1
SAMORZĄD TERYTORIALNY W POLSCE W LATACH 1918-1939
Unifikacja rozwiązań normatywnych na ziemiach byłych zaborów
-1933 - ustawa z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju sam teryt.
(tzw. ustawa scaleniowa).
- struktura sam. teryt. oparta na sam. gminnych oraz powiatowych
- sam. wojewódzki występował tylko w woj. poznańskim w woj. poznańskim i pomorskim
na podst. dotychczasowych przepisów
- regulacją nie objęto województwo śląskie- miało własny stan prawny.
Samorząd gminny:
- gmina podstawową jednostką
-2 typy gmin: miejska i wiejska
- wielkość gminy powinna być taka duża by mogła samodzielnie działać oraz by
zachowana była więź lokalna
- organy gminy:
-rady gminne i miejskie - organ stanowiący i kontrolujący
- zarząd gminny i miejski - organ zarządzający i wykonawczy (2 postacie):
kolegialny - skład: przełożony gminy (wójt, burmistrz, prezydent)), jego zastępcy i
ławników wybranych przez radnych
- jednoosobowy - przełożony gminy (wójt, burmistrz, prezydent) kompetencja (?)
generalna (kompet.)
- komisje stałe, czasowe, doraźne - organy pomocnicze i opiniodawcze
- środki nadzorcze:
Gromada:
- w przypadku utworzenia gminy zbiorczej, składającej się z więcej niż jednej
miejscowości, z reguły każda z tych miejscowości tworzyła mniejszą jednostkę - gromadę
-organ uchwalający: (w zakresie od wielkości gromady):
- rada gromadzka - sołtys, podsołtys i 12-30 radnych gromadzkich
- zebranie gromadzkie - prawo uczestnictwa wszystkich mieszkańców o praw.
wyborczych
- organ wykonawczy:
- sołtys i podsołtys (wybór na 3 lata przez radnych lub zebranie gromadzkie)
Samorząd powiatowy:
- miasta liczące ponad 25000 mieszkańców stanowiły samodzielne powiaty
- organy samorządu powiatowego:
- rada powiatowa - organ stanowiący i kontrolny
- wydział powiatowy - organ zarządzający i wykonawczy
- starosta powiatowy - przewodniczący rady i wydziału powiatowego (duża
samodzielność)
4. Samorząd wojewódzki:
- aż do wojny nie powołano nowego samorządu lecz utrzymano stary
- funkcjonował jedynie w województwach poznańskim i pomorskim
- województwo traktowane jako związek powiatów
- organy:
- sejmik wojewódzki:
- organ uchwalający i kontrolujący
- skład: delegaci wybierani na 4 lata przez sejmiki powiatowe
- przewodniczący sejmiku - przewodniczył obradom
- wojewoda: z upow. MSW prawo zwoływania, odraczania i zamykania sejm.
- wydział wojewódzki:
-organ zarządzający i wykonawczy
- skład: przewodniczący wydziału, zastępca, starosta krajowy, członków sejmików
starosta krajowy:
- zarządzanie bieżącymi sprawami samorządu, reprezentowanie, nadzór
- wybierany przez sejmik województwa na 6-12 lat
5.Warszawa:
docsity.com
