Pobierz PUNKTY polecam serdecznie notatki i więcej Egzaminy w PDF z Wiedza o społeczeństwie tylko na Docsity! P zemian połeczn ------------- s t r u k t u r a s p o ł e c z n a p r z e d 1 9 8 9 r . a d a p t a c j a s p o ł e c z n a Adaptacja polega zwykle na przyjęciu nowych sposobów działania, wzorców zachowań, wartości a często doprowadzały także do całościowej zmiany organizacji życia danej zbiorowości. h o m o s o v i e t i c u s W okresie Polski Ludowej ukształtowały się klasy społeczne typowe dla tzw. społeczeństwa przemysłowego. Najliczniejszą klasą społeczną byli robotnicy oraz chłopi. Władze komunistyczne rozpoczęły proces szybkiego przemysłu - industrializacja W czasie PRL rozbudowano sieć szkół średnich i wyższych. Dość liczną klasą społeczną stała się inteligencja. Radę kierowniczą w państwie i gospodarce odgrywała elita Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej - członkowie tzw. nomenklatury partyjnej. Wielu przedstawicieli nomenklatury partyjnej wykorzystywało szansę, jaką dał im proces prywatyzacji gospodarki i wprowadzenia swobody działalności gospodarczej. Zostali właścicielami lub udziałowcami dużych firm i weszli do klasy wyższej. Awans społeczny stał się udziałem także dużej części inteligencji, przed którą nowe możliwości m.in. napływ inwestycji z zagranicy. Zachodni przedsiębiorcy tworzyli w Polsce oddziały swoich firm, w związku z czym pojawiło się duże zapotrzebowanie na dobrze wykwalifikowanych pracowników, którym można powierzyć stanowiska specjalistów i kierowników. Badacze wskazują, że dramatyczne nierówności mogą hamować wzrost gospodarczy. Znaczna część niższych klas społecznych straciła pracę i nie miała szans na zdobycie pracy w dotychczasowym zawodzie - zwłaszcza robotnicy i chłopi. W latach 90. nastąpił dynamiczny rozwój drobnego handlu m.in. na bazarach. Dość powszechnym zjawiskiem stała się emigracja zarobkowa do krajów Europy Zachodniej. Niezdolne do adaptacji do nowych warunków okazały się m.in. osoby reprezentujące typ człowieka sowieckiego/radzieckiego (łac. homo sovieticus), którego cechuje: j a k z m i e n i ł a s i ę r o l a i n t e l i g e n c j i ? Najczęściej uznaje się, że inteligencja powstała w odpowiedzi na wzrastające od XVIII w., w związku z rozbudową administracji państwowej i wprowdzenie powszechnej edukacji. i n t e l i g e n c j a w o k r e s i e P R L i o b e c n i e Polska Rzeczpospolita Ludowa III Rzeczpospolita dość jednolita warstwa społeczna przedsiębiorcy i menedżerowie inteligencja przedstawiciele wolnych zawodów inteligencja etosowa inteligencja zdeklasowana u w a r s t w i e n i e p o l s k i e g o s p o ł e c z e ń s t w a bierność życie z dnia na dzień unika aktywności publicznej oraz obywatelskiej zadowala się on skromnymi warunkami życia nie znosi zmian i negatywnie reaguje się na dostosowanie się do nowych okoliczności wobec władz stosuję postawę roszczeniową: oczekuje, by zapewniano mu stabilną pracę i skromne, ale dostateczne dochody - w zamian brak zgłoszeń żądań politycznych. osoby z mentalnością człowieka sowieckiego często dotykała marginalizacja, czyli wykluczenie ze społeczeństwa To zbiorowość ludzi trudniących się zawodowo pracą umysłową lub twórczą. Jej przedstawiciele zajmują wysoką pozycję w strukturze społecznej. Inteligencja wyróżnia się na tle reszty społeczeństwa wysokimi walorami intelektualnymi i moralnymi. W tej warstwie rozpowszechniony jest tzw. etos inteligencki, oznaczający poczucie obowiązku wobec całego społeczeństwa oraz odpowiedzialność za jego rozwój.