Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Słabe i mocne elektrolity, teorie kwasów i zasad, Prezentacje z Chemistry

Im słabszy jest kwas tym silniejsza jest sprzężona z nim zasada. Bardzo silne kwasy są zjonizowane w 100% a ich sprzężone zasady nie są.

Typologia: Prezentacje

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

pixel_80
pixel_80 🇵🇱

4.7

(23)

78 dokumenty

1 / 25

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
12.11.2019
1
Teorie kwasów i zasad;
słabe i mocne elektrolity.
Najstarszą z teorii kwasów i zasad jest teoria Arrheniusa.
Kwasem jest związek, który wprowadzony do wody powoduje w niej
wzrost stężenia H+.
HCl H+ + Cl-
Zasadą, zgodnie z tą teorią, jest związek, który dodany
do wody powoduje wzrost stężenia jonów OH-.
NaOH ↔ Na+ + OH-
S. Arrhenius, Nobel 1903
Zobojętnianie to reakcja pomiędzy jonami H+i OH-
powodująca powstanie cząsteczki wody.
H+ + OH-H2O
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Słabe i mocne elektrolity, teorie kwasów i zasad i więcej Prezentacje w PDF z Chemistry tylko na Docsity!

Teorie kwasów i zasad;

słabe i mocne elektrolity.

  • Najstarszą z teorii kwasów i zasad jest teoria Arrheniusa.
  • Kwasem jest związek, który wprowadzony do wody powoduje w niej

wzrost stężenia H+^.

  • HCl ↔ H
      • Cl

  • Zasadą, zgodnie z tą teorią, jest związek, który dodany

do wody powoduje wzrost stężenia jonów OH

  • .
  • NaOH ↔ Na
  • OH

S. Arrhenius, Nobel 1903

Zobojętnianie to reakcja pomiędzy jonami H

i OH

powodująca powstanie cząsteczki wody.

H

+ OH

→H 2 O

Teoria Bronsteda-Lowry, teoria układów

protolitycznych

Każdy kwas jest donorem protonu (jonu

wodorowego). Natomiast każda zasada jest

akceptorem protonu (jonu wodorowego ). Kwas

oddaje proton lub protony tylko w obecności

akceptora protonu (zasady). Zasada przyjmuje

protony tylko w obecności donora protonu

(kwasu). Istnieje związek pomiędzy kwasem a

sprzężoną z nim zasadą (sprzężone pary kwas –

zasada).

Johannes Brønsted (^) Martin Lowry

Nagroda Nobla 1923

Zgodnie z teorią Bronsteda-Lowry kwasem lub zasadą mogą być nie

tylko cząsteczki obojętne, lecz również kationy czy aniony.

Kwas Zasada

kationowy (^) Obojętny

(cząsteczko-

wy)

Anionowy kationowa Obojętna

(cząsteczk

o-wa)

anionowa

NH

4

HCl, H 2

SO

4

HSO

4

  • N 2

H

5

NH 3

HSO

4

  • ;

SO 4

2 -

Kwasy Lewisa – luka elektronowa

  • np. BF 3 , H

, Cu

  • Między kwasem a zasadą przebiega reakcja zobojętniania, w wyniku

której tworzy się tzw. addukt (kwasowo-zasadowy kompleks

Lewisa) z wiązaniem koordynacyjnym (transfer pary elektronowej od

zasady do kwasu).

TEORIA URSANOWICZA

  • Teoria ta powstała w roku 1939 i jest jedną z najbardziej ogólnych teorii kwasowo - zasadowych. Według Ursanowicza :
    • kwas to substancja, która może odszczepiać zasady i tworzyć sole.
    • zasada to substancja, która może odszczepić kwas i tworzyć sole.
  • Zgodnie z tą teorią można sklasyfikować wszystkie substancje, także reakcje redox, które wcześniej były rozpatrywane oddzielnie. Po raz pierwszy nie wyodrębnia się reakcji kwasowo zasadowych od pozostałych.

Teoria rozpuszczalnikowa (Franklina)

  • Substancja zwiększająca stężenie kationów odpowiadających rozpuszczalnikowi to kwas. Zaś substancja, która zwiększa stężenie

anionów odpowiadających rozpuszczalnikowi to zasada.

Teorię tę stosuje się dla rozpuszczalników ulegających autodysocjacji.

Teoria Luxa-Flooda (dla tlenkowych układów

bezwodnych)

  • Kwas – akceptor jonu tlenkowego, zasada donor jonu tlenkowego

Rodzaje elektrolitów

  • Elektrolity – substancje które tworzą jony podczas rozpuszczania w

wodzie lub w niektórych innych rozpuszczalnikach. Roztwory powstałe

w ten sposób przewodzą prąd elektryczny.

  • Mocne elektrolity – całkowicie dysocjują na jony. Stopień dysocjacji ich roztworów o stężeniu 0.1 M jest bliski lub równy 1.0.
  • Słabe elektrolity – częściowo dysocjują na jony. Stopień dysocjacji ich

roztworów o stężeniu 0.1 M jest dużo mniejszy od 1.0 ( < 0.3).

  • Przewodność roztworu mocnych elektrolitów > przewodności

roztworu słabych elektrolitów https://pl.wikipedia.org/wiki/Przewodnictwo_graniczne_elektr olit%C3%B3w

Mocne elektrolity Słabe elektrolity

1.Kwasy nieorganiczne: HNO 3 , HClO 4

H 2 SO 4 , HCl, HI, HBr, HClO 3 , HBrO 3

  1. Wiele kwasów nieorganicznych:

H 2 CO 3 ; H 3 BO 3 ; H 3 PO 4 ; H 2 S; H 2 SO 3 ; HSO 4

  1. Wodorotlenki metali alkalicznych

i metali ziem alkalicznych

  1. Większość kwasów organicznych
  2. Amoniak i większość zasad

organicznych

  1. Większość soli z wyjątkiem soli rtęci,

kadmu i cynku

  1. Halogenki, cyjanki, tiocyjaniany Hg,

Zn i Cd

Amfolity, substancje amfiprotyczne, elektrolity

amfoteryczne

Są to związki chemiczne, których cząsteczki zawierają zarówno grupy kwasowe, jak i zasadowe.

  • Uogólniając, zgodnie z teorią Bronsteda, amfolitami są substancje, które w reakcjach w roztworze mogą przyłączać bądź odłączać protony. Amfolity w zależności od pH środowiska w którym się znajdują mogą występować w postaci:
  • amfijonów (jonów obojnaczych, zwitterjonów) – środowisko obojętne pH = pI
  • kationów – środowisko kwasowe pH < pI
  • anionów – środowisko zasadowe pH > pI
  • Przykładem amfolitów są aminokwasy lub woda.

„AlaninAnionUndKation” autorstwa Roland.chem - own made. Licencja Domena publiczna na podstawie Wikimedia Commons - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:AlaninAnionUndKation.svg#/media/File:AlaninAnionUndKation.svg

H 2 O; H 2 PO 4

  • Rozpuszczalniki amfiprotyczne ulegają autojonizacji (autoprotolizie)

tworząc parę form jonowych.

  • Zasada1 + kwas 2 = kwas 1 + zasada 2

• H 2 O + H 2 O ↔ H 3 O

  • OH

• CH 3 OH + CH 3 OH ↔ CH 3 OH 2

  • CH 3 O

• NH

3

+ NH

3

↔ NH

4

  • NH 2

• HPO 4

    • H 3 PO 4 ↔ H 2 PO 4

      + H 2 PO 4 - 

Alanina, aminokwas jako przykład amfolitu

H 2 N

O

OH

O

OH

N

H H

H

H 2 N

O

O

Forma kationowa forma obojętna forma anionowa

pH < 2,34 pH = 6,02 pH > 9,

pKa = 2,

pKb = 9, pI = 6,

Populacje różnych form przykładowego amfolitu, glicyny, w zależności od pH

roztworu. Zielona linia wskazuje punkt izojonowy.

GlyH 2 : kation H 3 N

CH 2 COOH

GlyH: zwitterjon, jon obojnaczy, amfijon, H 3

N+CH

2

COO−

Gly: anion H 2 NCH 2 COO −

  • Punkt izojonowy (pH i ) jest to taka wartość pH, przy której liczba protonów

związanych z grupami aminowymi jest równa liczbie protonów uwolnionych

przez grupy karboksylowe.

  • W punkcie izojonowym przeciętny ładunek cząsteczki jest równy zeru.
  • Punkt izojonowy ma wartość stałą i charakterystyczną. Dotyczy aminokwasów jak i białek. W przypadku białek zależy od składu

aminokwasowego.

  • Dla alaniny 𝐾 1 =

𝑁𝐻 3 +𝐶𝐻𝐶𝑂𝑂−^ 𝐻 3 𝑂+ 𝑁𝐻 3

+𝐶𝐻𝐶𝑂𝑂𝐻

K 1 - stała równowagi dla formy kationowej alaniny

𝑁𝐻 2 𝐶𝐻𝐶𝑂𝑂−^ 𝐻 3 𝑂+ 𝑁𝐻 3

𝐶𝐻𝐶𝑂𝑂−

K 2 - stała równowagi dla formy anionowej alaniny K 1 = K 2

pHi = ½ pK 1 + ½ pK 2

• K

a to stała jonizacji kwasowej lub stała dysocjacji.

  • Często przedstawiana jest w postaci logarytmicznej jako

pK a

  • Zależność pomiędzy K a i p K a:
    • “duża” wartość p K a, oznacza “małą” wartość K a czyli tylko niewielka frakcja cząsteczek kwasu ulega jonizacji
    • “mała” wartość p K a, oznacza “dużą” wartość K a i dużą frakcję cząsteczek kwasu ulegających jonizacji

a a p K =−log K

pH

pH substancji naturalnie występujących

Płyn ustrojowy pH Substancje

spożywcze

pH

Soki trawienne 1.0 - 3.0 limonka 1.8 – 2.

Zawartość dwunastnicy 4.8 - 8.2 rabarbar 3.1 – 3.

Mocz 4.8 - 8.4 Pomidory 4.0 – 4.

Ślina 6.5 – 7.5 Szpinak 5.1 – 5.

Mleko 6.6 – 7.6 Łosoś 6.5 – 7.

Żółć 6.8 - 7.0 Woda wodoc. 6.5 – 8.

Plazma krwi 7.35 – 7.45 Białko jaja (świeże) 7.6 – 8.

Quiz

  • Jakie jest stężenie H 3 O
    • i pH 0.10 M roztworu HOCl?
  • wskazówka: Ka = 3.5 x 10 - 8
  • HOCl + H 2 O = H 3 O
      • OCl

http://www.nauticus.org/chemistry/chemacidbase.html

Odpowiedź

x = [H 3 O

] = 5.9 x 10

  • 5 = [OCl - ] (również)

pH = - log[H 3 O

] = - log(5.9 x 10

  • 5 ) = 4.

[HOCl] = 0.10 - 5.9 x 10-^5 = 0.10 M

  • Słabe zasady zachowują się w podobny sposób jak kwasy w

wodzie- ulegają dysocjacji. Dla zasady B:

[]

[ ][ ]

2

B

HB OH K

B HO HB OH

b

→ + − 

=

Wartości K b i p K b dla większości zasad można znaleźć w specjalnych tabelach.

Podobnie jak w przypadku kwasów

b b p K =−log K

  • Istnieje zależność pomiędzy stałymi dysocjacji (jonizacji)

kwasu i zasady dla połączonych par kwas- zasada

  • Stosując ogólny wzór słabego kwasu HA:

Wpływ pH na stałą równowagi

  • Gdy do roztworu słabego elektrolitu dodamy inny elektrolit,

zawierający wspólny jon, zgodnie z prawem działania mas musi

nastąpić przesuniecie stanu równowagi.

  • Rozważmy najpierw dodania mocnego elektrolitu na

dysocjację słabego elektrolitu (np. słabego kwasu).

Dysocjacja słabego kwasu przebiega zgodnie z

równaniem:

HA ↔H+ + A− (^) Zwiększamy stężenie jonów wodorowych poprzez dodatek mocnego kwasu

𝐾𝐴 =

𝐴 −

Zwiększamy stężenie jonów

wodorowych poprzez dodatek mocnego kwasu

Wartość stałej dysocjacji zależy od:

➢ rodzaju elektrolitu

➢ temperatury

➢ mocy elektrolitu.

Elektrolity, których wartości K < 10 4 (pK > 4) to elektrolity słabe;

elektrolity średniej mocy K w granicach 10

  • 4 < K < 1 ( 0 > pK > 4).

Stopień jonizacji (stopień protolizy)

  • Dla roztworów słabych kwasów stopień można przedstawić

następująco:

Stopień dysocjacji elektrolitu, , zależy od:

▪ rodzaju elektrolitu

▪ polarności rozpuszczalnika ( w wodzie jest większe niż

w acetonie lub alkoholu)

▪ stężenia elektrolitu ( wzrasta wraz z rozcieńczeniem)

▪ temperatury

Sposoby wyznaczania stopnia dysocjacji

Stopień dysocjacji można wyznaczyć poprzez pomiar dowolnych wielkości zależnych od stężenia jonów np. właściwości koligatywnych

(obniżenia prężności pary, obniżenie temperatury krzepnięcia,

podwyższenie temperatury wrzenia, zwiększenia ciśnienia

osmotycznego).

Nieelektrolity zmieniają te wielkości proporcjonalnie ze zmianą stężenia

molarnego roztworów. Elektrolity wykazują odstępstwa (współczynnik

izotoniczny van’t Hoffa, i).

𝑖− 1

𝑛− 1

(n-ilość jonów obecnych w roztworze).

B xM M

BH OH x M

M

x

4

4

4

4 42 7

[] ( 0. 0010 ) 3. 910

[ ] [ ] 6. 110

6. 110 i

jestprawidlowa

Tylkoodpowiedzzawierajacadodatniewyniki

  • − −

− − −

Aktywność, współczynnik aktywności

  • Mocne elektrolity, są w roztworach całkowicie zdysocjowane i wykazują odchylenia od prawa rozcieńczeń Ostwalda.
  • Z uwagi na wzajemne oddziaływanie elektrycznie naładowanych cząsteczek szczególnie w roztworach stężonych ruch jonów w takowych roztworach jest ograniczony. A więc mocny elektrolit zachowuje się jakby jego stężenie było mniejsze niż w rzeczywistości.
  • Aby zastosować prawo działania mas należy wprowadzić współczynnik korekcyjny (efektywne stężenie jonów, aktywność, a),:

a= f c

  • f =współczynnik aktywności
  • C – stężenie molowe

Współczynniki aktywności mają wartości od 0 do 1.

Dla roztworów bardzo rozcieńczonych f dążą do 1, wówczas

można powiedzieć, że a = c.

Współczynnik aktywności zależy od:

✓ rodzaju jonu

✓ ładunku jonu

✓ stężeń i ładunków innych jonów obecnych w roztworze.

Wartość współczynnika aktywności roztworu zależy od siły

jonowej roztworu

Siła jonowa

Obliczyć siłę jonową roztworu zawierającego w 100 ml 21 mg BaCl 2 (masa molowa 208,

g/mol) i 85 mg NaNO 3 (masa molowa 85 g/mol). Stężenie molowe każdej z soli w roztworze wynosi odpowiednio: BaCl 2 = 0,001 M/L zaś NaNO 3

= 0,01 M/L.

BaCl 2 → Ba 2+

  • 2Cl
  • NaNO 3 → Na + + NO 3 -

[Ba2+] = 1 x 0,001 = 0,001 [Na+] = 0,

[Cl

  • ] = 2 x 0,001 = 0,002 [NO 3 - ] = 0,

Siła jonowa tak przygotowanego roztworu wynosi:

𝐼 = 0 , 5 σ 𝑐𝑖 𝑧𝑖 2

2

  • 0 , 002 ∙ 1 2
  • 0 , 01 ∙ 1 2
  • 0 , 01 ∙ 1 2 = 0,
  • Siła jonowa mocnego elektrolitu. W 200 cm 3 roztworu znajduje się 0,0300 mola chlorku wapnia. Obliczyć siłę jonową tego roztworu.
  • Korzystając z definicji stężenia molowego mamy:
  • V roztworu = 200 cm 3
  • n(CaCl2) = 0,0300 mola
  • c = n/V [mol/dm^3 ] = 0,0300/0,200 = 0,150 M

• I = 0,5·(0,150·

2

  • 2·0,150· 2 ) = 0,450 M

Roztwory buforowe

Rozwiązanie: Oblicz stężenie jonów [OH

  • ] i zastosuj go aby wyliczyć pH
  • Są dwa istotne czynniki które określają pH roztworu

buforowego

pOH 4.70ipH 9.

[ ] 1. 810

( 0. 050 )[ ]

[ ]

[ ][ ]

5 5

5

3

4

− − −

− −

OH

OH

NH

NH OH

Kb

Stosując ilości moli

pOH 4.70ipH 9.

[ ] 1. 810

( 0. 1 )[ ]

[ ]

[ ][ ]

5 5

5

3

4

− − −

− −

OH

OH

NH

NH OH

K

b

  • Dla przykładowego słabego kwasu o wzorze HA :
    • W ten sposób zarówno wartość Ka jak i stosunek stężeń molowych (lub stosunek ilości moli) wpływa na wartość pH
    • Powyższe dwa równania są często przedstawiane w formie logarytmicznej

mol

mol

i[ ]

[ ]

[ ]

[ ]

wyliczajacstezeniejonowwodorowych

[ ]

[ ][ ]

  • − → + − 

A

HA

H K

A

HA

H K

HA

H A

HAaq H aq Aaq K

a a

a

  • Drugi zestaw z powyższych równań znany jest jako równanie

Henderson-Hasselbalcha i jest często wykorzystywane w biologii.

  • Gdy przygotowując bufor i stosunek stężeń jest bliski 1 wówczas

pH takiego buforu jest określone poprzez p Ka kwasu

[ ]

[ ]

pH p log

i

[ ]

[ ]

pH p log

kwasu

soli

K

HA

A

K

a

poczatkowe

poczatkowe a

[ ]

[ ]

pH 14 p log

i

[ ]

[ ]

pOH p log

soli

zasady

K

sól

zasada

K

b

b

pH buforu fosforanowego

Przykład: Roztwór 0.20 M kwasu octowego (HAc) i 0.10 M octanu sodu (NaAc)

zostały zmieszane. Jakie jest pH tak powstałego roztworu? Stała dysocjacji kwasu

octowego wynosi 1,8 x 10

  • 5

pH = - log[H 3 O

] = - log[3.6 x 10

  • 5 ] = 4.