Pobierz Rynek kapitałowy - Notatki - Ekonomia - Część 2 i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!
funkcjonowania systemu rekompensat przewiduje zabezpieczenia dla inwestorów w przypadku upadłości domu maklerskiego, banku prowadzącego działalność maklerską albo banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych. Uczestnictwo domów maklerskich w systemie rekompensat jest obowiązkowe. Wnoszą one roczne wpłaty w wysokości nie wyższej niż 0,4% średniego stanu środków pieniężnych oraz nie więcej niż 0,01% średniej wartości papierów wartościowych i praw majątkowych klientów domu maklerskiego z ostatnich dwunastu miesięcy. Od 2008 r. system będzie gwarantował wypłatę środków do 22 tys. euro.
INNE INSTYTUCJE PUBLICZNEGO RYNKU KAPITAŁOWEGO – INSTYTUCJE
SAMORZ Ą DOWE
Poza omówionymi instytucjami pośredniczącymi, nadzorującymi i rozliczającymi rynek kapitałowy, na rynku tym występują także inne instytucje, spełniające przede wszystkim funkcje regulacyjne, zorientowane na określone segmenty tego rynku. Należy tu wymienić przede wszystkim:
- związki maklerów papierów wartościowych i doradców inwestycyjnych;
- stowarzyszenia inwestorów;
- kluby emitentów.
Związki maklerów papierów wartościowych i doradców inwestycyjnych Związki te są organizacjami samorządowymi i odgrywają ważną rolę w zakresie podporządkowania i regulowania działalności tej grupy uczestników rynku, jednocześnie kreując zaufanie do całego rynku papierów wartościowych. Określają zasady postępowania swoich członków i różne formy rozwiązań dyscyplinarnych i kontrolnych. Do podstawowych zadań związku maklerów i doradców można zaliczyć: − reprezentowanie interesów maklerów i doradców oraz ochrona ich praw zawodowych; − kształtowanie zasad etyki zawodowej i procedur postępowania w obrocie papierami wartościowymi; − współdziałanie z innymi instytucjami w sprawach stosowania prawa i doskonalenia prawa regulującego działalność rynku kapitałowego; − sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem zawodu przez maklerów i doradców; − rozpatrywanie naruszeń etyki zawodowej i orzekanie o konsekwencjach z tego tytułu; − prowadzenie doskonalenia zawodowego.
Stowarzyszenia inwestorów Są organizacjami samorządowymi reprezentującymi interesy inwestorów indywidualnych. Główne zadania stowarzyszenia są związane z działalnością edukacyjną, doradztwem inwestycyjnym czy aktywizacją inwestorów. Ich działalność polega więc na okresowych spotkaniach członków, na których
odbywa się wymiana doświadczeń, szkolenia z wybranych zagadnień oraz wspólne inwestowanie Klubu. Zwiększają profesjonalizm i bezpieczeństwo inwestora indywidualnego, stwarzając szanse na wzrost zysku od zainwestowanych środków. W Polsce istnieją m.in.: Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych czy Polskie Stowarzyszenie Inwestorów Kapitałowych.
Kluby emitentów Zrzeszają emitentów papierów wartościowych. Są to stowarzyszenia samorządowe spółek giełdowych, zawiązywane w celu reprezentowania ich interesów wobec instytucji i organizacji działających na rynku kapitałowym. Mają one osobowość prawną i występują w imieniu swych członków w sprawach dotyczących praw i obowiązków emitentów na rynku papierów wartościowych. Wyrażają swoje opinie odnośnie wprowadzania zmian i tworzenia regulacji prawnych w zakresie emisji papierów wartościowych, opracowania prospektów emisyjnych i memorandów, sprawozdawczości i innych informacji podawanych do publicznej wiadomości.
RYNEK OBLIGACJI
Obligacje skarbowe to dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa, reprezentowany przez Ministra Finansów. Skarb Państwa - emitent obligacji - pożycza od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić (wykupić obligacje) - w określonym czasie wraz z należnymi odsetkami. Innymi słowy, obligacje skarbowe to forma oprocentowanej pożyczki pieniężnej zaciąganej przez Skarb Państwa u osób zakupujących obligacje. Środki uzyskane z obligacji finansują istotne cele przewidziane w budżecie państwa oraz są przeznaczane na spłatę wcześniej zaciągniętych długów. Zasady emisji, nabywania i wykupu obligacji reguluje w Polsce Ustawa o obligacjach. Ustawowa definicja obligacji brzmi następująco: „ Obligacja jest papierem warto ś ciowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, ż e jest dłu ż nikiem wła ś ciciela obligacji (obligatariusza) i zobowi ą zuje si ę wobec niego do zapłaty kwoty pieni ęż nej w sposób i w terminach w niej okre ś lonych ” Świadczenie emitenta wobec właściciela obligacji może mieć charakter pieniężny i niepieniężny. Świadczenie pieniężne może polegać na zapłacie należności głównej i należności ubocznych (odsetek) lub różnicy między ceną nominalną a ceną emisji obligacji. Świadczenie niepieniężne może natomiast polegać na udziale obligatariusza w przyszłych zyskach emitenta, możliwości zamiany obligacji na akcje spółki (obligacje zamienne) oraz prawie pierwszeństwa do objęcia akcji spółki będącej emitentem obligacji (obligacje z prawem pierwszeństwa). Obligacje mogą emitować:
Dodatkową korzyścią dla klientów jest możliwość obsługi obligacji nabytych po 1 sierpnia 2003 r. (wykup, przedterminowy wykup, wypłata odsetek, zamiana) w dowolnej placówce PKO Banku Polskiego prowadzącej sprzedaż i obsługę obligacji, niekoniecznie w tej, w której dokonano zakupu. Terminy sprzeda ż y obligacji oraz wszelkie inne warunki dotyczące danej emisji obligacji, są zawsze zawarte w listach emisyjnych Ministra Finansów. Listy emisyjne są dostępne w placówkach PKO Banku Polskiego, na stronie internetowej www.obligacjeskarbowe.pl oraz na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.mf.gov.pl/obligacje.
Nabywca kupuje obligacje po dziennej cenie sprzeda ż y. Dla obligacji dwuletnich, czteroletnich i dziesięcioletnich jest to stała cena i w każdym dniu zakupu wynosi 100 złotych. W przypadku obligacji trzyletnich dzienna cena sprzedaży jest sumą ceny emisyjnej i odsetek narosłych od pierwszego dnia sprzedaży danej serii obligacji. Płatno ś ci za obligacje można dokonać:
- gotówką,
- przelewem na rachunek bankowy,
- środkami uzyskanymi z wykupu obligacji przez Skarb Państwa (zamiana wykupywanych obligacji na nowe).
Rynek wtórny O rynku wtórnym mówimy, gdy obligacje skarbowe po ich sprzedaniu przez Emitenta pierwszemu właścicielowi są po raz kolejny odsprzedawane następnym nabywcom na:
- rynku regulowanym - za pośrednictwem Giełdy Papierów Własnościowych,
- rynku nieregulowanym - w drodze umowy cywilno-prawnej.
Wśród obligacji skarbowych wyróżniamy:
- obligacje hurtowe – obligacje o wyższej wartości nominalnej przeznaczone dla inwestorów instytucjonalnych dysponujących znaczną gotówką;
- obligacje detaliczne – obligacje o niższej wartości nominalnej przeznaczone dla osób fizycznych, traktowane jako instrument oszczędnościowy.
Obligacje skarbowe oferowane w sieci sprzedaży detalicznej dzielą się na dwie grupy:
- obligacje oszcz ę dno ś ciowe
- obligacje rynkowe
Obligacje oszcz ę dno ś ciowe są oferowane wyłącznie osobom fizycznym, rezydentom i nierezydentom. Mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym na podstawie umowy sprzedaży lub darowizny. Nie są natomiast notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych. Obligacje
oszczędnościowe są emitowane co miesiąc i sprzedawane zawsze po cenie równej wartości nominalnej, tj. 100zł. Do obligacji oszczędnościowych zalicza się obligacje dwuletnie, czteroletnie oraz dziesięcioletnie.
Obligacje rynkowe są dostępne zarówno dla rezydentów jak i nierezydentów, będących osobami fizycznymi oraz dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, z wyłączeniem podmiotów finansowych, spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Najważniejszą cechą tych obligacji jest możliwość obrotu nimi na Giełdzie Papierów Wartościowych - za pośrednictwem biur maklerskich dla posiadaczy rachunków papierów wartościowych lub możliwość sprzedaży bezpośrednio z rachunku rejestrowego dla tych, którzy nie posiadają rachunku inwestycyjnego.
Od maja 2005 r. obligacje rynkowe są notowane nie tylko na Giełdzie Papierów Warto ś ciowych , ale także na rynku regulowanym prowadzonym przez MTS-CeTO S.A. (dotyczy to obligacji wyemitowanych od maja 2005 r., a więc TZ0508 i wszystkich kolejnych emisji trzylatek oraz emisji pięciolatek od SP0610 do SP1210). Ponadto mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym nieregulowanym na podstawie umów sprzedaży lub darowizny. Obligacje rynkowe są sprzedawane w trzymiesięcznych emisjach - zawsze po dziennej cenie sprzedaży odpowiadającej cenie emisyjnej powiększonej o wartość odsetek przypadających na dany dzień sprzedaży. Do obligacji rynkowych zalicza się obligacje trzyletnie i pi ę cioletnie (sprzedaż obligacji pięcioletnich była prowadzona do dnia 28 lutego 2006 r. jako ostatnie zostały wyemitowane obligacje serii SP1210.)
Aktualnie (kwiecień 2009 r.) w sprzedaży dostępne są następujące emisje obligacji detalicznych: Rodzaj obligacji (^) obligacjiKod Okres sprzeda ż y Oprocentowanie (^) emisyjnaCena Wypłata odsetek Obligacje dwuletnie o stałym oprocentowaniu DOS^
01.04.2009 - 30.04.
5,5% w skali roku, stałe w okresie 2 lat 100,00 zł^
kapitalizacja roczna Obligacje trzyletnie o zmiennej stopie procentowej
TZ0212 01.02.2009 -30.04.2009 5,19% w pierwszymokresie odsetkowym 99,90 zł co pół roku
Obligacje czteroletnie indeksowane COI^
01.04.2009 - 30.04.
6,50% w pierwszym rocznym okresie odsetkowym
100,00 zł co rok
Dziesięcioletnie emerytalne obligacje indeksowane
EDO0419 01.04.2009 -30.04.
7,0% w pierwszym rocznym okresie odsetkowym
100,00 zł kapitalizacjaroczna
Struktura nabywców obligacji skarbowych (stan na 2007 r.)
