„O seksualności osób niepełnosprawnych” pod red. Antoniny
Ostrowskiej
„Być kobietą, być mężczyzną - co to znaczy w odniesieniu do
osób niepełnosprawnych intelektualnie” Małgorzata
Kościelska
„Miłość, seks i prokreacja jako wartości w dorosłym życiu
osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną” Izabela
Fornalik
Podczas zgłębiania wiedzy o seksualności osób niepełnosprawnych intelektualnie, doszło
do mojej świadomości, że tacy ludzie również odczuwają silną potrzebę kontaktu, czułości,
miłości, intymności i wyrażania uczuć oraz zrozumienia własnej płciowości. Ich
seksualność nie różni się od naszej (dojrzewają płciowo, zakochują się, mają potrzeby
seksualne). W swojej naiwności, jak pewnie większość społeczeństwa, widziałam ich, jako
„duże dzieci” zamkniętych w dorosłym ciele. Oczywiście zależy to od stopnia upośledzenia
ale widząc takie osoby, (np. z zespołem Downa) odbiera się je raczej jako „bezpłciowe” -
nie widać u nich kobiecości czy męskości na pierwszy rzut oka. Lektura oraz wywiady z
Izabelą Fornalik pokazały mi, że każda istota ludzka, upośledzona, czy nie, jest także
osobą o określonej płciowości, wpisaną w konstrukcję każdego z nas i nie ma możliwości
ucieczki od niej.
Problem seksualności osób niepełnosprawnych intelektualnie jest tematem tabu. Życie
seksualne takich osób jest kwestią delikatną i trudną. Budzi to wiele kontrowersji i
sprzecznych poglądów. Jedni twierdzą, że lepiej w ogóle nie podejmować tematu
seksualności z ludźmi niepełnosprawnymi, inni jak np. Izabela Fornalik przekonuje, jak
ważna jest odpowiednia edukacja osób chorych, które z braku wiedzy są bardzo
pogubione. Mogą być przez to, z racji swojej duże naiwności, ofiarami molestowania
seksualnego. Poza tym upośledzeni intelektualnie nie mają wiedzy na temat swojej
płciowości, budowy narządów płciowych, jak redukować napięcie seksualne, którego tez
doświadczają. Jako nastolatkowie mają takie same problemy i potrzeby w czasie
dojrzewania, jak zdrowe dzieci. Hormony w mózgu działają tak samo. Nieumiejętność
zwerbalizowania swoich potrzeb seksualnych nie oznacza ich nieposiadania. Opiekunowie
powinni udzielać technicznych wskazówek, jak rozładować napięcie, np. przez
masturbację oraz wyjaśniać, jak zmienia się ciało, czemu tak reaguje, co nie jest
dozwolone (np. obnażanie się publicznie). Życie tych osób charakteryzuje się dużą
samotnością, nie wiedzą gdzie mają szukać informacji, kogo pytać, a ich ciało zmienia się i
ma nowe potrzeby. Jeśli już zwracają się z pytaniami to niestety są często za to
piętnowani. Czują wtedy poczucie winy i dezorientacje.
Upośledzeni intelektualnie nagromadzone napięcie redukują przez masturbacje, która jest
najczęstszą formą aktywności seksualnej. Często chcą wchodzić w związki i zakładać
rodziny, co budzi kontrowersje. Pojawia się obawa, że w takich rodzinach dzieci będą
rodziły się również chore, z wadami genetycznymi - co z medycznego punktu widzenia nie
jest normą i zależy jaki stopień upośledzenia mają rodzice. Gorsze jest jednak to, i
powszechne, że dzieci urodzone w takich związkach są zabierane niesamodzielnym
rodzicom i umieszczane w domach dziecka. Myśle, że zamiast koncentrować się na
