VI. KRYZYS I UPADEK RZECZYPOSPOLITEJ, Notatki z Historia

Pobierz VI. KRYZYS I UPADEK RZECZYPOSPOLITEJ i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity!

1. CZASY SASKIE

1697-1733v. : panowanie Augusta I

1709s. : bitwa pod Pottawq

171hr. : Sejm Wiemy

1732s. :^ traktat Loewenwolda

1740 r .^ :^ 2aToIenie Collegium Nobilium

1733 -1763s . : panowanie Augusta III

POdcaaswolnejelekcjiw1697-r.wiqkszos.ci 2gromadzonychopowiedziatasiqzafvancuskimksie.ciem (Franciszek Ludwik (^) Conti) ijednak szlachta^ skusiona^ Tapowkami

obwotata krolem Fryderyka Augusta.

W (^) Krakowie 20 stat (^) koronowany (^) jako August II. Lawarcie (^) polsko-saskiejuniipersonalnejdawatonadziejcnakovzysc.io/a (^) Rzeczypos. Salhsonia (^) byta krajem niewielkim (^) , dobvzevozwinigtymgospodavczolrzemieslnictwo.ro/nictwo

i handel^ )

Order (^) Orta (^) Biatego - najstavsze , najwyisze odznaczenie (^) paristwowc ' ustawione

pvzez Augusta^ I^ w^1705 r.

Panowanie (^) Augusta I (^) rozpoczqtosiqodzakoriczeniawojnyzturc.jo/pocz.d683r.^ )

Rzeczpospolita odzyskata ziemie^ na^ Ukraine

Konfliktokveslany jako^ wielka^ wojna potnocna^ trwat^20 /^ at^.

W 1702 r . poserii zwyciqstw , Krol szwedzki Karol XII wkvouytdolnieuczestniczqcejwwojr.ie)

Rzeczypospolitej

W 1704 v. zwolennicywspotpracyzeszwecjgzawigzalikonfedevag.iq Warszawska i ogtosili

dctvonizacjg Augusta I

Na jego miejsce szlachta wybrata Stanislawa Leszczynskiego ( poznan'ski wojewoda)

rhwolennicy Augusta zawiqzaliwjegoobroniekonfederacjqsandomiersk.cz

Silniejsi okazali^ sig stronnicy Leszczynskiego , wspieraniprzezsaweddw.la/-oirychsiTy2ajgTySaksonie,

W 1706 v. August zawartzkrole.im Szwecji polséjw Altranstcidt izvzekt sie, polskiej korony

W Rzeczypospolitej nadal dziatatalsonfedevacja sandomievska na vzecz Leszczynskiego

dstatecznelosywojnyrozstrzygne.ly sign starciu^ Szwecji z^ Rosjq (^1709) r. gtownesityka.ro/aXllzostaTyzniszczone(PoTtawa) Stanislaw (^) Leszczynski stvacit (^) swojego protektora , Tron (^) ponownieobjgt (^) August I Niestabilnasytuacjanagvanicachpostuiytalsrilowi.o.by wpvowadzii do^ kraju 26 - tys.

Saskia armies

W 1715s (^). szlachta (^) zawiqzatakonfedevacjqtavnogvodzkqzia.daniemusunie.cia

saslhichwojsk 2 kraju.

Proby porozumieniapomigdzykonfederatamiik.ro/em nie

powiodtysig.2wroconosiezpvos.bgo mediacjg do Piotva I. Car przyjqt oferte, i wystat do Rzeczypospolitejswojq armies.

Obie strong podpisaty tvaktat .

2godniezustaleniamisejmwiemyzatwierdzitpovozumier.ie kvola^ i^ szlachty^.

Wpvowadzit zmiany :

l powotanie state; armii

l okvejlenie zasad funkcjonowania unii polsko- saslsiej

l (^) zakaz

wpvowadzania saskich^ wojsk^ na^ terytoriurn

l ograniczenieupvawnierihetmaniwisejmikdwlzmniejszer.iepvaw polit. innowiercdw Zawavty w^1721 v.^ pokoj w^ Nystad umocnit^ pozycje, Rosji i^ Prus^ , Rzeczypospolitej nie

pviynidstkorzys.ci.

Wtadcy Rosji , Austrii^.^ Prus^ pvzygotowalitraktat.ktivyokres.la/-wspoIna strategies Mocarski

w czasie bezkvolewia^ w^ Rzeczypospolitej

Tumult toruristri : 1724 r. w Toruniu , w lstorym dominowali luteranie idoszto do lstotnimiqdzy

protestantami^ i^ uczniamikolegiumjezuito.ir^. Ttumpvotestanckich mieszciannapadt i

zdemolowalkolegium.niszczqcobiektyibijqczakonnikow.LAudziatw tumulcic stvacono (^9) mieszczan i

burmistna.WEuvopiezacze.to uznawai^ Rzeczpospolita za^ kraj nietolerancji religijnej.

2. POCZATKI PANOWANIA AUGUSTA I 1767 -^ 1768s.^ : sejm repninowsti i (^) uchwaleniepraw tardynalnych 1764-1795 r. : panowanie Stanislawa (^) Augusta 1768 -^1772 r.^ :^ lsonfederacja barska (^1772) r. : I^ rozbioir (^) Rzeczypospolitej 1773 - (^1775) r. : (^) Sejm rozbiorowy

1775 r. : ustanowienie Rady Nieustajacej

Stociona wojnasiedmioletnia (1756-1763) umocnita pozycjg Rosji , ostabita Austria , Prusy i Francje,.

D)a Familii^ korzystnabytaniedawnazmiananacarst.im tronic^ :^1762 r. zasiadta (^) Katanyna II. (^1) Cesariowa

planowata podpovzqdkowanie Scobie^ Rzeczypospolitej

Po (^) imierci (^) Augusta III^ Caartoryscy wezwali do (^) kvajurosyjskic wojska. l (^) zdominowali

Sejm tonwotracyjny^ ,^ ttéry^ miatzazadaniepriygotowanicwtasciwegoseg.mu

elclscyjnego

I zakazano liberum veto wtrakcic

dyskusji ,^ gtosowanie wigkszosciq^ gtoséw

l

zmienionosposobfunkcjonowaniascjmiko.ir , upovzqdkowano

finansyparistwa-2likwidowanowewn.cai

myta , wprowadiono generalne^ (^ opodattrowano^ szlachta)

• utwovionokovonneilitewst.ie

lhomisje Wojskowe , Slsarbowe^ (kontrola^ nad

wydatkani )

• (^) Sejm konwokacyjnyielekcyjnyodbywatysigwasyicierosyjski.ch wojsk^. Kandydatem do^ bonny byt Stanislaw^ Poniatowski^ , (^) popievanypvzez Familie, , (^) wybvany iwspierany

prez Katarzyna^ II.

1764N - Stanislaw Poniatowski (^) zostatwybrany krilemjalao Stanislaw (^) August W (^) pierwszych Iatach (^) panowania August kontynuowatveformypovzqdkoweigospodavczesej.mu tonwolsacyjnego :

• powotano do^ iyciagabinetvzqdowy.zajmowatsiqdyplomag.iq i^ armiq
• otworzono

mennicq pañstwowq (^ pvodutrcja Monet^ )

zaczqtozaktadaimanufakturyispo.TKi^ akcyjne

• rozbudowano sieci potqczeñ pocztowych
• w Warszawie powotanokomisj.ec/obregopovzqdku(dbaopoprawqwarunko'wiycia

mieszlsaricow i vozwoj gospodarczy miasta )

• pvzeprowadzono lustracje, (^) , przegladstanukrolewszczyzn-majqtkowziemskich.kto.ve

stanowitygtowneirodtodochodo.ir monarchy

1765 v. - w Wavszawie (^) otwarto Szlsote (^) Rycerskq lelitarnaiiwiecka szkotadlasyno.ws/achtyimagnaterii)lutwovzonoczasopismo " Monitor "

ipromowano tolerance^ religijnq^ i^ odkrycia^ naukowc^ ,

dyskutowanooprawachmieszczanichtopo.no , troniecznosci^ wprowadzenia reform^ , zwalczano

zacofanie , prciéniactwo i^ pijaristwo.

Refovmy Augusta budzity niepokoj^ wtadciw^ Rosjii^ Prus^ , niechqi^ polskich^ magnatdw. Lwrécili (^) sie do (^) Katarzyny I (^) z (^) pros :b (^) go interwencje. Pretekstem (^) dlacarskiejdyplomay.is/-aTasie,sprawadysydentiw(innowierco'which (^) prana polit. zostaty Ograniczone^. 1767s.^ - postulatydysydentowzostatyodrzuconeprzezsejm.co Rzeczyposp.ir/sroczyTyoddziaTyrosyjskie.

' szlachta innowiercza zawigzata dwietionfederacje : Torun' /

protestanci)^ ,^ stuck^ (^ prawostawni )

Wodpowiedzi szlachta^ katolicka^ zawiqzata^ konfederacje, w^ Radomir^ ,^ pod hasTami^ detronizacji^ Augusta. Labiegi (^) rosyjskiego ambasadora^ Milsotaja Repnina (^) spowodowaty.ie konfederaci^ radomscy sami

wystqpili do^ Katavzyny^ I^ ozapewnienienienaruszalnos.ci zasad^ ustroju^ Rzeczypospolitej

Obradujqcy w^ 1767-1768^ sejmlrepninowskilpvzywro.ci/-prawadysydentomiuchwaliT (^) pvawa Karolyn.

l wolna elekcja

(^1) unia

polsko -^ litewska

(^1) liberum veto ' prawo do^ wypowiedzenia^ postuszenstwa^

trrolowi

( pod hastamiobronywolnos.ci i wiary lsatolidsiej)

Na czek staneli :^ Jozef Putaski , biskup Michal Krasinski

Do (^) tronfederacji (^) przystqpity armia (^) , (^) prywatne oddziaty magnatiw Stanislaw (^) August (^) skovzystatzpomocyrosyjskichwoj.sk. (^1770) r.^ - konfedevaciodmowilipostuszeristwamonarsi.ci ogtosilibezkrolewie.podje.li nieudanq (^) probe

porwania Stanislawa^ Augusta

3. OSWIECENIE W RZECZYPOSPOLITEJ

174 Or. : Zatoienie Collegium Jvobilium ( pocz. oiwieceniaw Polsce )

1747 r.^ :^ otwarcie Biblioteki Zatuskich

1765hr .^ :^ powstanic 52k05g Rycerskiej

1765 r.^ :^ zatoienie Teatru Navodowego

1773 r .^ :^ utwovzenic Komisji Edulsacji Narodowy^ '

17758.^ : powotanie Towarzystwo do ksiqg Elementarnyuh

W stdicyutwovzonoelitarnqszt.io/-eTwcircqbyTzakonnik- pijar Stanislaw Konarski

Opracowat nowy program nauczania-hauki-5.is/-e.przyvodnicze ,^ historia

l (^) podczas Zajac^ '

diyskuto.ua/iospvauachustvojowych.ispoTecznych

Dtwavcie pierwszcj polskiej bibliotelsi publicanej , pvzyciagata pisaviyiartystéw

Zatoiona pnez Josefa i Andrzeja Zatuslsich

Po przejerciu tvonu pvzez Stanislawa Augusta w 1764 v. (

oiwieceniestanistawowsb.ie/WybudowaTelitavnqplaco'wke www.szawieimiata/ssztaTciioficerdwiuvzqdnikow2aToiona/Powotana przez papieia Opracowata system srwieckiego^ szkolnictwa^ (^ uniwevsytet i^ szkoty^ parafialne) Powotana w celu (^) opracowania nowychpodvqcznikowinauczanialatoionypvzezkvo.la. Dyrektorem zostat^ Wojciech Bogustawsti

Popularnoiiteatvu^ wptywata na^ poglqdy i^ dziatania^ szlachty

Patac (^) na wodzie - patac d-^ azienek Kvcilewskich

Wtoch Marcello Bucciarelli - na zamowienietworzytportvetykvo.la izdobiacewnqtna 2am/su Krilew.

Ignacy Krasicki^

• pisan i^ poeta epoti

SENTYMENTALIZM :^ hurt^ literati^ , zajmowatsiguczuciami bohatevéw

l Franciszek

Karpiriski (^ two'rea)

l (^) ojrodtiem Stata (^) sie siedziba (^) rodu

Czartoryskich^ w^ Putawach

OBIADY CZWARTKOWE :

l

dyskusje ,^ rozrywka

l

artys.ci ,^ piscine.^ poeci ,^ ctziataczc^ polity

unit

omawiane home^ die^ , dvamaty , bajkipozwalatypvzekonywaiodbiorco.ir do poglqdéw

osivieceniowych

BRAGA ZATUSCY

rhawarcie przymiena z Prusami - Marzec 1790hr.

ltraktatgwavantouatintegvalnos.ci/-erytorialnqobuparistw i^ wzajemna pomoc Wczerwcu (^1790) v. - poparciecztonkowobustvonnictw-kadencjasejmuzosta.ge pvzedtuiona

= Sejm Czteroletni

I przyje.to ustawc^ o^ sejmitsach

• odbierata gotocie (^) pravo do^ udziatu^ w

zjazdach szlachty

18.021.179hr.^ -

uchwalonoprawoomiastachk.ro/ewskich-mieszkaricyotnymalipvawonietykalnos.ci osobistej i (^) majqttrowej ,

prawonabywaniaziemiorazpowotywaniasamorzgdo.hr , dostgp^ do^ rang

oficerskichipozwolono szlachcic^ sprawowac-urzgdymiejsk.ie i^ Zajmowac

' sig handlers (^) , riemiostem

5. KONSTYTUCJA 3 MAJA

05.179hr.^ :^ Konstytucja (^3) Maja

05. -07.1792 r .^ :^ wojnaw obronie Konstytucji 3 Maja

06.1792 r.^ :^ bitwa pod Zieleñcami

07.1792 v. :^ bitwa^ pod Dubienka

04.1792 -09.1793s.^ :^ konfedevacja (^) targowicka

01.1793s.^ :^ II^ rozbior Rzeczurospolitej

Do uchwalenia doszto po A^ rozbiovze Polski . Podczas ferii wiellsanocnych , pray

nieobecnos.ci postéw stronnictwa hetmanslsiego , w Sali senatorskies' w Warszawie

Postanowienia : l (^) zniesiono

wolnq elelscje lparistwo stato^ Sig monarchic^ konstytucyjng

I zasada tvojpodziatu wtadz :

ustawodaucza.dwuizbowysejm.izbaposelsk.ci ,^ Senat

" zlikwidowano liberum veto

decyzjepodejmowancwigkszoiciqgtosdwwykonawcza-kr.cl , Strai^ Prana ' 5 ministro'w ' prymas

( prezeskomisji Edukacji Navodowej )

sqdownicza •^ niezaleina^ od^ organo^ 'w^ wtadzy

sgdyzachowatychavakterstanowylmieszczani.ci szlachta^ sgdaeni Osobno )

stronnictwohetmariskie.kto.ve nie pogodzito sie z reformami Sejmu Wielkiego , podpisali att

tronfedevacji w^ Petersburgu^ , (^) zwvo.ci/isiqopomocdoKatarzynylI,opvzywvdcenicdawnych

przywilejow

W Maju 1792s.^ - armia rosyjska wkroczytaw Rzeczpospolita

l Mimo stabszej armi

polskie sity^ odniosty^ pojedynczc zwycigstwa

" pod rhieleñcami^ na^ Wotyniu

• ksigie Jozef Poniatowski "

pod Dubienkg^

• Tadeusz Kosciuszko

6. UPADEK RZECZYPOSPOLITEJ

04.1794 r .^ :^ bitwa pod Ractawicami

(^03). -11.1794s.^ : powstanie Kosciuszkowstie

05.1794 r.^ : wydanie Universalu potanieckiego

10.1794s. : bitwa pod Maciejowicami

01.1795s. : (^) uktad (^) rozbiovowy (^) pomigdzy Rosjq i (^) Austria

11.1795s. : abdylaacja Stanislawa Augusta Poniatowskiego

10.1795 r.^ : przystqpienie Prus do uktadu vozbiorowego

Wojna w^ obvonie^ Konstytucji 3 Maja

• przegrana , pvzystqpieniekrolac.to/sonfederacjitargowi.lnalsazaT Isapitulacje (^) polstrimoddziatom Rosyjstie (^) wojskaprowadzityrekwizycje.zacze.la dziatai^ cenzura^ i^ tajna policja , w^ Rzeczypospolitej

szevzyty sie,^ nqdza^ i^ gtod

Przywcidcy stronnictwa^ patriotycznego (^ Hugo Kottqtaj , Ignacy Potocki^ /^ w^ obawie^ pried zemstqtargowicaan

wyemigvowali do^ Saksonii^.

Haz z Tadeuszem Kosciuszko zawiqzalispvzysie.ienie.zacze.li przygotowania do powstania

Wiosna 1793s.^ - Ignacy Dziatyñstri podejmujedziatalnoiiorganizacyjna.srodowisk.ci krajowe i^ emigracyjnenaprzywodce przysztego (^) zrywu wyznaczyty Tadeusza^ Kosciuszko

17938.^ - Kosciuszko udaje sie, do Paryia

, zabiega^ o^ wsparcie^ wtadz^ rewolucyjnej^ Francji

Rada Nieustajqca - decyzjaozmniejszeniuwojskpolsko-lite.ws/sich

12.031794s.^ - brigadier Antoni Madaliñdsi na rozkaz o likwidacji jego oddziatu , wyruszytz

zitnievzami (^) z Ostrotqki do Krakowa

24.03.1794r .^ - (Krakow) Tadeusz Kosciuszko ogtositakt insurckcji , jako Najwyiszy Naczdnik

Sity Zbrojnej^ Narodowy

'

ztoiytprzysie.ge na^ wiernoii^ narodowipolskiemu

Najwyiszej Radzie^ Narodowy .

powienono trwestic^ politycane^ i^ organizacyjne

(e)em Koscinski bytoprzebic.ie siq do Warszawy

04.04.1794r.^ - bitwa pod Ractawicami , powstan-cyodnies.li zwyciestwo

17. 04.1794s.^ - wybuch walk (^) wwarszawie.si/-ymieszkaricdwmiastadowodzonepvzez Jana Hilinskiego kdejnysukces-oddzi.at Jakuba^ Jasinskiego zajat Wilno

Kosciuszko dgiyt do zaangaiowania w walks wszystkich grup spotecinych

07.05.1794r.^ - w obozie pod Potaricem ogtasza att

Universal potaniecki gwarantowat :

nadanicchtopomwolnos.ci osobistej

zmniejszeniepariszczyzny-nieusuwalnos.ciz upvawianej ziemi

4 kwietnia 179hr. bitwa pod Ractawicami

Udziat chtopstwa w obronie polskiej paristwowos.ci uznanoza wainy moment trsztattowania sie, narodu

polskiego

Obraz

'

Kosciuszko pod Ractawicami

"

l Jan

Matejko Pvzedstawiony przeznaczelnika (^) program (^) poprawy losu^ chtopow^ nie^ wptynqtistotnie na^ losy^ powstania Pod koniec (^) maja 1794 r. Kosciuszko (^) powotat do (^) éycia Rade (^) Najuyiszq Narodowq l

organ o^ szerolsich^ upvawnieniach^ rzqdowo-administracyjnych.us/-awodawczych.wojskowych^ ,^ skarbowych

Wydziat Skardu^ , zajmowat^ sie, pozyslsaniem siodkiw^ na^ prowadzenie dziatari^ powstariczych (^ na^ Clete Hugo Kottqtaj^ )