Rzeczowe aktywa trwałe - Notatki - Rachunkowość, Notatki z Rachunkowość finansowa

Pobierz Rzeczowe aktywa trwałe - Notatki - Rachunkowość i więcej Notatki w PDF z Rachunkowość finansowa tylko na Docsity!

dr Wojciech Więcław

KATEDRA RACHUNKOWOŚCI MENEDśERSKIEJ SGH

CO TO SĄ RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE?

MSR 16, par. 6: Rzeczowe aktywa trwałe to aktywa rzeczowe: a) Które są utrzymywane w celu wykorzystania ich w procesie produkcyjnym, lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do uŜywania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych, b) Którym towarzyszy oczekiwanie, iŜ będą wykorzystywane przez czasu dłuŜszy niŜ jeden okres.

CO TO SĄ RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE?

Przedsiębiorstwo ALFA zajmuje się obrotem nieruchomości. W 2011 r. przedsiębiorstwo dokonało następujących transakcji:

• Nabyto działkę w celu odsprzedaŜy klientowi,
• Zawarto z klientem, który chce sprzedać działkę, umowę pośrednictwa; na mocy tej umowy ALFA zobowiązała się do znalezienia nabywcy działki,
• Nabyto działkę w celu uzyskania korzyści z tytułu przyrostu wartości tej działki w długim okresie czasu; działka nie jest przeznaczona obecnie do sprzedaŜy,
• Nabyto działkę z nieruchomością budynkową; zarząd przeniósł się do nowego budynku,
• ALFA SA dysponuje biurem w Krakowie; biuro znajduje się w budynku jednorodzinnym, który jest wynajmowany.

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

ZALICZKI NA

ŚRODKI

TRWAŁE W

BUDOWIE

ŚRODKI TRWAŁE

CO SKŁADA SIĘ NA RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE?

ŚRODKI TRWAŁE

W BUDOWIE

Jaki jest sens ekonomiczny wyceny składnika aktywów wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia przy początkowym ujęciu?

JAK WYCENIA SIĘ SKŁADNIK RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH PRZY POCZĄTKOWYM UJĘCIU?

Celem wyceny rzeczowych aktywów trwałych wg ceny

nabycia lub kosztu wytworzenia przy początkowym

ujęciu (jak i celem wyceny wg zasady historycznej

wyceny) jest odzwierciedlenie w bilansie

prawdopodobnych przyszłych korzyści dla jednostki.

JeŜeli jednostka nabywa lub wytwarza rzeczowe aktywa

trwałe – to korzyści wynikające z uŜywania tych

aktywów będą prawdopodobnie równe lub większe cenie

nabycia lub kosztowi wytworzenia. Jeśli by tak nie było

racjonalnie postępująca jednostka prawdopodobnie nie

nabyłaby lub wytworzyłaby rzeczowego składnika

aktywów trwałych.

Przedsiębiorstwo BETA zajmuje się wytwarzaniem produktów AGD. W 2011 r. przedsiębiorstwo dokonało następujących transakcji:

• Nabyto działkę w celu wybudowania na niej hali produkcyjnej; cena 5.000.000,
• Zapłacono opłaty notarialne – 5.000,
• Na działce stał budynek magazynowy; BETA rozebrała budynek – koszt rozbiórki 20.000; sprzedano pozostałości po rozbiórce za cenę 5.000,
• Na działce było wykop; BETA SA wynajęła firmę w celu zasypania go
  • koszt usługi 35.000,
• BETA w celu połoŜenia fundamentów dokonała wykop – koszt 20.000,
• Fundament połoŜono błędnie – co skutkowało koniecznością ich rozbiórki: koszt połoŜenia fundamentów, które zostały następnie zdemontowane – 100.000; koszty rozbiórki – 50.000,

JAK WYCENIA SIĘ SKŁADNIK RZECZOWYCH AKTYWÓW

TRWAŁYCH PRZY POCZĄTKOWYM UJĘCIU?

• Poniesiono koszty połoŜenia fundamentów i pozostałe koszty związane z budową hali – koszt 1.400.000,
• W trakcie budowy działkę, na której trwała budowa wynajęto czasowo dla celów parkowania dla osób mieszkających w pobliŜu budowy; osiągnięto przychody w wysokości 100.000,
• W trakcie trwania budowy poniesiono koszty ochrony w kwocie 2.000,
• W trakcie kontroli magazynu materiałów okazało się, Ŝe część z materiałów została skradziona; wartość materiałów – 50.000;
• Poniesiono koszty przyłączenia energii elektrycznej i gazu – 50.000;
• Wybudowano parking przed halą – koszt wytworzenia – 100.000;
• Przed rozpoczęciem budowy budynku zaciągnięto kredyt na budowę budynku w kwocie 1.500.000; budowa zakończyła się w grudniu 2011r. natomiast odsetki i kredyt spłacono w grudniu 2012 r. w kwocie 1.725.000 (odsetki za 2011r. wyniosły 120.000, a odsetki za 2012 r. – 105.000).

JAK WYCENIA SIĘ SKŁADNIK RZECZOWYCH AKTYWÓW

TRWAŁYCH PRZY POCZĄTKOWYM UJĘCIU?

JAK WYCENIA SIĘ RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE NA DZIEŃ BILANSOWY?

WARTOŚĆ RZECZOWEGO AKTYWA TRWAŁEGO

CZAS

Cena nabycia lub Koszt wytworzenia (700.000)

Wartość końcowa (100.000)

Okres uŜytkowania (5 lat)

Wartość podlegająca amortyzacji (600.000)

Wartość godziwa

01.01.2011 (^) 31.12.

JAK WYCENIA SIĘ RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE NA DZIEŃ BILANSOWY?

W związku z faktem, Ŝe jednostka w okresie od dnia nabycia do dnia zbycia rzeczowego składnika aktywów trwałych poniesie koszty (w przykładzie 600.000) – koszty te naleŜy alokować do poszczególnych okresów. Alokacja ta nazywa się amortyzacją.

MSR 16, par. 6: „Amortyzacja jest systematycznym rozłoŜeniem wartości podlegającej amortyzacji na przestrzeni okresu uŜytkowania składnika aktywów”

JAK WYCENIA SIĘ RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE NA DZIEŃ BILANSOWY?

WARTOŚĆ RZECZOWEGO AKTYWA TRWAŁEGO

CZAS

Cena nabycia lub Koszt wytworzenia (700.000)

Wartość końcowa (100.000)

Okres uŜytkowania (5 lat)

Wartość podlegająca amortyzacji (600.000)

Wartość godziwa

01.01.2011 (^) 31.12.

METODY AMORTYZACJI

OPARTE NA NAKŁADACH I EFEKTACH

POWIĄZANE Z CZASEM

METODA LINIOWA

METODY PRZYSPIESZONE (POJEDYNCZA, PODWÓJNA ITD.)

METODA SUMY CYFR ROCZNYCH

METODA GODZIN PRACY

METODA WYDAJNOŚCI PRACY

WYCENA ŚRODKÓW TRWAŁYCH -AMORTYZACJA

EWIDENCJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH

Wartość sprzed. śr. trwałych

Wart. pocz. śr. trwałych Umorzenie

Koszty amortyzacji

Rozliczenie zakupu

Rozrachunki

VAT naliczony VAT naleŜny

Przychody ze sprzedaŜy śr. trwałych

120.000(4 2) 854.000 700.000 (

854.000 (

120.000( 120.000( 120.000( 120.000(

154.000 (

600.000( 100.000(

22.000 (11 100.000 (

W praktyce ewidencja amortyzacji

jest dokonywana comiesięcznie ze

względów podatkowych.

Wartość początkową: 700.000,

Wartość końcowa: 100.000,

Wartość podlegająca amortyzacji: 600.000,

Okres uŜytkowania: 5 lat

Stawka amortyzacji: 120.000/600.000=20%

Amortyzacja roczna w kaŜdym okresie jest ustalana jako

iloczyn wartości księgowej na początek okresu i stawki

amortyzacji. Stawka amortyzacji jest ustalana jako stawka

przy metodzie liniowej * 2.

AMORTYZACJA METODĄ

PRZYSPIESZONĄ PODWÓJNĄ

AMORTYZACJA METODĄ

PRZYSPIESZONĄ PODWÓJNĄ

Rok

Wartość początkowa

Stawka amort. Amortyzacja Umorzenie

Wartość księgowa Ujęcie 700 000,00 700 000, 1 700 000,00 40,00% 280 000,00 280 000,00 420 000, 2 700 000,00 40,00% 168 000,00 448 000,00 252 000, 3 700 000,00 40,00% 100 800,00 548 800,00 151 200, 4 700 000,00 40,00% 51 200,00 600 000,00 100 000, 5 700 000,00 40,00% 0,00 600 000,00 100 000,

AMORTYZACJA METODĄ

PRZYSPIESZONĄ

Rok

Wartość początkowa Stawka amort. Amortyzacja Umorzenie

Wartość księgowa Ujęcie 700 000,00 700 000, 1 700 000,00 32,238909% 225 672,36 225 672,36 474 327, 2 700 000,00 32,238909% 152 918,05 378 590,42 321 409, 3 700 000,00 32,238909% 103 618,94 482 209,36 217 790, 4 700 000,00 32,238909% 70 213,33 552 422,68 147 577, 5 700 000,00 32,238909% 47 577,32 600 000,00 100 000,

Istnieje równieŜ metoda przyspieszona, której zastosowanie powoduje doprowadzenie wartości środka trwałego do wartości końcowej: 32 , 2389 %

700. 000

1 100.^000 wartoscpoczatkowa

Stawka amortyzacji= 1 - okresamortyzacji wartosckoncowa = −^5 =

Ten sposób ustalania odpisów amortyzacyjnych jest jednak bardziej teoretyczny niŜ praktyczny.

AMORTYZACJA METODĄ LICZBY

GODZIN PRACY

Wartość początkową: 700.000, Wartość końcowa: 100.000, Wartość podlegająca amortyzacji: 600.000, Okres uŜytkowania: 5 lat Ustalono, Ŝe maszyna moŜe pracować: 10.000 godz. W kolejnych latach maszyna przepracowała:

• w pierwszym roku – 3.000 godz.
• w drugim roku – 4.000 godz.
• w trzecim roku – 1.000 godz.
• w czwartym roku 500 godz.
• w piątym roku – 1.500 godz.

AMORTYZACJA METODĄ NATURALNĄ

– LICZBY GODZIN PRACY

Rok

Wartość początkowa

Wartość podl. amortyzacji

Stawka amort.

Obliczenie stawki Amortyzacja Umorzenie

Wartość księgowa Ujęcie 700 000,00 600 000,00 700 000, 1 700 000,00 600 000,00 30,00% 3000/10000^ 180 000,00 180 000,00 520 000, 2 700 000,00 600 000,00 40,00% 4000/10000^ 240 000,00 420 000,00 280 000, 3 700 000,00 600 000,00 10,00% 1000/10000 60 000,00 480 000,00 220 000, 4 700 000,00 600 000,00 5,00% 500/10000^ 30 000,00 510 000,00 190 000, 5 700 000,00 600 000,00 15,00% 1500/10000^ 90 000,00 600 000,00 100 000,

AMORTYZACJA METODĄ LICZBY

WYTWORZONYCH PRODUKTÓW

(PÓŁPRODUKTÓW)

Wartość początkową: 700.000, Wartość końcowa: 100.000, Wartość podlegająca amortyzacji: 600.000, Okres uŜytkowania: 5 lat Ustalono, Ŝe maszyna moŜe wyprodukować 5.000 szt. półproduktów W kolejnych latach maszyna przepracowała:

• w pierwszym roku - 1.500 godz.
• w drugim roku – 2.000 godz.
• w trzecim roku – 500 godz.
• w czwartym roku 250 godz.
• w piątym roku – 750 godz.

AMORTYZACJA METODĄ NATURALNĄ

– LICZBY WYTWORZONYCH

PRODUKTÓW (PÓŁPRODUKTÓW)

Rok

Wartość początkowa

Wartość podl. amortyzacji

Stawka amort.

Obliczenie stawki Amortyzacja Umorzenie

Wartość księgowa Ujęcie 700 000,00 600 000,00 700 000, 1 700 000,00 600 000,00 30,00% 1500/5000 180 000,00 180 000,00 520 000, 2 700 000,00 600 000,00 40,00% 2000/5000 240 000,00 420 000,00 280 000, 3 700 000,00 600 000,00 10,00% 500/5000 60 000,00 480 000,00 220 000, 4 700 000,00 600 000,00 5,00% 250/5000 30 000,00 510 000,00 190 000, 5 700 000,00 600 000,00 15,00% 750/5000 90 000,00 600 000,00 100 000,

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁERZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

ZALICZKI NAZALICZKI NA ŚŚRODKIRODKI TRWAŁE WTRWAŁE W BUDOWIEBUDOWIE

ŚŚRODKI TRWAŁERODKI TRWAŁE ŚŚRODKI TRWAŁERODKI TRWAŁEW BUDOWIEW BUDOWIE

CENA NABYCIA/ KOSZT WYTWORZNIA KOSZTY BEZPOŚREDNIE

WARTOŚĆ NOMINALNA

WYCENA RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH

+ULEPSZENIA

-UTRATA WARTOŚCI +AKTUALIZACJA

- UMORZENIE **- UTRATA WARTOŚCI

• UTRATA WARTOŚCI**

JAK NALEśY POSTĘPOWAĆ Z KOSZTAMI ZWIĄZANYMI Z ŚRODKAMI TRWAŁYMI (INNYMI NIś AMORTYZACJA), KTÓRE WYSTĄPIĄ PO ICH POCZĄTKOWYM UJĘCIU?

KOSZTY UśYWANIA ŚRODKÓW TRWAŁYCH (INNE NIś AMORTYZACJA) PONIESIONE PO ICH POCZĄTKOWYM UJĘCIU

ULEPSZENIA (UoR) KOSZTY BIEOBSŁUGI (UoR)śĄCEJ

KOSZTY ZASTĄPIENIA CZĘŚCI SKŁADOWYCH (MSR 16)

KOSZTY REGULARNYCH PRZEGLĄDÓW (MSR 16)

JAK POSTĘPOWAĆ Z KOSZTAMI PONOSZONYM W ZWIĄZKU Z UśYWANIEM RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH?

Przykład:

Spółka FERA w 2011 r. ujęła następujące transakcje (określ sposób ich ujęcia w rachunkowości):

1. Przeprowadzono remont budynku, w którym prowadził działalność zarząd: w szczególności pomalowano ściany (50.000) i wymieniono podłogi na nowe – tej samej jakości (150.000), wartość usługi wykonanej przez firmę zewnętrzną wyniosła 200.000+46.000 VAT; wartość początkowa budynku: 12.000.000; umorzenie 1.200.000;

2.W ramach prowadzonego remontu zbudowano ścianki działowe (wartość usługi 30.000+6.900 VAT) i zburzono niektóre ścianki działowe o wartości początkowej 20. (wartość usługi 10.000+2.300 VAT);

JAK POSTĘPOWAĆ Z KOSZTAMI PONOSZONYM W ZWIĄZKU Z UśYWANIEM RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH?

3.W ramach prowadzonego remontu dokonano wymiany okien; wartość nowych okien 100.000+23.000 VAT; wartość usługi 50.000+11.500 VAT (w tym koszty usunięcia starych okien – 10.000);

4.W budynku zarządu zainstalowano urządzenia

klimatyzacyjne, koszt urządzeń 60.000+13.800 VAT+koszt instalacji 40.000+9.200 VAT;

5.Dobudowano ganek przed wejściem do siedziby firmy – koszt budowy 100.000+23.000 VAT;

6.Do komputerów, uŜywanych w firmie, zamontowano nagrywarki DVD; koszt: 20.000+4.600 VAT;

JAKI SENS EKONOMICZNY MAJĄ DANE W

SPRAWOZDANIU FINANSOWYM

Jaki sens ekonomiczny ma wartość bilansową środków trwałych?

Ze względu na opisany schemat wyceny środków trwałych przeprowadza się test na utratę wartości tych składników aktywów. Celem testu jest upewnienie się, Ŝe wartość księgowa środków trwałych zostanie pokryta przez przyszłe korzyści z uŜywania lub zbycia tych składnika aktywów. Efektem testu jest ustalenia wartości odzyskiwalnej. Jeśli wartość odzyskiwalna jest niŜsza od wartości bilansowej – wartość bilansową zmniejsza się do poziomu wartości odzyskiwalnej.