Pobierz Renesans: charakterystyka epoki, twórcy, dzieła. W.Szekspir i więcej Opracowania w PDF z Język polski tylko na Docsity! Klasa 1 semestr II Zajęcia 21- 22.03.2020 rok Temat : Wprowadzenie do epoki RENESANS Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce Terencjusz Renesans z francuskiego; odrodzenie. Odrodzenie ideałów, norm, filozofii antyku. Termin Jacoba Burchardta, XIX- wiecznego badacza literatury. Burchardt wskazał wyraźny zwrot ludzi XVI- wiecznych ku ideałom antyku, ku człowiekowi, nowej humanistycznej ideologii- czyli odrodzenie dawnych, zapomnianych w średniowieczu, wartości starożytnych. Renesans • Antropocentryzm, humanizm- człowiek ośrodkiem zainteresowań • Rozwój państw, poczucia narodowości • Rozwój języków i literatury narodowej • Ideał artysty, uczonego, umiłowanie sławy • Wzrost wartości pieniądza, handlu, wartości materialnych • Rozbudowa miast, przepych siedzib prywatnych • Nowe wzorce; dworzanin, uczony, zdobywca świata Renesansowy umysł (lub człowiek renesansowy) tak określa się człowieka wszechstronnego, niezwykle zdolnego, zainteresowanego rozległymi dziedzinami; artystę, a zarazem uczonego, wynalazcę i pisarza. Klasycznym przykładem umysłu renesansowego jest Leonardo da Vinci. Renesans- czas: XVI wiek • Włochy- XIV-XVI w. • Europa Północna- koniec XVI w. • Polska- wiek XVI- lata 30. XVII w. Daty początku: 1450- odkrycie druku przez Johanna Gutenberga 1453- upadek Konstantynopola 1492- odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba Renesans polski - wiek XVI, epoka Jagiellonów! Polska mocarstwem! Złoty wiek kultury polskiej! Rzeczypospolita obejmowała rozległe tereny, dalekie ziemie. Panująca dynastia Jagiellonów koligaciła się ze znakomitymi rodami panującymi w Europie, a szlachta zyskiwała coraz więcej przywilejów, kształtował się polski typ kultury szlacheckiej. Polska stała się spichlerzem Europy- zboża produkowaliśmy dużo i był na nie zbyt. Bogaciła się szlachta, panował pokój. Ludzie zaczęli podróżować, kształcić się w kraju i za granicą za Jagiellonów dobrze działo się w Polsce- w polityce, gospodarce i kulturze. Renesans trwa do lat trzydziestych XVII w. (1630), czyli również w czasie panowania królów: Walezego, Batorego i Zygmunta III Wazy, kiedy to epoka wojen i rozdarcia wewnętrznego zastąpi renesansowy ideał harmonii. WAŻNE DATY POLSKIEGO RENESANSU: 1506-1548 panowanie Zygmunta I Starego 1513- pierwsza polska książka drukowana; Raj duszny Biernata z Lublina 1518 - ślub Zygmunta I Starego z Boną Sforzą 1525 - hołd pruski, sekularyzacja Krzyżaków 1543 - ukazuje się dzieło Mikołaja Kopernika O obrotach sfer niebieskich 1548-1572 - panowanie Zygmunta II Augusta 1569- unia polsko- litewska, powstaje Rzeczpospolita Obojga Narodów 1573 - pierwsza wolna elekcja w Polsce 1573-1574- panowanie Henryka Walezego 1576- 1586 - panowanie Stefana Batorego 1580 - wydanie Trenów Jana Kochanowskiego 1587- 1632 panowanie Zygmunta III Wazy 1595 - pożar na Wawelu: wkrótce król Zygmunt III Waza przeniesie stolice do Warszawy. Pojęcia określające epokę. Humanizm- prąd filozoficzny kierujący uwagę myśli ludzkiej na osobę i sprawy człowieka. Antropocentryzm- poglądy stawiające w centrum zainteresowania człowieka. Reformacja- wielki ruch religijny skierowany przeciw Kościołowi katolickiemu, w jego efekcie powstały nowe odłamy religijne, a także ruch kontrreformacji. Irenizm- postawa hołdująca zgodzie i pokojowi między ludźmi. Harmonia- renesansowe dążenie do umiaru i równowagi w życiu i postrzeganiu świata, w komponowaniu sztuki i w filozofii. Mecenat- zjawisko opieki możnych nad utalentowanymi i biednymi artystami. Nowe gatunki literackie i ich twórcy: • sonet (Petrarka) • nowela (Boccaccio) • esej (Montaigne) • tragedia szekspirowska (Szekspir) Cztery impulsy nowej epoki: • humanizm- światopogląd zwany humanizmem zdominował epokę. W centrum zainteresowań, znajdzie się teraz człowiek, ludzkie sprawy i życie doczesne, które Znana również w Polsce, jako „Historia Hamleta, Księcia Danii” tragedia opowiada o synu zmarłego króla, tytułowego Hamleta. Przybrał go nowy władca Danii, Klaudiusz, czyli brat starego Hamleta, zmarłego w tajemniczych okolicznościach. Od pewnego czasu na zamku Elsydor, w którym mieszkają, zaczynają się dziać dziwne rzeczy. Nocami duch króla nawiedza Hamleta i przekazuje mu, by ten pomścił jego śmierć na Klaudiuszu. Okazuje się, bowiem, że król został otruty przez swojego brata, by przejąć tron. Hamlet zaczyna się wahać: czy spełnić wolę ducha swojego zmarłego ojca czy nie robić nic, by móc żyć z czystym sumieniem. „Romeo i Julia” - książka ponadczasowa Najsłynniejszą historią miłosną wszechczasów jest z pewnością „Romeo i Julia”. Książka opowiada historię kochanków pochodzących z dwóch skłóconych ze sobą narodów: Monteccich i Capuletich. Do ich spotkania dochodzi na balu w domu rodziny Capuletich. Romeo Montecci zakochuje się w Julii Capuleti od pierwszego wejrzenia, wtedy też dochodzi do pierwszych pocałunków. Ich miłość ma jednak swój początek od słynnego wyznania miłości Romea do Julii, kiedy ten stoi pod jej balkonem, a dziewczyna zadaje mu kluczowe pytanie: „Romeo! Czemu Ty jesteś Romeo?”. Już następnego dnia biorą ślub. Pomimo konfliktów istniejących pomiędzy ich rodzinami, kochankowie chcą być razem za wszelką cenę, choćby w imię tej miłości mieli zginąć. Pomimo tragizmu historii „Romea i Julii”, książka cieszy się ogromną popularnością do dziś. „Makbet” - apetyt rośnie w miarę jedzenia Ten dramat szekspirowski opisuje historię Makbeta, wodza wojsk króla Dunkana i jego przyjaciela Banka, którzy podczas jazdy przez wrzosowisko spotykają trzy wiedźmy. Owe postaci przepowiadają temu pierwszemu, że zostanie królem Szkocji, zaś jego towarzysz będzie ojcem królów. Ta przepowiednia nie jest wiarygodna dla Makbeta, jednak później zaczyna się spełniać. Kiedy tytułowy bohater zostaje tanem Kawdoru, zaczyna rozważać objęcie tronu, a swoimi refleksjami dzieli się ze swoją żoną Lady Makbet. Kobieta namawia swojego męża, by ten pozbawił życia obecnego władcę Szkocji. Na podstawie tej tragedii powstało zarówno wiele sztuk teatralnych, jak i filmowych ekranizacji. „Sen Nocy Letniej”, czyli Szekspir w komediowym wydaniu Taki tytuł nosi komedia, która również jest zaliczana do najsłynniejszych dzieł pisarza. Opowiada ona historię trzech par: narzeczonych Hermii i Lizarda, Heleny i Demetriusza oraz królów elfów Oberona i Tytanii. Narzeczeństwo nie dostaje pozwolenia na ślub ze strony ojca Hermii. Para decyduje się na ucieczkę do lasu. Za nimi podąża Demetriusz, który jest zazdrosny o Hermię oraz Helena. Do zamieszania wtrącają się też leśne duchy, a zwłaszcza Puk. Dzieło doczekało się kilku adaptacji filmowych, było też wystawiane w teatrach na całym świecie. „Burza” - Szekspir pisze słynną sztukę Kolejnym, ważnym dziełem tego autora jest „Burza”. Szekspir opowiada w nim o księciu Mediolanu, Prospero, który zostaje wysłany w podróż łodzią nad morze wraz z Mirandą, jego córką. Trafiają na wyspę, na której spędzają dwadzieścia lat. Prospero posiada magiczne zdolności. Wykorzystuje je, wywołując ducha Ariela, czyniąc z niego swojego sługę i niewolnika. Na wyspie znajduje się ktoś jeszcze – Kaliban, który był do tej pory jedynym człowiekiem na tej wyspie, po której oprowadza nowych przybyszy. Po kilku latach u wybrzeży tej samej wyspy rozbija się statek, przez co Prospero będzie musiał zmierzyć się ze swoją przyszłością. Jedną z najczęściej wystawianych i interpretowanych sztuk na świecie jest właśnie „Burza”. Szekspir napisał tragikomedię, której wiele odniesień do „Burzy” znajduje się w światowej literaturze, utworach muzycznych różnego gatunku, filmach i serialach oraz grach komputerowych. Jak widać, dramat szekspirowski był, jest i prawdopodobnie będzie jeszcze przez długie lata brany na tapetę przez reżyserów filmów i sztuk teatralnych. Tragedie lub też komedie autorstwa Shakespeare’a poruszają istotne tematy związane z ludzkimi emocjami, takimi jak: miłość, nienawiść, zemsta. Dzięki temu, dany utwór literacki staje się bliski czytelnikowi. A wszystko to zostało wplecione w fascynujące fabuły, które poruszą serca wielu milionów ludzi na całym świecie. Temat: Filmowa adaptacja dramatu Williama Szekspira Zapraszam: https://www.cda.pl/video/464863764 Napisz recenzję obejrzanego filmu – lektury „Hamlet” Ważne !!! Recenzja powinna zawierać: 1. Część informacyjna informacje dotyczące dzieła (autor, reżyser, bohaterowie, aktorzy, miejsce wydarzeń, scenografia, muzyka, tytuł, scenariusz, wydawca, rok wydania, rodzaj publikacji) 2. Część oceniającą - film, spektakl teatralny- uwagi krytyków i innych osób dotyczące: problematyki, gry aktorskiej, scenografii, muzyki, reżyserii, nastroju, efektów specjalnych. 3. Podsumowanie- ocena subiektywna film- dostarczył wielu niezapomnianych wrażeń, dostarczył wielu wzruszeń, przeżyć, pomógł pogłębić wiedzę na temat..., pozostawił niesmak, dał wiele do myślenia, jestem od urokiem ulubionego aktora/aktorki, z przyjemnością obejrzę jeszcze raz, uważam ten film za wyjątkowy kicz, znakomita obsada aktorska nie pomogła, Plan recenzji: 1. Wstęp: informacja (np. o wyjeździe do kina, teatru) 2. Rozwinięcie: informacje dotyczące filmu np. tytuł, reżyseria, scenariusz, muzyka, obsada. Krótkie przedstawienie tematyki filmu: -streszczenie fabuły, - ocena krytyczna poszczególnych elementów filmu. 3. Zakończenie: moja subiektywna ocena. Zajęcia. 05.04.2020 rok Temat : Portret psychologiczny Makbeta i Lady Makbet Napisz charakterystykę porównawczą Makbeta i jego małżonki Lady Makbet, oceń ich postępowanie. Ważne !!! Charakterystyka postaci to forma wypowiedzi, która ma na celu prezentację postaci rzeczywistej lub literackiej. Jest to zarówno opis jej wyglądu zewnętrznego, jak i cech wewnętrznych (czym różni się od opisu postaci). Analizie podlega również zachowanie, charakter, intelekt, styl życia czy poglądy. Zakończenie charakterystyki powinno zawierać opinię i własne odczucia na temat opisywanej postaci. Charakterystykę pisze się według ściśle określonego, ale uniwersalnego planu, który obejmuje: • wstęp, • rozwiniecie, • zakończenie Charakterystyka postaci - wstęp Wstęp, który zajmuje pierwszy akapit, to przedstawienie postaci i prezentacja bohatera. Tu pada jego imię, nazwisko, podaje się wiek, zawód, miejsce zamieszkania, opisuje sytuację rodzinna, wskazuje tytuł i autora książki, jeśli bohaterem jest postać literacka.