Sztuka doby pozytywizmu, Notatki z Sztuka

Pobierz Sztuka doby pozytywizmu i więcej Notatki w PDF z Sztuka tylko na Docsity!

Sztuka doby pozytywizmu

Wprowadzenie Przeczytaj Ilustracja interaktywna Sprawdź się Dla nauczyciela

Sztuka czasu pozytywizmu nie ograniczała się do wiernego przedstawiania rzeczywistości wedle założeń realizmu. Nie zamykała się w ciasnych ramach światopoglądowych i podejmowała szeroki zakres tematów. Motywy wiejskie sąsiadowały z malarstwem historycznym, a programowa użyteczność konkurowała z koncepcją „sztuki dla sztuki”. Był to czas ścierania się wielu różnych tendencji – romantycznych idei poprzedniej epoki, realistycznych i naturalistycznych dążeń do ścisłego odtwarzania rzeczywistości, a także kierunków, które miały stać się wpływowe dopiero pod koniec XIX wieku.

Twoje cele

Zidentyfikujesz podstawowe nurty w sztuce doby pozytywizmu. Rozpoznasz charakterystyczne cechy twórczości wybitnych artystów tego okresu. Odróżnisz realizm od innych nurtów w malarstwie. Ocenisz, czy dany obraz można uznać za namalowany zgodnie z założeniami realizmu.

Jean-François Millet, Stogi jesienią, 1874 Źródło: domena publiczna.

Sztuka doby pozytywizmu

Słownik

malarstwo realistyczne

(łac. realis – rzeczywisty) powstały w XIX wieku styl malarski, którego przedstawiciele odwzorowują rzeczywistość przy użyciu uproszczonych środków wyrazu, obierając za temat najczęściej sprawy przyziemne, zwykłych ludzi i ich obowiązki

malarstwo rodzajowe

gatunek malarstwa obejmujący dzieła o tematyce związanej z życiem codziennym, powszednimi czynnościami, obyczajami. Malarstwo rodzajowe przedstawia najczęściej anonimowe osoby, typowych reprezentantów danego środowiska ukazanych w zwyczajnych sytuacjach

malarstwo impresjonistyczne

powstały w latach 70. XIX wieku kierunek w malarstwie europejskim skupiający się na odtwarzaniu chwilowych, subiektywnych wrażeń zmysłowych. Za jego prekursora uważa się Édouarda Maneta, do czołowych przedstawicieli należeli zaś m.in. Claude Monet,Auguste Renoir oraz Edgar Degas.

Jan Matejko Artur Grottger

Ilustracja interaktywna

Polecenie 1

Przyjrzyj się obrazom i postaraj się znaleźć ich cechy wspólne. Zanotuj swoje spostrzeżenia.

Źródło: domena publiczna.

Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia: 輸 醙 難

Ćwiczenie 1

Kto jest autorem tego obrazu?

Jean-François Millet

Józef Chełmoński

Jean-Bapste-Camille Corot

Gustave Courbet

Ćwiczenie 2

Oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Stwierdzenie Prawda Fałsz W malarstwie realistycznym natchnienie twórcy odgrywało kluczową rolę.

P F

Jednym z typowych tematów sztuki polskiego pozytywizmu była praca ludności chłopskiej.

P F

Realizm zerwał z tradycyjnym, sielankowym przedstawianiem wsi.

P F

Jan Matejko, Hołd pruski Źródło: domena publiczna.

Artur Groger, Branka

Jan Matejko, Hołd pruski

Ćwiczenie 4

Źródło: domena publiczna.

Wskaż obrazy, które zostały namalowane zgodnie z założeniami realizmu.

Ćwiczenie 7

Poniższy obraz Milleta nosi tytuł Praczki. Zastanów się, jakie założenia malarstwa realistycznego można w nim zauważyć. Swoje spostrzeżenia zanotuj.

Jean-François Millet, Praczki Źródło: domena publiczna.

Ćwiczenie 8

Napisz rozprawkę na 200 słów, w której porównasz sposób przedstawienia sakralnych budowli na zamieszczonych poniżej obrazach.

Napisz rozprawkę na 200 słów, w której porównasz sposób przedstawienia sakralnych budowli na zamieszczonych poniżej obrazach.

Jean-Bapste-Camille Corot, Katedra w Chartres Źródło: domena publiczna.

Dla nauczyciela

Autor: Katarzyna Lewandowska

Przedmiot: Język polski

Temat: Sztuka doby pozytywizmu

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

6. odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki; II. Kształcenie językowe.

1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:

1. wykorzystuje wiedzę z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz tworzeniu własnych wypowiedzi;
2. rozpoznaje argumentacyjny charakter różnych konstrukcji składniowych i ich funkcje w tekście; wykorzystuje je w budowie własnych wypowiedzi;

4. Ortografia i interpunkcja. Uczeń:

1. stosuje zasady ortografii i interpunkcji, w tym szczególnie: pisowni wielką i małą literą, pisowni łącznej i rozłącznej partykuły nie oraz partykuły -bym, -byś, -by z różnymi częściami mowy; pisowni zakończeń -ji, -ii, -i ; zapisu przedrostków roz-, bez-, wes-, wz-, ws-; pisowni przyimków złożonych; pisowni nosówek ( a, ę ) oraz połączeń om, on, em, en ; pisowni skrótów i skrótowców; III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1. formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

2. buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki; IV. Samokształcenie.

2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach; Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe I. Kształcenie literackie i kulturowe.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

4. porównuje teksty kultury, uwzględniając różnorodne konteksty;
5. rozpoznaje i charakteryzuje główne style w architekturze i sztuce;
6. odczytuje poglądy filozoficzne zawarte w różnorodnych dziełach;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje w zakresie wielojęzyczności; kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

charakteryzuje główne nurty sztuki pozytywistycznej, rozpoznaje przedstawicieli polskiego malarstwa realistycznego i charakterystyczne cechy ich stylu, opisuje sposób widzenia świata przez twórców okresu realizmu.

Strategie nauczania:

konstruktywizm; konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

odwrócona klasa; ćwiczeń przedmiotowych; z użyciem komputera; WebQuest.

Formy pracy:

praca w parach; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu; zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale; tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

1. Zaproponuj dwa teksty korespondujące z omawianymi podczas lekcji utworami. Przygotuj uzasadnienie swojego wyboru.
2. Ćwiczenia 7 i 8 lub: Utworzone przez krytyków sztuki pojęcie „impresjonizm” początkowo było w zamierzeniu pogardliwe. Przyjrzyj się obrazowi Claude'a Moneta (w e‐materiale) i zastanów się, dlaczego tej nazwy nie uważano za pozytywną i jakie cechy twórczości impresjonistów XIX‐wieczni komentatorzy mogli oceniać ujemnie. Zanotuj swoje spostrzeżenia.

Materiały pomocnicze:

Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Narodowego w Warszawie. Malarstwo XIX w., Culture.pl

Wskazówki metodyczne

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Ilustracja interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.