1
Stosowanie i obowiązywanie prawa
1. Stosowanie prawa polega na podejmowaniu przez kompetentny organ państwowy
wiążących, indywidualnych i konkretnych decyzji prawnych na podstawie
obowiązujących norm prawnych.
Organ państwowy jest kompetentny. jeżeli w systemie prawnym znajduje s norma
upoważniająca ten organ do działania w określonych okolicznościach.
Decyzja indywidualna i konkretna jest przeciwieństwem normy prawnej. która ma charakter
generalny i abstrakcyjny. Decyzja stosowania prawa stosowana jest zatem do określonego,
indywidualnie wyodrębnionego i możliwego do zidentyfikowania adresata oraz dotyczy
konkretnej sytuacji. określonej jako jednorazowa. np. naprawienie szkody lub jako trwająca
przez jakiś czas. np. okres płacenia alimentów.
Proces stosowania prawa jest procesem odrębnym od procesu tworzenia prawa.
Przestrzeganie prawa oznacza zastosowanie się przez adresata normy
prawnej do znajdujących się w dyspozycji normy prawnej zakazów i nakazów, czyli
obowiązków płynących z normy.
2. W procesie stosowania prawa polegającym na podciągnięciu ocenianego stanu faktycznego
pod odpowiednią normę prawną- tzw. subsumcja i na ustaleniu skutków prawnych
wynikających z normy dla tego przypadku. możemy wyróżnić następujące etapy:
1) ustalanie stanu faktycznego. czyli zbieranie materiału dowodowego @ faktach, z którymi
mają być wiązane skutki prawne, jest to wymóg Ustawowy. nałożony przez prawo. zgodnie z
którym organy stosujące prawo muszą w sposób nie budzący wątpliwości ustalić stan
faktyczny mający być przedmiotem kwalifikacji prawnej,
2) odpowiedź na pytanie, czy i jakie przepisy prawne i ewentualnie zawarte w nich normy
odnoszą się do ustalonego stanu faktycznego, czy obowiązują one w danym miejscu i czasie,
3) dokonanie prawnej kwalifikacji stanu faktycznego, czyli ustalanie sensu. znaczenia i granic
treściowych pojedynczej normy, rozumianej jako reguła konkretna i szczegółowa mająca
odnosić się do ustalonego stanu faktycznego,
4) subsumcja, czyli podciągnięcie ustalonego stanu faktycznego pod sformułowaną w wyniku
wykładni prawa normę prawną,
5) wiążące ustalenie konsekwencji prawnych wynikających z takiej prawnej kwalifikacji
stanu faktycznego, czyli podjęcie decyzji.
