Szkoła ŻAK. Centrum edukacji i biznesu
Zawód. Technik organizacji reklamy
Przedmiot. Historia sztuki i reklamy
Temat 5. Reklama radiowa, kinowa i prasowa na początku XX wieku.
Podczas I i II wojny światowej reklama i propaganda polityczna często wchodziły we
wzajemne sprzężenie. Takie wzajemne relacje i interakcje były znamienne także na terenie
USA – gdzie propaganda polityczna ewoluowała równolegle z reklamą.
Dwudziestolecie międzywojenne to w USA i w Europie Zachodniej okres
dynamicznego rozwoju reklamy jako dziedziny komunikacji społecznej i jako biznesu
o własnych wewnętrznych regulacjach, procedurach i sposobach zarabiania pieniędzy.
Po okresie wielkiego kryzysu gospodarczego (1929 – 1933), dzięki sprawnie
rozwijającej się kapitalistycznej gospodarce, powstała wielka podaż produktów i dóbr
konsumpcyjnych. Zwiększenie popytu na dobra konsumpcyjne stało się jednym
z najważniejszych kluczy do wyjścia z kryzysu. Reformy ekonomiczno - społeczne
wprowadzone przez Roosevelta w latach 1933-1939 wzmocniły siłę nabywczą obywateli.
Intensywna akcja propagandowo–polityczna konsumpcje ujmowała jako wręcz patriotyczny
obowiązek. Takie przekonanie stało się później podstawą do kształtowania się tzw
„społeczeństwa konsumpcyjnego” – zarówno w USA jak i Europie.
W 1895 r. Guglielmo Marconi dokonał w Anglii przekazu dźwięku na odległość.
25 lat później, w 1920 roku rozpoczęła regularne nadawanie, pierwsza na świecie stacja
radiowa – KDKA w Pittsburgu. Radio jako środek komunikowania rozwijało się bardzo
dynamicznie w USA, Anglii, Francji, ZSRR a także w Polsce. Taniość i dostępność tego
środka przekazu sprawiły, że reklamy były w nim coraz częściej emitowane. Początkowo
wygłaszano lub śpiewano teksty, które nigdzie nie były utrwalane.
W 1932 roku Fritz Pfleumer wynalazł taśmę magnetofonową. Pierwsze magnetofony
wyprodukowane zostały w 1936 roku przez niemieckie AEG. Masowo zaczęto ich używać
dopiero po drugiej wojnie światowej.
Popularną formą reklamy były słuchowiska radiowe. Owe „seriale” radiowe były
często sponsorowane przez producentów środków czystości lub artykułów żywnościowych.
W słuchowisku pełno było „wtrętów promocyjnych” – była to swoista forma tzw. ” produkt
placement”. Oprócz słuchowisk nadawano także koncerty reklamowe – utwory muzyczne
przeplatane były ogłoszeniami reklamowymi.
Radio uważane było za nowoczesny wynalazek a audycji i koncertów słuchano
z wielką uwagą od początku do końca. Reklamodawcy mieli silny wpływ na to w jakim
kontekście pojawiały się ich reklamy. Początkowe reklamy radiowe trwały nawet minutę –
potem stawały się coraz krótsze.
W 1936 roku Arthur Charles Nielsen opatentował urządzenie znane jako audiometr.
Rejestrowało ono to, kiedy w gospodarstwie domowym było włączane radio i na jakich
stacjach odbierano program - minuta po minucie. Dzięki temu zaczęła się epoka
standaryzowanych i zobiektywizowanych badań nad publicznością. Na podstawie tych
monitoringów robiono potem analizy demograficzne i socjoekonomiczne do sprzedaży czasu
antenowego.
Ważnym medium reklamowym na początku XX wieku było kino. Rozkwitał kult
gwiazd i wzrastało zainteresowanie różnymi gatunkami filmowymi: melodramatem,
musicalem, dramatem historycznym, komedią sytuacyjną lub kryminałem. Reklamówki miały
zwykle postać rekomendacji (endorserami często były gwiazdy filmowe), lub scenek
z życia. Pojawiało się coraz więcej reklamówek animowanych gdyż reklama wykorzystywała
ogromne nimi zainteresowanie.
1
