Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności, Ćwiczenia z Gospodarka

Pobierz Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności i więcej Ćwiczenia w PDF z Gospodarka tylko na Docsity! 1) SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA – art. 20 Konstytucji RP - Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polski. W kontekście ekonomicznym jawi się ona jako połączenie gospodarki rynkowej i modelu państwa opiekuńczego – dlatego można jej przypisać dwa zadania. Z jednej strony zapewnienie równowagi pomiędzy popytem a podażą, z drugiej realizację celów społecznych, takich jak np. zmniejszenie bezrobocia. Elementy składające się na ustrój społecznej gospodarki rynkowej:  Wolność/swoboda działalności gospodarczej + własność prywatna – wspólnie stanowią fundament rynku;  Solidarność społeczna, dialog i współpraca partnerów społecznych – jako główne wartości. 2) WOLNOŚĆ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ – art. 2 Prawa przedsiębiorców – Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach. 3) OGRANICZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ – art. 31 ust. 3 Konstytucji RP - Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Art. 22 Konstytucji RP - Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Art. 8 Prawa przedsiębiorców - Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa. – swoboda działalności gospodarczej nie powinna być również ograniczana przez organy administracji publicznej w sposób pośredni, za sprawą chociażby żądania przez organy spełnienia dodatkowych warunków, czy złożenia dodatkowych dokumentów nieprzewidzianych ustawowo, jako warunek korzystania z wolności gospodarczej przez przyszłego przedsiębiorcę. Władza publiczna decydując się na jakiekolwiek ograniczenia wolności gospodarczej powinna potrafić uzasadnić takie działania. Za zgodne z prawem mogą zostać uznane tylko ograniczenia uzasadnione ważnym interesem publicznym, ustanowione wyłącznie w drodze ustawy. Wolność gospodarcza może być ograniczana np. ze względu na bezpieczeństwo publiczne, zdrowie i moralność publiczną czy ochronę środowiska. Ograniczenia te nie mogą w żaden sposób godzić w istotę wolności. Przykłady ograniczeń:  Spalarnie i wysypiska śmieci – ograniczenie wiąże się z generowaniem hałasu i emisją do atmosfery substancji zanieczyszczających, a zatem ograniczenie związane jest z ochroną zdrowia obywateli;  Sklepy monopolowe i ogródki piwne – zachowanie odpowiedniej odległości od szkół, przedszkoli, kościołów, co wiąże się ze względami natury moralnej;  Wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją – działalność tego typu podlega koncesjonowaniu (przedsiębiorca musi uzyskać zgodę stosownego organu na wykonywanie takiej działalności – jest to specyficzna decyzja administracyjna określana w prawie mianem koncesji) ze względu na bezpieczeństwo publiczne. 4) UPRWANIENIA WYNIKAJACE ZE SWOBODY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:  Autonomiczna decyzja co do samego faktu prowadzenia działalności gospodarczej – nikt, kto podejmuje określone czynności nie powinien być prawnie zmuszany do zarejestrowania działalności gospodarczej, jeśli tego sobie nie zażyczy (wymuszanie prowadzenia działalności gospodarczej w celu eliminacji stosunku pracy);  Autonomiczna decyzja co do formy prawnej – co do zasady przedsiębiorca może sam zdecydować, czy chce prowadzić jednoosobową działalności gospodarczą czy np. założyć spółkę prawa handlowego. Jednakże należy pamiętać, że autonomia ta nie działalność prowadzimy, a który winien być nakierowany na osiąganie zysku. Doktryna przyjmuje jednak, że zarobkowy charakter wyraża się nie poprzez faktycznie osiągnięty zysk, ale przez zamiar jego osiągnięcia (cel). Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 26 września 2008 r. (II FSK 789/07). Lex nr 495147 – „dana działalność jest zarobkowa, jeżeli jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu (zarobku) rozumianego jako nadwyżka przychodów nad poniesionymi kosztami”. Ad.3. Wykonywanie działalności gospodarczej we własnym imieniu nie jest związane z koniecznością działania osobistego. Donosi się to m. in. do czynności prawnych dokonywanych przez przedsiębiorcę, które powinny bezpośrednio kreować jego prawa i obowiązki oraz określać jego sytuację prawną. Czynności wykonywane we własnym imieniu powinny zatem skutkować powstaniem praw i obowiązków, a przedsiębiorca – nie zaś osoba trzecia – w rezultacie swego działania powinien stać się podmiotem bezpośrednio uprawnionym lub zobowiązanym. Ad. 4. Ciągłość jest przesłanką warunkującą uznanie danej działalności za działalność gospodarczą, a zarazem cechą stanowiącą wyróżnik działalności gospodarczej. Ciągłość działalności gospodarczej odnosi się zatem do stabilności jej wykonywania. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu z dnia 14 marca 2002 r. (ISA/Wr/2057/99). Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2003/4 poz. 103, Lexis.pl nr 3581143 – ciągłość należy rozumieć jako powtarzalność i stałość. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 kwietnia 2005 r. (II FSK 612/05), Orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych 2007, nr 5 poz. 120 – „nie każda czynność mająca zarobkowy charakter (…) będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, lecz tylko taka, której można przypisać cechy powtarzalności (regularności, ciągłości) i profesjonalny (zorganizowany) charakter”. WYJĄTKI A) DZIAŁALNOŚĆ NIEEWIDENCJONOWANA (NIEREJESTROWA) Art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców - Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. B) DZIAŁALNOŚĆ WYŁĄCZONA Z ZAKRESU USTAWY PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW Art. 6 ust. 1 Prawa przedsiębiorców – Przepisów ustawy nie stosuje się do: 1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego; 2) wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów; 3) wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego, o których mowa w art. 17 działalność gospodarcza w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich ust. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. z 2016 r. poz. 859, z 2017 r. poz. 624 oraz z 2018 r. poz. 650); 4) działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w art. 20 przychody z innych źródeł i zasiłki pieniężne ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.). Katalog obejmuje działalność, której przedmiotem jest wytwórczość w rolnictwie w zakresie: - upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego; -agroturystyki; - wyrobu wina; - przetwarzania własnych produktów. Źródła: - Konstytucja RP, - Ustawa prawo przedsiębiorców, - Kodeks cywilny, - A. Dobaczewska, A. Powałowski, H. Wolska, Nowe prawo przedsiębiorców, Warszawa 2018, - System Prawa Administracyjnego, t. 8A, (red.) Houser, Warszawa 2018 r. , s. 61 i nast.