Umowy zobowiązaniowe – wybrane zagadnienia, Notatki z Prawo europejskie

Pobierz Umowy zobowiązaniowe – wybrane zagadnienia i więcej Notatki w PDF z Prawo europejskie tylko na Docsity!

Umowy zobowiązaniowe – wybrane zagadnienia

Elementy identyfikujące pojęcie umowy

 brak ustawowej definicji umowy ; de lege lata pojęcie umowy jest określone przez regulację sposobu powstania umowy

 obejmuje zgodny zamiar stron doprowadzenia do wywołania powstania, zmiany lub ustania skutków prawnych(łac. consensus )

 istotą jest „samozobowiązanie się” stron.

zawierając umowę strony zobowiązują się zarazem do jej wykonania ( pacta sunt servanda )

Pojęcie umowy zobowiązaniowej

 umowa, jako rodzaj czynności prawnej

 umowa zobowiązaniowa (obligacyjna)

 treść umowy, jako kryterium jej wyróżnienia (art. 353 k.c.)

 funkcje

 regulacja prawna

 kodeks cywilny - Księga III i Księga I (czynności prawne)

Klasyfikacja umów zobowiązaniowych

1. wielość kryteriów klasyfikacji

2. znaczenie klasyfikacji;

3. podstawowe kategorie umów według ich przedmiotu:

 umowy regulujące przeniesienie praw

 umowy regulujące używanie rzeczy

 umowy o świadczenie usług

 umowy regulujące stosunki kredytowe

 umowy regulujące zabezpieczenie wierzytelności

 umowy o funkcji alimentacyjnej

 umowa ubezpieczenia

 umowa spółki

 umowa ugody

Umowy w obrocie gospodarczym (tzw. handlowe)

 Umowy zobowiązaniowe, w których jedna ze stron występuje jako przedsiębiorca

 Umowy dwustronnie gospodarcze (obie strony są przedsiębiorcami)  Umowy jednostronnie gospodarcze (jedna ze stron jest przedsiębiorcą, a druga konsumentem)

 Przykłady kodeksowych umów w obrocie gospodarczym

 Umowa sprzedaży na raty  Umowa sprzedaży konsumeckiej  Umowa o roboty budowlane  Umowa leasingu  Umowa rachunku bankowego  Umowa agencyjna  Umowa komisu  Umowa przewozu  Umowa ubezpieczenia

Umowy w obrocie gospodarczym – przykłady, cd

Umowy pozakodeksowe Umowy nienazwane

 Umowa deweloperska

 Umowa timesheringu

 Umowa frachisingu

 Umowa factoringu

 Umowa fortfaitingu

Podstawowe zasady w obrocie gospodarczym

 zasada swobody umów

 zasada pacta sunt servanda

Swoboda umów

 swoboda umów a autonomia woli podmiotów

 regulacja prawna

 podstawy konstytucyjne : art. 20, 30-31 Konst. RP;

przepisy dotyczące poszczególnych praw i wolności

 art. 353^1 k.c., jako norma kompetencyjna

 zakres i sposób realizacji

 ułożenie stosunku między stronami

 w drodze umowy

Funkcje swobody umów w obrocie cywilnoprawnym

 odnosi się nie tylko do stosunków zobowiązaniowych powstałych

na podstawie umowy, ale także powstałych na podstawie innych

zdarzeń prawnych

 możliwość kreowania stosunków zobowiązaniowych nie ujętych

przez prawo

 uproszczenie obrotu (brak konieczności dogłębnej znajomości

prawa)

 uelastycznienie obrotu

Granice

swobody umów

Właściwość (natura) stosunku zobowiązaniowego

Ustawa

Zasady współżycia społecznego

Pola oddziaływania ograniczeń swobody umów

kształtowanie treści zawieranie umów

• podjęcie decyzji o zawarciu umowy
• podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy
• wybór kontrahenta

Granice wyznaczone przez ustawę

 pojęcie ustawy – szerokie rozumienie

 pojęcie sprzeczności z prawem:

 normy bezwzględnie wiążące

 normy jednostronnie bezwzględnie wiążące

 źródła norm prawnych

 art. 87 Konst. RP

 prawo europejskie

 normy regulujące stosunki cywilnoprawne wynikające z przepisów

prawa cywilnego, karnego, administracyjnego itp.

 przykłady ograniczeń:

 przepisy dotyczące umów o świadczenie niemożliwe

 wyzysk

Granice wyznaczone przez naturę zobowiązania

 różne pojmowanie „właściwości stosunku”

 ujęcie szersze

 ujęcie węższe

Wg. Z. Radwańskiego –

• nakaz respektowania ogólnych właściwości każdego stosunku

zobowiązaniowego lub właściwości niektórych jego postaci (np.

zobowiązań ciagłych lub umów wzajemnych)

Skutki przekroczenia granic swobody umów

 bezwzględna nieważność czynności prawnej, jako sankcja podstawowa

 art. 58 k.c. jako LEX GENERALIS

• nieważność całej czynności prawnej (art. 58 par. 1 kc) lub
• nieważność części czynności prawnej (art. 58 par. 3 kc.)

 inne sankcje, wynikające z przepisów szczególnych, np.:

 na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy

• 359 par.2^2 k.c.
  • 385^1 par. 2 k.c.
  • 537-539 kc jako LEX SPECIALIS
  • 593 par. 1 kc

 roszczenie o uchylenie uchwały sp. z o.o. lub sp. akcyjnej sprzecznej z dobrymi obyczajami