Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
był szczególnie widoczny w południowych ... Martin Luther King Jr. W rezultacie sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, a władze stanowe.
Typologia: Publikacje
1 / 26
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Wprowadzenie Przeczytaj Audiobook Film + Sprawdź się Dla nauczyciela
Bibliografia:
Cytat za: h ps://dzieje.pl/aktualnosci/50-lat-temu-odbyl-sie-marsz-na-waszyngton-king- mowil-mialem-sen. Cytat za: h ps://histmag.org/Rosa-Parks-i-walka-o-rownouprawnienie-12327. Cytat za: h ps://www.tygodnikprzeglad.pl/zagadka-memphis/.
Cytat za: h ps://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1743606,1,zamach-na-mar na- luthera-kinga.read. Źródło: Lyndon B. Johnson, We shall overcome, [w:] Wielkie mowy historii, t. 4, Warszawa 2006, s. 72–73. Źródło: Mar n Luther King Jr., dostępny w internecie: pl.wikiquote.org.
Twoje cele
Przeanalizujesz przebieg procesu walki o równouprawnienie ludności afroamerykańskiej w USA. Przekonasz się, że walka o równe prawa nie zawsze przebiegała pokojowo. Scharakteryzujesz postać Martina Luthera Kinga i jego idee.
Przeczytaj
W latach 50. XX w. dyskryminacja czarnoskórych obywateli mocno dzieliła amerykańskie społeczeństwo. Mimo formalnej równości ludność podlegała segregacji w pracy, w szkołach, a nawet w środkach transportu publicznego. Problem był szczególnie widoczny w południowych stanach, gdzie segregację utrwaliły liczne regulacje prawne, określane jako prawa Jima Crowa. Na ich mocy istniały np. restauracje, w których czarnoskórych Amerykanów nie obsługiwano, oraz środki transportu i poczekalnie, w których mogli oni zajmować tylko wyznaczoną część. W miejscach publicznych były nawet specjalne, przeznaczone tylko dla nich, osobne krany z wodą pitną.
Początek ruchu na rzecz równouprawnienia datowany jest na dzień 1 grudnia 1955 r., kiedy to Rosa Parks, czarnoskóra mieszkanka Montgomery w stanie Alabama, odmówiła ustąpienia miejsca w autobusie białemu mężczyźnie. Aresztowanie Parks spotkało się z falą intensywnych protestów i bojkotem autobusów w Montgomery. Na czele bojkotu stanął młody pastor baptystów z Alabamy – Martin Luther King Jr. W rezultacie sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, a władze stanowe zostały zmuszone do likwidacji przepisów nakazujących segregację w środkach transportu publicznego.
Znak na przystanku autobusowym w stanie Georgia kierujący do poczekalni dla ludności kolorowej. Wymień inne przykłady segregacji rasowej, jakie znasz. Źródło: Esther Bubley, Biblioteka Kongresu USA, Wikimedia Commons, domena publiczna.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DFUip53Ng Źródło: ContentPlus, tylko do użytku edukacyjnego.
Film nawiązuje do walki o prawa obywatelskie w Ameryce.
Omów zasady i przejawy segregacji rasowej w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX wieku.
Trwa wczytywanie danych ...
Mar n Luther King Jr. (1929–1968) w Waszyngtonie wygłosił słynne przemówienie o marzeniu o Ameryce bez rasizmu, zaczynające się od słów: „ I had a dream” (z ang. miałem sen). W roku 1964 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. W 1968 r. został zabity przez białego rasistę. Zwróć uwagę na to, ile osób słucha przemówienia Kinga. Czy to, że był on pastorem pomogło mu porywać tłumy? Odpowiedź uzasadnij. Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Walka o równe prawa nie zawsze przebiegała pokojowo. W dniu 7 marca 1965 r. w mieście Selma w Alabamie policja, używając pałek i gazu łzawiącego, zatrzymała marsz przeciwników segregacji rasowej. Kilkadziesiąt osób zostało rannych, a wydarzenie to przeszło do historii jako „krwawa niedziela” (Bloody Sunday). Po tym zajściu prezydent Lyndon B. Johnson w przemówieniu 15 marca 1965 r. przed połączonymi izbami Kongresu tak przekonywał:
We shall overcome To, co stało się w Selma, nie może być dla nikogo powodem do dumy. To, że milionom Amerykanów tak długo odmawiano należnych im praw, nie może być dla nikogo powodem do satysfakcji. To, co dzieje się tu dziś, może być jednak powodem do nadziei i wiary w amerykańską demokrację. […] Stoi przed nami zadanie od początku obecne w dziejach naszego kraju, którego rząd ma prostować nieprawości, czynić sprawiedliwość i służyć obywatelom. […]
“
Źródło: Cecil Stoughton, White House Press Office (WHPO), Wikipedia Commons, domena publiczna.
baptyści
(z gr. baptidzein – zanurzać, chrzcić) nurt protestantyzmu powstały w Anglii na początku XVII w. i szczególnie rozpowszechniony w Stanach Zjednoczonych; podkreśla m.in. nadrzędną rolę Pisma Św. jako autorytetu w życiu chrześcijanina oraz świadome przyłączanie się do Kościoła przez pokutę i chrzest (zanurzenie w wodzie)
dyskryminacja
(ang. discrimination od łac. discrimire – oddzielać, robić rozróżnienie) ograniczenie lub pozbawienie równych praw społecznych, politycznych, ekonomicznych pewnych grup lub całych większych zbiorowości danego społeczeństwa (definicja na podstawie Internetowej encyklopedii PWN)
prawa Jima Crowa
prawne regulacje wprowadzone po wojnie secesyjnej przede wszystkim w południowych stanach USA; ich zadaniem było ograniczanie praw byłych niewolników murzyńskich oraz utrwalenie segregacji między białą i czarną ludnością; opierały się na orzeczeniu Sądu Najwyższego z 1896 r. i stworzyły zasadę „równi, ale oddzieleni”, funkcjonującą przez kilkadziesiąt lat
równouprawnienie
bycie równym wobec prawa, możliwość korzystania z tych samych praw, bycie równorzędnym
segregacja
(z łac. segregare – odstawiać na bok, izolować, dzielić) oddzielenie od siebie w ramach społeczeństwa dwóch (lub więcej) grup ludzkich, które traktują się wzajemnie jako obce ze względów etnicznych, religijnych, czasem też społecznych (definicja na podstawie Internetowej encyklopedii PWN)
ustawa
uchwała obowiązująca powrzechnie, akt prawny, uchwalany przez najwyższe organy państwowe
Martin Luther King, prawa czarnoskórych, segregacja rasowa, Selma, Lyndon B. Johnson, Rosa Parks, świat po II wojnie światowej, przemiany cywilizacyjne po II wojnie światowej
Lyndon B. Johnson, Wielkie mowy historii , t. 4, Warszawa 2006.
Wielka historia świata. Tomy 1‐12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‐2006.
Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‐2019.
E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011.
Polecenie 2
Mar n Luther King przywoływał sytuację ludności afroamerykańskiej panującą sto lat wcześniej i tę w czasach sobie współczesnych. W jaki sposób zmieniła się ta sytuacja na przestrzeni wieku? Czego czarnoskórzy Amerykanie oczekiwali przede wszystkim?
Kiedy twórcy naszej republiki, ojcowie założyciele spisywali doniosłe słowa, składające się na Konstytucję i Deklarację Niepodległości, podpisywali jednocześnie weksel, którego dziedzicem miał czuć się każdy Amerykanin. Na mocy tego czeku wszystkim ludziom – tak, wszystkim, czarnym na równi z białymi – gwarantowano niezbywalne prawo do życia, do wolności oraz do dążenia do szczęścia.
Dziś oczywistym jest, że jeśli idzie o obywateli o innym niż biały kolorze skóry, Stany Zjednoczone nie wywiązały się ze swego zobowiązania. (…)
Wiecie już, że ten stan musi i może ulec zmianie. I zmieni się. Nie powinniśmy spocząć w ciemnej dolinie rozpaczy. Zapewniam was o tym przyjaciele, mimo że doświadczamy dziś trudności i doświadczać będziemy ich nadal. Nadal marzę, nadal śnię. To marzenie, ten sen zakorzenione są głęboko w „amerykańskim marzeniu”, stanowią jego niezbywalną część.
Marzę o tym, że pewnego dnia ten naród powstanie i będzie żył w pełnej zgodzie z wiarą, która stoi u jego narodzin. (...)
Nadal marzę, nadal śnię.
Marzę o tym, że pewnego dnia nawet stan Missisipi, kipiący dziś od żaru niesprawiedliwości, wrzący od żaru ucisku, przemieni się w oazę wolności i sprawiedliwości i pokoju.
Nadal marzę, nadal śnię.
Marzę, że czworo moich małych dzieci pewnego dnia będzie żyło w społeczeństwie, w którym oceniane będą nie po kolorze swojej skóry, lecz po swym charakterze.
Dziś nadal marzę, nadal śnię! (…)
Twoja odpowiedź
Polecenie 3
Opisz sytuację czarnoskórych Amerykanów w latach 50. XX wieku.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DJSnrCqeO
Film nawiązujący do walki o prawa obywatelskie w Ameryce, cześć 2.
Polecenie 4
Opisz najważniejsze wydarzenia dotyczące walki Afroamerykanów o prawa obywatelskie.
Twoja odpowiedź
Twoja odpowiedź
Polecenie 5
Wymień metody walki Afroamerykanów z segregacją rasową. Jaki miały charakter?
Pokaż ćwiczenia: (^) 輸 醙 難
Twoja odpowiedź
Ćwiczenie 1
Zapisz, co było bezpośrednią przyczyną zapoczątkowania ruchu na rzecz równouprawnienia.
Twoja odpowiedź
Ćwiczenie 2
Wymień postanowienia ustawy o prawach obywatelskich Lyndona B. Johnsona. Jaką ustawę przyjęto rok po podpisaniu ustawy o prawach obywatelskich? Czy te postanowienia rozwiązały problem rasizmu?
Twoja odpowiedź
醙
醙
Jamesa Reeba do Selmy, aby towarzyszyć maszerującym, tłum białych mężczyzn tak go pobił, że odniósł obrażenia zagrażające życiu. Zmarł dwa dni później.” h ps://pl.leskanaris.com/8254-bloody-sunday-and-the-fight-for-vo ng-rights-in-sel.html
„Zasady dotyczące przejazdu autobusem były w Montgomery jasno określone – pierwsze 10 rzędów siedzeń było zarezerwowane dla białych pasażerów, Rosa Parks usiadła więc w jedenastym rzędzie. Kiedy autobus wypełnił się pasażerami, kierowca polecił Parks i trzem innym pasażerom (cała czwórka była czarnoskóra) przejście na tył pojazdu. Ona jedyna odmówiła, twierdząc iż nie znajduje się w części zarezerwowanej dla białych pasażerów. Kierowca autobusu [...] uważał iż ma on prawo przesunąć linię oddzielającą białych i czarnych pasażerów pojazdu, lecz prawo pozostawiało tę kwes ę niedoprecyzowaną. Na wezwanie odpowiedzieli policjanci Day i Mixon, natychmiast aresztując Rosę Parks.”
h ps://histmag.org/Rosa-Parks-i-walka-o-rownouprawnienie-
Ćwiczenie 4
Przeanalizuj materiały źródłowe i wykonaj polecenia.
Ilustracja
Napis na ubranku dziewczynki: Ruch na rzecz praw obywatelskich, napis na butelce: Anty-Wietnam. Podpis do ilustracji: „Ojcze, drogi ojcze, wracaj ze mną do domu!” Źródło: dostępny w internecie: readingthepictures.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
Tekst A
Przemowa Kinga była kulminacyjnym punktem marszu. Wywołała także największe wrażenie na prasie oraz protestujących. Była transmitowana „na żywo” w telewizji. [...] W swojej mowie [King] osiem razy powtórzył słowa „mam sen”, cztery razy „nadszedł już czas”. „Miałem sen, iż pewnego dnia moich czworo dzieci będzie żyło wśród narodu, w którym ludzi nie osądza się na podstawie koloru ich skóry, ale na podstawie tego, jacy są” - kontynuował. King opowiadał 250 tysiącom uczestników marszu o swojej wizji Ameryki, w której nie ma miejsca na rasizm, niewolnictwo i przemoc. Swoje wystąpienie zakończył słowami „nareszcie wolni!”. Dziennikarz Jon Meacham ocenił: „Jednym zdaniem,
“
難
