Układ wydalniczy i hormonalny człowieka - Podstawowe informacje, Notatki z Topografia

Pobierz Układ wydalniczy i hormonalny człowieka - Podstawowe informacje i więcej Notatki w PDF z Topografia tylko na Docsity!

Układ moczowo - płciowy

UKŁAD MOCZOWY

• Czynność wydalnicza nerek
  • usuwanie z moczem końcowych produktów metabolizmu oraz substancji obcych dla ustroju (np. leków)
• Czynność regulacyjna ( homeostaza organizmu)
  • regulacja objętości i składu płynów ustrojowych
  • utrzymaniu równowagi kwasowo - zasadowej
  • wchłanianie zwrotne substancji niezbędnych dla ustroju np. glukozy, aminokwasów.
• Czynność wewnątrzwydzielnicza nerek
  • w czasie niedokrwienia nerek aparat przykłębuszkowy wydziela reninę , która działa na białka osocza powodując pojawienie się we krwi związków podwyższających ciśnienie krwi
  • erytropoetyna zwiększa erytropoezę w szpiku kostnym

NERKA - REN

• Nerki leżą w jamie

brzusznej w przestrzeni

zaotrzewnowej, w okolicy

lędźwiowej

• Nerka prawa leży nieco

niżej niż nerka lewa

• Powierzchnia tylna nerek

przylega do mięśni ściany

tylnej jamy brzusznej a

powierzchnia przednia do

narządów jamy brzusznej

NERKI – BUDOWA ZEWNĘTRZNA

• Na brzegu przyśrodkowym

znajduje się wnęka nerki

zawierająca:

- tętnicę i żyłę nerkowa

• moczowód
• Zatoka nerkowa obejmuje: - naczynia nerkowe
• miedniczkę nerkową
• kielichy nerkowe

BUDOWA NEFRONU

• Części nefronu: - ciałko nerkowe , składające się z kłębka nerkowego (utworzonego z naczyń włosowatych) i otaczającej go torebki nerkowej. Do torebki spływa mocz pierwotny wytwarzany przez kłębki dzięki filtracji osocza krwi - W kanalikach nefronu powstaje mocz ostateczny dzięki resorpcji zwrotnej

MIEDNICZKA I KIELICHY NERKOWE

• Brodawki nerkowe objęte są

przez kielichy nerkowe

mniejsze (8- 10), do których

ścieka mocz ostateczny

• Kielichy nerkowe mniejsze

łączą się w kielichy nerkowe

większe (2- 3), z połączenia

których powstaje

miedniczka nerkowa,

przechodząca w moczowód

PĘCHERZ MOCZOWY –

• Położony w miednicy mniejszej do tyłu od spojenia łonowego (pusty pęcherz moczowy nie wystaje nad spojenie łonowe)
• u mężczyzn leży do przodu od odbytnicy
• u kobiet do przodu od pochwy i macicy
• Dno pęcherza u mężczyzn spoczywa na gruczole krokowym a u kobiet na przeponie moczowo- płciowej i przedniej ścianie pochwy

CEWKA MOCZOWA ŻEŃSKA

• Długość cewki

moczowej- 3 - 5 cm

• Rozpoczyna się w dnie

pęcherza moczowego

ujściem cewki

wewnętrznym, przebija

przeponę moczowo -

płciową i kończy się

ujściem cewki

zewnętrznym w

przedsionku pochwy

CEWKA MOCZOWA MĘSKA

• Cewka moczowa męska stanowi wspólną drogę moczu i nasienia długości ok.15 - 20cm
• Rozpoczyna się ujściem cewki wewnętrznym w dnie pęcherza moczowego
• Kończy się ujściem cewki zewnętrznym na żołędzi prącia

CEWKA MOCZOWA MĘSKA- CZĘŚCI

- część sterczowa – odcinek położony w gruczole krokowym - część błoniasta– przechodzącą przez przeponę moczowo - płciową - część gąbczasta – (najdłuższa), biegnącą przez ciało gąbczaste prącia

• Do części sterczowej uchodzą przewody wytryskowe
• Wokół części błoniastej znajduje się poprzecznie prążkowany mięsień zwieracz zewnętrzny cewki moczowej (zależny od woli)

JAJNIK - OVARIUM

• Narząd parzysty, położony na ścianie bocznej miednicy mniejszej , do przodu od odbytnicy, w dołku jajnikowym (miejsce podziału tętnicy biodrowej wspólnej na tętnicę biodrową zewnętrzną i wewnętrzną)

JAJNIKI – BUDOWA I CZYNNOŚĆ

• W korze jajnika znajdują się różnej wielkości pęcherzyki jajnikowe zawierające jedną komórkę jajową i komórki śródmiąższowe produkujące hormony – estrogeny.
• Pęcherzyk jajnikowy dojrzewa ok. 14 dni i po pęknięciu przekształca się w ciałko żółte produkujące hormon - progesteron

CZĘŚCI JAJOWODU

- ujście brzuszne– łączy światło jajowodu z jamą otrzewnej - lejek– ze strzępkami jajowodu, ograniczającymi ujście brzuszne i wychwytującymi komórkę jajową - bańka– miejsce zapłodnienia - cieśń - część śródścienna przebiega w ścianie macicy

• ujście maciczne

MACICA

• Położona w miednicy

mniejszej między pęcherzem

moczowym a odbytnicą

• Prawidłowe położenie

macicy:

• pośrodkowe i osiowe
• przodopochylenie (macica jest pochylona do przodu w stosunku do pochwy)
• przodozgięcie (trzon macicy jest pochylony do przodu w stosunku do szyjki macicy)