Terroryzm międzynarodowy, Egzaminy wstępne z Historia stosunków międzynarodowych

Pobierz Terroryzm międzynarodowy i więcej Egzaminy wstępne w PDF z Historia stosunków międzynarodowych tylko na Docsity!

Pytania do egzaminu pisemnego z przedmiotu

Terroryzm międzynarodowy. 2022 r.

1. Scharakteryzuj Al-Kaidę, podaj sposoby działania oraz największe

osiągniecia.

Al-Ka’ida – islamistyczna sunnicka organizacja terrorystyczna, utworzona w 1988 roku przez Abd Allaha Azzama. Początkowo Al-Ka’ida miała na celu przeciwstawiać się interwencji ZSRR w Afganistanie, następnie jej celem stało się zwalczanie wpływów Stanów Zjednoczonych i szeroko pojętego Zachodu w krajach muzułmańskich. Likwidacja Al-Ka’idy była jednym z deklarowanych celów „wojny z terroryzmem” wypowiedzianej w 2001 przez prezydenta Busha. Charakterystyczną cechą Al-Ka’idy jest jej luźna, zdecentralizowana struktura, zabezpieczająca przed zniszczeniem organizacji z chwilą rozbicia którejkolwiek jej części. Od 2003 oddziały Al-Ka’idy uczestniczyły w walce przeciw siłom amerykańskim w Iraku. Szefem organizacji w tym kraju miał być Abu Musab az- Zarkawi, a po jego śmierci Abu Hamza al-Muhadżir. Osiągnięcia:

• 11 września 2001 – zamach na World Trade Center i Pentagonoraz nieudany (samolot z zamachowcami rozbił się na polach w Pensylwanii) zamach na, prawdopodobnie, Biały Dom. Zginęło 2996 osób.
• 12 października 2002 – zamachy bombowe na Bali w Indonezji. 202 zabitych, w tym 88 australijskich turystów
• 7 lipca 2005 – zamachy w metrze i komunikacji miejskiej w Londynie. Zginęły 52 osoby, 700 zostało rannych, wśród ofiar 3 Polki.
• 7 stycznia 2015 – zamach na redakcję Charlie Hebdo we Francji. Zginęło 12 osób, a 11 zostało rannych.

2. Scharakteryzuj tzw. Państwo Islamskie, podaj sposoby

działania oraz największe osiągniecia.

Państwo Islamskie (PI), w latach 2006–2013 Islamskie Państwo w Iraku , w latach 2013–2014 Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie – salaficka organizacja terrorystyczna oraz samozwańczy kalifat ogłoszony w 2014 roku na terytorium państwowym Iraku i Syrii. Państwo Islamskie to nie tylko ugrupowanie, ale również dżihadystycznej quasi-państwo. Jego nazwa i idea jest szeroko krytykowana i potępiana, Organizacja Narodów Zjednoczonych, rządy i główne grupy muzułmanów odmawiają jego uznania. Celem ugrupowania, które jest spadkobiercą sunnickich ekstremistów z okresu okupacji Iraku przez siły USA i ich koalicjantów, jest ustanowienie hierokracji opartej na zasadach szariatu (prawa koranicznego) na wszystkich terytoriach zamieszkanych bądź rządzonych przez muzułmanów. 29 czerwca 2014 roku ugrupowanie proklamowało na ziemiach okupowanych powstanie kalifatu pod nazwą Państwo Islamskie. Osiągnięcia:

• 20 marca 2018 bojownicy Państwoa Islamskiego zajęli południową dzielnicę Qadam (Al-Kadam) w Damaszku, gdzie znajduje się obóz

uchodźców Jarmuk. Według SOHR (SyrianObservatory for Human Rights) zginęło 36 milicjantów lojalnych wobec rządu. 21 maja 2018 armia syryjska ponownie całkowicie opanowała Damaszek.

• Islamskie Państwo w Iraku zmieniło swoją nazwę (na Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie ) 8 kwietnia 2013 roku, kiedy Abu Bakr al-Baghdadi ogłosił połączenie się z syryjskimi ekstremistami z Dżabhat an-Nusra
• 22 listopada 2013 roku powstał Front Islamski, będący sojuszem ugrupowań bojowników islamskich sprzeciwiających się działalności ISIS na terytorium Syrii, który znacznie przewyższył liczebnie Wolną Armię Syrii i był odpowiedzią na rosnące w siłę Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie

3. Na czym polega zwalczanie terroryzmu?

Zwalczanie terroryzmu to zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym. Współdziałanie z Szefem Agencji BezpieczenstwaWewnętrznego w zakresie zwalczania terroryzmu. Zwalczanie może obyć się na: płaszczyźnie politycznej, prawnej, policyjnej, wywiadowczej oraz militarnej.

4. Opisz charakter działalności terrorystycznej w Zachodniej

Europie w latach 1970-2021.

Analizując zamachy, które miały miejsce w Europie Zachodniej w ciągu ostatnich dwóch dekad, można zaobserwować, że głównym motywem działań terrorystycznych stała się religia. Atak na World Trade Center w 2001 r., a także zamachy na madryckim dworcu i londyńskim metrze w latach 2004- rozpoczęły nową erę islamskiego terroryzmu, która trwa do dziś9. Jednym z najważniejszych ideologów nowoczesnego ruchu fundamentalistycznego był Osama Bin Laden, który 23 lutego 1998 r. postulował utworzenie międzynarodowego frontu skierowanego przeciwko żydom i krzyżowcom. Zachęcał on wszystkich przeciwników Izraela i krajów zachodnich do atakowania obywateli tych państw, wzywał muzułmanów do zabijania niewiernych, w szczególności Amerykanów i ich sojuszników. Mudżahedini, którzy zasilili szeregi Al-Kaidy, od 1979 r. przez kolejnych dziewięć lat walczyli z wojskami Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, byli doświadczonymi żołnierzami, wyszkolonymi w walce partyzanckiej i działaniach asymetrycznych. Analizując zagrożenie terrorystyczne na terenie państw Europy Zachodniej nie sposób ignorować organizacji nie powiązanych bezpośrednio z ruchami religijnymi. Terroryzm związany z ugrupowaniami skrajnie prawicowymi, wydaje się być zjawiskiem nowym, które dotychczas funkcjonowało głównie poza Europą (Ku KluxKlan, Afrykanerski Ruch Oporu).

5. Opisz działania ONZ w zakresie przeciwdziałania

terroryzmowi, podaj przykłady.

Detonatory: krwawa niedziela w Irlandii 1972 (określenie wydarzeń z 30 stycznia 1972 roku, kiedy to w Londonderry w Irlandii Północnej żołnierze brytyjscy z 1 Pułku Spadochronowego zabili 13 uczestników pokojowego marszu protestacyjnego przeciwko prawu umożliwiającemu internowanie każdego Irlandczyka podejrzanego o terroryzm oraz przeciwko zakazowi organizowania demonstracji i zgromadzeń publicznych)

11. Opisz historyczno-polityczne przyczyny terroryzmu. Podaj

przykłady.

-CEL: Zniszczenie starego porządku i zbudowanie nowego -Do realizacji używa się każdego możliwego sposobu Np. Polacy 123 lata walki o niepodległość, walka Kurdów o własne państwo

12. Opisz istotę terroryzmu religijnego, podaj przykłady.

-taktyki terrorystyczne wykorzystywane są do osiągnięcia celów religijnych Np. zabijanie niewiernych doprowadzi do zbawienia dlatego ataki terrorystyczne na chrześcijan i osoby, które są ortodoksyjnymi muzułmanami

13. Opisz istotę terroryzmu, podaj przykłady.

-Celowe i spektakularne atakowanie niewinnych osób dla pośredniego oddziaływania na przeciwnika politycznego/ ideologicznego -Istota: zastraszanie przez dokonywane ataki -zamach samobójczy, podłożenie ładunku wybuchowego, wjechanie w tłum ludzi

14. Opisz najważniejsze ekonomiczne skutki terroryzmu.

-wzrost wydatków na bezpieczeństwo -tworzenie nowych struktur wywiadowczych -koszty odbudowy zniszczonej infrastruktury -spadki walut

15. Opisz najważniejsze militarne skutki terroryzmu.

Nieefektywność jednostek regularnych – tworzenie specjalnych jednostek do zwalczania terroryzmu ( jednostki specjalne do walki z terroryzmem: GROM, Jednostka Specjalna ZW, JW. Komandosów, Formoza) Policyjne: CPK BOA, Wydział V DPK ABW, Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji Działania militarne przeciwko terrorystom i państwom wspierającym: USA – Irak, Afganistan, Syria

16. Opisz najważniejsze polityczne skutki terroryzmu.

Żądania zamachowców Wzrost znaczenia i popularności ksenofobicznych, rasistowskich, radykalnych ugrupowań politycznych (PEGIDA – Niemcy, Front Narodowy – Francja ) Konieczność budowy systemów przeciw terrorystycznych

17. Opisz najważniejsze psychologiczne skutki terroryzmu.

Zastraszanie społeczeństw Dożywotnia trauma ofiar Choroby i zaburzenia psychiczne Pranie mózgu – manipulacja Kontrola myśli, kontrola uczuć, informacji, Poczucie chęci zemsty Udane zamachy są źródłem inspiracji kolejnych – SAMOTNE WILKI

18. Opisz najważniejsze społeczne skutki terroryzmu.

Powszechny lęk przed kolejnymi atakami Ograniczenie praw ludności – stany wyjątkowe Radykalizacja poglądów politycznych Leczenie rannych, poszkodowanych Wypłacanie odszkodowań

19. Opisz płaszczyznę militarną zwalczania terroryzmu.

Scharakteryzuj i podaj przykłady.

Może to być wojskowe uderzenie uprzedzające na państwo, które jest uważane za źródło terroryzmu oraz użycie narodowych sił zbrojnych, wtedy gdy atak terrorystyczny lub cała ich seria przybiera zbyt duże rozmiary, aby sytuację można było opanować wyłącznie siłami policyjnymi.

20. Opisz płaszczyznę policyjną zwalczania terroryzmu.

Scharakteryzuj i podaj przykłady.

Są to działania obejmujące współpracę pomiędzy służbami policyjnymi państw, które prowadzą walkę z międzynarodowym terroryzmem. Polegają one na rozpoznaniu operacyjnym grup, organizacji oraz związków, co do których istnieje podejrzenie o działalność terrorystyczną, jak również finansowanie takiej działalności w państwie lub poza jego granicami. Istotny wpływ na funkcjonowanie płaszczyzny policyjnej mają organizacje zrzeszające policje z różnych państw, takie jak Europol oraz Interpol.

terroryzmu religijnego trzeba zatem stwierdzić iż fundamentalizm religijny jest jego nieodłączną częścią składową. Fundamentalizm religijny to rygorystyczne przestrzeganie zasad i norm wyznaczonych przez doktrynę religijną, połączone często z narzucaniem tych zasad innym członkom społeczności niekoniecznie wyznającym tę samą religię lub przymusowym prozelityzmem.

26. Opisz religijno–kulturowe przyczyny terroryzmu. Podaj

przykłady.

Odmienny system wartości, inne mechanizmy legitymizacji i uzasadnienia, inne koncepcje moralności i inny światopogląd terrorystów religijnych. Różnice kulturalne, odmienne tradycje to wszystko wchodzi w przyczyny. Hezbollah, Boko Haram, Al.-kaida

27. Opisz różnice między terroryzmem

tradycyjnym(konwencjonalnym) a współczesnym.

a) Terroryzm tradycyjny: -zamachy bombowe -zamachy i zabójstwa polityczne -zabójstwa masowe -sabotaż -groźby b) Terroryzm współczesny

• globalizacja -informatyzacja (cyberterroryzm) -terroryzm samobójczy -„Super terroryzm” terroryzm z użyciem broni masowego rażenia -proliferacja fundamentalizmu i radykalizmu

28. Opisz składowe terroryzmu.

Dążą oni często do utworzenia niezależnego odmiennego państwa na terenie jakiegoś państwa, ze względu na przeszłość historyczną lub odmienność od rdzennej ludności. Sikhowie, Irgun, Tamilskie Tygrysy

29. Opisz terytorialno-etniczne przyczyny terroryzmu. Podaj

przykłady.

-brak akceptacji na nie istnienie własnego suwerennego państwa -brak akceptacji dyskryminacji etnicznej Narody bez państw: Kurdowie, Baskowie, Tybetańczycy, Katalończycy

30. Opisz wpływ zjawiska terroryzmu na bezpieczeństwo państwa.

Terroryzm- wpływa negatywnie na bezpieczeństwo państwa i jego społeczności. Przyczynia się do niepokojów społecznych a także strat geopolitycznych w pewnych obszarach. Państwa używa wszystkich sił i środków do zwalczania terroryzmu

31. Opisz zadania i sposób działania CAT.

Za skuteczną koordynację działań podejmowanych przez jednostki odpowiedzialne za ochronę antyterrorystyczną polski ma zapewnić powołane w ramach ABW Centrum Antyterrorystyczne (CAT). Funkcjonuje w systemie całodobowym 7 dni w tygodniu ,służbę w nim pełnią oprócz funkcjonariuszy ABW, oddelegowani funkcjonariusze żołnierze i pracownicy np. policji ,straży granicznej ,służby wywiadu wojskowego itd. i realizują oni zadania w ramach kompetencji instytucji którą reprezentują. Współpracują również z ministerstwem spraw zagranicznych, państwową strażą pożarną czy żandarmerią wojskową. Istotą systemu funkcjonowania jest koordynacja procesu wymiany informacji między uczestnikami systemu ochrony antyterrorystycznej umożliwiająca wdrażanie wspólnych procedur reagowania w przypadku zaistnienia jednej z 4 kategorii zdefiniowanego zagrożenia:

• zdarzenia terrorystycznego zaistniałego poza granicami polski mającego wpływ na bezpieczeństwo RP i obywateli
• zdarzenie terrorystycznego zaistniałego na terenie Polski mającego wpływ na bezpieczeństwo RP i obywateli
• uzyskania informacji o potencjalnych zagrożeniach mogących wystąpić na terenie Polski i poza granicami RP
• uzyskania informacji dotyczących prania pieniędzy lub transferów środków finansowych mogących świadczyć o finansowaniu działalności terrorystycznej

32. Podaj definicję terroryzmu i opisz jej znaczenie dla zwalczania

terroryzmu.

terroryzm to: „bezprawne użycie siły lub groźba użycia siły czy przemocy wobec osoby lub mienia, by wymuszać lub zastraszać rządy lub społeczeństwa, dla osiągnięcia celów politycznych, ideologicznych lub religijnych” Walka z terroryzmem we współczesnym wydaniu wymaga ścisłej współpracy z innymi służbami i instytucjami państwowymi oraz organizacjami międzynarodowymi. Dzięki określeniu prawdopodobnych celów, można przewidzieć atak terrorystów i udaremnić ich akcje.

33. Profilaktyka w zwalczaniu terroryzmu. Podaj przykład na

podstawie Polski.

Polska - choć nie jest pierwszoplanowym celem dla organizacji ekstremistycznych

• musi liczyć się z możliwością wrogich działań w związku z udziałem w kampanii antyterrorystycznej oraz operacjach NATO czy UE.

Najważniejszymi akcjami USA przeprowadzonymi w ramach wojny z terroryzmem są: -walka z ruchem talibów w Afganistanie (operacja EnduringFreedom” -inwazja na Irak -wojna z Pakistanem -międzynarodowa interwencja przeciwko Państwu Islamskiemu

39. Triada terrorystycznej motywacji. Opisz i scharakteryzuj

poszczególne jej elementy.

- idee/ideologie

- uwarunkowania ekonomiczno-społeczne

- aspekty psychiczne

Są ze sobą powiązane

40. Opisz uprawnienia służb odpowiedzialnych za przeciwdziałanie

terroryzmowi. Podaj przykłady ograniczania swobód

obywatelskich.

-podsłuchiwanie rozmów -przechwytywanie korespondencji -fotografowanie bez zgody -pobieranie DNA Ograniczenia: -prawo do prywatności, -zakaz gromadzenia informacji o obywatelach

41. Wskaż różnice między terrorem a terroryzmem.

Terroryzm wywodzi się od języka greckiego treo - bać się ,stchórzyć ,uciec oraz łacińskiego terror- strach, trwoga, przerażenie lub straszne słowo ,straszna wieść i pochodnego czasownika łacińskiego terreo -wywołać przerażenie, straszyć Terror jest to nadużycie władzy,jest zorganizowany, celowy i systematyczny, a jego celem jest stworzenie nowego lepszego społeczeństwa Terror jest to pojęcie oznaczające sposób oddziaływania poprzez strach i przemoc, stosowany przez silnych (np. państwo) wobec słabszych, natomiast terroryzm jest formą buntu słabszych (obywateli) wobec silniejszego (np. państwa). Termin terroryzm nie zawsze budził jednoznacznie negatywne skojarzenia. W okresie rewolucji francuskiej, używany zamiennie ze słowem terror, oznaczał system sprawowania rządów oparty na stosowaniu przemocy i posiadał pozytywny wydźwięk. Wówczas to francuskie słowo terreur weszło do powszechnego użycia w Europie. Rewolucja francuska rozbudziła antymonarchistyczne nastroje w Europie, co w połączeniu ze zmianami społeczno-ekonomicznymi wywołanymi rewolucją przemysłową, doprowadziło do tworzenia się nowych ideologii, na których gruncie wyrósł nowy nurt terroryzmu.

42. Współczesne organizacje terrorystyczne w Unii Europejskiej.

Podaj przykłady i opisz jedną z nich (obszar działania, cele,

najważniejsze akcje).

Irgun Cewai Leumi, Lechi Lechi czyli Bojownicy o wolność Izraela. Jest to zbrojna organizacja podziemna, działająca w latach 1940–1948 w Palestynie, stosująca w swojej działalności metody terrorystyczne. Jej przywódcami byli Awraham Stern ( od jego nazwiska wzięła się potoczna nazwa organizacji ‘’Banda Sterna’’) oraz Jicchak Jeziernicki. Przykłady zamachów: Zamach na pociąg Kair-Hajfa – zamach przeprowadzony przez członków żydowskiej organizacji paramilitarnej Lechi, na linii kolejowej w pobliżu osady Rechowot w Brytyjskim Mandacie Palestyny. Członkowie Lechi dokonali także zamachu na Lorda Moyne – brytyjskiego ministra rezydenta na Bliskim Wschodzie.

43. Wymień izraelskie organizacje terrorystyczne. Scharakteryzuj

działalność jednej z nich (czas działania, przywódca/y, przykłady

zamachów terrorystycznych).

Hamas, Organizacja Wyzwolenia Palestyny Obszar działania: Okolice Izraela, czyli Strefa Gazy i tzw. Zachodni Brzeg. Cele: Celem organizacji było wyeliminowanie państwa Izrael oraz ustanowienie w jego miejsca islamskiego państwa na całym terytorium dawnego Brytyjskiego Protektoratu w Palestynie czyli na obszarze obejmującym dzisiaj Izrael, Zachodni brzeg Jordanu i Strefę Gazy. Hamas próbuje także przeciwstawić się czemuś, co postrzega jako zawłaszczenie arabskiego społeczeństwa i przejmowanie zachodnich wzorców. Najważniejsze akcje: 22 stycznia 1995 roku terroryści Hamasu i Palestyńskiego Islamskiego Dżihadu podłożyli dwie bomby na skrzyżowaniu w Beit Lid. Zginęło 18 izraelskich żołnierzy i jeden cywil, a 69 osób zostało rannych 30 lipca 1997 roku dwóch terrorystów-samobójców zaatakowało jednocześnie na targu Mehane Jehuda w Jerozolimie. 29 osób zginęło, a 348 zostało rannych.

Sił Zbrojnych RP i jednostek organizacyjnych MON, a także państw, które zapewniają wzajemność. Służba Wywiadu Wojskowego (SWW) - rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom, jaki niesie międzynarodowy terroryzm. SWW ma obowiązek rozpoznawania i analizowania zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na obronność państwa oraz zdolność bojową SZ RP, a także podejmowania działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) - Główne zadania MSWiA to: ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochrona granicy Państwa, kontroli ruchu granicznego i cudzoziemców, zarządzanie kryzysowe, obrona cywilna, oraz przeciwdziałanie skutkom klęsk żywiołowych i innych zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu powszechnemu. Policja - Do podstawowych zadań Policji należy: ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra, ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, wykrywanie przestępstw oraz ściganie ich sprawców, współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi, gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych. Straż Graniczna (SG)- Do podstawowych zadań SG należy zapewnienie bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej, przeprowadzenie kontroli bezpieczeństwa na przejściach granicznych oraz w środkach transportu komunikacji międzynarodowej oraz zapobieganie przemieszczaniu bez zezwolenia przez granicę państwową broni, amunicji, materiałów wybuchowych a także prowadzenie czynności w celu rozpoznawania i przeciwdziałania zagrożeniom terroryzmem. Biuro Ochrony Rządu (BOR) - Głównym zadaniem BOR-u jest rozpoznawanie zagrożenia, zapobieganie jego powstaniu oraz wykonywanie bezpośredniej ochrony osób, obiektów i urządzeń, a przede wszystkim: Prezydenta RP, Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, Prezesa Rady Ministrów. Żandarmeria Wojskowa (ŻW) - ŻW odpowiada za pilnowanie porządku publicznego na terenie obiektów wojskowych oraz w miejscach publicznych. Ochrania również życie i zdrowie ludzi oraz mienie wojskowe przed zamachami. Istotnym zadaniem Żandarmerii Wojskowej jest wykrywanie przestępstw, ściganie ich sprawców oraz ujawnianie przestępstw, w tym przestępstw o charakterze terrorystycznym. Ministerstwo Finansów - MF jest organem, który zajmuje się przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Międzynarodowy Zespół do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych (MZdsZT) – monitorowanie, analiza, ocena i przygotowanie opinii o zagrożeniach terrorystycznych. Państwowa Straż Pożarna (PSP) - Głównym zadaniem Państwowej Straży Pożarnejjest walka z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami w tym atakami terrorystycznymi.

46. Wymień najważniejsze współczesne muzułmańskie organizacje

terrorystyczne.Scharakteryzuj działalność jednej z nich (obszar

działania, cele, najważniejsze akcje).

Bractwo Muzułmańskie Boko Haram Al- kaida Państwo Islamskie

47. Opisz zasadnicze przyczyny terroryzmu.

Motywacja religijna Motywacja polityczna Motywacja nacjonalistyczno-separatywna Przyczyny kulturowe Przyczyny polityczno-organizacyjne Przyczyny społeczno- ekonomiczne(globalizacja,konsupcjonizm,neokolonializm,neoliberalny kapitalizm) Aspekty historyczno-polityczne