Unia Gospodarcza i Walutowa
1.Unia Gospodarcza i Walutowa (Economic and Monetary Union).
Jest to złożony mechanizm współpracy państw członkowskich Unii
Europejskiej w zakresie swobodnego przepływu osób, towarów, usług,
kapitału oraz stabilizacji kursów walutowych, mający sprzyjać nie tylko
wprowadzeniu jednolitej waluty, ale również wewnątrzrynkowemu
ujednoliceniu polityki pieniężnej i cenowej. Podstawą prawną Unii
Gospodarczej i Walutowej stanowią art. 102a-109 m Traktatu o
ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej.
Celem UGW jest trwała koordynacja działań ekonomicznych i polityki
gospodarczej państw UE. Głównym instrumentem do wykonywania zadań
na płaszczyźnie walutowej jest Europejski Bank Centralny.W 1969r. szczyt
szefów państw i rządów w Hadze za cel integracji obrał ustanowienie UGW.
Rok później powstał plan Wernera, który zakładał, że w kilku etapach w
ciągu 10 lat utworzona zostanie UGW (był to tzw. plan etapów). Zamiary te
jednak nie powiodły się przede wszystkim za względu na skutki załamania
ówczesnego światowego systemu walutowego - który oparty był na
dolarze amerykańskim - i tym samym uwolnienia kursów wymiany walut
większości państw członkowskich (Wspólnot Europejskich).
Po ustanowieniu ESW w 1979r kolejnym ważnym etapem na drodze do
UGW był Jednolity Akt Europejski. Zakładał on utworzenie rynku
wewnętrznego bez granic dla państw członkowskich. W czerwcu 1988r.
szczyt Rady Europejskiej w Hanowerze powołał Komitet Ekspertów pod
przewodnictwem Jaques a Delorsa. Zadaniem komitetu było wypracowanie
kolejnych mechanizmów sprzyjających ustanowieniu UGW. (pakiet Delorsa
I, pakiet Delorsa II). Był to decydujący krok w historii UGW, albowiem w
czerwcu 1989r. następny szczyt w Madrycie zaaprobował pierwszy pakiet
Delorsa jako strategię dla UGW.
W dokumencie zarysowano warunki utworzenia UGW i przedstawiono
etapowy plan osiągnięcia tego celu. Ostateczne przyjęto, ze w pierwszym
etapie tworzenia UGW zainicjowanym 1 lipca 1990r. zniesione zostaną (z
małymi wyjątkami) ograniczenia w przepływie pieniądza i kapitału,
wzmocniona będzie koordynacja polityki gospodarczej poszczególnych
państw i zintensyfikowana współpraca narodowych banków centralnych.
Delorsa zwykło się nazywać architektem UGW - Traktat o Unii Europejskiej
określił, że ostateczne utworzenie UGW powinno nastąpić do 1999r., a jej
urzeczywistnienie będzie wymagało od państw członkowskich częściowego
wyrzeczenia się suwerenności ekonomicznej, szczególnie w sferze polityki
pieniężnej i finansów państwa.
