rzeczywistość PRl-u W Małej Apokalipsie, Notatki z Język polski

Pobierz rzeczywistość PRl-u W Małej Apokalipsie i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Temat: Mała Apokalipsa wobec rzeczywistości PRL:

1. Pierwsze wydanie książki (1979 r.) miało miejsce w obiegu nieoficjalnym, podziemnym. Książka ujawniała prawdę o PRL. „ Apokalipsa – gr. apokalypto : ujawnić, objawić sprawy ukryte, nieznane;
2. Wydarzenia, które poprzedziły wydanie Małej Apokalipsy ( kontekst historyczny) Marzec 1968; Grudzień 1970; list piętnastu polskich intelektualistów w sprawie Polaków zamieszkujących w ZSRR skierowany do władz w grudniu 1973 r.; powstanie w maju 1976 r. Polskiego Porozumienia Niepodległościowego; Czerwiec 1976; powstanie KOR-u w 1976; akt solidarności KOR z czechosłowacką „Kartą 77”; powstanie w 1978 r. Komitetu Założycielskiego Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża; 1979 r. – pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski;
3. Konwicki zaprezentował w Małej apokalipsie portret polskiego społeczeństwa - jest to obraz bolesny, nieszczędzący nikogo - ani przedstawicieli władzy, ani działaczy opozycji, ani zwykłych obywateli. Świat Małej apokalipsy przepełniony jest korupcją, przekonaniem o bezsensie istnienia. Ukazuje społeczeństwo w stanie totalnego rozkładu.
4. Konwicki nawiązuje w swojej powieści do konkretnych wydarzeń, wiele postaci ma swoje rzeczywiste pierwowzory. Konwicki, kreśląc obraz zdegenerowanej Polski Ludowej, wbijał ,,kij w mrowisko”, pokazywał, co stało się z narodowymi mitami po kilkudziesięciu latach trwania komunizmu.
5. Świat w powieści Tadeusza Konwickiego chyli się ku upadkowi – jest to zagłada w wymiarze dosłownym oraz symbolicznym. Podobnie jest z zaprezentowanym w Małej apokalipsie obrazem społeczeństwa – ludzie to jednostki zdegenerowane, zakłamane; starają się przetrwać w świecie pozbawionym jakichkolwiek zasad. Powieść Konwickiego nawiązuje do tradycji takich tekstów jak np. Rok 1984 George’a Orwella. Jest to antyutopia. Obraz świata ukazywany za pomocą środków oficjalnej propagandy nie ma nic wspólnego z otaczającą rzeczywistością 6. Ludzie: Pracownik gazowni, który przyszedł odciąć prąd, ma świadomość tego, w jakim żyje świecie

• rozumie bezsens wykonywanych przez siebie czynności, ale wie, że nie wygra z systemem, więc się mu podporządkowuje i stara się czerpać z tego profity (łapówkarstwo). Bohater, któremu ma zostać odłączony gaz, pozornie zastanawia się nad sensem tej czynności, ale nie kłóci się, pozostaje bierny, przyzwyczajony do absurdów, z którymi mierzy się każdego dnia. Partyjny dygnitarz- Kobiałka- pragnie uciec w szaleństwo, marzy o zamknięciu w szpitalu psychiatrycznym, gdzie będzie miał spokój. W zamknięciu paradoksalnie dostrzega wolność. Wygłasza mowę pochwalną na temat szpitali psychiatrycznych, które stały się miejscem niemal modnym, zarezerwowanym dla najwyżej postawionych osób w państwie. Kelner nie szanuje swoich klientów, jest oburzony, że musi pracować, kiedy inni się bawią. Pracę traktuje jako zło konieczne, co wyraża w każdym swoim geście. Przyzwyczajony do takiego stanu rzeczy bohater nie zwraca uwagi kelnerowi, stara się go uspokoić, wiedząc, że to od niego zależy przebieg spotkania w restauracji. doświadczenie życia w systemie komunistycznym ma wpływ na zachowania ludzi · robienie zakupów na zapas, · zaufanie do tego, co przekazują oficjalne źródła informacji, · strach przed działaniami policji, służb specjalnych,

· gościnność i otwartość, · roszczeniowa postawa wobec państwa, · nieposzanowanie własności wspólnej, · wiara w moc nakazów i zakazów, · nadmierna ostrożność w oficjalnych kontaktach, · strach przed mówieniem o niektórych sprawach, · brak szacunku do prawdy jako wartości ważnej w życiu publicznym, · przekupstwo, omijanie przepisów.

7. Świat się wyrównał. Nie ma złych i dobrych. Jest wielki, nieszczęsny tłum depczący sobie po nogach. Wyschły, wsączyły się w piasek zapomnienia źródła ożywcze niegdysiejszej moralności. Nie ma skąd czerpać, nie ma tego miejsca, gdzie można się orzeźwić. Nie ma przykładu, nie ma natchnienia. [...] Beznadziejna epoka w dziejach [...]. Tak pisał Tadeusz Konwicki w Małej apokalipsie, ukazując absurdalną i degradującą człowieka rzeczywistość Polski Ludowej w jej krańcowym stadium.

8. Mała apokalipsa to groteskowa powieść polityczna, w której autor stworzył uniwersalny obraz państwa totalitarnego.  Czas akcji w powieści nie został dokładnie określony - wiadomo, że jest to dzień przyjazdu do Warszawy I sekretarza partii ZSRS.  Wydarzenia rozgrywają się w stolicy, oglądanej oczami wędrującego po jej ulicach bohatera i jednocześnie narratora.  To miejsce brudne i zaniedbane,rozsypują się domy, zawalają mosty, wybuchają instalacje gazowe.  przed sklepami w długich kolejkach stoją ludzie,  ustalonego porządku pilnują policja i tajne służby bezpieczeństwa.  Symbolem zniewolenia jest brak dostępu społeczeństwa do kalendarzy - ma je tylko Urząd Bezpieczeństwa.  W kraju panuje bieda, w sklepach brakuje podstawowych artykułów spożywczych. Obraz ten dość wiernie oddaje ówczesne realia, choć zawiera również cechy celowego przerysowania.  W powieści Warszawa udekorowana jest jedynie flagami i transparentami z okazji święta PRL - prawdopodobnie 22 lipca.  Nad wszystkim góruje Pałac Kultury i Nauki nazwany w Małej apokalipsie „pomnikiem pychy, statuą niewolności”.  Wyłączana jest woda i gaz  Inwigilacja – podsłuchy telefonów  Stale odbywające się manifestacje  Nowomowa- zakłamany język,  Ciągła , ostentacyjna obecność tajnych agentów  Rozpad więzi międzyludzkich, brak zaufania, nieumiejętność porozumienia, niemożność wyrażenia prostych uczuć- ludzie pragną tylko przetrwać Tematyka powieści Mała apokalipsa jako dzieło wielowymiarowe obejmuje następujące płaszczyzny: · społeczną - prezentuje obraz społeczeństwa polskiego końca lat 70. XX w., w powieści występują trzy grupy bohaterów charakterystycznych dla społeczeństwa PRL: dygnitarze rządowi i partyjni, służba bezpieczeństwa i członkowie partii (żyją