Pobierz Rozwinięte punkty 2 a i 2b Historia Gospodarcza i więcej Ćwiczenia w PDF z Historia gospodarcza i społeczna tylko na Docsity!
1 Pierwsza wojna światowa i jej konsekwencje (1914-1923)
1.1 Ekonomiczne przyczyny wojny · zaostrzenie się nierównomierności rozwoju ekonomicznego krajów kapitalistycznych ·sprzeczności polityczne i ekonomiczne między głównymi mocarstwami na tle kolonialnego podziału świata (niezadowolenie Niemiec) ·konflikty na Bałkanach ·antagonizm niemiecko-francuski o Alzację i Lotaryngię ·spór niemiecko-rosyjski o ziemie polskie należące do Imperium Rosyjskiego Bezpośrednia przyczyna (natury politycznej) ·zabójstwo w Sarajewie austriackiego następcy tronu Franciszka Ferdynanda przez serbskiego konspiratora Gawrile Principa 1.2 Bloki militarne i wybuch wojny ·trójprzymierze: Niemcy, Austro-Wegry, Włochy (1882) ·trójporozumienie: Francja, Wielka Brytania, Rosja(1904,1907) 1.3 Charakter wojny · długotrwałość ·duży zasięg geograficzny ·olbrzymie zaangażowanie sił ludzkich i zasobów materialnych · zaangażowanie wielu istniejących krajów: z 59 istniejących, 34 bezpośrednio brało udział w walkach, 25 było neutralnych ·nowe środki do walki 1.4 Gospodarka wojenna ·założenia Niemiec: wojna błyskawiczna · przedłużająca się wojna spowodowała stworzenie w Rzeszy Niemieckiej systemu gospodarki wojennej na mocy planu Hindenburga (likwidacja liberalizmu w polityce gospodarczej, militaryzacja przemysłu, rekwizycje · konwersja gospodarki- przestawienie produkcji z cywilnej na wojenną ·pogorszenie warunków życia ludności cywilnej (trudności aprowizacyjne) · konsumpcja wojenna: pełna kontrola konsumpcji ludności cywilnej przez wprowadzenie reglamentacji żywności ·pogorszenie warunków pracy: wzrost intensywności pracy i zmniejszenie realnej płacy roboczej · sytuacja w przemyśle: konwersja przemysłu, priorytet rozwoju- przemysł zbrojeniowy ·sytuacja w rolnictwie: ograniczenie produkcji przede wszystkim na skutek mobilizacji sił ludzkich i siły pociągowej do armii oraz zniszczenie pól uprawnych, kryzys żywnościowy
1.5 Polityczne i ekonomiczne skutki I wojny światowej 1.5.1 Polityczne · system wersalski, który kształtował ład polityczny w Europie ·powołanie Ligi Narodów ·zmiana geografii politycznej ·zmiany w systemach politycznych ·intensyfikacja ruchów narodowowyzwoleńczych w koloniach ·ruchy rewolucyjne (rewolucje rosyjskie) 1.5.2 Gospodarcze · straty ludnościowe: około 9 mln poległych,20 mln rannych ·straty materialne- zniszczenia w rolnictwie, przemyśle, infrastrukturze ·rabunkowa eksploatacja zasobów naturalnych ·zmiany w geografii gospodarczej świata - zmiana lidera w gospodarce (USA), wzrost znaczenia Japonii i ,,białych dominiów” ·wzrost znaczenia monopoli
2a Gospodarka w okresie między wojennym
2.a.1 Przesłanki stabilizacji: Neutralizacja skutków wojny : Po zakończeniu I wojny światowej, wiele krajów starano się zneutralizować negatywne skutki wojny. W 1924 roku wskaźniki ekonomiczne w wielu krajach zbliżyły się do tych z roku 1913, co oznaczało powrót do poziomu sprzed wojny. Jednakże, nie dotyczyło to Stanów Zjednoczonych i Japonii, które wykazywały wyższy poziom rozwoju niż przed wojną. Poprawa nastrojów społecznych: Po zakończeniu wojny atmosfera społeczna zaczęła poprawiać się. Optymizm po zakończeniu konfliktu przyczynił się do ożywienia gospodarczego i skłonił do inwestycji. Plan Dawesa (1924) : Był to plan mający na celu odbudowę gospodarki niemieckiej po zakończeniu I wojny światowej. Plan zakładał rozłożenie spłaty reparacji wojennych na długi okres, co miało zmniejszyć obciążenie finansowe Niemiec. Dzięki temu, państwo to mogło skoncentrować się na odbudowie gospodarczej. Plan Younga (1929 ): Plan ten wprowadził zmniejszenie wartości reparacji wojennych, co zmniejszyło obciążenie finansowe Niemiec. Dodatkowo umożliwił Niemcom zawieszenie spłat w przypadku niekorzystnych warunków gospodarczych. 2.a.2 Przemysł: Wzrost znaczenia nowych źródeł energii : Rozwój nowych źródeł energii, takich jak energia elektryczna czy wykorzystanie ropy naftowej, znacząco wpłynął na przemysł. Umożliwił on produkcję efektywniejszą i bardziej wszechstronną. Wzrost znaczenia nowych gałęzi przemysłu: Rozwój nowych gałęzi przemysłu, takich jak przemysł chemiczny, elektrotechniczny czy motoryzacyjny, był efektem postępu technicznego i organizacyjnego. To również prowadziło do zwiększenia efektywności produkcyjnej. Umacnianie struktur monopolistycznych: Rozwój i koncentracja przedsiębiorstw, a także powstawanie karteli i oligopolów, doprowadziły do umocnienia się struktur monopolistycznych w niektórych sektorach przemysłu.
2.a.3 Rolnictwo: Wzrost znaczenia upraw roślin przemysłowych : W tym okresie następował wzrost znaczenia upraw roślin przemysłowych, takich jak buraki cukrowe czy bawełna, kosztem produkcji żywności. Mniejsza dynamika produkcji żywności: Pomimo pewnych postępów, produkcja żywności miała mniejszą dynamikę, co wynikało z faktu, że sektor produkcji zwierzęcej tracił na znaczeniu. Unowocześnianie rolnictwa: Technologiczny postęp wprowadzał nowe metody i technologie w rolnictwie, co prowadziło do pewnego unowocześnienia w sektorze. Zmniejszanie się roli rolnictwa w wytwarzaniu dochodu narodowego: Pomimo zmian i postępu w rolnictwie, jego udział w wytwarzaniu dochodu narodowego stopniowo maleje. Pogłębianie się różnic w rozwoju poszczególnych typów rolnictwa: W miarę postępu, zaczęły się wyraźniej rysować różnice w rozwoju różnych typów rolnictwa - od dużych, nowoczesnych gospodarstw do tradycyjnych, mniejszych gospodarstw. 2.1.4 Handel międzynarodowy: Stabilizacja handlu: Po okresie niestabilności spowodowanej I wojną światową, handel międzynarodowy zaczął ożywać. Stopniowo ustanawiano nowe porozumienia handlowe, co pomagało w odbudowie międzynarodowych relacji handlowych. USA jako lider handlu : Stany Zjednoczone wyrosły na globalnego lidera handlu światowego. Ich gospodarka rozwijała się dynamicznie, co pozwoliło im na dominację na rynkach międzynarodowych. Europa liderem wśród kontynentów: Pomimo wzrostu znaczenia handlu światowego, Europa pozostawała liderem wśród kontynentów, biorąc pod uwagę rozwiniętą strukturę przemysłową, tradycje handlowe i zróżnicowanie sektorów gospodarki. 2.1.5 Okres przed kryzysem (Nietrwała prosperity): Wielkie przyrosty produkcji wynikały z nadmiernego rozwoju inwestycji: Okres prosperity był czasem, w którym produkcja rosła w szybkim tempie. Było to spowodowane nadmiernym rozwojem inwestycji opartych na tanich kredytach. Firmy inwestowały z nadmiernym optymizmem, co skutkowało nadprodukcją. Ograniczony popyt na wyprodukowany towar : Pomimo dużego wzrostu produkcji, popyt na wyprodukowany towar był ograniczony. Spowodowane to było niską siłą nabywczą ludności, wynikającą z niskiego przyrostu naturalnego oraz niskich cen artykułów rolnych. Ludzie mieli ograniczone środki na konsumpcję, co wpłynęło na wolny wzrost siły nabywczej i popyt na dobra produkowane masowo. To skutkowało nadprodukcją i problemami z zbytem.
2.Przyczyny kryzysu Nadmierna spekulacja : Inwestorzy na giełdach dokonywali zbyt dużego ryzyka, spekulując na akcjach i innych papierach wartościowych. Doprowadziło to do przewartościowania rynku alternatywnego. Nadmierna produkcja i duże zapasy: Przemysł zaczął produkować więcej, niż rynek mógł wchłonąć, co doprowadziło do nadprodukcji w wielu magazynach. Firmy posiadające zapasy, które nie mają wpływu na sprzedaż, co prowadzi do spadku produkcji i zwolnionych pracowników. Brak regulacji finansowej : System finansowy słabo kontrolowany, współorganizowany przez systemy spekulacjom i ryzykownym inwestycjom. Brak nadzoru nad rynkami, które podlegają spekulacji i nieodpowiedzialnemu zachowaniu inwestorów. Zbyt restrykcyjna polityka pieniężna : Polityka monetarna w niektórych krajach była zbyt restrykcyjna. Zbyt małe złącze pieniężne Globalizacja problemów : Wydarzenia gospodarcze w Stanach Zjednoczonych, szybko rozprzestrzenione na inne kraje z powodu zglobalizowanych gniazd sieciowych i finansowych. 3.Przebieg kryzysu Krach na giełdzie : Rozpoczął się od „Czarnego Czwartku” 24 października 1929 roku, kiedy na Wall Street miała miejsce nagła i gwałtowna akcja wyprzedażowa, prowadząca do krachu na giełdzie. Spadek cen akcji : Kolejne dni w następstwie akcji, ogromne straty finansowe i spekulantów. Upadłości i bankructwa: W następstwie krachu firmy zbankrutowały, co doprowadziło do upadku banków i instytucji finansowych, katastrofy panikę na rynku. Spadek produkcji i bezrobocie: Spadek zaufania i załamanie rynku przemysłowego, który podlegał masowemu uwolnieniu pracowników, co doprowadziło do ograniczenia wydajności. Zamknięcie banków: Przez kontrolę paniki elektronicznej, banki zaczynają ograniczać wypłatę gotówki, co powoduje zamknięcie wielu instytucji bankowych. Kryzys międzynarodowy: Kryzys szybko rozprzestrzenił się na inne kraje, załamanie gospodarek na całym świecie. Interwencja państwa : W reakcji na skutek, rządy podjęte, wprowadzenie programów pomocowych i reformy gospodarczej w celu złagodzenia skutków.
Wzrost ubóstwa i niepokój społeczny : Ludzie zmagali się z ubóstwem, koniecznością pracy i trudnościami, co doprowadziło do niepokojów społecznych i protestów. 4.Kryzys w poszczególnych działach gospodarki narodowej Przemysł: Obserwowano spadek produkcji w przemyśle przemysłowym. Firmy redukowały skutki skutków ubocznych na dobrej konsumpcji, co skutkowało uwolnieniem pracowników i bankructwa firmy. Rolnictwo : chociaż sektor rolniczy był mniej podatny na skutki, to jednak wystąpił spadek cen produktów rolnych. Rosnące zadłużenie zasilania elektrycznego i zasilania nabywczej społeczeństwa skutkowały wymaganiami elektrycznymi w rolnictwie. Bankowość i finanse : Banki zmagające się z falą bankructw firmy oraz dodatkowe wartości dotyczące problemów w trudnej sytuacji. Zamknięcie banków powszechnych, a niepewność na wypadek utraty zaufania do instytucji bankowych. Handel zagraniczny: Spadek produkcji i zabezpieczeń na szczeblu krajowym Barierą stałą jest także wyczerpanie opłat celnych i ograniczenie handlowe wprowadzane przez różne kraje, co dodatkowo osłabia dostęp do usług. Praca i bezrobocie : Jedna z najbardziej dotkliwych aplikacji jest bezrobocie. Spadek użycia masowego zwolnienia pracowników, dostęp do dodatkowego ograniczenia dostępu na całym świecie. 5.Wielki kryzys gospodarczy w Polsce Upadek handlu zagranicznego : Polska jako kraj urządzenia eksportowego na eksport, z którego pochodzi globalne rozwiązanie. Zmniejszenie handlu zagranicznego ogromnego wpływu na polską, szczególnie na sektor rolniczy, który był głównym czynnikiem eksportowym. Kryzys finansowy : Instytucje bankowe napotkały się z uprawnieniami do kontroli, co nastąpiło w przypadku bankructwa i banków. Spadek produkcji przemysłowej : Polski sektor przemysłowy powoduje skutki uboczne, choć nie w większym stopniu, jak w innych krajach. Nadal jednak następuje zwolnienie produkcji i zwolnienie pracowników. Bezrobocie : Wzrost wzrostu stał się jednym z największych problemów. Spadek produkcji i bankructwa firmy, która uległa zwiększeniu liczby bezrobotnych. Reakcja władz : Polski rząd wydany różnych działań na celu zaradzenie kryzysowi. Podjął próbę pomocy dla banków, programy pomocowe dla sektora rolniczego i przemysłowego oraz rozwiązania funkcjonalne.
