Psychologiczny wymiar przywództwa i więcej Prezentacje w PDF z Psychologia w biznesie i zarządzaniu tylko na Docsity! 1/4/2020 1 Wykład 6 Psychologiczny wymiar przywództwa Przywództwo/kierowanie • Leaderhip (definicja) - aktywność dowolnego członka grupy, zmierzającego świadomie i celowo do wywarcia wpływu na zachowanie się i postawy innego członka lub członków grupy • Przywództwo jako proces - jest to wykorzystywanie nie polegającego na przymusie wpływu do kształtowania celów grupy lub organizacji, motywowania zachowań nastawionych na osiągnięcie tych celów oraz pomagania w ustalaniu kultury organizacji. • Przywództwo jako właściwość - jest to zestaw cech przypisywany jednostkom, które są postrzegane jako przywódcy. Władza jako podstawa stylów kierowania 1. Władza wynikająca z dysponowania nagrodami. 2. Władza oparta na przymusie. 3. Władza prawomocna - formalna 4. Władza wynikająca z wzajemnych stosunków między ludźmi 5. Władza ekspercka • pięć podstaw władzy stanowią komplementarne płaszczyzny kierowania wiedzą, z której z nich należy korzystać. • Każdy rodzaj władzy niesie korzyści i zagrożenia dla wszystkich podmiotów w organizacji. • Skuteczność kierowania wzrasta wraz z wykorzystywaniem wszystkich źródeł władzy • Skuteczność kierowania wiąże się z dostosowaniem prezentowanej władzy do różnych sytuacji i do różnych osób. Menedżer Lider • Wyznacza cele • Instruuje • Krytykuje, wytyka błędy • Kontroluje • Działa od szczegółu do ogółu • Myśli krótkimi terminami • Koncentruje się na zadaniach, strukturach • Stabilizuje i kontroluje • Podporządkowuje • Ma pomysły • Planuje i budżetuje • Organizuje • Rozwiązuje problemy • Włącza w proces ustalania celów • Przewodzenie od tyłu • Wspieranie • Coaching • Działa od ogółu do szczegółu • Myśli długimi terminami • Koncentruje się na ludziach • Motywuje i inspiruje • Pobudza do tworzenia pomysłów • Zobowiązuje • Wprowadza innowacje • Ustala kierunki • Ustanawia normy Ewolucja roli kadr kierowniczych Model współczesnego zarządzania Teorie cech kierowniczych • Teoria cech kierowniczych/przywódczych (lata 40-te XX wieku) zakłada, że do skutecznego przywództwa potrzebne są określone cechy osobowości, które są charakterystyczne tylko dla nielicznych osób. • To oznacza, że człowiek rodzi się jako przywódca (a nie staje się), więc albo się nim jest, albo nie. • Teorie przywództwa skupiające się na wyodrębnieniu specyficznych cech opisujących skutecznych przywódców, głoszą, iż są ludzie, którzy rodzą się silniejsi, inteligentniejsi i mający więcej zdolności do przewodzenia innym, niż pozostali. • Ludzi ci potrafią wybić się z tłumu i osiągać niezwykłe sukcesy. • Nie każdy kierownik może zostać przywódcą. Cechy kierownicze w świetle badań • męskość • dominacja • wytrwałość i konsekwencja w działaniu • Ambicja i energia • Pragnienie przewodzenia innym i wywierania wpływu • Uczciwość i prawość • Inteligencja • Twórczość i oryginalność myślenia, • Wiedza ekspercka • inteligencja emocjonalna • odporność na stres • stabilność emocjonalna, ekstrawersja i sumienność • Pewność siebie 1/4/2020 2 Koncepcje stylów kierowania • Koncepcje behawioralne, oparte na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób działa efektywny przywódca? • Styl kierowania (przywództwa) - sposób postępowania przełożonego w stosunku do podwładnych odzwierciedlający najczęściej jego cechy osobowościowe lub przekonania o skutecznym zarządzaniu personelem. • Styl przywództwa często jednak jest wypadkową cech osobowościowych przełożonego oraz cech osobowościowych podwładnych oraz struktury zespołu pracowniczego. Koncepcje jednowymiarowe Kryterium: partycypacja (udział) podwładnych w decyzjach. Autokratyczny Demokratyczny styl styl kierowania kierowania W toku badań empirycznych wyodrębnione zostały 3 style: 1) styl autokratyczny • sam ustala cele grupy i zadania prowadzące do ich osiągnięcia oraz sam dokonuje podziału pracy w zakresie ustalenia celów między uczestników grupy. 2) Styl demokratyczny • zachęca grupę do podejmowania decyzji w zakresie ustalenia celów jej działania, zadań prowadzących do ich realizacji i podziału czynności. Jednocześnie sam bierze udział w pracy wykonywanej przez grupę. 3) Styl nieingerujący • pozostawia członkom grupy maksimum swobody w ramach realizacji zadań. Sam nie podejmuje żadnych decyzji, nie uczestniczy w pracach grupy, nie ocenia też pracy podwładnych Style kierowania wg Kurta Lewina, Ronalda Lipitta i Ralpha K. White’a. Orientacja na zadania i na ludzi • Na zadania – zainteresowanie procesem technicznym i wysoką wydajnością. Podwładni są postrzegani jako narzędzia lub czynniki służące do osiągnięcia wydajności, na które trzeba ciągle naciskać • Na ludzi – pomaganie pracownikom, zainteresowanie trudnościami w pracy i poza nią, troska o rozwój pracowników oraz ich awans. Założenie, że zainteresowanie się człowiekiem wzbudza w nim zapał do pracy, co w konsekwencji zwiększa wydajność Style kierowania wg Blake'a i Mouton • Ta koncepcja stylów kierowania nawiązuje do stwierdzenia Likerta o dwóch podstawowych stylach kierowania - nastawienia kierownika na zadania lub na ludzi. • Robert Blake i Jane Mouton zbudowali siatkę kierowniczą, w której jedna z osi obrazuje stopień zainteresowania kierownika ludźmi, druga zaś - zadaniami. • Badania empiryczne oraz analizy teoretyczne pozwoliły autorom siatki kierowniczej wyróżnić w niej 5 podstawowych stylów kierowania: • styl zadaniowy - w którym kierownik przejawia wyłączne i duże zainteresowanie zadaniami; • styl osobowy - wyłączne i duże zainteresowanie ludźmi; • styl unikowy - brak zainteresowania ludźmi i zadaniami; • styl zachowawczy - średnie zainteresowanie zadaniami i ludźmi; • styl optymalny - duże zainteresowanie zadaniami i ludźmi Siatka stylów kierowania Blake’a i Mouton niska niska wysoka wysoka