Streszczenie lektury ,,Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, Streszczenia z Język polski

Pobierz Streszczenie lektury ,,Wesele” Stanisława Wyspiańskiego i więcej Streszczenia w PDF z Język polski tylko na Docsity!

,, WESELE’’ Stanisław Wyspiański 1.Rodzaj i gatunek literacki Rodzaj: dramat Gatunek :dramat młodopolski-dramat symboliczny 2.Czas i miejsce akcji Noc z 20/21.11.1900 r., chata w Bronowicach nieopodal Krakowa 3.Bohaterowie- charakterystyka 1)POSTACIE REALISTYCZNE (goście weselni, najczęściej będący odpowiednikami autentycznych osób uczestniczących w uroczystości weselnej Lucjana Rydla)

• GOSPODARZ-Włodzimierz Tetmajer Malarz, mieszkaniec Bronowic, żonaty z chłopką: Anną Mikołajczykówną. Wyspiański przedstawia Gospodarcza jako człowieka ogólnie znanego i cieszącego się autorytetem, akcentuje jego prostotę-postać ta nie wyróżnia się spośród chłopów swoim miejskim pochodzeniem. W dramacie pełni funkcję istotną, ponieważ jego dialog z Wernyhorą zapoczątkowuje późniejsza tragedię, zrzuca wykonanie poleceń Wernyhorą na chłopstwo-daje złoty róg Jaśkowi, który ten gubi, schylając się po czapkę z pawich piór.
• GOSPODYNI - Anna z Mikołajczyków Tetmajerowa Siostra Panny Młodej. Wzorowa gospodyni, zajmuje się tylko domem i gospodarstwem, ale wraz z mężem podejmuje wszystkie ważniejsze decyzje.
• PAN MŁODY – Lucjana Rydel Jego wesele z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną można traktować jako kolejny przykład młodopolskiej chłopomanii. Pan Młody zachwyca się

żona, żyje poezja, marzeniami, postrzega wieś przez pryzmat własnych wyobrażeń(mit wsi bajecznie kolorowej). Nie zdaje sobie sprawy z norm i zasad obowiązujących w wiejskim środowisku. Jest rozgadany.

• PANNA MŁODA – Jadwiga Mikołajczykówna Młoda, piękna, elegancka i pełna wdzięku w stroju Panny młodej. Jest rezolutną i ma dystans do tego, co się dzieje wokół. Wykazuje całkowita obojętność na sprawę narodową.
• POETA – Kazimierz Przerwa-Tetmajer Brat Gospodarza, młodopolski poeta w jego wierszach dominuje dekadentyzm. W trakcie wesela poeta flirtuje z Maryna, ale bardziej interesuje go Rachela-uosobienie poezji. Poeta okazuje się bezradny, słaby. Pogrąża się w smutku, starając się doznać tragizmu, który według niego jest podstawowym pierwiastkiem świata, zatracił szczerość uczuć, prawdziwość przeżyć.
• DZIENNIKARZ – Rudolf Starzewski Redaktor konserwatywnego krakowskiego pisma,, Czas’’. Ma pobłażliwy stosunek do chłopów, nie traktuje ich jakoś narodowej siły. Marzy, aby Polska wieś była miejscem spokoju, gdzie można uciec od sporów politycznych.
• RACHELA – Pepa (Józefa) Singer Córka Hersza Singera. Uosobienie poezji. Rachela jako jedyna z postaci postrzega wesele jako przedmiot poezji i temat literacki. Nie tylko chłodnie nastrój zabawy, ale przeczuwa niezwykle, niespodziewane wypadki, jakie wkrótce będą miały miejsce. Jest nadwrażliwa Jest indywidualnością i wyróżnia się wśród gości weselnych już choćby przez sam fakt, że przyszła sam, bez zaproszenia, licząc na gościnne przyjęcie.

ciągle znudzony i zmęczony. Zupełnie nie interesują go kwestie społecznie i patriotyczne.

• MARYSIA – Maria Susuł z domu Mikołajczyk Siostra Anny i Jadwigi. Była córka Jacka Mikołajczyka i żoną Wojciecha. Jako Bohaterka ujawnia się przede wszystkim w scenie z Widmem, akcentując problem przemijania czasu, samotności po stracie ukochanego, pustki i żalu.
• RADCZYNI- Antonina Domańska Ciotka Lucjana Rydla. Uosabia tępa przedstawicielkę mieszczańskiego środowiska, pewną siebie, dumna i przeświadczona o swej umysłowej wyższości nad chłopami. Starsza kobieta pamiętającą czasy nieustannych konfliktów szlachecko-chłopskich nie może przejść do porządku nad sytuacją bratania się tych dwóch, tak różniących się od siebie warstw społecznych.
• JASIEK – Jan Mikołajczyk Pierwszy drużbą weselny, krzepki i dziarski chłopak, który przez swą głupotę i zamiłowanie do błyskotek doprowadza do narodowej tragedii. (Gubi Złoty Róg)
• OJCIEC – Jacenty Mikołajczyk Chłop z Bronowic. Obserwator wesela Rydla.
• ISIA – Jadwiga Tetmajerówna Jest rezolutną mała dziewczynką. Ogromnie ciekawi ja świat dorosłych, a. Szczególnie oczepiny. Chciałaby je zobaczyć, ale matka kładzie ja spać. I właśnie wtedy na wesele przybywa Chochoł, który wzbudza irytację dziecka-dzielnie próbuje przegonić słomiany krzak z izby.
• KLIMINA Wdowa po wójcie. Jest zaradna chłopką. Żwawa, silna, z temperamentem wykazuje wrodzone poczucie taktu, inteligencję i cięty dowcip. Nieco kpi

sobie z Radczyni, ironizuje, dostrzegając hej kompletną ignorancję w sprawach wiejskiego życia.

• MARYNA - Maryna Pareńska Inteligentna, dowcipna i towarzyska panna w rozmowie z Poetą wykazuje swą zręczność w prowadzeniu salonowego flirtu. 2)POSTACIE FANTASTYCZNE +CHOCHOŁ Okrycie ze słomy, którym przykryto różane krzewy rosnące przed domem weselnym. Wraz z krzewem ukrytym w środku, Chochoł symbolizuje idee odrodzeńcze, możliwość podźwignięcia się z upadku, zmartwychwstania. Chochoł jest osłoną życia, bytu, a więc ma życiodajna moc. Druga warstwą znaczeniowa tego symbolu jest związana z ideą upadku, marazmu, bierności. To Chochoł gra pesymistyczna, hipnotyczna melodię, do której w ostatniej scenie tańczą goście weselni, dają się rozbroić. +STAŃCZYK – Nadworny błazen Zygmunta Starego Jest to postać z obrazów Jana Matejki. Jest symbolem mądrości politycznej. Znany z przenikliwości, niepospolitej mądrości politycznej. UKAZUJE SIĘ DZIENNIKARZOWI, aby wytknąć mu bierność, zakłamanie, fałsz i skrytykować jego działalność dziennikarską polegająca na usypianiu narodu, odbieraniu mu nadziei. +RYCERZ – Zawisza Czarny Symbol potęgi, męstwa nie tylko fizycznego, ale także duchowego. UKAZUJE SIĘ POECIE – rycerz chce porwać go do czynu, ożywić jego twórczość ideą walki w imię wolności i niepodległości.

planami: realistycznym i fantastycznym, które przenikają się wzajemnie i coraz wyraźniej się ze sobą wiążą, aż do momentu ich zespolenia. Jednym z zasadniczych problemów ukazanych w dramacie są RÓŻNICE ISTNIEJĄCE POMIĘDZY MODELAMI ZYCIA I TENDENCJAMI PANUJĄCYMI W SPOŁECZEŃSTWIE POLSKIM, POD ZIELONYM NA CHŁOPÓW I MIESZCZAN. *inteligencja ma bardzo sielankowy i nieprawdziwy obraz polskości, wyrażanej w często pustych i pozbawionych autentycznej treści symbolach i gestach. Wyspiański ocenia krytycznie inteligencję, uznając, że nie dorosła ona do roli przewodnika narodu, nie potrafi wykorzystać zapału chłopów i ich chęci do walki o Polskę.

• chłopi mają świadomość swojej przynależności narodowej i są gotowi podjąć walkę dla uzyskania niepodległości. Brak im jedynie odpowiedniego przywódcy. Wytykają inteligentom, że przyjeżdżają na wieś tylko dla relaksu, nie chcą zaś poznać ani zrozumieć wiejskiego życia. Wyspiański krytykuje chłopomanie, czyli powierzchowne naśladowanie zachowań, naiwny zachwyć folklorem, przyrodą, siła fizyczną i prostymi zasadami moralnymi chłopów; twierdzi, że tak traktowani chłopi czują się lekceważeni, a to nie przyczynia się do zanikania różnic społecznych, ale wręcz powoduje ich narastanie. 5.Symbolika utworu a) symboliczne rekwizyty

• Bronowicka chata-symbol Polski, znak Ocalenia
• kadeceusz- symbol władzy, przewodnictwa ideowego
• Chochoł-symbol uśpienia narodu, niemocy Polaków, ukrytych prawdziwych wartości narodu (kwiat róży okryty słomą)
• złoty róg – symbol wyzwolenia, sygnał wzywający do rozpoczęcia walki o wolność ojczyzny
• czapka z pawimi piórami – egoizm, próżność, przywiązanie do dóbr materialnych.

• dzwon Zygmunta-symbol wielkości i chwały przeszłości
• złota podkowa-znak szczęścia odłożonego,, na później’’, egoistycznego zachowania dobra tylko dla siebie
• kosa – symbol chłopskiego patriotyzmu, działania b) symboliczne sceny
• Chocholi taniec-zamknięty krąg bierności narodu, brak aktywności obywatelskiej, bezczynność, symbol niemocy, uśpienia.
• Gospodyni chowa podkowę do skrzyni-gest ten odnosi się do stanu ówczesnej świadomości Polaków, symbolizuje,, odłożenie’’ szczęśliwego życia na lepsze czasy lub zachowanie go dla siebie.
• Gospodarz wręcza Jaśkowi złoty róg-symbol braku odpowiedzialności szlachty za naród; inteligencja zachowuje się beztrosko
• Jasiek gubi złoty róg, schylając się po czapkę z pawich piór-chłopak wykazywał zapał, ale jego głupota i lekkomyślność zaowocowały zaklętym tańcem w takt muzyki granej przez Chochoła. 6 .Dzielo Wyspiańskiego łączy w sobie elementy charakterystyczne dla kilku odmian dramatu= antycznego, szekspirowskiego, romantycznego, symbolicznego. CECHY PRZEJĘTE Z ANTYKU Wykorzystanie trzech jedności-miejsca, czasu i akcji Wprowadzenie chóru w scenie, w której Pan Młody spotyka Hetmana. CECHY ZACZERPNIETE Z DRAMATU SZEKSPIROWSKIEGO Obecność scen fantastycznych i osób dramatu, a także przedmiotów i elementów symbolicznych Równolegle istnienie świata nadprzyrodzonego, duchowego oraz rzeczywistego. CECHY ROMANTYCZNE

Wesele zostało napisane na podstawie prawdziwego wesela Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną,w którym uczestniczył Stanisław Wyspiański. Rycerz Dziennikarzowi ukazuje się Rycerz, który okazuje się być Zawiszą Czarnym. Jest on symbolem siły i zwycięstwa pod Grunwaldem. Hetman Hetman, który objawił się Panu młodemu to Hetman Branicki, który był współzałożycielem konfederacji magnackiej, która doprowadziła do rozbiorów Polski. Gospodarz Postać gospodarza była wzorowana na malarzu i grafiku – Włodzimierzu Tetmajerze. Pan Młody Lucjan rydel został wcielony w rolę Pana Młodego. Był on poeta i chłopomanem. Panna Młoda Panna Młoda to tak naprawdę Jadwiga Mikołajczykówna, zwykła wiejska dziewczyna oraz żona Lucjana Rydla. Historyczny Rabacja Galicyjska W Weselu wspomniano O rabacji galicyjskiej. Postaci Dziada ukazał się Upiór, który wcześniej brał udział w rabacji galicyjskiej. Był to Jakub Szela, przywódca rabacji chłopskiej. Bunt Chłopów Ukraińskich Wernyhora przywołał wydarzenie buntu chłopów ukraińskich, kiedy rozmawiał z gospodarzem. Przywołuje je zdaniem: „Przypominasz krwawe łuny i jęk dzwonów,I pioruny, i rzeź krwawą, krwawe rzeki ?” Powstanie Bokserów w Chinach

W pierwszej scenie pierwszego aktu , w rozmowie Dziennikarza z Czepcem pojawia się nawiązanie do powstania bokserów w Chinach 1899-

1901. Te powstanie to był bunt chińczyków przeciwko cudzoziemcom w Chinach. „Cóz tam, panie, w polityce? Chińcyki trzymają się mocno!?” Zygmunt Stańczyk to była postać, która ukazała się Dziennikarzowi. Wspominał o sławnym polskim dzwonie, nazywanym „Zygmunt”. Literacki Evviva l’arte” Nawiązanie do „Evviva l’arte” – W wierszu podmiot liryczny przestawia sztukę nad wszystko. W Weselu jest krytykowana ta postawa „Ha! Trza znosić Fata, Los, konsekwentnie próżny trzos” Dziady cz.II Nawiązanie do Dziadów części II, gdzie Poeta i Rachella zapraszają wszystkie dziwy na wesele. W Dziadach cz.II Guślarz zaprasza różne dziwy na obrzęd Dziadów. Społeczny Chłopstwo a inteligencja Autor opisuje różnice między inteligencją a chłopstwem pod koniec XIX wieku.„Wyście sobie, a my sobie. Każden sobie rzepkę skrobie.”