Temat: Metody rusyfikacji w klerykowskim gimnazjum. 25.03.2020 r.
1. Sytuacja po powstaniu styczniowym.
Powstanie styczniowe trwało od 1863 do 1864. Zakończyło się klęską Polaków.
Represje po upadku powstania:
- uczestnicy powstania karani byli więzieniem lub zesłaniem na Syberię;
- konfiskowano ( zabierano) majątki;
- nakładano wysokie podatki;
- językiem urzędowym stał się język rosyjski;
- prześladowanie katolików;
- rusyfikacja społeczeństwa;
Rusyfikacja - działania zmierzające do narzucenia rosyjskiej kultury i świadomości narodowej
Polakom znajdującym się pod zaborem rosyjskim.
2. Metody rusyfikacji:
a) Rozpoczynała się w szkole elementarnej – czytanie, pisanie i liczenie w j. rosyjskim, nawet
pieśni były śpiewane w j. rosyjskim. Wizytacja Jaczmieniewa – chciał skontrolować, jak
przebiega proces rusyfikacji.
b) W gimnazjum w Klerykowie
– zakaz mówienia po polsku (nawet w czasie przerw);
- lekcje polskiego odbywały się w czasie niedogodnym dla uczniów, nie wyciągano
konsekwencji za nieobecność (nie były obowiązkowe) polegały na tłumaczeniu poezji rosyjskiej
- zakaz posiadania książek polskich (dlatego były rewizje na stancjach);
- podsłuchiwanie i szpiegowanie (należało wpisywać się do księgi, gdzie się wychodzi) – za
łamanie tych zasad groziła kara chłosty;
- zaprzyjaźnianie się z uczniami ( Marcina Borowicza wybrano, bo poszedł na przedstawienie do
teatru rosyjskiego). Potem bywał w domu Zabielskiego (zanosił zeszyty).
- gdy dochodziło do konfliktu pomiędzy uczniem a nauczycielem Polakiem, dyrekcja stawała po
stronie ucznia;
- nauczyciel historii Kostriulew czytał na lekcjach o faktach oczerniających Polaków;
- Marcin Borowicz zachęcony przez Zabielskiego założył kółko w celu studiowania literatury
rosyjskiej .
Efektem takiego postępowania było to, że uczniowie nie potrafili wyrażać swoich myśli po
polsku i zaczynali uważać, że bycie Rosjaninem to zaszczyt.