Pobierz strunowce (poziom rozszerzony) i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity!
STRUNOWCE
To zwierzęta, które w trakcie rozwoju wykształcają łącznotkankową strunę grzbietową (szkielet wewnętrzny). U większości występuje w okresie rozwoju zarodkowego, a później zastępuje go szkielet chrzęstny lub kostny. Strunowce należą do zwierząt trójwarstwowych, wtóroustych oraz wtórnojamowców, gdyż mają wtórną jamę ciała, czyli celomę.
CECHY WSPÓLNE STRUNOWCÓW
Cechy te pojawiają się w rozwoju zarodkowym. U niektórych występują też w stadium larwalnym lub utrzymują się przez cale życie:
→ występowanie szkieletu osiowego w postaci struny grzbietowej - elastycznego pręta zbudowanego z ciasno upakowanych komórek tkanki łącznej, u kręgowców zostaje zastąpiona trzonami kręgów.
→ występowanie gardzieli, czyli wspólnego odcinka układów pokarmowego i oddechowego, w którego ścianach znajdują się szczeliny skrzelowe.
→ charakterystyczny układ narządów osiowych - nad szkieletem osiowym jest cewka nerwowa, a pod szkieletem osiowym - przewód pokarmowy i główne naczynia krwionośne
→ układ nerwowy w postaci cewki nerwowej, czyli zamkniętej z obu końców rurki, która ciągnie się w grzbietowej części ciała, nad szkieletem osiowym. U kręgowców cewka nerwowa przekształca się w mózgowie i rdzeń kręgowy.
→ umięśniony ogon, zlokalizowany w tylnej części ciała.
PLAN BUDOWY BEZKRĘGOWCÓW I STRUNOWCÓW
LANCETNIKI
Bezczaszkowce to zwierzęta, które całe życie zachowują wszystkie typowe cechy strunowców. Charakteryzują się brakiem dobrze wyodrębnionej głowy i czaszki.
Ich ciało jest pokryte skórą zbudowaną z jednowarstwowego nabłonka, pod którym jest cienka warstwa tkanki łącznej. Przez skrócę przeświecają mięśnie zbudowane z miomerów (segmentów mających kształt litery V, zwróconej wierzchołkiem do przodu ciała). Poszczególne miomery są oddzielone mioseptami - przegrodami łącznotkankowymi. Miomery z prawej i lewej strony ciała są przesunięte względem siebie, co zwiększa sprawność poruszania się tych zwierząt. Wykonywanie ruchów umożliwiają naprzemienne skurcze mięśni prawej i lewej strony ciała. Ich szkielet tworzy struna grzbietowa ciągnąca się wzdłuż całego ciała, Budują ją spłaszczone komórki ułożone ściśle jedna za drugą. Strunę grzbietową i cewkę nerwową otacza warstwa tkanki łącznej, która wnika między segmenty mięśniowe tworząc miosepty. Sztywna struna grzbietowa sorawia, że ciało zachowuje stałą długość nawet podczas skurczów mięśni.
UKŁADY LANCETNIKÓW
→ lancetniki są filtratorami, czyli odżywiają się zawiesiną organiczną nagarnianą do otworu gębowego przez otaczające go szczecinki gębowe. Woda i cząstki pokarmowe trafiają do jamy gębowej, a później do gardzieli, która stanowi niemal połowę przewodu pokarmowego. Ściana gardzieli jest przebita licznymi szczelinami grzbietowymi (ok. 180 par), przez które woda przedostaje się do jamy okołoskrzelowej, a z niej na zewnątrz przez otwór odpływowy. Wzdłuż gardzieli, po brzusznej stronie biegnie endostyl (podłużna rynienka). Na jej
ŻACHWY
Mają beczułkowaty lub workowaty kształt i są otoczone zewnętrzną warstwą - tuniką, zbudowaną z wielocukru o nazwie tunicyna. Tunika ma 2 otwory - woda z pokarmem dostaje się do gardzieli przez otwór wpustowy, a niestrawione resztki pokarmu - przez otwór wypustowy. Gardziel pełni też funkcję wymiany gazowej.
