Pobierz Starożytność: epoka cywilizacji i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!
starożytność/antyk - z łac. antiquus – "dawny" - najdawniejsza epoka w dziejach ludzkości. Pojęciem antyk określa się starożytną kulturę, głównie grecko-rzymską, która stała się źródłem inspiracji dla kolejnych epok na przestrzeni dziejów. Epoka trwała około 4000 lat.
GENEZA POWSTANIA EPOKIGENEZA POWSTANIA EPOKI
SceptycyzmSceptycyzm Nie powinno się wydawać sądów. (Pyrron z Elidy)
CHRONOLOGIA CHRONOLOGIA
StarożytnośćStarożytność
3500 r. p.n.e. -3500 r. p.n.e. - wynalezienie pisma XII w. -XII w. - wojna trojańska 776 r. p.n.e -776 r. p.n.e - pierwsze igrzyska olimpijskie założenie Akademii Platońskiej 387 r. p.n.e -387 r. p.n.e - 30 r. -30 r. - ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa upadek cesarstwa zachodniego 476 r. -476 r. - 60 - 100 r. -60 - 100 r. - powstają Ewangelie PlatonPlaton Uważał, że świat jest nieprawdziwy, a człowiek powinien słuchać tylko rozumu
FILOZOFIA FILOZOFIA
SokratesSokrates Powtarzał: “wiem, że nic nie wiem” oraz, że mądry człowiek wybiera zawsze dobro ArystotelesArystoteles Był uczniem Platona i głosił zasadę złotego środka StoicyzmStoicyzm Przyjmowanie wszystkiego z wielkim spokojem. (Zenon z Kition) EpikureizmEpikureizm Dążenie do szczęścia. “Carpe Diem” - Chwytaj dzień
SZTUKA SZTUKA
Kanon piękna w antyku charakteryzował się umiarem, harmonią i równowagą. Kiedy oglądamy starożytne dzieła mamy wrażenie spokoju i powagi. Mężczyźni, zazwyczaj młodzi, byli przedstawiani nago, aby podkreślić ich mięśnie. Natomiast kobiety ukazywano całkowicie lub częściowo osłonięte, podkreślając ich łagodne linie ciała.
EPOS HOMERYCKI EPOS HOMERYCKI
a) świat bogów b) świat bohaterów przeznaczenie siłą sprawczą zdarzeń ingerencja bogów w życie bohaterów obecność inwokacji, wszechwiedzącego i obiektywnego narratora, wielu tropów stylistycznych (epitety i rozbudowane porównania zwane homeryckimi) i dynamicznych scen batalistycznych
DRAMAT ANTYCZNYDRAMAT ANTYCZNY
podział na następujące części:
- prologos - wprowadzenie wygłaszane przez aktora
- parodos - pierwsze wejście chóru na scenę
- stasimon - każde kolejne wejście chóru
- epeisodion - kolejne zdarzenia przedzielone wejściami chóru
- exodos - wyjście chóru zasada trzech jedności (miejsca, czasu i akcji) obecność chóru ograniczona liczba aktorów czystość rodzajowa i gatunkowa konflikt tragiczny przeznaczenie (fatum) kierujące losem bohaterów zasada decorum
ARCHITEKTURA ARCHITEKTURA
najbardziej okazałym dziełem architektonicznym była świątynia w kształcie prostokąta. Była ona wzniesiona kilkustopniowej podstawie, a w samym centrum zawierała niewielki budynek, w którym znajdował się posąg bogów. Ten fragment świątyni był otoczony kolumnadą, która pozwalała zachować symetrię i stwarzała wrażenie doskonałej harmonii elementów stosowano elementy architektoniczne takie jak łuki i kopuły. Ważną rolę odgrywały kolumny, które łączono łukami, tworząc arkady. Występowały także półokrągłe i okrągłe sklepienia (np. w rzymskim Panteonie). Rzymianie tworzyli wiele budowli, które miały służyć powszechnemu pożytkowi (np. akwedukty, amfiteatry) NemesisNemesis 'postanowienie', 'rozdająca to, co należne', pojęcie wywodzi się od imienia greckiej bogini, zemsty sprawiedliwości i przeznaczenia. Zsyłała na ludzi szczęście lub niepowodzenie. Była symbolem gniewu bogów
WAŻNE POJĘCIA WAŻNE POJĘCIA
MemesisMemesis “naśladownictwo, naśladowanie”. Naśladowanie rzeczywistości (natury) w dziele sztuki. Rozwinięta przez Arystotelesa, który do sztuk mimetycznych, zaliczał malarstwo, rzeźbę, poezję i częściowo muzykę KatharsisKatharsis oznacza oczyszczenie. Dawało "oczyszczenie duchowe, jakie losy bohatera tragicznego wywołują u widza, wzbudzając w nim podziw i współodczuwanie, a zarazem uwalniając go od uczucia litości" FatumFatum “los, przeznaczenie”. Starożytni wierzyli, że człowiek ma przypisany los, którego nie może zmienić ArchetypArchetyp prototyp, stały i niezmienny prawzorzec zachowań i postaw ludzkich, utrwalony w świadomości zbiorowej każdej społeczności ToposTopos odwieczny obraz lub motyw , ciągle powracający w kulturze EposEpos utwór wierszowany, ukazujący dzieje narodu na tle ważnych, przełomowych dla tego narodu wydarzeń historycznych. W eposie ukazane są również obyczaje i wierzenia danej społeczności. TragizmTragizm nierozwiązywalny konflikt, wszystkie działania bohatera prowadzą do katastrofy, przeznaczenie, prawa natury lub inne racje
