Rola pielęgniarki w pielęgnacji pacjenta z założonym ..., Notatki z Medycyna

Pobierz Rola pielęgniarki w pielęgnacji pacjenta z założonym ... i więcej Notatki w PDF z Medycyna tylko na Docsity! Rola pielęgniarki w pielęgnacji pacjenta z założonym opatrunkiem gipsowym po złamaniu... 91 Krystyna Klimaszewska1, Katarzyna Kowalewska2, Cecylia Łukaszuk1, Elżbieta Krajewska-Kułak1, Krystyna Kowalczuk1, Barbara Jankowiak1, Dorota Kondzior1, Katarzyna Krajewska1, Agnieszka Szyszko-Perłowska1 Rola pielęgniarki w pielęgnacji pacjenta z założonym opatrunkiem gipsowym po złamaniu kości ramiennej Wstęp Postępująca modernizacja, szybki rozwój środków komunikacyjnych oraz dynamicznie rozwijający się przemysł są głównymi przyczynami stale rosnącej liczby urazów. Według danych WHO, co roku urazów na świecie doznaje 75 mi- lionów ludzi, z czego 40% powstaje wskutek wypadków komunikacyjnych [1]. Złamanie kości kojarzy się nam nierozłącznie z opatrunkiem gipsowym. W przypadku tej jednostki chorobowej, konieczność hospitalizacji przychodzi nagle i gwałtownie, pacjent w bardzo krótkim czasie musi przyzwyczaić się do nowej sytuacji, w której się znalazł. Każdy uraz prowadzi do przerwania ciągłości żywej tkanki, co wymaga unieruchomienia. Unieruchomienie natomiast nieodłącznie prowadzi do ogra- niczenia sprawności uszkodzonego odcinka ciała, jak również ogólnej kondycji fizycznej osoby dotkniętej urazem. Postępowanie pielęgniarskie ma na celu zapewnienie komfortu psychicz- nego i fizycznego osoby chorej. Pełne poznanie jednostki chorobowej daje pa- cjentowi podstawę do prowadzenia samoobserwacji i samokontroli w warun- kach domowych, podejmowania decyzji i umiejętnego rozwiązywania proble- mów. Miarą sukcesu jest osiągnięcie prawidłowego zrostu złamania w jak naj- krótszym czasie, co wiąże się z uniknięciem lub całkowitą eliminacją powikłań po długotrwałym unieruchomieniu opatrunkiem gipsowym. Edukacją powinien być objęty nie tylko pacjent, ale także osoby z jego najbliższego otoczenia. Po- zwoli to na lepsze zrozumienie i zaakceptowanie problemów chorego przez naj- bliższych. 1 Zakład Pielęgniarstwa Ogólnego Akademii Medycznej w Białymstoku 2 Państwowy Szpital Kliniczny w Białymstoku 90 Krystyna Klimaszewska i inni Podstawowym celem leczenia złamań jest anatomicznie poprawne nastawie- nie przemieszczonych odłamów kostnych, bezwzględne ich unieruchomienie aż do uzyskania zrostu klinicznego i radiologicznego. Wybór sposobu leczenia jest procesem trudnym i zależy od wielu czynników mających wpływ na przebieg procesu gojenia się złamania. Analizie wstępnej podlegają: • wielkość i rozległość obrażeń, • wiek i stan ogólny chorego, • wyposażenie oddziału leczącego, • doświadczenie zespołu prowadzącego leczenie [2, 3, 4 ]. Sposoby leczenia złamań można podzielić na zachowawcze i operacyjne. Etapy leczenia zachowawczego są następujące: – repozycja, czyli odtworzenie prawidłowego ustawienia odłamów w znieczu- leniu miejscowym lub ogólnym sposobem zamkniętym lub przez wyciąg szkieletowy, – unieruchomienie, uzyskane repozycją ustawienia kości do czasu zrostu: opa- trunkiem gipsowym, wyciągiem szkieletowym, – rehabilitacja usprawniająca w celu zapobiegania przykurczom i zanikiem mięśni [2, 5, 6, 7]. Leczenie operacyjne ma na celu: – ustawienie odłamów kostnych poprawnie anatomicznie, – szybki zrost kostny złamania, – wczesne usprawnianie, – krótki pobyt w szpitalu [2, 3, 7]. Złamanie kości kojarzy się nam najbardziej z założeniem w miejscu urazu opatrunku gipsowego. Metoda ta jest jednym i najbardziej powszechnym ele- mentem leczenia złamań, skręceń i zwichnięć stawów w traumatologii. Założenie gipsu polega na użyciu opasek gipsowych. Opatrunek gipsowy może być samodzielnym sposobem leczenia lub też by- wa etapem leczenia pooperacyjnego. Zapewnia stały kontakt odłamów kostnych oraz utrzymuje oś kończyny. Ma też duży wpływ na walkę z bólem pourazo- wym. Głównym celem założenia gipsu jest uzyskanie zrostu kostnego, jak również zapewnienie pełnej sprawności uszkodzonej kończyny. Dzięki swojej sztywności skutecznie zastępuje złamaną kość i pozwala na szybkie podjęcie ograniczonej czynności kończyny [8, 9, 10]. Złamania trzonu kości ramiennej to uraz, który w większości przypad- ków może być leczony zachowawczo za pomocą opatrunku gipsowego. Dzię- ki zastosowaniu tej metody zrost kości uzyskuje się w 90–100% przypadków. Kość ramienna może się wygoić nawet przy 30 stopniowym zgięciu szpotawym oraz 20 stopniowym przodozgięciu, nie powodując dysfunkcji stawu ramien- nego [2, 7]. Rola pielęgniarki w pielęgnacji pacjenta z założonym opatrunkiem gipsowym po złamaniu... 93 – dbanie o odpowiednie nawilżanie skóry, nie drapanie w przypadku wystą- pienia świądu, – informowanie pielęgniarki o wszelkich trudnościach przy wykonywaniu czynności spowodowanych unieruchomieniem prawej ręki. Wskazówki pielęgniarskie do opieki domowej. – zgłaszanie się na kontrolę według zaleceń lekarza, – przygotowanie do samoopieki i samoobserwacji w warunkach domowych, – samoobserwacji objawów niedokrwienia kończyny, obrzęku, ucisku, odpa- rzeń i otarć naskórka, odleżyn, zakrzepicy oraz konieczności natychmiasto- wego zgłoszenia się do lekarza w przypadku pojawienia się objawów nie- pokojących, – konieczność noszenia kończyny na temblaku, zapobiega to obrzękowi pal- ców, – konieczność systematycznego wykonywania ćwiczeń zapobiegających upo- śledzeniu złamanej kończyny, – dbanie o odpowiednie nawilżanie i pielęgnację skóry, – unikanie podsypiania w ciągu dnia, – stosowanie diety służącej gojeniu się złamanej kości (produkty i potrawy wzbogacone w białko, witaminy, szczególnie witaminę D i minerały). Podsumowanie Pacjenci po złamaniu kości ramiennej leczeni opatrunkiem gipsowym mają problem natury psychologicznej związany z obawą o to, czy podołają obowiąz- kom domowym i w pracy z unieruchomioną kończyną. Odpowiednia opieka, zrozumienie oraz rozmowa z pacjentem o jego proble- mach mają duży wpływ na zmniejszenie jego lęku, pomagają w zaakceptowaniu sytuacji, w której się znalazł i przyczyniają do poprawy ogólnego samopoczucia. Piśmiennictwo 1. Mikuła W., Kiwerska-Jagodzińska K.: Rola rehabilitacji w leczeniu pacjentów po ura- zach narządu ruchu. Medycyna Rodzinna zeszyt 20. Maj 2002, 15–18. 2. Aluisio F. V., Christensen Ch. P., Urbaniak J. R.: Ortopedia pod red. Dziaka A., Wy- dawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2000. 3. Gaździk T.: Ortopedia i Traumatologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 4. Zahradniczek K. red.: Wprowadzenie do pielęgniarstwa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 5. Garrison S. J.: Podstawy rehabilitacji medycyny fizykalnej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997. 94 Krystyna Klimaszewska i inni 6. Malinowska K., Dega W.: Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998. 7. Wroński J. i wsp.: Wybrane problemy urazów wielonarządowych, Polski Przegląd Chirurgiczny, 1997. 8. Dziak A.: Opatrunki unieruchamiające w Ortopedii i Traumatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1995. 9. Pousada L., Osborn H. H., Levy D. B.: Medycyna Ratunkowa pod red. Jakubaszki J., Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 1999. 10. Tylman D. (red): Czynnościowe leczenie złamań. Wydawnictwo lekarskie PZWL, War- szawa 1998.