Pobierz Stały kurs walut - Notatki - Handel zagraniczny i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity! STAŁY KURS WALUT docsity.com W praktyce, w celu regulowania transakcji międzynarodowych stosowane są w gospodarce światowej różne systemy kursowe walut. Przez system kursu waluty rozumiany jest zespół warunków wpływających - zdaniem władz monetarnych danego kraju w zasadniczy sposób na kurs walutowy. Kryteria jakimi kierują się poszczególne kraje przy wyborze odpowiedniego - harmonizującego z realizacją jego celów wewnętrznych -systemu kursu walutowego, są następujące: udział handlu zagranicznego w globalnym produkcie społecznym, wielkość kraju, stopień dywersyfikacji produkcji, kształtowanie się poziomu inflacji, zintegrowanie finansowe ze światem zewnętrznym, stopień otwartości gospodarki. W gospodarce istnieją dwa zasadnicze, podstawowe systemy kursów walutowych, tzw. „czystych modeli” jakimi są systemy kursów zmiennych oraz system stałego kursu walut. To właśnie ich kombinacje oraz odmiany tworzą pozostałe tzw. pośrednie systemy kursowe walut. Zanim jednak przejdę do omówienia mechanizmu stałego kursu walutowego, będącego tematem mojej pracy, chciałabym pokrótce scharakteryzować zmienny kurs walutowy. System kursów zmiennych, inaczej elastycznych lub płynnych jest rozwiązaniem czysto rynkowym, a więc nie administracyjnego typu, w pełni harmonizującym z systemem gospodarczym samoczynnie regulowanym przez mechanizm rynkowy, a więc bezpośrednio przez popyt na obcą walutę i jej podaż. w zależności od zmian po stronie popytu lub podaży na waluty obce na krajowym rynku walutowym poziom kursu może falować tak, że równowaga rynku dewizowego jest w każdej chwili zachowana przez odpowiednie przesunięcie ceny pieniądza krajowego wyrażonej w pieniądzu obcym lub na odwrót. Przy "czystym" kursie giętkim, władza gospodarcza nie ingeruje w sposób bezpośredni w rozwój sytuacji na rynku walutowym, toteż wahania kursu nie są docsity.com W przypadku gdy odchylenie kursu jest tak duże, że grozi wychyleniem się poza dopuszczalny zakres (na naszym rysunku punkt a i punkt b), bank centralny wpuszcza na rynek określoną sumę obcej waluty, której niewystarczająca ilość wywołała wzrost kursu, albo kupuje walutę w zamian za pieniądz krajowy, żeby zmniejszyć jej nadmiar. Powyższe wykresy pokazują jak to się dzieje, że pomimo wzrostu popytu na obcą walutę albo wzrostu podaży obcej waluty kurs rynkowy nie wykracza poza granice "tunelu" wyznaczonego przez interwencyjne punkty a i b. Z chwilą bowiem osiągnięcia jednego z tych punktów bank centralny włącza się i przeprowadza stabilizujące operacje kupna albo sprzedaży walut w zamian za pieniądz krajowy. Na pierwszym rysunku widzimy, że popyt na waluty obce wzrasta i kurs idzie w górę powyżej poziomu k1, lecz zatrzymuje się na poziomie Oa. Przy tym poziomie kursu niedobór podaży w stosunku do popytu wynosi YZ. Brak ten zostaje wyrównany przez bank centralny, który wykorzystuje do tego celu urzędowe rezerwy dewizowe. Na kolejnym rysunku widzimy sytuację kiedy wzrasta podaż obcej waluty, jej kurs wyrażony w pieniądzu krajowym spada, ale tylko do poziomu Ob. Odcinek YZ na tym rysunku odzwierciedla nadmiar waluty obcej w stosunku od popytu przy kursie Ob. Nadwyżka ta zostaje zakupiona przez bank centralny, wskutek czego jego rezerwy dewizowe odpowiednio wzrastają. Zmiana poziomu rezerw dewizowych banku centralnego wskutek przeprowadzanych operacji stabilizacyjnych na rynku walutowym odzwierciedla dodatnie lub ujemne saldo bilansu płatniczego w danym okresie. Deficyt bilansu płatniczego obniża kurs waluty krajowej do poziomu dolnego punktu interwencyjnego, który jest górnym punktem interwencyjnym kursu waluty obcej na naszym wykresie i pociąga za sobą odpływ rezerw z banku centralnego. Na odwrót nadwyżka w bilansie płatniczym odchyla kurs waluty krajowej w górę i tym samym kurs waluty obcej w dół od kursu centralnego i wywołuje wzrost urzędowych rezerw dewizowych banku emisyjnego. Powyższe rozważania doprowadzają do sformułowania jednej z podstawowych przesłanek sprawnego funkcjonowania systemu kursów sztywnych. Chodzi bowiem o nasycenie międzynarodowego systemu pieniężnego rezerwami. W rezultacie więc buforem, który osłania opisywany stały kurs i również wymienialność, są rezerwy banków centralnych. To one w zależności od stanu docsity.com bilansu płatniczego zwiększają się lub zmniejszają, absorbując w ten sposób finansowe wstrząsy płynące z zewnątrz które mogłyby podważyć stałość kursu. Kurs sztywny niewątpliwie narzuca stosującym go krajom podporządkowanie polityki emisyjnej wymogom polityki stabilizowania kursu przez interwencyjne operacje kupna czy sprzedaży dewiz, przez co ilość pieniądza w obiegu jest w znacznej mierze wyznaczana przez czynniki zewnętrzne. Pojedynczy kraj musi się dostosować do tempa przyrostu masy pieniężnej narzucanego przez kraj wiodący, którego waluta jest składnikiem rezerw dewizowych grupy krajów lub całego świata. W przypadku napływu dewiz bank centralny stosuje operacje "sterylizowania" takich napływów tj. sprzedaż bonów skarbowych, papierów wartościowych rządu lub własnych. Jest to jednak operacja, która stosowana przez dłuższy okres czasu podtrzymuje i umacnia powód, dla którego dewizy napływają, a mianowicie rozpiętość miedzy tempem inflacji w kraju i zagranicą. Jeszcze dotkliwiej odczuwane są skutki zmniejszania się posiadanego poziomu rezerw w przypadku deficytu płatniczego. Dlatego system kursu sztywnego stawia przed danym krajem przede wszystkim problem zapewnia sobie płynności w rozliczeniach z zagranicą. O poziomie płynności zewnętrznej kraju natomiast decyduje z jednej strony wielkość jego rezerw dewizowych poszerzona o możliwość szybkiego zmobilizowania szybkich środków kredytowych z zagranicy, z drugiej zaś - wielkość jego obrotów ze światem zewnętrznym. W porównaniu z systemem kursów zmiennych, system kursu stałego funkcjonuje o tyle inaczej, że redukuje rangę polityki pieniężnej, a na czoło wysuwa politykę fiskalną jako najważniejsze narzędzie polityki gospodarczej. Po dokonaniu analizy systemów kursów stałych i wspomnianego systemu zmiennego, chciałabym powrócić do wspomnianych na początku mojej pracy kryteriów, jakimi kierują się poszczególne kraje przy wyborze jednego z nich. Zarówno literatura teoretyczna jak i badania empiryczne dość zgodnie uwypuklają wyżej wymienione determinanty wyboru, jako mające dla tego wyboru znaczenie zasadnicze. W krajach, które charakteryzuje znaczne otwarcie gospodarki na świat i tym samym wysoki udział handlu zagranicznego w produkcie społecznym, wahania docsity.com kursu walutowego wywołują silne i szybko odczuwalne zmiany na rynku wewnętrznym, zarówno w kierunku inflacyjnym, jak i deflacyjnym. Gwałtownie zmienia się też wtedy, zarówno na korzyść, jak i niekorzyść względna rentowność gałęzi eksportowych i konkurujących z importem w porównaniu z gałęziami nastawionymi głównie na rynek krajowy i nie wystawionymi bezpośrednio na wpływ zagranicznej konkurencji. Jeśli chodzi o bilans płatniczy, to łatwiej jest tutaj przywracać równowagę zewnętrzną za pomocą deflacji wewnętrznej bez zmiany kursu niż w gospodarce z małym udziałem handlu zagranicznego w globalnym produkcie społecznym. W tym drugim przypadku, gdy udział importu w produkcie społecznym jest mały, a więc generalnie mała jest skłonność do importu, deflacja musiałaby być bardzo silna, aby deficyt handlowy mógł zostać wyeliminowany. Z tych względów kraj z dużym udziałem handlu zagranicznego w produkcie społecznym bardziej skłonny jest przyjąć kurs sztywny, natomiast kraj z małym jego udziałem będzie preferował kurs giętki, ponieważ ten da mu swobodę w polityce wewnętrznej, a destabilizujący wpływ oscylacji będzie wewnętrznie stosunkowo mniej odczuwalny. Wielkość kraju stoi najczęściej jednak w proporcji odwrotnej do udziału handlu zagranicznego w produkcie. Rozmiar kraju sam w sobie jest czynnikiem często wiążącym przy wyborze mechanizmu kursowego. W przypadku krajów dużych i wiodących w światowej produkcji, przy wyborze własnych rozwiązań kursowych opowiadają się one za kursem zmiennym, gdy kraje małe raczej za stabilnym kursem. Gospodarki dużych krajów, jak wcześniej zaznaczono, często odznaczają się tym, że handel zagraniczny stanowi mniejszą część ich dochodu narodowego, to znaczy przeważnie mniejsza część ich produktu podlega wymianie na towary zagraniczne, niż dzieje się to w kraju małym. Kraje duże są również mniej wrażliwe na wahania kursu niż kraje małe. Przeważnie też w dużym kraju wewnętrzne priorytety, jak na przykład wielkość zatrudnienia, mają większe znaczenie niż problem stabilizacji kursu. Poza tym, obszar wielki obejmuje często regiony o nierównym poziomie rozwoju. Polityka gospodarcza w takim przypadku jest więc silnie zróżnicowana, stosownie do lokalnych warunków. Trudno więc w takiej sytuacji regulować stan bilansu płatniczego za pomocą inflacyjnych i deflacyjnych działań wewnętrznych. Tak docsity.com