Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Ekonomia: notatki z zakresu mikro e makroekonomii dotyczące udziału kapitału zagranicznego w rozwoju polskiego rynku ubezpieczeń.
Typologia: Notatki
1 / 7
Transformacja systemowa polskiej gospodarki oraz towarzyszące jej wysokie tempo wzrostu nie pozostają bez wpływu na rozwój rynku ubezpieczeniowego, najdynamiczniej rozwijającego się sektora w Polsce. W 1988 r. funkcjonowały tylko 4 firmy ubezpieczeniowe: PZU, „Warta" oraz dwa nowe spółdzielcze zakłady: „Westa" i „Polisa". Po likwidacji monopolu w 1990 r. następuje ciągły, nieprzerwany wzrost liczby zakładów ubezpieczeniowych. ##^ Właśnie 1990 r. był momentem przełomowym dla rozwoju ubezpieczeń w Polsce. Wchodzenie na rynek ubezpieczeniowy w Polsce nowym zakładom ubezpieczeniowym umo żliwiła dopiero ustawa o działalności ubezpieczeniowej z 1 stycznia 1990 r. Miały miejsce wtedy w naszym kraju radykalne zmiany gospodarcze i ustrojowe, które przyczyniły się do tworzenia rzeczywistego i zarazem konkurencyjnego rynku ubezpieczeniowego w Polsce. Z każdym następnym rokiem powstawały nowe podmioty prowadzące działalność ubezpieczeniową. Ich liczba rosła bardzo dynamicznie np. w 1993 r. działalność ubezpieczeniową prowadziło 28 zakładów a zaledwie 5 lat później czyli w 1998 r. liczba ta wzrosła dwukrotnie. Ponadto w tym czasie w Polsce działalność ubezpieczeniową mogły prowadzić spółki akcyjne z udziałem kapitału zagranicznego ale po uprzednim uzyskaniu zezwolenia na taką działalność od Ministerstwa Finansów. Pierwszymi polskimi zakładami ubezpieczeń z udziałem kapitału zagranicznego, które w październiku 1990 r. uzyskały zezwolenie Ministra Finansów na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej były zakłady amerykańskie: Polskie Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie i Reasekuracji Amplico S.A. oraz Pierwsze Amerykańsko-Polskie Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Amplico S.A. Równie istotnym momentem dla rozwoju polskiego rynku ubezpieczeń był 1999 r., kiedy to nastąpiło całkowite otwarcie polskiego rynku ubezpieczeniowego dla ubezpieczycieli zagranicznych, którzy jeżeli tylko chcą prowadzić działalność ubezpieczeniową na obszarze Polski, mogą otworzyć bezpośrednią sieć swoich placówek w formie filii. Od tego właśnie roku zanotowano szczególnie duży wzrost liczby zakładów ubezpieczeń z udziałem kapitału zagranicznego. O szybkim wzroście udziału kapitału zagranicznego w ubezpieczeniach w Polsce zadecydowała aktywność
inwestorów zagranicznych, proces prywatyzacji i w rezultacie malejąca pozycja ubezpieczycieli z kapitałem polskim.
Również 2004 r. był rokiem przełomowym dla Polski, przyniósł on bowiem wiele zmian w całej gospodarce, w tym w sektorze ubezpieczeń. Wejście Polski do Unii Europejskiej otworzyło nowe możliwości rozwoju przed polskim sektorem ubezpieczeń, a także spowodowało otwarcie tego sektora na działalność innych towarzystw ubezpieczeniowych głównie z UE. Fakt przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zmusił Ministerstwo Finansów do rozpoczęcia prac nad pełną reformą systemu ubezpieczeniowego. Cel reformy to przede wszystkim rozwój nowoczesnego rynku usług ubezpieczeniowych a ich rozwi ązania systemowe musiały być zgodne z regulacjami Unii Europejskiej. Nowe regulacje odegrały istotną i ważną rolę w przygotowaniach się Polski do otwarcia polskiego rynku dla zagranicznych towarzystw. Do najważniejszych rozwiązań należą:
otwarcie polskiego rynku ubezpieczeniowego dla nowych ubezpieczycieli polskich i zagranicznych; dalsza liberalizacja rynku ubezpieczeniowego oparta na zasadzie wzajemno ści wobec innych państw; likwidacja ubezpieczeń ustawowych; utworzenie funduszu ochrony ubezpieczonych, chroni ącego interesy tych ostatnich w razie upadłości ubezpieczyciela;
wprowadzenie zakazu jednoczesnego prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń na życie i innych ubezpieczeń; wprowadzenie instytucji towarzystw ubezpieczeń wzajemnych ograniczenie formy działalności ubezpieczycieli do spółek akcyjnych i towarzystw ubezpieczeń wzajemnych; ograniczenie działalności gospodarczej w branży ubezpieczeniowej do właściwej działalności ubezpieczeniowej i z nią związanej. ##
59,1%, zatem przyrost tego roku w porównaniu z poprzednim rokiem był zdecydowanie o połowę mniejszy. Kolejny rok 2001 zanotował przyrost kapitału zagranicznego na poziomie 8,7 % i w rezultacie wynosił on 67,8 %. W 2002 r. wkład kapitału zagranicznego wzrósł tylko o 4,1 % i w sumie wyniósł 71,9 %. Wobec tego zestawiając ten rok z poprzednim rokiem widać, że przyrost był wyraźnie mniejszy o ponad połowę. Natomiast w 2003 r. nie odnotowano żadnego wzrostu udziału kapitału zagranicznego w polskim sektorze ubezpieczeń i w związku z tym poziom ten był taki sam jak w poprzednim roku czyli wynosił też 71,9 %. W konsekwencji w 2003 r. mieliśmy do czynienia ze stabilizacj ą, co z kolei świadczyło o nasyceniu rynku polskiego kapitałem z za granicy. W kolejnym 2004 r. przyrost zagranicznych zasobów finansowych był nieznaczny, wynosił zaledwie 0,2 % czyli w rezultacie udział ten był na poziomie 72,1 %. W następnym roku 2005 był równie nie wielki ale nieco większy wzrost w porównaniu z poprzednim rokiem i wyniósł 0,6 % czyli był o trzy razy większy od poprzedniego roku. W sumie 2005 r. wkład kapitału zagranicznego w polskim rynku ubezpieczeniowym kształtował się na poziomie 72, 7%. Przyszły 2006 r. charakteryzował się wzrostem zagranicznego wkładu finansowego o 2,4 % i sumie wyniósł 75,1 %. Ostatni analizowany 2007 r. odnotował przyrost udziału kapitału zagranicznego, który wynosił nie wiele więcej, niż w poprzednim roku bo tylko 2,8 %, wobec tego udział ten w polskim rynku ubezpieczeń w całości wynosił 77,9 %. Ponadto opracowania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) z 2007 r. prognozowały, że wkład obcego kapitału w polskim sektorze ubezpiecze ń w 2008 r. wzrośnie do prawie 80 %, a w 2009 r. prawdopodobnie przekroczy poziom 90 %.
Z powyższych informacji wynika więc jak ogromne jest zainteresowanie polskim rynkiem ubezpieczeń ze strony zagranicznych inwestorów. Napływ kapitału zagranicznego akurat do Polski uwarunkowany jest wieloma przyczynami. Jedn ą z ważniejszych jest przewaga konkurencyjna polskiej gospodarki w porównaniu z innymi gospodarkami. Ponadto motywami, które skłaniają zagranicznych inwestorów do lokowania swoich kapitałów w Polsce są m. in.: relatywnie niższe koszty czynnika pracy, dostępność do dobrze wykwalifikowanej siły roboczej przy
jednocześnie niskich kosztach pracy, dobre położenie geograficzne, duży chłonny rynek – w Polsce mieszka prawie 40 mln ludzi. Polski rynek ubezpieczeniowy podobnie jak znaczna większość innych branż gospodarki jest miejscem, gdzie napływa kapitał zagraniczny. Pierwsze oznaki zainteresowania zagranicznych inwestorów polskim rynkiem ubezpieczeń miały miejsce już na początku lat 90. Właśnie wtedy niektóre firmy zagraniczne zauważyły, że Polska jest krajem o znacznych mo żliwościach rozwoju ubezpiecze ń. Do grupy tych firm należały AGF, Aplico Life, oraz Commercial Union, które jako jedne z pierwszych rozpoczęły działalność na polskim rynku. W tym czasie wielu potencjalnych przyszłych zagranicznych inwestorów dokładnie obserwowało polski rynek ubezpieczeń. Zwracali oni, także szczególną uwagę na rozwój gospodarki polskiej jednocześnie analizując i oceniając bezpieczeństwo rozpoczęcia inwestycji na terenie Polski. Jednak wraz z pojawieniem się pierwszych sukcesów polskich towarzystw ubezpieczeniowych i powstaj ącego polskiego rynku, pojawiło się większe zainteresowanie w zakresie tworzenia w Polsce firm przez zagraniczne, głównie zachodnie firmy ubezpieczeniowe. Sukcesy na rynku polskim odnoszą głównie te firmy zagraniczne, które w swojej strategii działania uwzględniły swoje ogromne doświadczenia i dostosowały je do warunków polskich. Biorąc pod uwagę strukturę własnościową polskiego rynku ubezpieczeń zauważyć można znaczącą dominację podmiotów zagranicznych, których udział w kapitałach podstawowych wynosi ponad 75 % (stan na rok 2007 r.). Natomiast Skarb Państwa ma większościowy udział w Polskim Zakładzie Ubezpieczeń (PZU) jak i w Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). W wartościach bezwzględnych najwięcej zagranicznego kapitału zaangażowanego w sektorze ubezpieczeń na życie pochodzi z Holandii przykładem jest AEGON oraz ING, natomiast najwięcej spółek na polskim rynku ubezpiecze ń jest w posiadaniu kapitału niemieckiego i austriackiego. Z kolei największy po PZU zakład ubezpieczeń na życie czyli Commercial Union Polska – Towarzystwo Ubezpiecze ń na Życie (CU Polska TunŻ S.A.), jest w 90 % w posiadaniu brytyjskim. Biorąc pod uwagę udział kapitał zagranicznego spoza kontynentu europejskiego, to jedynie Stany Zjednoczone dysponują 100 % udziałem w trzech spółkach tj. Amplico, Metlife, Pramerica.
J. Zarzecki (red.), Finanse, tom II, Wyd. Wy|sza SzkoBa Ekonomiczna w BiaBymstoku, BiaBystok 2000 r., s. 28 B. Pietrzak, Z. PolaDski, B. Wozniak, System fiansowy w Polsce, wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2006 r., s. 391 http://www.ebanker.pl/historia- ubezpieczen/