udział prokuratora w postępowaniu cywilnym

UDZIAŁ PROKURATORA W POSTĘPOWANIU CYWILNYM

Prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, oznacza, że uprawnienie

prokuratora zasadniczo dotyczy zarówno postępowania procesowego, jak i nieprocesowego,

egzekucyjnego czy zabezpieczającego

Wszczęcie procesu cywilnego przez prokuratora może polegać na wytoczeniu powództwa na

rzecz określonej osoby (na cudzą rzecz – art. 55) albo wytoczeniu powództwa przeciwko

wszystkim podmiotom stosunku prawnego, którego dotyczy powództwo (art. 57). W obu

przypadkach prokurator działa w imieniu własnym, jako strona czynna postępowania,

występując w roli powoda ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami.

Wskazanie na rzecz kogo wszczyna następuje przez zawarcie w petitum pozwu stwierdzenia,

że powództwo wytacza prokurator, działając na rzecz X i podanie danych

indywidualizujących osobę materialnie zainteresowaną – w zależności od przypadku –

imienia i nazwiska albo nazwy (firmy), a także numerów PESEL lub KRS oraz danych

adresowych. Zaniechanie podania tych danych stanowi brak formalny pozwu uzasadniający

zastosowanie art. 130 .

Prokurator w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego nie może wszcząć

postępowania, ale może wstąpić do postępowania, w tym przez złożenie środka

zaskarżenia (art. 60). Zastrzeżenie to nie dotyczy ponadto postępowania nieprocesowego, co

prowadzi do wniosku, że w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego

rozpoznawanych w trybie nieprocesowym prokurator może wystąpić z wnioskiem o

wszczęcie postępowania także wtedy, gdy ustawa nie przyznaje mu tego rodzaju uprawnienia

w sposób wyraźny. W niektórych sprawach warunkiem uwzględnienia wniosku przez sąd jest

złożenie przez wskazaną w ustawie osobę oświadczenia woli, którego nie może zastąpić

aktywność prokuratora. Niezłożenie tego oświadczenia przez właściwą osobę musi tym

samym prowadzić do oddalenia wniosku prokuratora. Dotyczy to m.in. spraw o

przysposobienie, przyjęcie lub odrzucenie spadku, uznanie ojcostwa dziecka, zezwolenia na

zawarcie związku małżeńskiego lub niektórych spraw depozytowych

Wszczynając postępowanie nieprocesowe, prokurator występuje w imieniu własnym i na

własną rzecz jako uczestnik postępowania o statusie wnioskodawcy, nie zaś na rzecz

oznaczonej osoby.

Nie oceniamy czy prokurator mógł wziąć udział, wszcząć postępowanie.

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz udział prokuratora w postępowaniu cywilnym i więcej Notatki w PDF z Postępowanie cywilne tylko na Docsity!

Prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, oznacza, że uprawnienie prokuratora zasadniczo dotyczy zarówno postępowania procesowego, jak i nieprocesowego, egzekucyjnego czy zabezpieczającego Wszczęcie procesu cywilnego przez prokuratora może polegać na wytoczeniu powództwa na rzecz określonej osoby (na cudzą rzecz – art. 55) albo wytoczeniu powództwa przeciwko wszystkim podmiotom stosunku prawnego, którego dotyczy powództwo (art. 57). W obu przypadkach prokurator działa w imieniu własnym, jako strona czynna postępowania, występując w roli powoda ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami. Wskazanie na rzecz kogo wszczyna następuje przez zawarcie w petitum pozwu stwierdzenia, że powództwo wytacza prokurator, działając na rzecz X i podanie danych indywidualizujących osobę materialnie zainteresowaną – w zależności od przypadku – imienia i nazwiska albo nazwy (firmy), a także numerów PESEL lub KRS oraz danych adresowych. Zaniechanie podania tych danych stanowi brak formalny pozwu uzasadniający zastosowanie art. 130. Prokurator w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego nie może wszcząć postępowania, ale może wstąpić do postępowania, w tym przez złożenie środka zaskarżenia (art. 60). Zastrzeżenie to nie dotyczy ponadto postępowania nieprocesowego, co prowadzi do wniosku, że w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego rozpoznawanych w trybie nieprocesowym prokurator może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania także wtedy, gdy ustawa nie przyznaje mu tego rodzaju uprawnienia w sposób wyraźny. W niektórych sprawach warunkiem uwzględnienia wniosku przez sąd jest złożenie przez wskazaną w ustawie osobę oświadczenia woli, którego nie może zastąpić aktywność prokuratora. Niezłożenie tego oświadczenia przez właściwą osobę musi tym samym prowadzić do oddalenia wniosku prokuratora. Dotyczy to m.in. spraw o przysposobienie, przyjęcie lub odrzucenie spadku, uznanie ojcostwa dziecka, zezwolenia na zawarcie związku małżeńskiego lub niektórych spraw depozytowych Wszczynając postępowanie nieprocesowe, prokurator występuje w imieniu własnym i na własną rzecz jako uczestnik postępowania o statusie wnioskodawcy, nie zaś na rzecz oznaczonej osoby. Nie oceniamy czy prokurator mógł wziąć udział, wszcząć postępowanie.

W judykaturze przyjęto, że osoba, na której rzecz prokurator wytacza powództwo, musi legitymować się zdolnością sądową , chociażby nie wstąpiła do postępowania po stronie powoda, a skutkiem braku tej zdolności jest nieważność postępowania Prokurator nie może składać oświadczeń materialnoprawnych. Pozwany może podnosić zarzuty materialnoprawne np. przedawnienie, nieważności umowy. Mimo że kompetencja prokuratora nie obejmuje zastępstwa osoby materialnie zainteresowanej w sferze prawa materialnego, wzgląd na zasadę równości stron przemawia także za tym, by oświadczenie woli stanowiące wyraz skorzystania z uprawnienia kształtującego, na którym opiera się zarzut procesowy, mogło być skutecznie złożone także prokuratorowi. Nie jest natomiast dopuszczalne powództwo wzajemne przeciwko prokuratorowi o roszczenie przysługujące pozwanemu wobec osoby materialnie zainteresowanej ani też powództwo wzajemne skierowane przeciwko osobie materialnie zainteresowanej w procesie, w którym powodem jest wyłącznie prokurator działający na jej rzecz; pozwany może jedynie wytoczyć odrębne powództwo przeciwko osobie, na rzecz której prokurator wytoczył powództwo, przed sądem właściwym rzeczowo i miejscowo. Do spornych należy również dopuszczalność samodzielnego cofnięcia pozwu przez prokuratora lub osobę, na rzecz której wytoczono powództwo, w razie wstąpienia tej osoby do sprawy. Należy przyjąć, że cofnięcie pozwu przez prokuratora jest równoznaczne z jego odstąpieniem od popierania żądania z tym skutkiem, że powodem pozostaje osoba materialnie zainteresowana, która wstąpiła do sprawy. Osoba taka może w dalszym toku postępowania cofnąć pozew na zasadach ogólnych. Vice versa , cofnięcie pozwu przez osobę materialnie zainteresowaną, która wstąpiła do sprawy, należy traktować jako odwrotność czynności polegającej na wstąpieniu do sprawy, czego konsekwencją jest dalsze występowanie w roli strony czynnej procesu wyłącznie prokuratora, który może następnie – na zasadach ogólnych

cofnąć wniesiony przez siebie pozew. Skoro w rozważanej sytuacji samodzielne odstąpienie przez prokuratora lub osobę, na rzecz której wytoczono powództwo, od dalszego popierania żądania, nie prowadzi do umorzenia postępowania, za wątpliwą należy uznać konieczność poddania tej czynności kontroli sądowej na podstawie art. 203 § 4 na zasadach właściwych cofnięciu pozwu – por. M. Jędrzejewska (aktualizacja P. Grzegorczyk) [w:] Kodeks postępowania cywilnego... , t. 1, red. T. Ereciński, 2016, s. 374–375; odmiennie np. M. Sychowicz [w:] Kodeks postępowania cywilnego... , t. 1, red. A. Marciniak, K. Piasecki, 2016, art. 56, nt 14, którego zdaniem, jeżeli osoba, na rzecz której wytoczono powództwo, wstąpiła

opłat sądowych oraz poniesienia wydatków w chwili, w której ten obowiązek zwykle się pojawia (w chwili wniesienia pisma, które powinno być opłacone lub które wymaga podjęcia czynności wiążącej się z wydatkami), lecz także nie można go obciążyć żadną częścią nieuiszczonych kosztów sądowych, i to niezależnie od wyniku sprawy.

udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Notatki z Postępowanie cywilne

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz udział prokuratora w postępowaniu cywilnym i więcej Notatki w PDF z Postępowanie cywilne tylko na Docsity!

UDZIAŁ PROKURATORA W POSTĘPOWANIU CYWILNYM