Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Streszczenie psychologia społeczna Agresja, Notatki z Psychologia społeczna

Notatka na bazie podręcznika Wojciszke psychologia społeczna z tematu agresja. Notatka jest przejżysta

Typologia: Notatki

2020/2021

Załadowany 25.09.2022

olga-s-6
olga-s-6 🇵🇱

1 dokument

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Streszczenie psychologia społeczna Agresja i więcej Notatki w PDF z Psychologia społeczna tylko na Docsity! Agresja agresja - zachowanie, którego celem jest zadanie komuś cierpienia, wbrew woli tego kogoś agresja wroga - agresja, której celem jest samo cierpienie ofiary (np. sadysta) agresja instrumentalna - agresja, w której cierpienie ofiary jest półśrodkiem do osiągnięcia innego celu (np. rabunek) 15.1. Skąd się bierze zło: Teorie agresji Agresja jako adaptacja 1. ODRZUCONA KONCEPCJA - Wczesna wersja poglądu (Karl Lorenz) Agresja jest instynktem wzbudzanym przez pojawianie się pod wpływem wyzwalaczy (agresja gromadzi się w człowieku aż pojawia się potrzeba jej wyzwolenia) i hamowaniem przez kontrwyzwalacze. Czemu odrzucona? Nie ma badań, które potwierdzają się kumulowanie energii agresji + zachowanie agresywne wcale agresji nie rozładowuje, a prowadzi do dalszej agresji (o czym więcej później) 2. PRZYJĘTA KONCEPCJA - Współczesne podejście ewolucjonistyczne Agresja jest ewolucyjnie wykształcona, bo zwiększa szansę na reprodukcję - w ewolucyjnej przeszłości naszego gatunku aż 80% kobiet i tylko 40% mężczyzn rozmnożyło się - mężczyźni są zatem bardziej agresywni niż kobiety Syndrom młodego mężczyzny - mężczyźni są szczególnie agresywni w wieku 15-29 (w szczególności jeśli chodzi o zabójstwa), czyli w okresie największej konkurencji na rynku matrymonialnym. (Syndrom młodego mężczyzny narasta, kiedy facet jest bezrobotny, a spada przy posiadaniu stałej partnerki) Agresja jako skutek frustracji Teoria frustracji-agresji - każda agresja jest wynikiem frustracji, a każda frustracja rodzi tendencję do agresji. Niewielkie frustracje dodają się do siebie i wytwarzają w ten sposób reakcję o większej sile, niż można wnioskować na podstawie frustracji wynikającej z sytuacji, która “przelewa czarę” Jeśli konsekwencją agresji jest kara, to możemy chcieć jej uniknąć, albo ją zmniejszyć na 2 sposoby: -przemieszczenie agresji - skierowanie jej na inną osobę -zmiana postaci agresji - zastąpienie reakcją mniej zagrożoną karą Przemieszczona agresja jest tym większa, im: 1. Bardziej jej ofiara jest podobna do sprawcy frustracji 2. Bardziej negatywnie postrzegamy ofiarę 3. Mniejsza jest frustracja wywołana przez końcową ofiarę od frustracji początkowej (na tle początkowo dużej frustracji ta wywołana przez ofiarę wydaje się na tle tej pierwszej łagodna) Modyfikacje teorii frustracji-agresji: 1. Następstwem frustracji jest nie tylko agresja, ale też regresja (zdziecinnienie), fiksacja (uporczywe powtarzanie czegoś, co nie zaspokoi prawdziwego pragnienia), czy apatia, wycofanie się lub redukcja napięcia bez zaradzenia problemowi (np. alkohol/narkotyki) 2. Frustracja nasila agresję tylko jeśli jest ona arbitralna - zamierzona, ale nieuzasadniona 3. Do wzbudzenia agresji, frustracji towarzyszyć muszą sygnały wywoławcze agresji (czynniki, które mają dla nas związek z agresją) - w skrócie: agresja = frustracja + trigger efekt broni (Berkowitz & LePage, 1967): Rozgniewani bądź nierozgniewani na inną osobę zadają jej szoki elektryczne, podczas gdy obok aparatu leżał pistolet i rewolwer, albo rakiety tenisowe. Osoby rozgniewane zadawały silniejsze szoki w obecności bron Metaanaliza 31 badań pokazała, że efekt broni nie występuje, jeśli badani zdają sobie sprawę, że przedmiotem eksperymentu jest zależność agresji od obecności broni Seks jest sygnałem wywoławczym agresji, ale agresja nie kojarzy się nam z seksem Frustracja i sygnały wywoławcze nasilają agresję, ale nie są konieczne do jej wystąpienia - czasami agresja może być jedynie rezultatem naśladownictwa Agresja jako skutek uczenia się Uczenie się agresji następuje za pośrednictwem procesów warunkowania sprawczego i modelowania War. sprawcze - nagroda otrzymana za zachowanie agresywne zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia jej w przyszłości - zarówno nagroda zewnętrzna (np. pieniądze), czy wewnętrzna (np. wzrost samooceny) Modelowanie - uczenie się na podstawie cudzych doświadczeń; w odniesieniu do agresji może mieć 3 skutki: 1. Nauka istnienia nowych wzorców agresywnych zachowań 2. Nauka przeprowadzenia analogicznych reakcji (jak już je znamy) 3. Osłabienie hamowania zachowań agresywnych Ważny przykład - badanie ada.. zę wBobo Doll (Bandura et al. 1961) Nagrody/kary, których doświadcza model, wywierają taki sam wpływ jak nagrody/kary wobec obserwatora, bo: 1. Skutki cudzych działań kształtują oczekiwania co do tego, czy spotkają się z nagrodą, czy karą 2. Empatyzowanie z modelem - pośrednio występuje tu warunkowanie sprawcze Ogólny Model Agresji Anderson & Bushman (2002). Model ten zakłada dwie klasy wyznaczników agresji - osobiste i sytuacyjne, które kształtują wewnętrzny stan podmiotu i decydują o tym, czy do zachowania agresywnego dojdzie czy nie. Istotą wewnętrznego stanu podmiotu są wzajemnie oddziałujące procesy: 1. poznawcze - interpretacja zachowań (jako agresywne bądź nie) 2. afektywne - gniew i stres 3. pobudzenie (fizjologiczne) - nasila wszelkie reakcje Przemoc w mass mediach Oglądanie przemocy w mass mediach wzmaga agresję, a hamuje zachowania prospołeczne - modelowanie + karmienie emocji agresji (wzrost pobudzenia fizjologicznego). Jednakże siła tych efektów jest stosunkowo niewielka. Normy i oczekiwania społeczne Wiele ideologii prowadzi do dehumanizacji ofiar (“niewierni”, “podludzie”) Normy “za” agresją ją wzmagają, a “przeciw” - osłabiają. Wpływ norm na postępowanie wiąże się zwykle z dwoma czynnikami: zewnętrznym i wewnętrznym - postępowanie zgodnie z normami przynosi aprobatę społeczeństwa i samonagradzanie się, a niezgodnie - dezaprobatę i samopotępienie Silne wyznawanie normy nieagresji hamuje agresją głównie bądź jedynie w warunkach autokoncentracji Nawoływanie do przemocy nasila agresję bardziej jeśli jest opatrzone boską sankcją (wpływ ten, choć w nieco łagodniejszym stopniu, dotyczy też osób niewierzących) Alkohol Dlaczego alkohol nasila agresję? 1. krótkowzroczność alkoholowa - alkohol zawęża pole uwagi do najbardziej wyrazistych bodźców w danej sytuacji (a bodźce związane z agresją są bardzo wyraziste) Co więcej, ludzie pod wpływem alkoholu postrzegają słabą prowokację znacznie mocniej niż trzeźwi, a mocną prowokację podobnie Jeżeli chcemy poskromić agresję pijanego to powinniśmy odwrócić jego uwagę od prowokacji, ale za pomocą dystraktora mało skomplikowanego. 2. Alkohol osłabia strach, który u osób trzeźwych hamuje agresję Najsilniejszy syt. wyznacznik agresji - prowokacja i pobudzenie emocjonalne, Najsłabszy - Mass Media 15.4. Kontrola agresji Katharsis, czyli oczyszczenie 1. Katharsis właściwa - rozładowanie pobudzenia aktem agresji 2. Katharsis pomocnicza - rozładowanie pobudzenia dzięki wykonywaniu innego działania niż agresja, które to pobudzenie obniża - np. aktywność fizyczna 3. Katharsis zastępcza - rozładowanie rodzącego agresję pobudzenia poprzez empatię (obserwacja rozładowania agresji przez kogoś innego) Czy Katharsis działa? Ad1. Tak, ale a) tylko jeśli agresji użyjemy na osobie, która pobudzenie wywołała b) dokonanie aktu agresji wobec tej osoby sprawia, że lubimy ją jeszcze mniej niż przedtem co zwiększa skłonność do agresji wobec niej Ad2. Udział w agresywnych grach i ćwiczeniach fizycznych nie obniża agresji, lecz zwykle ją nasila Ad3. Na zasadzie habituacji oglądanie agresji osłabia jej hamowanie, a samo oglądanie prowadzi do krótkotrwałego wzrostu agresywności Wniosek - przemoc rodzi dalsze stosowanie przemocy - spirala przemocy Akty agresji są złe, bo: 1. warunkowanie sprawcze (agresja może być nagrodą, u dzieci aż 80% agresji opłaca się) 2. uzasadniamy akt agresji negatywnymi cechami ofiar 3. desensytyzacja - akt agresji przestaje wzdrygać Kary Kary fizyczne: - bardzo skutecznie wywołują natychmiastową uległość - długofalowo nasilają agresję i zachowania aspołeczne Funkcje kar: 1. Odstraszająca - obserwacja ukarania kogoś zmniejsza prawdopodobieństwa, że obserwator popełni czyn ukarany Funkcja odstraszająca jest niezwykle skuteczna, ale czynnikiem decydującym o jej skuteczności jest nie wielkość kary, a nieuchronność kary 2. Korekcyjna - ukaranie agresji hamuje jej przyszłe występowanie u ukaranej osoby Skuteczność jest skomplikowana: Wymogiem skutecznego karania jest karanie natychmiastowe, niepozwalające agresji dokończyć lub odnieść z niej korzyści Ew. można karać tak silnie, że negatywne konsekwencje dla agresora przeważają nad zyskami z agresji, ale zbyt silna kara postrzegana jest przez ukaranego jako agresja i wtedy nie spełnia się korekcyjna funkcja kary. Innymi słowy funkcja korekcyjna jest ok, ale jeśli natychmiast lub wystarczająco mocna, ale nie za mocna. Złożone interwencje psychologiczne - najskuteczniejsze Takie programy opierają się na idei, że poważne nasilenie agresji u dziecka jest skutkiem wychowywania w rodzinie charakteryzującej się spiralą wzajemnego przymusu - dorosły przejawia agresję, dziecko też agresją (ew. płaczem) i taki kontratak dziecka okazuje się w 70% skuteczny (dorosły wycofuje się z próby interwencji), co powoduje utrwalenie się agresji zarówno u dziecka, jak wycofanie się u rodzica Problem z agresją u dzieci polega nie tyle na niemożności znalezienia sposobów jej usuwania, ile na kłopotach z nakłonieniem rodziców do stałego stosowania tych metod