Udar mózgu - Notatki - Rehabilitacja, Notatki z Medycyna fizykalna i rehabilitacja

Pobierz Udar mózgu - Notatki - Rehabilitacja i więcej Notatki w PDF z Medycyna fizykalna i rehabilitacja tylko na Docsity!

Czym jest udar mózgu?

Udar bądź mózgowy incydent naczyniowy spowodowane są zakłóceniem dopływu krwi do mózgu w wyniku zablokowania lub pęknięcia tętnicy zaopatrującej mózg w krew.

Komórki mózgowe pozbawione tlenu i składników odżywczych przestają tym czasowo funkcjonować, albo obumierają. Efektem śmierci kom. Jest zlokalizowana w danym obszarze martwica, zwana zawałem mózgu. Pozostaje jednak wiele innych kom., toteż jeśli osoba dotknięta udarem jest odpowiednio rehabilitowana, istnieje szansa na odzyskanie chociaż części utraconych przez nią zdolności ruchowych.

Wśród najczęstszych przyczyn udaru wymienić należy :

• Zawał mózgu
• Wysokie ciśnienie krwi
• Krwotok mózgowy
• Wadę rozwojowa naczyń krwionośnych mózgu
• Guzy mózgu
• Urazy oraz inne różnorodne stany

Wszystkie zawały mózgu wynikają właściwie z dwóch procesów patologicznych:

1. Zakrzepicy – jest blokada tętnicy mózgowej , wywołana stałym skrzepem krwi bądź skrzeplina tworząca się w układzie naczyń krwionośnych.
2. Zator – jest blokadą wywołaną oderwanym fragmentem skrzepliny (bądź innej substancji),powstałym gdzie indziej i transportowanym przez krwioobieg do mózgu.

Skutki udaru:

Ze względu na fakt iż każda półkula mózgowa nadzoruje i kontroluje aktywność przeciwległej strony ciała, jakie kol wiek uszkodzenie jednej strony mózgu pociąga za sobą upośledzenie przeciwległej strony ciała. Dlatego też udar lewej strony mózgu oddziaływuje na prawa stronę ciała i odwrotnie. Osoba która doświadczyła udaru może napotkać następujące trudności:

1. Utrata prawidłowo kontrolowanych czynności ruchowych – charakteryzuje się utrata prawidłowego napięcia mięśniowego po stronie ciała dotkniętej porażeniem. W takim przypadku napięcie mięśniowe może zostać zwiększone ( spastyczność lub hipertoniczność ) bądź zmniejszone(zwiotczenie bądź hipotoniczność)
2. Trudności w przełykaniu – wiążą się z osłabieniem mm. twarzy , szczeki bądź języka co z kolei wywołuje dyskomfort i może być przyczyna uczucia głodu.
3. Nie trzymanie moczu i kału
4. Zaburzenie czucia – w konsekwencji chory dotknięty udarem może mieć trudności ze stwierdzeniem gdzie znajdują się jego kończyny czy tez w jakiej pozycji

znajduje się aktualnie jego ciało. Ponad to w lokalizacji uszkodzenia pacjent może odczuwać trudności związane z (dotykiem, wzrokiem, słuchem, powonieniem, czy tez równowagą ).

5. Problemy psychologiczne i emocjonalne – osoba taka może odczuwać depresje, niepokój bądź też nagłe zmiany nastroju, towarzyszące procesowi przystosowania się do zaistniałej sytuacji.
6. Problemy z rozumieniem – w tym przypadku u pacjenta upośledzeniu może również ulec pamięć, zdolność koncentracji oraz pojmowanie(postrzeganie) przestrzenne.
7. Społeczne konsekwencje udaru – osoba taka może zacząć izolować się od swoich krewnych jak i znajomych.

Prawidłowe układanie i przemieszczanie chorego w początkowym okresie po udarze mózgu.

Istotne jest prawidłowe ułożenie ciała chorego zwłaszcza w ostrym stadium. Zapewnienie prawidłowej pozycji pacjenta pomaga :

• Zapobiegać zniekształceniom mięśniowo-kostnym
• Zapobiegać powstawaniu odleżyn
• Zapobiegać problemom ukł. krążenia (krwionośnego lub limfatycznego)
• Wysyłać prawidłowe sygnały do mózgu , kontrastujące z tymczasowym brakiem bodźców czuciowych, spowodowanym udarem
• Rozpoznawać i „odczuwać” stronę ciała dotkniętą porażeniem

Ułożenie pacjenta w łóżku należy zmieniać co 2/3 godz. Chory powinien przechodzić na przemian od leżenia na plecach do leżenia na każdym z obu boków. Umożliwia to zmianę ustawienia stawów i poszczególnych części ciała pacjenta w wyniku czego do mózgu wysyłane SA rożne bodźce. Trzeba jednak pamiętać aby układanie chorego nie miało charakteru statycznego , po to aby zapobiec ograniczeniom stawowym i nie powodować dalszych ich ograniczeń.

Leżenie i siedzenie w łóżku

Ułożenia Opis Pozycji Uwagi Leżenie na plecach „pozycja na wznak”

Leżenie na plecach.

Ułożenie poduszek wzdłuż ciała od łopatki do kolan pod stroną „U”

Poduszki musza leżeć wzdłuż ciała gdyż brak poduszek powoduje zaostrzenie odruchowego odwiedzenia obręczy barkowej po stronie „U „z przywiedzeniem i rotacja reki do wew., a także lekkie zgięcie w biodrach i rotacja nóg na zew. , supinacja stopy i podeszwowe zgięcie

Siedzenie z nogami spuszczonymi

Pacjent siedzi na krawędzi lóżka ze spuszczonymi nogami w dół.

Aby zapewnić choremu stabilną pozycje należy umieścić za jego plecami trzy lub cztery poduszki. Przy użyciu poduszek należy także podeprzeć ramiona chorego

Stopy powinne być ułożone płasko na podłodze, zaś kolano i staw skokowy ubite pod katem prostym.

Rodzaje zadań Opis ćwiczenia lub zabawy Czas , ilość powtórzeń

Uwagi organizacyjno – metodyczne

Część wstępna 3’ Czynności organizacyjno – porządkowe

1.Krótkie wyjaśnienie pacjentowi jak będą przebiegały zajęcia, jakie stawia się przed nim wymagania

2.Przygotowanie łóżka do przeprowadzenia zajęć

3’ Zwrócenie uwagi na to w jakiej dyspozycji fizyczno psychicznej jest pacjent danego dnia

Część główna 29’

Podnoszenie i rotacja zewnętrzna ramienia podczas leżenia na plecach

Poz. Wyjściowa- Leżenie tyłem, kończyny górne leża wzdłuż tułowia, kończyna dolna po stronie nie porażonej leży wyprostowana a po stornie porażonej ugięta w stawie biodrowym i kolanowym pod kolanem ułożona poduszka lub podgłówek

1.Pacjent unosi swoje ramię porażone w przód i w górę nad głową przy pomocy terapeuty

2.Otwiera porażona dłoń, prostując

15x Podchodzić do chorego od strony porażonej, co zachęci go odwracania głowy w kierunku zbliżającej się osoby

równocześnie palce i rozwierając kciuk

Podnoszenie i rotacja zew. Ramienia w pozycji leżącej na boku „N”

Poz. Wyjściowa- Leżenie na boku nieporażonym k. górna po stronie nieporażonej podłożona jest pod głowę a k. górna po stronie porażonej leży wyprostowane wzdłuż tułowia zaś k. dolna po stronie nieporażonej leży wyprostowana, k. dolna po stronie porażonej jest ugięta w stawie biodrowym i kolanowym 1.Podnieść wyprostowane ramię chorego przy równoczesnym odwróceniu tego barku na zew.

2.Odwróconą w górę dłoń pacjenta skierować w stronę wezgłowia łóżka, odciągając równocześnie kciuk

15x Pod k. dolną po stronie porażonej podłożyć poduszkę

Mobilizacja łopatki leżąc na boku „N”

Poz. Wyjściowa- Leżenie na boku nieporażonym. Kończyna górna po stronie nieporażonej podłożona pod głowę a k. dolna po tej samej stronie leży wyprostowana zaś kończyna dolna po stronie porażonej zgięta w stawach kolanowym i biodrowym

1.Położyć rękę na jego łopatce, znajdującej się po stronie porażonej a następnie pomóc mu odwrócić porażone ramię na zew. Przy ułożeniu drugiej ręki i przedramienia

2.Utrzymując przyjętą pozycję podtrzymywać porażone ramię i bark chorego, przy równoczesnej mobilizacji łopatki w pełnym zakresie ruchów

15x Jw.

Unoszenie kończyny górnej

Ćw. samodzielne (oddechowe)

Poz. Wyjściowa- Leżenie tyłem poduszka ułożona pod głową kk. górne leża wzdłuż tułowia zaś k. dolna po stronie nieporażonej leży swobodnie a k. po stronie porażonej jest lekko ugięty w stawie biodrowym i kolanowym pod kolanem ułożona poduszka

5x Pozycja polegająca na spleceniu rąk przy tykających się ze sobą dłoniach oraz podniesieniu ich w gore przed sobą zapobiega opadaniu porazonego ramienia w goł i jego skrętowi do wew.

zgięcia w stawie kolanowym i biodrowym przytrzymywana przez terapeutę

1. Pacjent przenosi ręce splecione nad głowę oraz opuszcza kończynę dolną porażoną do pełnego wyprostu, wykonując przy tym wdech nosem następnie z pomocą terapeuty pacjent powraca do pozycji wyjściowej wykonując wydech ustami

Czynna rotacja wew. I zew. Biodra w leżeniu na plecach

Poz. Wyjściowa- Leżenie na plecach głowa leży na poduszce kończyny górne leżą wzdłuż tułowia, Kończyna dolna po stronie zdrowej jest wyprostowana w stawie biodrowym i kolanowym, leży swobodnie na łóżku, a kończyna dolna po stronie porażonej jest zgięta w stawie biodrowym i kolanowym a stopa leży płasko na łóżku

1.Chory porusza porażoną kończyną dolną na zew. I do wew.

10x Pacjent nie może podnosić miednicy i poruszać zdrową kończyną

Terapeuta może wspomagać wykonywanie ruchów

„Mostek” wyprost w stawie biodrowym)

Poz. Wyjściowa- Leżenie tyłem pacjent z kończynami dolnymi ugiętymi w stawie biodrowym i kolanowym, kk. dolne leżą wzdłuż tułowia głowa leży na poduszce

1.Pacjent unosi biodra w górę i stara się utrzymać równowagę w tej pozycji

7x Terapeuta przytrzymuje kolana pacjenta i pomaga mu w ten sposób unieść biodra do góry, drugą ręką można delikatnie poklepywać pacjenta w celu przypomnienia mu o określonym ruchu.

Ćwiczenie oddechowe

Przenoszenie ramion z boku na bok

Poz. Wyjściowa- Pacjent leży na plecach dolna porażona kończyna zgięta w stawie kolanowym i biodrowym stopa leży płasko na łóżku, kończyna dolna zdrowa leży wyprostowana. Kończyny górne zgięte w stawie barkowym i wyprostowana w stawach łokciowych palce splecione dłonie złączone.

1. Pacjent wykonuje wdech nosem

6x

______________

i przenosi ramiona w prawą stronę razem z rotacja tułowia w trakcie tej czynności wykonuje wydech ustami , 2.nastepnie powrót do pozycji wyjściowej wdech nosem i powtórzenie poprzedniej czynności ze zmiana kierunku przenoszenia ramion.

Obrót no bok dotknięty porażeniem

Poz. Wyjściowa- leżenie tyłem głowa spoczywa na poduszce, kończyny dolne wyprostowane, kończyny górne leżą wzdłuż tułowia.

1.Chory ugina kk. dolne korzystając z pomocy terapeuty

2.Przytrzymujac ręce na miednicy pacjenta terapeuta prosi go o uniesienie pośladków i przesuniecie miednicy w bok

4.Pomoc choremu w wykonaniu obrotu w kierunku porażonej strony ciała

5. pacjent przekłada kk. zdrowe na stronę porażoną

6.Powrót do pozycji wyjściowej i powtarzanie czynności

5x Ciągła kontrola przez terapeutę kk. dotkniętych udarem

Ćwiczenia do samodzielnego wykonywania w pozycji siedzącej

Poz. Wyjściowa- Pacjent leży na plecach kończyny górne leżą wzdłuż tułowia a kończyny dolne wyprostowane.

1.Leżąc na plecach chory zsuwa z łóżka porażoną nogę

2.Obrot w kierunku porażonego boku wysuniecie zdrowego barku do przodu oraz ułożenie zdrowej reki na łóżku

3.zsuniecie z łóżka zdrowej nogi

4.podparcie na porażonym ramieniu w celu przyjęcia pozycji siedzącej

3x Terapeuta musi ciągle kontrolować pacjenta i w razie potrzeby pomóc.

Trening ruchów miednicy do przodu i do tyłu

Poz. Wyjściowa- Pacjent siedzi na brzegu łóżka, kończyny górne zgięte w stawach barkowych i

6x Na początku ćwiczenia terapeuta pomaga pacjentowi wykonać ruch.

trzyma ręce na miednicy chorego zapewniając kontrolę jego miednicy

1.Powolny chód do przodu

zapewnia poczucie bezpieczeństwa i pewności siebie.

Część końcowa 3’ Ćw. relaksacyjne Leżenie na plecach.

Ułożenie poduszek wzdłuż ciała od łopatki do kolan pod stroną „U”

_____________

Czynności organizacyjno – porządkowe.

2.Omówienie przeprowadzonych ćw.

_____________

Piotr Przybyłowski

Fizjoterapia II, gr. IV

USPRAWNIANIE PACJENTA PO PRZEBYTYM UDARZE MÓZGU

Temat: Ułożenia w łóżku i ćw. mające na celu usprawnienie osoby po przebytym udarze.

Cele główne:

• Osiągnięcie maksymalnego stopnia samodzielności fizycznej i psychicznej.
• (^) Dążenie do osiągnięcia niezależności funkcjonalnej w szpitalu, domu i swojej grupie społecznej.

Miejsce ćwiczeń: Sala chorego na oddziale rehabilitacyjnym.

Czas trwania: 35 minut.

Ilość ćwiczących: 1 osoba.

Wiek ćwiczących: 65 lat.

Przybory i przyrządy: Krzesło, poduszki,.