Pobierz Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza - Notatki - Rachunkowość i więcej Notatki w PDF z Rachunkowość finansowa tylko na Docsity!
Wykład 1
Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału powinieneś być w stanie: wyjaśnić jak informacje z systemu rachunkowości wspomagają podejmowanie decyzji. Opisać elementy bilansu. Analizować operacje gospodarcze i odnieść je do zmian w bilansie maj ątkowym. Porównać cechy spółek kapitałowych ze spółkami os obowymi. Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału powinieneś być w stanie: Opisać proces rewizji i sposób w jaki wpły wa na wartość informacji finansowych. Ocenić rolę etyki w rachunk owości. Wprowadzenie Rachunkowość - jest to proces identyfikacji, pomiaru, rejestracji, przetwarzania i raport owania ek onomicznych informacji dla celów podejmowania decyzji w formie sprawozdań finansowych. Rachunkowość finansowa - ogniskuje się na specyficznych potrzebach zewnęt rznych decydentów takich jak : akcjonariusze, dostawcy, banki, instytucje rządowe. Istota rachunkowości System rachunkowości jest serią kolejnych etapów polegających na analizie, zapisie, pomiarz e, sumowaniu, klasyfikowaniu, raportowaniu i interpretowaniu zdarzeń ekonomicznych i ich efektu na organizację oraz przygotowaniu sprawozdań finansowych. Istota rachunkowości System rachunkowości został zaprojektowany w ten sposób aby sprostać potrzebom podejmujących decyzje, którzy wykorzystują inform acje finansowe. Każdy biznes (firma) na swój system rachunkowości.
- Systemy te mogą być proste albo bardzo kompleksowe, ale rzeczywista wartość systemu odzwierciedlona jest w informacji, którą ten system dostarcza. Rachunkowość jako narzędzie wspomagające podejmowanie decyzji Informacja z systemu rachunkowości jest użyteczna dla każdego, kto podejmuje decyzje mające wpływ na ekonomiczne rezultaty firmy.
- Zarządzający chcą wiedzieć czy nowy produkt będzie zyskowny.
- Właściciele chcą wiedzieć który z pracowników jest produktywny.
- Inwestorzy chcą wiedzieć czy firma jest dobrą inwestycją.
- Prawodawca chce wiedzieć jak proponowane prawo wpłynie na budżet(y ). Rachunkowość jako narzędzie wspomagające podejmowanie decyzji Informacja z systemu rachunkowości jest użytecz na dla każdego, kto podejmuje decyzje mające wpływ na ekonomiczne rezultaty.
- Kredytodawcy chcą wiedzieć czy mogą przedłużyć termin kredytowania, na jak długo i czy mogą zwiększyć kwotę kredytu.
- Urząd skarbowy chce wiedzieć czy dochód do opodatkowania jest mierzony we właściwy sposób.
- Ustawodawca chce wiedzieć czy sprawozdania finansowe sporządz one zostały zgodnie z obowiązującymi przepis ami. Rachunkowość jako narzędzie wspomagające podejmowanie decyzji Podstawowa relacja w procesie podejmowania decyzji: Zdarz enie analiza i zapias w rachunkowsci sprawozdania finansowe uzytkownicy Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza Podstawowa różnica pomiędzy rachunkowością finansowa i zarządczą leży w ich użytkownikach.
- Rachunkowość finansowa służy użytkownikom zewnętrznym.
- Rachunkowość zarządcza służy wewnętrz nym użytkownikom takim jak rada nadz orcza, zarządzający i administratorzy wewnątrz organizacji. Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza Podstawowe pytania, które zadają sobie zarządzający o sukcesie organizacji są następujące: Jaka jest sytuacja finansowa firmy na dany dzień? Jak dobrze firma pracowała w ciągu danego ok resu? Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza Rachunkowość dostarcza odpowiedzi na podstawowe pytania w postaci sprawozdań finansowych. Bilans majątkowy - finansowy obraz na dany dzień (moment czasu). Rachunek zysków i strat - wykonanie w danym okresie czasu. Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych - wykonanie w danym okresie czasu. Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza
Raport roczny - dokument przygotowany przez zarządzających i dystrybuowany wśród bieżących i potencjalnych inwestorów w celu prezentacji wynik ów firmy i prospektów na przyszłość.
- Raport roczny jest jednym z najpopularniejszym źródłem dostarczającym informacji finans owych wykorzystywanym przez inwestorów i zarządzających. Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza Raport roczny zwykle zawiera:
- list przewodniczącego zarządu
- opis i analizę ostatnich decyzji ekonomicznych podejmowanyc h przez zarząd
- sprawozdania finansowe
- informację dodatkową wyjaśniającą wiele elementów sprawozdań finansowych bardziej szczegółowiej
- raport biegłego rewident a (audytora)
- inne informacje o firmie Bilans majątkowy Jakie są części składowe bilansu majątkowe go? Bilans majątkowy Elementy bilans u majątkowego: Aktywa - zasoby firmy, co do których spodziewany jest ich przyszły wzrost, lub które spowodują przyszłe przepły wy pieniężne (wszystko co firma posiada) Zobowiąz ania - zobowiązania firmy wobec zewnętrznych jednostek lub roszczenia dotyczące aktywów (długi firmy) Kapitał własny - pozostałe roszczenia aktywów po odjęciu zobowiązań (prawa właścicieli) Bilans majątkowy Równanie bilansowe: Aktywa = Kapitał własny + Zobowiązania lub Kapitał własny = Aktywa - Zobowiązania Bilans majątkowy Angora S.A. Bilans majątkowy grudzień 31, 2000 Aktywa Pasywa Aktywa bieżące: Zobowiązania bieżące: Gotówka $ 4,525 Zobowiązania handlowe $ 9, Należności 2,040 Zobowiązania wobec pracowników 3, Razem aktywa bieżące 6,565 Razem zobowiązania $13, Aktywa trwałe: Ziemia $ 9, Środki trwałe 6,500 Kapital wlasny razem aktywa trwałe 16,255 Kapitał własny 9,
Razem aktywa $22,820 Razem pasywa $22, ============= ============= Trans akcje w bilansie majątkowym Każda transakcja mająca miejsce w firmie wpły wa na postać bilansu majątkowego. Każda transakcja ma wpły w na dwa elementy bilansu, tak aby zachować równość aktywa = pasywa, zatem równanie bilansowe musi być zawsz e zbilansowane. Operacje gospodarcze Tak jak równanie bilansowe musi się zgadzać, bilans majątkowy także musi być zawsz e zbilansowany. Bilans majątkowy mógłby być przygotowany po każdej transakcji ale w praktyce byłby to dziwaczne i niepotrzebne.
- Zatem, bilans majątkowy przygotowy wany jest miesięcznie lub dla innych okresów czasu. Analiza trans akcji finans owych Trans akcje zapisywane są na kontach, które sumują wszystkie zmiany dla danego aktywa, zobowiązania czy kapitału własnego. Obroty jest to suma wszystkich zapisów po jednej stronie na koncie. Analiza trans akcji finans owych Dla każdej transakcji księgowy musi ustalić:
- które konto zostaje zmienione
Spółki osobowe i jednostki prowadzone prz ez osobę fizyczną
Cechy negatywne
- nieograniczona odpowiedzialność
- trudność w trans ferz e własności
- trudności w pozyskaniu dodatkowego kapitału
- brak ciągłości istnienia - zmiana partnera powoduje zakończenie działalności jednostki Rachunkowość kapitału własnego Spółki prawa cywilnego i prawa handlowego
Kapitał własny w spółkach prawa cywilnego nazywamy kapitałem właściciela. Kapitał własny w spółkach akcyjnych nazywamy kapitałem akcyjnym. Kapitał własny w spółkach z o.o. nazywamy kapitałem zakładowym. Rachunkowość dla kapitału własnego W spółce akcyjnej kapitał własny zainwestowany przez właścicieli na początku i w ciągu istnienia spółki nazywany jest kapitałem akcyjnym. Kapitał akcyjny składa się z dwóch części:
- kapitał akcyjny wg. wart ości nominalnej (podstawowy)
- kapitał przewyższający wartość nominalną akcji (kapitał agio) Wartość nominalna akcji Wartość nominalna (Par value, stated value) - wartość jednej akcji (wydruk owana na akcji)
- Akcje są zwykle sprzedawane po cenie większej niż ich wartość nominalna. Kapitał agio - róż nica pomiędzy kwotą uzyskaną ze sprzedaży akcji a wartością nominalną akcji. Wartość nominalna akcji Następujące formuły pokazują elementy kapitału akcyjnego: Kapital akcyjny = kapital o wartosci nominalnej + kapital agio Kap akc = liczba sprzedanych akcji + cena sprzedazy za akcje Wartość nominalna akcji Następujące formuły pokazują elementy kapitału akcyjnego: : Kap agio = kap akc – kap akc o wart nominalnej Kap akc = liczba wyemitowanych akcji * srednia cena akcji Wartość nominalna akcji Wartość nominalna była początkowo miarą zabezpieczenia inwestorów ponieważ określa ona minimalna kwotę zobowiąz ania inwestora.
- Kredytodawcy są pewni, że spółka ma przynajmniej minimalną wart ość kapitału własnego, ponieważ inwestorzy zgodzili się zapłacić przynajmniej wartość nominalną akcji. Wartość nominalna akcji Niektórzy inwestorzy kupują akcje bezpośrednio od firmy
- Firma rejestruje wzrost gotówki i wzrost kapitału własnego (o wartości nominalnej i agio). Zwykle transakcje dotyczące akcji dokonywane są przez dwie lub więcej os ób fizycznych/prawnych.
- W tym przypadku spółka nie dokonuje rejestracji - jedyna zmiana następuje w zapisac h dotyczących własnoś ci akcji. Akcjonariusze i zarząd spółki W spółkach akcyjnych zarządzanie firmą zostało oddzielone od właścicieli akcji. Zarząd spółki jest elementem, który łączy akcjonariuszy i menadżerów.
- Zarząd odpowiedzialny jest za zapewnienie, że menadżerowie działają zgodnie z interesem akcjonariuszy. Akcjonariusze i zarząd spółki Relacje pomiędzy akcjonariuszami, zarządem i menadżerami zostały przedstawione poniżej: Akcjonariusze wybieraja zarzad spolki zatrudniaja menadzerow Akcjonariusze i zarząd spółki Zarząd zostaje wybrany prz ez akcjonariuszy.
- Często prezesi zarządu i vice-prezesi wybierani są przez zarząd. Menadżerowie zatrudniani są przez zarząd. Dlatego interesy menadżerów i akcjonariuszy są zwykle reprezentowane w zarządzie spółki. Znaczenie rewidentów
Zarządzający firmą są odpowiedzialni za przygotowywanie sprawozdań finansowych. Mogą oni mieć jednak powody aby pokazać firmę w lepszym świetle niż ona faktycznie jest.
- Inwestorzy muszą polegać na menadżerach i wierzyć, że informacje, które prezent ują w sprawozdaniach finansowych są prawdziwe i pokazują rzetelny i wierny obraz sytuacji firmy. Znaczenie rewidentów Jednym ze sposobów zapewnienia, że sprawozdania finansowe są przygotowane rzetelnie jest zatrudnienie niez ależnego, zewnętrznego eksperta. Biegły rewident bada informacje wykorzystywane przez zarządzających do przygotowania sprawozdań finansowych i sprawdz a wiarygodność tych sprawozdań. Innym sposobem zapewnienia rzetelności sprawozdań finansowych jest uczynienie błędnego prez entowania inform acji w sprawozdaniach nielegalnym (karalnym). Biegły rewident Biegły rewident - otrzymuje tytuł poprzez połączenie kształcenia, odpowiedniego doś wiadczenia zawodowego i zdania właściwych egzaminów Egzamin zdaje się z czterech podstawowych obszarów :
- auditing
- teoria rachunkowości
- prawo
- praktyka rachunkowości (podatki, rachunek kosztów) Stowarzyszenia Księgowych i Krajowa Izba Biegłych Rewidentów Przygotowanie rzetelnych sprawozdań finansowych wymaga księgowych, którzy posiadają:
- wiedz ę techniczną aby ocenić sprawozdania finansowe i ich jakość
- reputację prz ekazywania prawdziwych informacji zainteresowanym jednostkom czy zarządzający przygotowali rzet elne sprawozdania finansowe Profesja księgowych ma takie osoby. Opinia biegłego rewidenta Audit (rewizja finansowa) - badanie transakcji i sprawozdań finansowych zgodnie z ogólnie przyjętymi standardami rewizji finansowej (normy) Audit zawiera:
- testowanie zapisów księgowych
- testowanie systemu kontroli wewnętrznej
- inne procedury kontrolne jeśli uznane są za potrzebne Opinia biegłego rewidenta Wynik rewizji opisany jest w opinii biegłego rewidenta.
- Opinia biegłego rewidenta jest znana jako niez ależna opinia.
- Opinia biegłego rewidenta dołączana zostaje do sprawozdań finansowych badanej jednostki. Profesja księgowych Firmy księgowe:
- Usługi, które oferują to między innymi auditing, przygotowy wanie rozliczeń podatkowych, konsulting.
- Firmy różnią się wielkością i zakresem oferowanych usług.
- Małe firmy księgowe zajmują się zwykle rozliczeniami podatkowymi i bieżącym prowadzeniem zapisów księgowych
- Duże firmy wykonują wiele różnych usług. Niektóre z tych firma mają tysiące partnerów i biura w wielu krajach. Profesja księgowych “Big Five” - firmy księgowe:
Arthur Andersen & Co. Deloitte & Touche Ernst & Young KPMG Peat Marwick Price Waterhouse Coopers Etyka księgowego Księgowi muszą postępować z normami etyki zawodowej.
- Np. sprzedaż na kredyt rejestrowana jest jako przychód ze sprzedaży nawet wtedy, gdy sprzedający nie dostanie w danym momencie zapłaty.
- Koszty ewidencjonowane są wtedy gdy są poniesione.
- Np. Zakup materiałów biurowych przeznaczonych natychmiast do zużycia ewidencjonowany jest jako koszt pomimo tego, że kupujący w momencie zakupu nie płaci za nie gotówką. Zasada memoriałowa a zasada kasowa Zasada kasowa:
- Przychody ewidencjonowane są gdy następuje przypływ gotówki związany z tą sprzedażą.
- Koszty ewidencjonowane są wtedy następuje przypływ gotówki związany z zakupem. Zasada memoriałowa a zasada kasowa Rachunkowość typu memoriałowego jest standardem dla pomiaru zysku.
- jest bardziej kompletną metodą pomiaru wykonania firmy
- przypisuje które koszty można przeciwstawić przychodom
- ujawnia koszty do rozliczenia w czasie Zasada realizacji przychodów Zasada realizacji - test aby określić czy przychody powinny zostać ujawnione w sprawozdaniach finansowych Aby przychody były zrealizowane:
- dobro lub usługa musi dostać oddana do dyspozycji odbiorcy
- firma powinna powinna zaewidencjonować wpływ gotówki lub wzrost należności (prawo do zapłaty) za sprzedane dobro lub usługę Przychody - zasady ewidencji Dla większości firm handlowych ewidencja przychodów jest prosta - przychody są zrealizowane w momencie sprzedaży, to jest wtedy gdy klient płaci i odbiera zakupione dobro lub usługę. Przychody - zasady ewidencji W innych firmach moment wykonania usługi i zapłaty za nią może się różnić.
- Zapłata za prenumeratę czasopism dotrzymywana jest wcześniej nie moment dostarczenia czasopisma.
- Regularne dostawy są wysyłane odbiorcy w ciągu miesiąca, wystawienie faktury następuje jednak ostatniego dnia miesiąca. Zasada współmierności Dwa typy wydatków:
Koszty produktu - te, które są powiązane z przychodami zrealizowanymi w tym samym okresie
- Koszt towarów sprzedanych
- bez sprzedaży nie ma koszty związanego z zakupem sprzedanych towarów. Koszty okresu - te, które powiązane są z danym okresem czasu
- Koszty czynszu lub koszty administracyjne
- Czynsz musi być zapłacony nawet gdy nie ma sprz edaży. Zasada współmierności Zasada współmierności przychodom danego okresu przeciwstawiamy koszty, które zostały poniesione na ich osiągnięcie Koszty do rozliczenia w czasie - koncepcja, która polega na traktowaniu zakupionych dóbr i usług jako aktywa, p onieważ koszt z nimi związany pojawi się w dalszych okresach.
- Np.. Czynsz za jeden rok z góry. Zasada współmierności Innym przykładem kosztów rozliczanych w czasie jest amortyzacja.
- Jest to systematyczne opisywanie zużycia aktywa trwałego w koszty okresu, w którym środek ten był wykorzystywany.
- Zużycie zakupionego aktywa w ciągu danego okresu czasu. Naliczenie wygasłych kosztów Aktywa takie jak zapasy, czynsz zapłacony z góry czy środki trwałe mogą być traktowane jak o koszty przyszłych okresów i ewidencjonowane jako koszty w dalszych okresach czasu.
- Jeśli te wartości zużyte zostają w momencie ich zakupu, wt edy odpisywane są bezpośrednio w koszty bez rozliczania ich w czasie. Naliczenie wygasłych kosztów Rachunek zysków i strat jest sposobem wyjaśnienia zmian w sytuacji firmy pomiędzy momentami bilans owymi. Równanie bilansowe może zostać przekształcone aby pokaz ać że przychody i koszty są częścią kapitału własnego.
- Rachunek zysków i strat akumuluje zmiany i prezent uje je w jednym miejscu. Naliczenie wygasłych kosztów Równanie bilansowe:
Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny
Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny + Zyski zatrzymane
Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny + Przychody - Koszty
Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat - sprawozdanie o wszystkich przychodach i kosztach dotyczących specyficznego ok resu czasu.
Zysk netto - różnica pomiędzy przychodami a kosztami, po odliczeniu podatku dochodowego gdy przychody są większe niż koszty.
Strata netto - nadwyżka kosztów na przychodami Rachunek zysków i strat Firma Wawa Rachunek zysków i strat za rok kończący się 31 grudnia 2000
Sprzedaż $98, Koszty: Wynagrodzenia $45, Czynsz 12, Energia 6, Amortyzacja 5, Razem koszty 69, Zysk netto $29, ============== Rachunek zysków i strat
Rachunek zysków i strat musi zawsze zawierać informacje o okresie dla którego został sporządzony (miesiąc, kwartał, rok)
Podejmujący decyzje wewnątrz jak i zewnątrz organizacji wykorzystują rachunek zysków i strat do oceny wykonania firmy za dany okres czasu.
- Śledząc zysk netto z okresu na okres podejmujący decyzje mogą ocenić sukces firmy. Relacja pomiędzy rachunkiem zysków i strat a bilansem majątkowym
Bilans majątkowy pokazuje pozycje finansowa na danym moment bilansowy (dzień).
Rachunek zysków i strat pokazuje zdarzenia mające miejsce w ciągu danego ok resu czasu i wyjaśnia zmiany, które miały miejsce pomiędzy momentami bilansowymi. Sprawozdanie o przepływie śro-dk ów pieniężnych (Cash-flow)
Rachunek zysków i strat nie mierzy efektywności jednostki w generowaniu gotówki, zwłaszcza, gdy wykorzystywane są zasady rachunkowości memoriałowej. Sprawozdanie o przypływie środków pieniężnych służy do pokazania zmian w zapas ach gotówki. Zatem w pewnym stopniu księgowi wykorzystują rachunkowość typu memoriałowego i kasowego.
- Memoriał używany jest dla rachunku zysków i strat.
- Zasada kasowa wykorzystywana jest dla Cash -flow. Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych
Cash-flow - sprawozdanie o przepływach środków pieniężnych (wpływach i wydatkach) w danym okresie czasu.
- Sumuje działania dla danego ok resu, sprawozdanie musi zawierać oznaczenie czasu, dla którego zostało sporządzone..
- Zawiera szczegóły dotyczące z mian gotówki w podobny sposób jak rachunek zysków i strat opisuje zmiany w zyskach zatrzymanych. Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych
Budowa sprawozdanie o środkach pienięż nych:
- Wypisz wszystkie zdarzenia, które miały wpływ na zmniejszenie się lub zwiększenie się stanu gotówki.
- Rozdziel każdy z przepływów dla następujących kategorii:
- działalność operacyjna
- działalność inwestycyjna
- działalność finansowa Sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych
Dywidendy gotówkowe zadeklarowane 10, Zyski zatrzymane, grudzień 31, 1997 $127, ===============
Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Sprawozdanie o zysku zatrzymanym może być dodane na dole rachunku zysku i strat, tworząc informacje o zysku i zysku zatrzymanym.
- To sprawozdanie może być rozpisane wykorzystując równanie bilansowe w następujący sposób: Aktywa = Zobowiązania + Kapitał zainwestowany + Zyski zatrzymane
Saldo początkowe + Przychody - Koszty - Dywidendy = Saldo końcowe Sprawozdanie o zysku zatrzymanym Firma Jawa Sprawozdanie o zysku zatrzymanym za rok kończący się 31 grudnia, 2000
Sprzedaż zł 98, Koszty: Wynagrodzenia zł45, Koszty czynszu 12, Koszty energii 6, Amortyzacja 5,000 69, Zysk netto zł 29, Zyski zatrzymane, styczeń 1, 2000 108, Razem zł137, Dywidendy zadeklarowane 10, Zyski zatrzymane , grudzień 31, 2000 zł127, ============== Prezentacja danych finansowych Księgowi zwykle stosują pewne konwencje zapisu w sprawozdaniac h finansowych:
- Księgowi zazwyczaj umieszczają sumy pośrednie po prawej stronie kolumny w której znajdują się wie lkości końcowe (zobacz poprzedni slajd).
- Oznaczenie waluty znajduje się przy pierwszej licznie w kolumnie oraz przy niektórych sumach pośrednich oraz przy sumach końcowych.
- Podwójne podkreślenie służy zaznacza zwykle wynik końcowy.
Rozdział 3
System rachunkowości podwójnej
Firmie występują codziennie tysiące transakcji.
- Księgowi muszą rejestrować wszystkie transakcje w systematyczny sposób. Księgowy wykorzystują system zapisu podwójnego, w którym przynajmniej dwa kont a zmieniają salda. System rachunkowości podwójnej
Każda transakcja musi zostać zanalizowana aby określić które konta się zmieniają , jak się zmieniają (zwiększają się lub zmniejszają się) i o jaka kwotę się zmieniają. Równanie bilansowe może zostać wykorzystane dla celów tej analizy, ale zapis tylu transakcji w podany sposób jes t niemożliwe.
- W praktyce księgowy używają rejestrów. Rejestry
Rejestry - to grupa powiązanych ze sobą kont
- Pomyśl o rejestrze jako o zeszycie, którego każda kartka to pojedyncze konto.
- Rejestr jest „książką” firmy. Rejestr ogólny - zbiór kont, które uwzględniane sa w sprawozdaniac h finansowych. Rejestry Uproszczona wersją rejestru jest konto zwane kontem teowym dlatego, że ma postac litery T.
- Linia pionowa oddziela stronę prawa od lewej.
- Linia pozioma oddziela naz wę konta. Nazwa kont a
Dt | Ct Wn | Ma Rejestry
Saldo - różnica pomiędzy sumą zapisów po stronie DT i sumą zapisów po stronie CT.
- Aktywa zapisywane są po stronie DT
- zwiększenia - strona DT
- zmniejszenia - strona CT
- Zobowiąz ania i kapitał własn zapisywane sa po stronie CT
- zwiększenia - strona CT
- zmniejszenia - strona DT Konta
Konta teowe i równanie bilansowe: Aktywa = Zobowiązania + Kapitał własny Aktywa: rosna po lewej, maleja po prawej stronie, zobowiazania i kapital wlasny – odwrotnie. Debet i Credit
Debit (Dt) - zapis lub saldo po lewej stronie konta Credit (Ct ) - zapis lub saldo po prawej stronie konta Paniętaj:
- Dt jest zawsze lewą stroną konta
- Ct jest zawsze prawa strona konta Zapis transakcji Etapy zapisy transakcji: transakcja > dokument >dziennik > rejestr > zestawienie obrotow i sald >sprawozdania finansowe Zapis transakcji
Zapis rozpoczyna się w momencie pojawienia się dokumentu źródłowego - podstawy zapisu księgowego.
- Faktura sprz edaży FA sprzedaż
- Czek
- Faktura zakupu FA zakup
- Wydanie na zewnątrz WZ
- Kasa wpłaci KW Zapis transakcji
Drugi etap to zapis w dzienniku firmy który jest chronologicznym zapisem wszystkich transakcji, które mają wpływ na zmianę składników bilansu majątkowego.
- Najczęściej występuje dziennik główny - kalendarz wszystkich transakcji w firmie. Zapis transakcji Trzeci etap to zapis w rejestrze (na kontach).
- Dokonuje się zapisu na właściwych kontach w rejestrze.
- Informacje uaktualniane są okresowo. Zapis transakcji
Etap czwarty to przygotowanie zestawienie obrotów i sald. Zestawienie obrotów i sald - proste wyszczególnienie wszystkich kont w rejestrze firmy wraz z ich obrotami i saldami.
- Pomaga w wery fikacji dokładności zapisów księgowych i w sporządz aniu sprawozdań finansowych Zapis transakcji
Ostatni etap to przygotowanie sprawozdań finansowych.
- Firmy przygotowują sprawozdania okresowe.
- Okres sporządzenia sprawozdań finansowych zależy od potrzeb ich użytkowników ( co najmniej raz w roku). Zapis w dzienniku firmy Dziennik firmy - analiza wpływu transakcji na konta, zwykle z dołączonym opisem. Chronologiczny, dzień po dniu zapis transakcji
- określenie które na którym koncie zapiszemy po stronie DT i na którym koncie zapiszemy po stronie CT. Zapis w dzienniku
Tradycyjnie dziennik firmy zawiera:
- datę i numer identyfikacyjny transakcji
- konta, na których zapisujemy transakcję i wyjaśnienie transakcji
- odsyłacze - numer przypisany do kont, do których przenosimy transakcje
- zapis prosty - zapis, który dokonywany jest na dwóch kontach
- zapis łączony - zapis transakcji na więcej niż dwóch kontach Pamiętaj: bez względu na to czy zapis jest prosty czy łączony suma zapisów po stronie DT i CT musi być zawsze taka sama. Trans akcje dotyczące przychodów i kosztów
Zyski zatrzymane to zakumulowane przychody minus koszt, ale nie można bezpoś rednio zwiększać tego konta o przychody i zmniejszać o koszty.
- To utrudniałoby przygotowy wanie rachunk u zysków i strat Przez oddzielne zapisy przychodów i kosztów otrzymany dokładniejsze informacje i będziemy mogli łatwiej sporządzić rachunek zysków i strat. Trans akcje dotyczące przychodów i kosztów
Przychody i koszty są częścią zysków zatrzymanych.
Trans akcje dotyczące przychodów i kosztów Dokonywanie zapisów na kontach wynikowych:
- Zwiększenia przychodów zapis ujemy po stronie CT.
- Zmniejszenia przychodów zapisujemy po stronie DT.
- Zwiększenie się kosztów zapisujemy po stronie DT.
- Zmniejszenie się kosztów zapisujemy po stronie CT.. Trans akcje dotyczące przychodów i kosztów
Zapisy przychodów i kosztów na różnych kontach ułatwia przygotowanie sprawozdań finansowych.
- Rachunek zysków i strat dostarcza szczegółowych informacji jak zmieniły się zyski zatrzymane w ciągu danego okresu.. Przedpłaty kosztów i amortyzacja Przedpłaty kosztów to aktywo, które zostanie zużyte w przyszłości.
- Wygaśnięcie , lun inaczej zużyci tego aktywa powoduje powstanie kosztów. Rejestrując amortyzacje równocześnie zwiększamy konto o naz wie umorzenie.
- Konta takie jak umorzenie są kontami korygującymi. Przedpłaty kosztów i amortyzacja
Konto korygujące - oddzielne konto na którym zapisywane są zmniejszenia do kont a głównego Wartość bieżąca (księgowa) - saldo kont w księgach firmy, wartość netto po skorygowaniu o konta korygujące
- wart ość bieżąca inaczej jest nazywana wartością netto lub wartością księgową.
- Wartość netto wyposażenia to wartość początkowa (nabycia) tego wyposażenia pomniejszona o umorzenie. Umorzenie środków trwałych
Umorzenie (zakumulowana amortyzacja) - skumulowana suma amortyzacji naliczonej od daty oddania środka trwałego do użytkowania.
- Bilans majątkowy zawiera zwykle informacje o wartości netto środk ów trwałych. Wartość umorzenia środków trwały ch można odszukać w informacji dodatkowej do sprawozdań finansowych. Umorzenie środków trwałych Dlaczego wykorzystujemy umorzenie środków trwałych? Dlaczego po prostu nie zmniejszymy konta Środki trwałe”?
- Księgowi, chcą aby wart ość początkowa środków trwałych była bardzo czytelna., ale musimy także zapisywać zmniejszenia tego aktywa..
- Umorzenie środków trwałych to wartość kosztów alokowanych na dane aktywo w okresie jego użytkowania. Przygotowanie zestawienia obrotów i sald
Po dokonaniu zapisów na kontach sporządzamy zestawienie obrotów i sald. Zestawienie obrotów i sald - lista wszystkich kont wraz z ich obrotami i saldami
- jest przygotowy wane w celu kontroli rachunkowej prz ed sporządzeniem sprawozdań finansowych. Przygotowanie zestawienia obrotów i sald
Cel sporządzania zestawienia:
- Aby sprowadzić poprawność zapisu poprzez sprawdzenie czy suma zapisów po stronie debetowej równa się zapisom po stronie kredytowej.
- Przygotowanie wygodnego zestawienia wszystkich kont przez przygotowaniem sprawozdań finansowych. Przygotowanie zestawienia obrotów i sald przykład prostego zestawienia sald
Salda
Numer Konta Konto Dt Ct
100 Gotówka 350, 130 Zapasy 150, 202 Zobowiąz ania wekslowe 100, 300 Kapitał własny 400, 500,000 500, =============== =============== Przygotowanie sprawozdań finansowych Zestawienie obrotów i sald jest punktem wyjścia do sporz ądzenia bilansu majątkowego i rachunku zysków i strat.
- Konta wynikowe przenoszone są na konto „Wynik finansowy”.
- Zestawienie obrotów i sald pokazuje saldo początkowe zysków zatrzymanych, ponieważ nie dokonano jeszcze żadnych zmian na tym koncie.. Przygotowanie sprawozdań finansowych
Zestawienie obrotów i sald moż e się zgadzać, pomimo tego, że popełniono błędy.
- Zapis mógł zawierać błędną kwotę naniesiona na dwa prz eciwstawne konta.
- Trans akcja mogła być zapisana na złym koncie. W obu sytuacjach suma obrotów i sald debetowych będzie się równała odpowiednio sumie obrotów i sald kredytowych.
Wykład 4
Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału będzie w stanie: Rozliczyć wygasłe przedpłaty kosztów. Rozliczyć dochody do rozliczenia w czasie. Cele zajęć Po przestudiowaniu tego rozdziału będzie w stanie: Opisać wszystkie etapy sporządzania sprawozdań finansowych. Przygotować uporządkowany bilans majątkowy. Przygotować rachunek zysków i strat i wyliczyć wskaźniki zyskowności. Potrzeba dokony wania korekt Większość transakcji zapisywana jest w momencie ich pojawienia się. Niektóre transakcje nie muszą dotyczyć kontaktów z otoczeniem, zatem musi istnieć sygnał z zewnątrz do ich zapisu. Zapis taki jednak musi zostać dokonany na koniec okresu sprawozdawczego. Potrzeba dokony wania korekt Trans akcje zewnętrzne - zdarzenia takie jak wpły w gotówki, wydatki gotówki, zakupy na kredyt kupiecki, sprzedaż kredytowa. To te transakcje, które dokonywane są codziennie w firmie i zawsze związane są z nimi kontakty firmy z jej otoczeniem.
- Każda transakcja ma dokument źródłowy.
- Dotyczy zdarzeń, które faktycznie miały miejsce Potrzeba dokony wania korekt
Trans akcje wewnęt rzne - takie zdarzenia, które dotyczą upływu czasu, który został początkowo zignorowany w zapisie zdarzeń zewnętrznych. Zapis tych transakcji dokonywany jest przez zapisy korygujące na koniec okresu sprawoz dawczego.
- Nie generuje dokumentu źródłowego i nie ma widoczny dowodów, że transakcja miała miejsce
- Przykłady to amortyzacja środków trwałych czy rozliczenie wygasłych ubezpieczeń. Potrzeba dokony wania korekt
Zapisy korygując e - proces przypisania transakcji do właściwego okresu czasu.
- Zwykle zapisy te są przygotowywane przed sporz ądzeniem sprawozdań finansowych
- Zapisy dokony wane są w firmie zapisów w dzienniku Potrzeba dokony wania korekt
Większość jednostek wykorzystuje rachunkowość typu memoriałowego.
- Zapisy korygując e są podstawą takiego typu rachunk owości. Ewidencjonujemy należności i zobowiązania bez faktycznego wydania lub wpływu zasobów.
- Należ ności i zobowiązania zwiększają się ale żaden zasób nie zmienia właściciela. Zapisy korygując e
Cztery podstawowe zapisy:
- Wygaśnięcie lub zużycie środka trwałego
Wynagrodzenia 3, Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 3, Naliczenie odsetek
Odsetki można traktować jak czynsz płacony za wykorzystywanie środków pieniężnych.
• Odsetki narastają wraz z upływem czasu, bez względu na to czy już je zapłacono czy też nie.
• Zapis dotyczący naliczenia odsetek będzie następujący:
Koszty finansowe xxx Zobowiązania z tytułu odsetek od weksli xxx Naliczenie powstałych kosztów
Naliczenie powstałych kosztów:
• Korekty muszą zostać dokonane przez wy datkiem got ówki.
Cykl rachunk owości - zapis korekt
Celem zapisu księgowego jest usystematyzowanie danych do sporz ądzania sprawozdań finansowych.
• Etapy cyklu rachunkowości są następujące...
Cykl rachunk owości - zapis korekt Każdy zapis korygujący ma wpły w przynajmniej na jedno konto wynikowe (przychody i koszty) i na jedno konto bilansowe (aktywa lub pasywa). Nigdy nie zmieniaj saldo gotówki w zapisie korygującym. Arkusz roboczy
Typowe zapisy dostosowawcze
Typowe zapisy dostosowawcze
Wykład 5
Ewidencja przychodów ze sprzedaży
Niektórzy użytkownicy sprawozdań finans owych woleliby wykazywać przychody tak szybka jak to jest możliwe. Inni chcieliby być pewni, że firma ot rzyma płatność za sprzedane produkty. Księgowi muszą być ostrożni w kwestii ewidencji przychodów. Ewidencja przychodów ze sprzedaży
Przychody są zrealizowane gdy spełniają następujące kryteria: Dobra lub usługi muszą zostać oddane odbiorcy
Zestawienie
sald
Zapisy
dostosowa-
wcze
Skorygowa-
ne
zestawienie
sald
Rachunek
zysków i
strat
Bilans
majątkowy
Nazwa
konta
Dt Ct Dt Ct Dt Ct Dt Ct Dt Ct
Zapis dostosowawczy Typ konta
Dt Ct
Przykłady
1. Odpisanie w koszty
wydatku
koszt aktywo
(lub konto
korugujace)
Przedpłaty czynszu
Przedpłaty
ubezpieczeń
Zapasy
Budynki
2. Odpisanie jako
przychodu wpływu
zobowią-
zania
przychody Przedpłaty za
świadczone usługi
Firma musi otrzymać gotówkę lub inne aktywo w zamian za sprzedane dobra lub usługi Ewidencja przychodów ze sprzedaży
Większość przychodów jest zrealizowane w momencie sprz edaży (gdy dobra są sprzedawane i zmieniają właścicieli). W tym momencie spełnione są warunki ewidencji przychodów.
Czasami dwa kryteria nie są spełnione w tym samym czasie. To jest powód zaewidencjonowania przychodów przyszłych okresów. Otrzymano gotówkę ale nic nie otrzymano w zamian. Ewidencja przychodów ze sprzedaży
Co się dzieje jeśli osiągamy przychody z realizacji długoterminowego kontraktu?
Zwykle przychody z realizacji długoterminowego kontraktu w trakcie realizacji tego kontraktu. Na przykład jeśli jedna czwarta przewidywanych prac zakończona jest w pierwszym roku kontraktu to wartość sprzedaży tych prac powinna być zaewidencjonowana jako przychody ze sprzedaży. Pomiar wart ości sprzedaży
Wartość sprzedaży mierzona jest według wartości pieniężnej aktywa otrzymanego w zamian za dostarczone dobra lub usługi. Zapisy w dzienniku:
Gotówka xxxx Przychody ze sprzedaży xxxx
lub
Należ ności xxxx Przychody ze sprzedaży xxxx Zwroty i rabaty na sprzedaży
Zwroty na sprzedaży - produkty zwrócone prz ez odbiorcę Odbiorca nazywa jest zwrot ami na zakupach.
Rabaty na sprzedaży - obniżki ceny sprzedaży Odbiorca nazywa jest rabatami na zakupach. Czasami zamiast zwrot u zapasów odbiorca żąda obniżenia ceny sprzedaży. Ta obniżka jest nazywana rabatami na sprzedaży. Zwroty i rabaty na sprzedaży
Sprzedaż brutto - przychody ze sprzedaży przed odjęciem zwrotów i rabatów Sprzedaż netto - przychody ze sprzedaży zmniejszone o zwroty na sprzedaży i rabaty na sprzedaży Zwroty i rabaty na sprzedaży
Zwykle wykorzystuje się konta korygujące o nazwie „Rabaty na sprz edaży” i „Zwroty na sprzedaży” aby zaewidencjonować udzielone rabaty i przyjęte zwroty sprzedanych produktów. Wykorzystuje się konto korygujące aby zarządzający mógł śledzić poziom korekt sprzedaży. Wykorzystując k onto korygując e możemy łatwo odczytać wartość sprzedaży brutto. Zwroty następują po fakcie sprzedaży. Przez korzystanie z konta korygującego unika się zmiany zapisów pierwotny ch na koncie „Sprz edaż ”. Zwroty i rabaty na sprzedaży
Zapisy w dzienniku: Aby zarejestrować sprzedaż:
Należ ności 900, Przychody ze sprzedaży 900, Aby zarejestrować zwroty:
Zwroty na sprzedaży 50, Należności 50, Aby zarejestrować zwroty:
Rabaty na sprzedaży 30, Należności 30,
W systemie ewidencji ciągłej zapisy w dzienniku są następujące:
Zakup zapasów: Zapasy xxx Zobowiązania (gotówka) xxx Sprzedaż zapasów: Należ ności (gotówka) xxx Przychody ze sprzedaży xxx Koszt zapasów sprzedanych xxx Zapasy xxx System rachunkowości ciągłej i okresowej
W systemie ewidencji ciągłej nie prowadzi się bieżącej rejestracji przypływu zapas ów. Inwentaryzacja pozwala na ujawnianie zmian w zapasach (z różnych powodów). Koszt zapasów sprzedanych
Kalkulacja kosztów zapasów sprzedanych rozpoczyna się od obliczenia kosztu zapasów dostępnych do sprzedaży, który jest sumą zapasów na początek okresu i zakupów dokonanych w bieżącym okresie. Obliczenie kosztu zapasów sprzedanych: Zapa s na początek okresu xxx dodaj: Zakupy xxx Koszt zapasów dostępnych do sprzedaży xxx minus: Zapas końcowy xxx Koszt zapasów sprzedanych xxx ======= Inwentaryzacja
Inwentaryzacja zapasów musi być przeprowadzana na koniec okresu bez względu na to czy firma prowadzi system ewidencji ciągłej czy okresowej. Wartość zapasów obliczona po dok onaniu inwentaryzacji jest uwzględniania w obliczaniach kosztu zapasów sprzedanyc h. Koszt nabycia zapasów
Bez względu na system wyceny zapasów podstawą rachunkowości zapasów jest koszt nabycia (wytworz enia) zapasu przeznaczonego na sprzedaż. Co zawiera w sobie ten koszt? Koszt zawiera cenę fakturową lub inne koszty związane z zakupem pomniejszone o uzyskane rabaty. Koszty transportu
Głównym kosztem zakupu jest koszt transportu zapasów od dostawcy do odbiorcy. Jeśli zapasy są sprzedane na warunkach F.O.B. (free on board) destination, sprzedający pokrywa koszty transportu do miejsca wskazanego przez odbiorcę. Jeśli zapasy sa sprzedane na warunkach F.O.B. shipping point, kupujące pokrywa koszt transportu od miejsca wskazanego przez dostawc ę. Koszty transportu
Koszty transportu poniesione przez odbiorcę powinny być dodane do kosztu zakupu zapasów.
Zwykle nie jest łatwo przypisać koszy transportu do poszczególnych zapasów zatem firmy wykorzystują dodatkowe koszty nazywane „Koszty transportu” Koszty transportu
Koszty transportu poniesione przez odbiorcę wykazywane są w sekcji zakupów w rach unku zysków i strat. Koszty transportu poniesione przez dostawcę stanowią koszt okresu nazywany kosztem sprzedaży. Koszt ten wykazywany jest w kosztach sprzedaży w rachunku zysków i strat. Zakupy i zwroty na zakupach
Rachunkowość zakupów, zwrot ów na zakupac h i rabatów na zakupach jest odbiciem lustrzanym rachunkowości sprzedaży.
Aby zaewidencjonować zakupy zapasów: Zakupy 900, Zobowiązania 900,
Aby zarejestrować zwroty na zakupac h:
Zobowiąz ania 80, Zwroty na zakupach 80, Zysk brutto na sprzedaży Sprzedaż brutto zł175, minus: Zwroty na sprzedaży zł 2, Rabaty na sprzedaży 1,500 3, Sprzedaż netto zł171, minus: kosz t zapasów sprzedanych: Zapas na początek okresu zł 7, Zakupy zł120, minus: Zwroty na zakupach zł3, Rabaty na zakupach 1,000 4, Zakupy netto zł116, dodaj: koszty transportu 10, koszt zakupionych zapasów 126, Koszt zapasów dostępnych do sprzedaży zł133, minus: Zapas na koniec okre su 9, Koszt zapasów sprzedanych 124, Zysk brutto na sprzedaży 47, =============
Porównanie proc edur w systemie ewidencji ciągłej i okresowej
W systemie ewidencji ciągłej zakupy zapasów bezpoś rednio zwiększają konto „Zapasy” a zwroty i rabaty zmniejszają konto „Zapasy”. W systemie ewidencji okresowej zakupy zwiększają konto „Zak upy” a zwroty i rabaty ewidencjo nowane są na osobny kontach korygujących. Sprzedaż nie wpływa bezpośrednio na wartość konta „zakupy”. Porównanie proc edur w systemie ewidencji ciągłej i okresowej
Zapisy w dzienniku w systemie ewidencji ciągłej: Zakup zapasów: Zapasy 900, Zobowiązania 900, Zwroty na zakupach: Zobowiąz ania 80, Zapasy 80, Porównanie proc edur w systemie ewidencji ciągłej i okresowej
W systemie ewidencji ciągłej, konto „Zapasy” uaktualniane są za każdym razem gdy pojawia się tr ansakcja związana z zapasami.
W systemie ewidencji okresowej, wartość zapasów nie zmienia się a do końca okresu sprawozdawczego. W tym czasie przeprowadzana jest inwentaryzacja i dokonywany jest zapis korygujący. Podstawowe metody wyceny zapasów
Cztery podstawowe metody wyceny Identyfikacji jednostkowej First in, first out (FIFO), ceny najwcześniejszej Last in, first out (LIFO), ceny najpóźniejszej Średniego kosztu Podstawowe metody wyceny zapasów
Jeśli nie zmienia się cena jednostkowa zapasów to rezultaty zastosowania każdej z metod będą identyczne. Zmieniające się ceny wpły wają na koszt zapasów sprzedanych i zapasy a to z kolei ma wpływ na pomiar zysków i aktywów. Wybór metody wyceny wpłynie na informacje raportowane w sprawozdaniach finansowych. Metoda identy fikacji szczegółowej
Metoda identy fikacji szczegółowej - koncentruje się na śledz eniu fizycznego przypływu sprzedanego zapasu. Wykorzystywana jest gdy łatwo jest śledzić przypływ zapasów Łatwa w użyciu najlepsza dla drogich, luksusowych, rzadkich zapasów takich jak samochody czy biżuteria FIFO