Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Rządy trzech w majestacie prawa. Dzieje II triumwiratu, Egzaminy z Historia

Wyjaśnisz, na czym polegała różnica między I a II triumwiratem. ... tworzących II triumwirat. ... Przyporządkuj określenia do ich definicji.

Typologia: Egzaminy

2022/2023

Załadowany 23.02.2023

Kasia_aisaK
Kasia_aisaK 🇵🇱

4.6

(34)

274 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Rządy trzech w majestacie prawa. Dzieje II triumwiratu i więcej Egzaminy w PDF z Historia tylko na Docsity! Rządy trzech w majestacie prawa. Dzieje II triumwiratu Wprowadzenie Przeczytaj Mapa interaktywna Sprawdź się Dla nauczyciela Bibliografia: Źródło: Kasjusz Dion, Historia rzymska, rozdz. LIII, Wrocław 2005. Cytat za: Res Gestae Divi Augus , przeł. Stanisław Łoś i Ewa Wipszycka [w:] Wybór źródeł do historii starożytnej, pod red. Andrzeja Stanisława Chankowskiego, Warszawa 1995. Źródło: Plutarch, Żywoty sławnych mężów, [w:] Wielka Historia Świata. Świat okresu cywilizacji klasycznych, t. 3, red. A. Krawczuk, Kraków 2005, s. 317. Cytat za: Artykuł [...], Wikipedia.org. Cytat za: Artykuł [...] Wikipedia.org. Cytat za: Historia chrześcijaństwa, red. T. Dowley, Oficyna Wydawnicza Vocao, Warszawa 2002, s. 286. Cytat za: J. Kłoczowski, Od pustelni do wspólnoty. Grupy zakonne w wielkich religiach, Czytelnik, Warszawa 1987, s. 167. Źródło: Fragment Hymnu do Słońca św. Franciszka. Cytat za: Artykuł Hymn do Słońca, Wikisource.org . Źródło: Fragment reguły św. Benedykta. Cytat za: opoka.org.pl. Przeczytaj Idy marcowe. Śmierć Juliusza Cezara Po zakończeniu w roku 49 p.n.e. podboju Galii Juliusz Cezar zdecydował się na przekroczenie rzeki Rubikon, oddzielającej Galię od Italii. Rozpoczęła się wojna domowa między Cezarem a Pompejuszem, którzy byli sygnatariuszami porozumienia tzw. I triumwiratu. Trzecim uczestnikiem tego układu był jeden z najbogatszych Rzymian, Marek Licyniusz Krassus. Kiedy ten ostatni zginął w 53 r. p.n.e. w wyprawie przeciwko Partom, było jasne, że prędzej czy później musi dojść do wojny między pozostałymi dwoma wodzami. Do rozstrzygającej bitwy doszło w 48 r. p.n.e. pod Farsalos, w której Cezar rozbił wojska Pompejusza i jego zwolenników. Kolejne zwycięstwa nad sojusznikami Pompejusza utorowały Cezarowi drogę do praktycznie samodzielnych rządów w Rzymie. Formalnie zachował instytucje republikańskie; sam objął w 46 r. p.n.e. urząd dyktatora, najpierw na dziesięć lat, a dwa lata później na kadencję dożywotnią. Ten ostatni krok oraz prawdopodobne plany stworzenia monarchii na wzór wschodnich królestw hellenistycznych wywołały sprzeciw Senatu i zawiązanie spisku. Zwolennicy republiki, senatorowie i dowódcy wojskowi, w tym niedawni współpracownicy Cezara, dopięli swego 15 marca 44 r. p.n.e., mordując dyktatora w czasie obrad Senatu. Zabójstwo Cezara, obraz z 1805 r. Cezar został zamordowany w idy marcowe, czyli święto Marsa - boga wojny. Na czele spiskowców stali politycy i dowódcy wojskowi Gajusz Kasjusz Longinus oraz Marek Juniusz Brutus. Ostatnie słowa Cezara miały brzmieć "I ty, Brutusie, przeciwko mnie" (łac. Et tu Brute contra me). Wskaż na obrazie Brutusa. Źródło: Vincenzo Camuccini, Wikimedia Commons, domena publiczna. Spiskowcy oraz zwolennicy idei republikańskich, na czele których stali m.in. Marek Juniusz Brutus, Gajusz Kasjusz Longinus oraz słynny orator Marek Tuliusz Cyceron, nie byli w stanie przeciwstawić się zwolennikom Cezara. Przeciwko nim wystąpili Marek Antoniusz, jeden z jego najbliższych współpracowników, oraz Gajusz Juliusz Cezar Oktawian, adoptowany w testamencie przez Cezara wnuk jego siostry. Dołączył do nich jeszcze Marek Emiliusz Lepidus, który miał najmniej do powiedzenia. Początki II triumwiratu. Eliminacja senackiej opozycji W obliczu tego, że Marek Brutus i Kasjusz Longinus przejęli kontrolę nad wschodnimi prowincjami (m.in. Macedonią i Azją Mniejszą), trzej wodzowie związani z Juliuszem Cezarem postanowili działać wspólnie. Marek Antoniusz, Cezar Oktawian i Marek Lepidus podpisali w 43 r. p.n.e. układ, który przeszedł do historii jako II triumwirat. W odróżnieniu od pierwszego drugi triumwirat miał charakter oficjalnego porozumienia państwowego, które zostało zaakceptowane przez walne zgromadzenie obywateli. Na jego mocy uczestnicy układu podzielili się władzą w państwie na okres pięciu lat i przyjęli oficjalne tytuły triumwirów; objęli też kontrolę nad poszczególnymi prowincjami imperium. Lepidus nadzorował Hiszpanię i Galię Narbońską, Antoniusz – pozostałą zasadniczą część Galii, Oktawian zaś uzyskał Afrykę, Sardynię i Sycylię (obydwie wyspy znajdowały się jednak pod władzą Sekstusa Pompejusza, stronnika republikanów). Italia natomiast miała być kontrolowana wspólnie przez wszystkich triumwirów. Aby pozyskać środki finansowe z konfiskowanych majątków, triumwirowie ogłosili listy proskrypcyjne, na których znaleźli się zwolennicy idei republikańskich, m.in. Marek Tuliusz Cyceron. W celu rozprawienia się ze zwolennikami republiki wojska triumwirów dowodzone przez Marek Antoniusz (83 p.n.e – 30 p.n.e), marmurowe popiersie znajdujące się w Muzeach Watykańskich. Wódz, polityk, daleki krewny Cezara, uczestnik II triumwiratu. Zlecił zabójstwo słynnego mówcy i dowódcy wojskowego Cycerona. Po śmierci Cezara władał wschodnimi prowincjami. W Egipcie związał się z królową Kleopatrą, porzucając dla niej swoją drugą żonę Oktawię, siostrę Oktawiana Augusta, która była wtedy w ciąży. W jakim celu Rzymianie tworzyli tego typu popiersia? Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. Antoniusza i Oktawiana ruszyły na wschód. W 42 r. p.n.e. w Macedonii doszło do dwóch bitew pod Filippi – oddziały głównie pod komendą Antoniusza rozbiły oddziały Marka Brutusa i Kasjusza Longinusa, a oni sami popełnili samobójstwo. Zwycięstwo wzmocniło pozycję Marka Antoniusza, który objął de facto kontrolę nad wschodnimi prowincjami. Nowa sytuacja, w jakiej znaleźli się zwycięzcy, wymagała nowego porozumienia, do którego doszło w 39 r. p.n.e. w Brundisium. Na jego mocy triumwirowie na nowo podzielili się wpływami w imperium rzymskim. Zalegalizowany został nadzór Antoniusza nad wschodnimi prowincjami, Oktawian uzyskał kontrolę na zachodem imperium, a Lepidus otrzymał prowincje afrykańskie. Dodatkowo Marek Antoniusz miał poślubić Oktawię, siostrę Oktawiana. Nowy układ sił wyraźnie wskazywał, że prędzej czy później musi dojść do walki między głównymi wodzami: Antoniuszem i Oktawianem. Zwłaszcza że niedługo po zawarciu porozumienia ten drugi pokonał wojska Sekstusa Pompejusza i zajął Sycylię oraz usunął ostatecznie Marka Lepidusa w cień, umieszczając go w areszcie domowym. Ostateczna rozgrywka między triumwirami Mimo formalnie obowiązującego porozumienia stosunki między Oktawianem i Antoniuszem były coraz bardziej napięte. Ten ostatni umacniał swoje wpływy we wschodnich prowincjach; zawarł m.in. sojusz z królową Egiptu Kleopatrą VII z dynastii Ptolemeuszy. Oktawian, który został panem całego zachodu i zaczął kreować się na obrońcę idei republikańskich, wykorzystał związek Antoniusza z Kleopatrą jako pretekst do wojny. Opublikował (udostępniony przez westalki) testament Antoniusza, w którym ten ostatni postanawiał podzielić wschodnie prowincje między dzieci jego i Kleopatry. Plutarch w dziele Żywoty sławnych mężów opisuje uroczystość w Aleksandrii, podczas której Antoniusz rozdzielał trony dla Kleopatry i jej dzieci: Plutarch Rzymska rzeźba Kleopatry, 46-44 p.n.e., Stare Muzeum w Berlinie. Kleopatra, ostatnia królowa hellenistycznego Egiptu, wedle starożytnego kanonu urody nie była typową pięknością. Miała zbyt duże oczy i pełne usta, ale również charakterystyczny, grecki nos. Słynęła nie tylko ze swej urody, ale również z inteligencji. Była świetnie wykształconą i sprawną władczynią - wg niektórych przekazów znała 9 języków! Jak narodził się mit Kleopatry? Dlaczego jej postać fascynuje do dziś? Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. się wpływami w Rzymie: Cezar uzyskał wpływy w Galii, Pompejusz w Hiszpanii, a Krassus na wschodzie imperium II triumwirat urząd utworzony w 43 r. p.n.e., który nadawał niegraniczoną władzę na 5 kolejnych lat Markowi Antoniuszowi, młodemu Cezarowi (Oktawianowi) oraz Lepidusowi; w 37 r. został przedłużony na kolejne 5 lat listy proskrypcyjne wpisywano na nie przeciwników politycznych w celu pozbawienia praw obywatelskich, konfiskaty majątku lub wygnania, a na dodatek za zabicie osoby z listy wypłacano nagrody pieniężne; stosowano je za dyktatury Sulli w latach 80. oraz w okresie II triumwiratu Senat najwyższy organ władzy państwowej w republice rzymskiej; zasiadali w nim byli urzędnicy; do jego kompetencji należało m.in. prowadzenie polityki zagranicznej; w okresie pryncypatu uzyskał uprawnienia ustawodawcze i sądownicze, ale skład ustalał cesarz; w okresie późnego cesarstwa jego rola została właściwie całkowicie zmarginalizowana zgromadzenia ludowe inaczej komicje rzymskie, w okresie republiki były podzielone wg kryteriów majątkowych lub terytorialnych; najważniejszym ich uprawnieniem był wybór urzędników Słowa kluczowe Oktawian August, II triumwirat, Marek Antoniusz, bitwa pod Akcjum, idy marcowe, starożytność, starożytny Rzym, kultura starożytnego Rzymu, społeczeństwo starożytnego Rzymu, antyk Bibliografia M. Grant, Krótka historia cywilizacji klasycznej, tłum. M. Michowski, A. Mikicka, Poznań 1998. Wielka Historia Świata, t. 3, Świat okresu cywilizacji klasycznych, pod red. A. Krawczuka, Kraków 2005. A. Ziółkowski, Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 2010. Cywilizacje starożytne. Przewodnik encyklopedyczny, pod red. A. Cotterella, Łódź 1996. M. Jaczynowska, Historia starożytnego Rzymu, Warszawa 1986. Mapa interaktywna Polecenie 1 Zapoznaj się z mapą, a następnie wykonaj polecenia. Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Polecenie 2 Połącz bitwy z ich opisami. Bitwa, która otworzyła drogę Juliuszowi Cezarowi do samodzielnych rządów w Rzymie. bitwa pod Filippi W wyniku tej bitwy Oktawian wkroczył do Egiptu. bitwa pod Farsalos Skutkiem tej bitwy było objęcie kontroli nad wschodnimi prowincjami imperium przez Marka Antoniusza. bitwa pod Akcjum Ćwiczenie 3 Słynny rzymski orator i zwolennik idei republikańskich to… Marek Juniusz Brutus. Marek Tuliusz Cyceron. Sekstus Pompejusz. Gajusz Kasjusz Longinus. Ćwiczenie 4 Przyporządkuj właściwych polityków do odpowiedniego triumwiratu. I triumwirat II triumwirat Cezar Oktawian Marek Antoniusz Marek Krassus Marek Lepidus Gnejusz Pompejusz Juliusz Cezar     輸 輸 Ćwiczenie 5 Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia. Plutarch Żywoty sławnych mężów Nienawidzono go z tego powodu, że poczynił darowizny dla dzieci w Aleksandrii. Uważano to za coś widowiskowego, zarozumiałego, wrogiego Rzymowi. Bo zapełniwszy gimnazjon tłumem, przy srebrnym podwyższeniu ustawił dwa złote fotele, jeden dla siebie, drugi dla Kleopatry, dalsze niższe dla dzieci, i najpierw ogłosił Kleopatrę królową Egiptu, Cypru, Afryki i Celesyrii, ze współkierującym z nią Cezarionem, uważanym za syna pierwszego Cezara, a następnie synów swoich z Kleopatry ogłosił królami królów: Aleksandrowi przydzielił Armenię i Medię, i co by z Pari zostało podbite, a Ptolemajosowi Fenicję, Syrię i Cylicję. Jednocześnie Aleksandra pokazał w szacie medyjskiej, z arą i turbanem, a Ptolemajosa w egipskim obuwiu, w chlamydzie i białym kapeluszu z diademem; taki bowiem był strój po Aleksandrze Wielkim, a tamten medyjsko-armeński. Tu synowie pozdrowili rodziców i Aleksander otrzymał straż przyboczną armeńską, Ptolemajos macedońską. Kleopatra i wtedy, i kiedy indziej wychodząc do publiczności nosiła świętą suknię Izydy i występowała jako Nowa Izyda. Źródło: Plutarch, Żywoty sławnych mężów, [w:] Wielka Historia Świata. Świat okresu cywilizacji klasycznych, t. 3, red. A. Krawczuk, Kraków 2005, s. 317. “ Podaj, kto według Plutarcha był ojcem Cezariona. 醙 Wyjaśnij, w jaki sposób zareagowali Rzymianie na wieść o działaniach Antoniusza w Aleksandrii. Ćwiczenie 6 Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenia. Zwycięstwo w walce o władzę 1. W 19-tym roku mego życia, z mej własnej inicjatywy i na mój własny koszt, wstawiłem armię, z którą wyzwoliłem rzeczpospolitą, będącą w opresji w wyniku dominacji jednej fakcji. [...] Ludzie wybrali mnie konsulem w tym samym roku, gdy obaj konsulowie zginęli w bitwie, uczyniono mnie triumwirem dla uspokojenia niepokojów w państwie. 2. Przywiodłem morderców ojca swego na wygnanie, z legalnego wyroku, ukarałem ich zbrodnie, zaś później, kiedy wypowiedzieli wojnę rzeczpospolitej, pokonałem ich w dwóch bitwach. Cytat za: Res Gestae Divi Augus, przeł. Stanisław Łoś i Ewa Wipszycka [w:] Wybór źródeł do historii starożytnej, pod red. Andrzeja Stanisława Chankowskiego, Warszawa 1995. “ Podaj imię i nazwisko wodza, o którym mowa w tekście. Uzasadnij odpowiedź, formułując dwa argumenty. 難 Ćwiczenie 8 Zapoznaj się z tekstem źródłowym, a następnie wykonaj polecenie. Kasjusz Dion Historia rzymska, rozdz. LIII Ażeby jednak zachować pozory, iż nie posiadają niczego samowolnie, lecz wszystko zgodnie z prawem, zjednoczyli w swoim ręku, z zachowaniem dotychczasowych nazw, wszystkie urzędy, które za czasów władztwa ludu za jego zgodą decydujące miały znaczenie, z wyjątkiem wszakże dyktatury. Często piastują godność konsulów, a jego prokonsulowie występują, ilekroć opuszczają mury miasta. Tytuł imperatora przybierają nie tylko ci, którzy odnieśli jakieś zwycięstwo, lecz również inni dla oznaczenia ich nieograniczonej władzy, zamiast tytułu króla lub dyktatora. Tego ostatniego tytułu nie noszą oni wprawdzie, ponieważ nie jest on w państwie dobrze widziany, jego treść zamykają w tytule imperatora. Na podstawie tego tytułu zarządzają pobór wojska, ściągają podatki, wypowiadają wojnę, zawierają pokój, panują wszędzie nad prowincjami i obywatelami, tak że w obrębie murów mogą karać nawet śmiercią rycerzy i senatorów. Wykonują oni uprawnienia, które zresztą przysługiwały konsulom lub innym organom wyposażonym w pełnię władzy. Źródło: Kasjusz Dion, Historia rzymska, rozdz. LIII, Wrocław 2005. “ Wyjaśnij, jaka była rola imperatora, według Kasjusza Diona, w okresie republiki rzymskiej i w okresie pryncypatu. 難 Dla nauczyciela Autor: Wacław Suski Przedmiot: historia Temat: Rządy trzech w majestacie prawa. Dzieje II triumwiratu Grupa docelowa: Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe Zakres podstawowy IV. Społeczeństwo, życie polityczne i kultura starożytnego Rzymu. Uczeń: 1) charakteryzuje przemiany ustrojowe i społeczne (w tym problem niewolnictwa) w państwie rzymskim doby republiki oraz cesarstwa, z uwzględnienim roli Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta; Treści nauczania - wymagania szczegółowe Zakres rozszerzony IV. Społeczeństwo, życie polityczne i kultura starożytnego Rzymu. Uczeń: 2) wyjaśnia przyczyny kryzysu i upadku republiki rzymskiej; Kształtowane kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie. Cele operacyjne: Uczeń: wymienia konsekwencje rywalizacji rzymskich dowódców o władzę i wpływy; wymienia uczestników zawiązanych triumwiratów; charakteryzuje cele zawiązania II triumwiratu; wskazuje na mapie zasięg wpływów triumwirów; poprawnie posługuje się terminami: listy proskrypcyjne, triumwirat, idy marcowe, pryncypat, dyktator. Strategie nauczania: konstruktywizm; konektywizm. Metody i techniki nauczania: rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych; analiza materiału źródłowego (porównawcza); dyskusja; mapa myśli. Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego. Środki dydaktyczne: komputery dostępem do internetu, zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale, tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda. Przebieg zajęć: Faza wstępna: 1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji. 2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Faza realizacyjna: 1. Nauczyciel omawia okoliczności zamordowania Juliusza Cezara i powstania II triumwiratu. Przedstawia zasady przyjęte przez triumwirów, podział prowincji rzymskich, a także rozprawę ze zwolennikami idei republikańskich. 2. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia od 2 do 4, wybrana osoba prezentuje odpowiedzi, nauczyciel w razie konieczności je koryguje. 3. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie w parach zapoznają się z mapą, a następnie wykonują dołączone do niej polecenia: łączą bitwy z ich opisami oraz przypisują dane ziemie do rządzącego nimi triumwira. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonywanych zadań wraz z uczniami. 4. Prowadzący podkreśla, że rozprawa triumwirów ze zwolennikami republiki była tak naprawdę wstępem do ostatecznej próby sił i wojny domowej. Omawia przebieg