Dioda Zenera wykorzystuje tę właściwość złącz p-n, która w przypadku
zwykłych diod jest zgubna, a mianowicie przekroczenie maksymalnego napięcia
wstecznego, przy którym prąd bardzo szybko wzrasta. W przypadku diod
Zenera napięcie to jest dokładnie określone i nazywane jest napięciem Zenera
UZ.
rys.1
Symbol graficzny diody Zenera przedstawiony jest na rys.1, a
charakterystyka tej diody na rys. 1.1. Jak widać na rys.1.2 stabilizacja na diodzie
zenera polega na tym, że dużym zmianom prądu diody DID towarzyszą bardzo
małe zmiany spadku napięcia DUAK i przyjmuje się, że napięcie na diodzie nie
zmienia się i jest równe napięciu Zenera UZ.
Diody takie stosuje się do stabilizacji napięć stałych. Produkuje się diody
na napięcia Zenera od 1,5V do 200V, ale trzeba pamiętać, że im mniejsze jest to
napięcie tym gorsza stabilizacja.
Najprostszy układ stabilizacji napięcia stałego z wykorzystaniem diody
Zenera przedstawiony jest na rys.1.2. Rezystor R1 ustala wartość prądu
płynącego przez diodę i do obciążenia. Wartość tego rezystora musi być tak
dobrana aby zapewnić właściwe warunki stabilizacji dla danego typu diody
Zenera. Właściwy prąd można zawsze odczytać z danych katalogowych diody.
Przedstawiony układ może służyć jako źródło napięcia odniesienia. Taki układ
ma jednak kilka wad np. takich jak wpływ temperatury czy wpływ zmian prądu
płynącego przez diodę na napięcie stabilizacji. Kilka układów
przedstawiających lepsze rozwiązania przedstawiłem w dziale Ciekawe
rozwiązania układowe.
rys.1.1 rys.1.2
Dioda jako prostownik
Jednym z najczęstszych i najprostszych zastosowań diody jest wykorzystanie jej
jako prostownika.
Prostownik zamienia prąd przemienny, czyli taki który płynie na zmianę
w dwóch kierunkach na prąd jednokierunkowy. Często o diodach mówi się
"prostownik" mając na myśli takie właśnie zastosowanie.
Prostownik jednopołówkowy
