Układ krążenia - Notatki - Biologia, Notatki z Biologia

Pobierz Układ krążenia - Notatki - Biologia i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity!

Układ krążenia

Fizjologia- nauka o czynnościach życiowych organizmu. Bada prawa rządzące pracą narządów, komórek, tkanek, oraz zachodzących w tych organizmach procesy integracyjne i regulacyjne Podział fizjologii: 1.Roślin- przemiana energii procesami zachodzącymi w roślinach 2.Zwierząt- przemiana energii, trawieniem, oddychaniem, krążeniem, wydalaniem, pobudliwością narządów, organizmów. Reakcja na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne 3.Człowieka- nauka zajmująca się procesami życiowymi organizmu ludzkiego. Stanowi zbiór praw fizjologicznych jakimi podlegają cały organizm oraz poszczególne jego układy narządy, tkanki i komórki. Komórki jednakowe w budowie tworzą tkanki zespół tkanek posiada określony kształt i pełni określone funkcje to narządy Zespół narządów dzielimy na układy narządów:naczyniowy szkieletowy mięśniowy oddechowy moczowo- płciowy nerwowy wewnątrz- wydzielniczy narządy zmysłu skóra Układ krążenia Odgrywa podstawową rolę w rozprowadzaniu w obrębie organizmów do prawie wszystkich jego komórek, wchłoniętych składników budulcowych, energetycznych,tlen, hormony,a odprowadzaniu tych komórek dwutlenku węgla, produktów przemiany materii.Krążenie krwi w organizmie zapewnia ustawioną odmianę środowiska wewnętrznego organizmu i utrzymuje jego limeostazy czyli utrzymywanie w dynamicznej równowadze stałości środowiska wewnętrznego.Do układu krążenia należy:sercenaczynia krwionośne(żyły, tętnice)krew(płynna tkanka) Rola krwi:transport tlenu z płuc do tkanektransport dwutlenku węgla z tkanek do płuctransport do wszystkich tkanek produktów energetycznych i budulcowy w przewodzie pokarmowymtransport wchłoniętych z tkanek produktów przemiany materii do nerek i płuctransport hormonów i witaminmagazynowanie hormonów gruczołu tarczycowego i hormonów steroidowych po związaniu z białkami osoczawyrównywanie ciśnienia osmotycznego we wszystkich tkankachwyrównanie jonów wodorowych w tkankachwyrównanie różnic temperatury występujące między narządamitworzenie zapory przed drobnoustroje, które po przedostaniu się do środka organizmu są pożerane przez leukocytyeliminacja za pomocą przeciwciał i układu dopełniacza substancji obcychKrew w tkankach stanowi 6-8% masy ciała ludzkiego, obej. 5-6l. Krew składa się z elementów morfotycznych: erytrocyty, leukocyty, trombocyty(45%). Pozostałe 55% to osocze. Erytrocyty(u kobiet 5-6ml, u mężczyzn 5,5-6, ml/1 milimetr 3), leukocyty(u kobiet 4-6 tyś), trombocyty(150-350 tyś/ mil3) określamy mianem hematokryt.Hematokryt oznacza głównie masę

erytrocytów ponieważ na leukocyty i trombocyty przypada jedynie 1% tej masy.Osocze- płynna składowa krwi. Stanowi środek w którym zwiększa się elementy morfologiczne krwi(erytrocyty, leukocyty i trombocyty)Skład osocza:92% - woda 7% - związki organiczne 1% - związki nieorganiczne białka albuminy globuliny fibrynogen kwasy tłuszczowe glukoza cholesterol trójglicerydy witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) dwutlenek węgla produkty metabolizmu białek (mocznik, aminokwasy) produkty metabolizmu hemu (bilirubina oraz urobilinogen) sole mineralne (Cl-,K+,Na +) Serce:centralny narząd układu krwionośnego, położony w klatce piersiowej, wewnątrz worka osierdziowego. Jest narządem zbudowanym ze swoistego mięśnia poprzecznie prążkowanego.Budowa ogólna edytuj Serce człowieka jest narządem czterojamowym, składa się z 2 przedsionków i 2 komór. Przedsionek prawy - zbiera krew z całego organizmu oprócz płuc. Uchodzą do niego:żyła główna górna - zasadniczo zbiera krew z nadprzeponowej części ciała żyła główna dolna - zbiera krew z podprzeponowej części ciała zatoka wieńcowa - uchodzą do niej żyły duże i średnie serca. Rozwojowo przedsionek prawy powstaje z dwóch części:końcowego odcinka embrionalnej zatoki żylnej - do niej uchodzą obie żyły główne i zatoka wieńcowa - jej ściany są gładkie właściwego przedsionka prawego, którego powierzchnia wewnętrzna pokryta jest przez równoległe beleczki mięśniowe - mięśnie grzebieniaste. Szczególnie silne beleczkowanie zaznaczone jest w wypustce przedsionka prawego, uszku prawym. Obie części rozwojowe rozdziela grzebień graniczny. Komora prawa - z przedsionka prawego przez zastawkę trójdzielną krew przepływa do komory prawej, a stąd przez pień płucny do obu płuc tworzą krążenie czynnościowe płuc.W położeniu opisowym komora prawa ma kształt trójściennego ostrosłupa skierowanego podstawą ku górze. Komora ta pompuje krew pod znacznie niższym ciśnieniem niż komora lewa. Z tego powodu ściana komory prawej jest znacznie cieńsza (ok. 5 mm), co wywołuje sierpowaty kształt komory na przekroju poprzecznym. Wierzchołek komory leży ok. 10 mm od wierzchołka serca. Odpowiada to najniższym odcinkom bruzd międzykomorowych przedniej i tylnej. W położeniu prawidłowym podstawa komory skierowana jest ku górze, tyłowi i w prawo. Znajdują się w niej dwa otwory zamknięte zastawkami: ujście przedsionkowo-komorowe prawe i ujście pnia płucnego. Oddziela je mięśniowy wał - grzebień nadkomorowy. Oddziela on drogę dopływną od odpływnej. Powierzchnia stożka tętniczego jest gładka, zaś właściwa komora wysłana jest licznymi beleczkami mięśniowymi. Ujście przedsionkowo-komorowe prawe zamyka zastawka trójdzielna. Tworzą ją trzy płatki: przedni, tylny i przyśrodkowy (syn. przegrodowy). Przyczep wszystkich płatków znajduje się w pierścieniu włóknistym.

przewodzący serca - reguluje on rytmikę pracy serca oraz prawidłową kolejność skurczów poszczególnych części serca. Jest on zbudowany z zmodyfikowanych miocytów. Składają się na niego: węzeł zatokowo- przedsionkowy - generuje on wskutek powolnej samoistnej depolaryzacji prawidłowy rytm zatokowy skurczów serca. węzeł przedsionkowo- komorowy pęczek przedsionkowo-komorowy ( pęczek Hisa) na który składa się pień jedyne połączenie między mięśniówką przedsionków i komór) oraz odnogi prawej i lewej. Wszystkie odnogi biegną w przegrodzie międzykomorowej. rozgałęzienia końcowe (włókna Purkiniego) wstępują ku górze w mięśniówce właściwej podstawy serca (zarówno komory prawej jak i lewej) mięsień sercowy czyli właściwe myocardium. Składa się na nią osobna mięśniówka przedsionków i komór: w przedsionkach nie rozróżniamy ściśle oddzielnych warstw, a jedynie pasma mięśniowe głębokie - krótsze, biegnące w obrębie jednego przedsionka, i długie, leżące bardziej powierzchowne, łączące oba przedsionki w komorach zazwyczaj wyróżnia się: 1.zewnętrzną warstwę skośną - wspólną dla obu komór, na wierzchołku serca tworzącą wir serca 2.środkowa warstwa okrężna - jej powierzchowna część jest wspólna, a głębsza osobna dla komór. To ona wytwarza główną siłę skurczu serca 3.wewnętrzna warstwa podłużna - osobna dla każdej komory nasierdzie - jest to blaszka trzewna osierdzia surowiczego. Zbudowane jest z jednowarstwowego nabłonka płaskiego spoczywającego na blaszce właściwej nasierdzia i leżącej pod nią tkance podnasierdziowej, zawierającej liczne adipocyty (naczynia i nerwy biegną analogicznie do wsierdzia) Unaczynienie serca Unaczynienie tętnicze serca pochodzi od tętnic wieńcowych - prawej i lewej .Tętnica wieńcowa prawa Bierze początek w prawej zatoce aorty. Przebiega pomiędzy prawym uszkiem a prawym stożkiem tętniczym; następnie w bruździe wieńcowej między prawym przedsionkiem a prawą komorą. Wchodzi na przeponową powierzchnię serca, biegnąc w bruździe wieńcowej jako gałąź międzykomorowa tylna i dochodzi do koniuszka serca. W jej przedłużeniu w bruździe wieńcowej biegnie druga gałąź. Gałęzi międzykomorowej tylnej towarzyszą:żyła sercowa średnia naczynia chłonne gałązki nerwowe ze splotu sercowego (wraz z komórkami zwojowymi) Tętnica wieńcowa prawa oddaje następujące gałęzie:wstępujące (do prawego przedsionka) zstępujące (do przedniej ściany, prawego brzegu i ściany tylnej prawej komory) boczne: prawe i lewe (do obu komór) przegrodowe tylne (obszar zaopatrzenia to 1/3 tylnej przegrody międzykomorowej oraz większość struktur układu bodźco-przewodzącego mięśnia sercowego). Tętnica wieńcowa lewa Rozpoczyna się w lewej zatoce aorty. Jej krótki pień biegnie między lewym uszkiem a pniem płucnym w kierunku bruzdy wieńcowej .Dzieli się na:gałąź międzykomorowa przednią , która biegnie w

bruździe międzykomorowej przedniej aż do koniuszka serca. Na przebiegu towarzyszą jej:żyła wielka sercanaczynia chłonne gałązki nerwowe splotu sercowego (wraz z komórkami zwojowymi) Oddaje gałęzie:prawe (do prawej komory, w tym gałązkę stożka tętniczego) lewe (w liczbie 4-6, dochodzące do lewej komory) przegrodowe przednie (w liczbie 8-15, zaopatrujące 2/3 przednie przegrody międzykomorowej) gałąź okalającą , która w początkowym przebiegu ukryta pod lewym uszkiem (biegnie w bruździe wieńcowej między lewym przedsionkiem a lewą komorą na powierzchni mostkowo-żebrowej - następnie na powierzchni tylnej i kończy się na powierzchni przeponowej). Na przebiegu towarzyszą jej:żyła sercowa mała naczynia chłonne gałązki splotu sercowego (wraz z komórkami zwojowymi) Oddaje gałęzie:wstępujące (do lewego przedsionka) zstępujące (do lewej komory) W sercu przeważają receptory Beta 1, w tętnicy przeważają receptory Beta 2, w spoczynku wpływ nerwu błędnego na serce przewyższa wpływ układu współczulnego. W roboczych komórkach mięśnia sercowego gwałtowne przesunięcie potencjału błonowego powyżej wartości 65mV powoduje pobudzenie przejawiające się powstaniem potencjału czynnościowego. Potencjał czynnościowy składa się z szeregu faz. Potencjał czynnościowy miocytu roboczego 1.faza 0-depolaryzacja mięśnia sercowego uwarunkowana jest bardzo szybkim do komórkowym prądem jonów sodowych 2.faza 1- występuje repolaryzacja jest uwarunkowana od komórkowym prądem jonów potasowych i do komórkowych jonów chlorkowych 3.faza 2 PLATO jest to równowaga między od komórkowych prądów jonu potasowego a do komórkowych prądów jonu sodowo- wapniowego 4.faza 3- końcowa repolaryzacja przewaga od komórkowych prądów jonu potasowego 5.faza 4 potencjał spoczynkowych uwarunkowanych działaniem pompy sodowo potasowej. Po zakończeniu depolaryzacji mięsień sercowy osiąga repolaryzacje wraca do równowagi elektrycznej.W okresie depolaryzacji i pewien czas po jej zakończeniu komórka mięśnia jest niewrażliwa na nowe bodźce, jest to okres refrakcji.refrakcja bezwzględna, czyli stan w którym komórka nie jest w stanie odpowiedzieć na żaden bodziec (tak jest zaraz po przejściu potencjału), z czasem przechodzi w refrakcję względną, kiedy to bodziec o większym niż fizjologicznie nasileniu może wywołać odpowiedź komórki.